Katalog

Kadının adı Mavi Mavi ve Yelda. Farklı yaşlarda, farklı kültürlerde ve konumlarda iki kadın. Dört günlüğüne de olsa birbiriyle kesişiyoryaşamları. Biri ayaklarının üzerinde durabilmenin savaşını, diğeri ayakta duruyor olmanın eziyetini yaşıyor. nce ona bir isim vermek gerekecek. Bilindik, duyulduk bir o kadar da ona uyan bir isim. Hani utançtan ve yargıdan kurtulmak için baş harflerin ve parantez içinde yaşın yazılmasını gerektiren bazı durumlar vardır ya öyle bir şcy de değil. Ama onu babasından, kocasından ve bu toplumdan uzak tutmak da şart. Çünkü o artık kendi yaşamını istiyor. Seçilmiş adı Mavi. Adanalı bir konfeksıyoncunun sayısı belirsiz çocuklarından biri. Bugün yirmi iki yaşında ama öyküsü on altısında başlıyor. Yani altı yıl önce... Mavi henüz oynamalardan, gülmelerden, kapı önünden geçen bir bıçkının göz süzmelerine adabınca karşılık vermelerdcn bahtiyar bir yaşta. Kendisi için biçtiği bir yaşam yok. önce lise bitirilmeli. O aralar yaz tatili için Adana'ya gelen teyzesi bütün bu belirsizliğe bir nokta koyuveriyor. Mavi'nin elinden kalemle silgi alınıp onun adına bir yaşam çiziliyor. "Yirmi iki yaşımdayım" diyor Mavi, "Kendi isteğimle onunlayım". Polisler özür dileyip aynlıyor evden. Mavi bir süre yalnız yaşamak istiyor bu basılmalardan kurtulmak için. Bir arkadaşının aracılığıyla öykünün ikinci kadını Yelda'yı buluyor. İki kadın kiraya ortak olacaklar ve aynı cvi paylaşacaklar. O Diana artık ttıgttr blr kadın. rağmen kurtarabileceğinc inandığı da anlaşılıyor. Nitekim 1989'da Diana'nın, herkesin içinde Camilla'ya, "Kocamı neden rahat bırakmıyorsun" diye sorduğu da biliniyor. Camilla'nın yanıtı, omuzlarını silkerek Diana'nın önünde yapay bir reverans yapıp ona kapıyı göstermek olmuş. nüyor Yelda. Gazeteci bir arkadaşına telefon edip, telefonu da açık bırakıp kapıyı açıyor polislere. "Niye geldiniz" diye soruyor. Aldığı karşılık bir başka soru, "Mavi nerede?" Bılmcdiğini söylüyor ama polislerin soruları kesilmiyor, "öldürdün mü?", "Kaç kişiyi üzerinden geçirdin?", "Sattın mı?", "Dün gece burada kaç kadın, kaç erkek vardı?" Polislerden biri Yelda'yı hem gazeteciliğinden hem lnsan Haklan Demeği üyeliğinden tanıyor ama bu sorulara engel değil. Kısa bir süre sonra polis olarak eve girenlerden birinin Mavi'nin kocası olduğu anlaşılıyor. Yelda, Mavi'nin geri kalan eşyalannı polislere veriyor. Polisler ikinci bir şüpheyle sanlıyor eşyalara, "Bak, eşyalannı senin evinde yakaladık. Onu bize bulacaksın. Bulamazsan onu öldürdüğünü düşüneceğiz." Bütün bu suçlamalar, yanıtlamalar arasında Beyoğlu Emniyet Amirliği'ne götürülüyor Yelda. Asayiş bölümünün kapısından içeri girer girmez bir komiser tarafından karşılanıyor. Tişörtünü çıkaran komiser hiç konuşmaksızın ilk darbeyi vuruyor. Sol kulağına geliyor bu darbe. Vurmalar kesilmiyor, duvara çarpıyor ve yere düşüyor. Sonra yine Mavi'yle ilgili sorulara dönülüyor. Kocası ise hem dövülmesinde hem sorgulanmasında Yelda'nın seyircisi. Bu kez bir başka suçlama geliyor: '"Bu ktzı kaçırıp terörist yaptınız." Bu suçlamayı Terörle Mücadele Ekibi'nden polislerle Yelda'nın evine gidip bir kez daha arama yapmak izliyor. Yelda, evine girer çıkarken kapıda bekleyen arkadaşlanna kulağının çok kötü olduğunu söylüyor. Yelda'nın avukatlan giriyor devreye. Adli Tabibliğe sevk edilmesi isteniyor. "Bu işleri madem iyi bılıyorsun, bizimle uğraşanla uğraşmasını iyi bildiğimizi de bilirsin" tehditleri altında sevk gerçekleştiriliyor. Beyoğlu Adli Tabibi'nden KBB ve hariciye konsültasyonu istiyor Yelda. Sırtındaki izlere bakılmasını da. Doktor Taksim Hastanesi KBB servisine sevk ediyor. Sırtına ise dönünce bakacağını söylüyor. Taksim Hastanesi'nden Yelda'ya sol kulak zannın delindiğine ilişkin bir rapor, bu rapora dayanarak da adli tabibliktcn on beş gün işgöremez raporu veriliyor. Sırtındaki izlcr ise ilgili doktor bulunamadığından kayıtlara geçirilemiyor. Bu arada avukatı aracılığıyla Yelda'nın basına gelenleri öğrcnen Mavi, Adana'da ortaya çıkıyor. Bir karakola gidip kendi istegiy le kendi istediği adamla birlikte olduğunu, Yelda'nın bir ilgisinin bulunmadığını anlatan bir ifade veriyor. Bu ifadeyle Yelda