Katalog

M F İ G E U Z I K N Y A N I K 'Dünyayı şarkılar kurtarsaydı.. Mikis Theodorakis: "Ben dine karşı değilim, fanatizme karşıyım... Istanbul 'da îslamcılann toplantıları yerine banşseverlerin toplantılarım görmek isterdim. Vakit geçirmeden uyanmak gerekiyor. nılar 'ımı okumuş olanlar bilirler, 19401943 yıllarında beni en çokdüşündüren, 'Tanrı'nın gölgesi'ydi. Olası mı acının kapısım açan anahtarı bize gösteren şiiri selamlamamak? 'Seni arıyordum, Tanrıyı ararken.' tlkyaz, egemenliğini kuruyor üzerimizde. Koronun yükselişi, sevginin getirdigi kurtuluşu terennüm edecek. Bu arada bir ses şelalesi, dinginliği kamçılıyor. Her şey şarkı, atna aynı zamanda deprem duygusu veriyor. 7. Senfoni Birinci Böliim: tlk YazSenfonisi (Şiir: Yannis Ritsos) AtatürkKültürMerkezi'nde 11 nisangecesi yaklaşık 200 kişilik Yunanistan RadyoTV Orkestra ve Korosu'nu yönetcn Mikis Theodorakis'in 7. Scnfonisi'ni dinlerken "Dünyayı şarkılar kurtarsaydı" sözlerini mırıldanmamak mümkün değildi. Theodorakis, ilcrlcyen yaşına, yıllara rağmen iki saat süresince inanı lmaz bir performans gösterdi. Genel müzik dırektörlüğünü Theodorakis'in yaptığı orkcstra, 1112 nisanda AKM'de iki konscr vermek üzere Istanbul'a gelip gitti. Sessizce. Böyle dev bir organizasyonu ne basın yeterince 14 "Polltlkacılar kandllerlndan daha aydınlık blr yol lzl*y*n ve onları uygulayabilecek klfllar* hep karfi çıkmiftır.' Fotoğmf: GARBİS ÖZATAY "A değerlcndirdi ne de ilgililer. Konseri izleyenler arasında Kültür Bakanı Fikri Sağlar ya da bir temsilcisi yoktu. tlk akşam Theodorakis'in bestelediği Raven ve7. Senfoniyi, ikinci akşam ise Beethoven'in 9. Senfonisi'ni seslendirdiler. Mikis Theodorakis sanat, kültür ve siyaset üzerine sorularımızı yanıtladı. IstanhuTda baharın ilk aylarında bu konseri vermek fikri nasıl gelişti? Senfoni orkestrasının genel çerçevesi nedir? •• Kısa bir aradan sonra Türk sanatseverlere bir kez daha seslenmek istedim. Benim fcstival yapıtlannı şarkılanmdır, orkcstra yapıtlarım, oratoryo, oda müziği, opera, bale ve senfonik müziktir. Bu yanımı lstanbul'da da sergilcmeyı çok istedim. Hatta bazı girişimlerim de oldu. özellikle lstanbul Festivali'ndc konser vermek isterdim, fakat bir sonuç alamadım. En son Panayot Abacı'nın girişimlcriyle gcrçeklcştirdim. Istanbul'a Almanya'yaverdiğimizbirkonserden geliyoruz. Çağdaş Müzik Orkestra ve Korosu olmak üzcre ıkınci bir orkestramız daha var. önümüzdcki günlerde her iki orkestra ve koromuzla ABD'yc gideceğiz. Yunan müziği kısa siirede halk müziği temelli 'rembetiko'dan 'senfonik mü/J ğe'nasıl ulaştı? •ı Yunanistan'da bir halk müziği gelcncği bir senfonik orkestra gelencği var. Fakat bu bir engelleme sonucu ilekapanmıştı. Bu engelleri l960'lı yıllardan beri sürdürdüğüm çalışmalarla ilk olarak çözen, kaldıran benim. Müzikte bazı formlar oluşturmaya çalıştım. Bir şarkılar çerçevesi var; bu bir form. Ritsos'un şıirlcri üzerınc oratoryolar besteledim, Pablo Neruda'nın Canto Gencral'ini besteledim. "ölü Kardeşin Şarkısı" diye bir trajedim var. Bunlann tümü halk müziği temeli üzerine kurulu eserler. Eylül 1968. Zatuna'daki evimdeyim ve yenişarkı besteliyorum. Yandaki evde.jandarmanın verdiği izinle biryaşîı kadın kızıyla birlikte kalıyor. Kızı Cunta 'mn hizmetinde biralbayın kansı. Köyiin öğretmeni, Zatuna 'yagelmiş, iç savaştayakalanan ve kurşuna dizilen kızını düşünüyor. Bestelediğim şarkı bu kız için. öğretmen kadın şarkıyı dinliyor ve gözyaşlanm tutamıyor. Atina 'yı getiriyorum gözümün önü'ne. Çiçek dolu birparkta oturuyorum, Ritsos 'un şiirlerim okuyorum. 7. Senfoni İkinci Böliim: Atina (Şiir: Yorgo Kulukis) Mitsotakis hükümeti dönemine iiç yıl devlet bakanlığı yaptınız. Bu Yunan ve dünya kamuoyu için hayli şaşırtıcı oldu. Bu görevinizi nasıl açıklıyorsunuz? •ı Benim polıtikaya gırişım ülkemin belirli krizler geçirdiği dönemlerde olmuştur. Cunta dönemi ya da 1980'lerde Yunan solunun birleştıği dönemlcr. Bu YunanistanTürkiye Dostluk Derneği kurmamla ilgili girişimlerimde de böyle olmuştur. Mitsotakis'le çalışmam da sağ ile solun barış sürecine girmesi üzerne oldu. PASOK'un yarattığısonkrizinardındanMitsotakis'inişbirlıği döneminin başlaması ncdeniyle politikaya girdim. Sol ve sağ ortak bir hükümet kurma karan verdiler. Bu çok önemli tarihsel bir karardı. Çünkü Yunanistan'ın iç savaşına son veren bir durumdu. Kardeş düşmanlann birbirlerinin ellerini sıkmaları çok önemli bir olaydır. Mitsotakis sağ partilerin içinde bunu yapmayı kabul cden tck politikacı. Ve Türkiye ilc dostluğu gerçckten istcyen de o. Benim onunla çalışmanın en önemli iki nedeni budur. Fakat bu politika özellikle medyanın yarattığı ortam nedcniyle dcğişti. Bu garip bir durum. Devletin sağladığı olanaklarlayaşamını sürdürcn 5 önemli yayın kanalı nedcnıyle. MitsotaDERGİ 2 4N İ S A N 1 9 9 4 S A Y I 4 2 2 C U M H U R İ Y E T