serbest bırakılıyor. , Yelda salınır salınmaz Cumhuriyct Savcılığı'na başvuruyor. Hem kendisini döven polislcrden hem de Mavi'nin kocasından şikayetçi. Çünkü kendisine yöneltilen fahişelik suçlamalannın altında hep onun izi var. Mavi ise Adana'da. Hâlâ kendi ayaklannın üzerinde durmanın uğraşını veriyor. ^ DER6İ 17 T E M M U Z 1 9 9 4SAYI 434 bdkadm Yelda, Mavi'nin boşanmak üzere olduğundan başka birşey bilmiyor henüz. önce Mavi'ye bir iş bulma konusunda anlaşıyorlar. Galatasaray'da bir mağazada tezgâhtarlık bulunuyor. Daha ilk gün yaşadıklannı anlatıyor patronuna Mavi. Kocasından kaçtığını, çocuklannı, Avustralya'yı. Bütün bu anlatılanlar patronun oğlu için bir teşncligin haber ChaPlesUeCamillaEfes'te 1989, Charles ilc Camılla'nın, on yıllık ilişkilcrini kutladıklan yıl. Hem de Türkiye'de. Arkeoloji meraklısı Charles ile Camilla'nın Efes'teki fotoğrafları ünlü. Vc sonrası artık çorap söküğü gibi. Diana'nın bir mobil telefonla, bir yakın dostuyla yaptığı konuşmalann basına sızması, daha sonra Charles'ın Camilla ile konuşmalannın da sızdınlması, bardağı hızla dolduruyordu. Camilla ile konuşma, 1990 yılına aitti ama basına 1993 başında yansıdı. Bırbirini scven iki âşığın konuşmasıydı bu. Charles, "Nelere katlanıyorsun, nelere gögüs gerıyorsun" derkcn Camilla, "Saçmalama. Senin için her şeye katlanırım. Aşk budur" dıyordu. Basın, 11 dakika süren bu konuşmanın çözümü ile çalkalanırken CharlcsDıana, ayrı yaşamaya başladıklarını açıklamışlardı. Daha başından halalı olan bu cvliliğin içyüzünü Charles yandaşları Charles açısından, Diana yandaşları da Dıana acısından anlatan belgeseller yazdılar. Ve son olarak Charles, kansını aldattığını ulusa iliraf etti. Bundan sonra, bu mutsuz evlilik konusunda "yenı" ne söylenebileccği merak ediliyor. Çünkü, evlilik yeminini bozan bir adamın, kral olmaya layık olup olmadığı, kral olsa bile bu kcz de ulusa sadakat yeminini dc bozup bozmayacağı tartışılıyor. Charles'ın Ingiltcre'nin yetiştirdiği ender aydınlardan olması, Diana'nın ise güzelliği ve hoşluğu kadar, kendisıni hayır işlerine vermesi, anaç bir tavır sergilemesi, çiftin yaradılış ve kişilik bakımından farklı tellerdcn çaldıklarını gösteriyordu. Sıradan yaşamlarda ortaya çıkan ruhsal uyumsuzluktu sorunları. Ama sıradan insanlar gibi bir çözüme varmalarımümkündeğildi. ^ 18'sındaevlenmek Mavi, teyzeoğluyla evlenip Avustralya'ya gidecek. Karşı çıkmıyor ya da çıkamıyor Mavi. Bilinmedik bir ülke, bilinmedik bir dil ve bilindik ama anlaşılamayan, anlatılamayan bir crkekle sürdürüyor on altısından sonrasını. Dayak yemelere alışamıyor, on dokuzunda doğurduğu çocuğunun nüfus kâğıdının burnuna dayatılıp "Adı Ismet" denmesine de. Bilinmez ncden ikinci bir çocuk daha doğuruyor pastacı kocasına. Ama daha da dayanılmaz oluyor yaşam. Kaçıyor. O aralar Izmir'de olan babasının yanına atıyor kendini. lşleri bozulmuş baba da can simidi gibi sarılıyor kızına.Yüz doksan milyon lira borçlu olduğu adama, "Param yok ama giizel bir kızım var" diyecek gücü var artık. Işte bu arada hiç de bcklcnmedik bir şey yaşanıyor. Mavi, adamda insanca bir şeylcr, dostluk buluyor. Birlikte kalkıp Istanbul'a geliyorlar. Bu arada da pastacı koca, kcndisini bırakıp kaçan karısının peşinde kayınpederinin kapısına dayanıyor. "Sattım" diyemiyor da "kaçırıldı" diye diz vurmalara başlıyor baba. Birlikte Mavi'nin peşine düşüyorlar. Bir arkadaşlannın evinde yakalanıyorlar polise. cisi. Mavi'ye sarkıntılık ediyor. Bütün gece ağlıyor Mavi, bir iş bulup çocuklannı yanına alabilmc düşlerinin bu engeline. Topu topu dört gün birlikte oturuyor Mavi'yle Yelda. Beşinci gece eve gelmiyor. Meraklanıyor Yelda. Sabah dönüp sevgilisiyle birlikte olduklannı ve basıldıklannı anlatıyor. Jinckolojik muayenede temiz çıktığını, karakola ve savcılığa bu yeni adresini vcrdiğini, ama bu evinde kocası tarafından bastırılâbileccğini söylüyor. Birkaç parça eşyasını alıp, diğerlerini de bir yere yerleştiğinde istctcccğini anlatıp Yelda'dan aynlıyor. tki kadının 23 haziran günü başlayan bcraberlikleri böylece son buluyor. 4 tcmmuz günü tam da öğle üzeri kapısı çalıp da "polis" sesini duyduğunda şaşkına dö 12 C U M H U R İ Y E T