Katalog

4 YAŞAM yerleşen ve kervan tıcaretını ele geçırerek gelışen Nebatıler, sonunda tanhın akışına karşı koyamayarak topraklarını Romdlılara kaptırmışlar Romdlılardan sonra Bızamlılar ve daha bırçok uygarlık gehp gcçmış buralardan 'Gul kırmı/ısı kent', sırlarını kolay kolay dçmıyor Kcntın kalbıne ulaşmanın tek yolu, bır kılometre U7unluğundakı dar bır kanyondan geçıyor Bır Bedcvı'nın çektığı atın U7erınde, dğır ağır yaklasıyorsunuz Pctra'ya Kanyonun sonunda, kentın cn ctkıleyıcı yapısı, butun a/ametıyle karşılıyor S171 Kayalar oyularak yapılan bu bınada Romalılar ha/ınelerını saklarlarmış Kentın ıçınde ılerlıyorsunuz Sağlı sollu yukselen kayaların ıcınc oyulmuş kaya mezarlarını, tıyatroyu, evlcrı, su kanallarını, hamamları dnıtları, heykcllcrı pa/ar yerlerını, kemerlı kapıları arduuzda bırakıyorsunuz Daha yukarılarda.kentıkuşbakısıgorenbırdağıntepesınde, yıne taştan oyulmuş, sırtı kayalara dayalı manastırbeklıyor sı/ı Manastırın tepesınden dağların gorunumu, sonsuzluk duygusu yaratıyor CUMHURtYETDERGt İnsan hayatına az değer verilen bir ülkede yaşıyoruz. Bu yüzden başka ülkeler için ölüm nedeni olmayan pek çok şey bizde öldürüyor. Mantarlar, pencereler, damlar, köprüler, sobalar, şofbenler, su kanalları nedense sürekli can alıyor... Biz başka türlü ölürüz! MEHMETSARAÇ G Bedeviler Bınlerce yıldır buralarda yaşayan Bedeviler, bu dağlarda halâ eskı yasam bıçımlerını surduruyorlar Yol boyu dttıkldrı te/gahlarda kendı yaptıkları ıncıkboncuğu sergıleyen kara elbıselı, gozlerı surmelı Bedevı kadınlar, turıstlere fahış fiyatlarla satış yapmaya çalışıyorlar Iılkol ışaretlerıyle yapılan pazarlık kıran kırana Ltrafta yuzlerı kırden alacabulaca olmuş saçlan keçeleşmış bırsurucocuk Onlardaeteklerındcn çekıştırdıklerı turıstlere kalıntıların arasındjn bulup çıkardıkları eskı paraları gosterıyorlar Sonunda pa/arlık tatlıya bağlanıyor Deve kemığı kolyeler, bonuıklu bılezıkler yeru sahıplcrıru buluyor Alan memnun, satan memnun Pekı bu ınsanlar, bunca ço<uk bu dağ başına hergunnasıl gelırdıye merak edıyor ınsan Kdyaların arasından gelen Arap mu/ığını takıp edınce ışın aslı anlaşılıyor Kayaların ıçınc oyulmuş mınık evlerde veya daha yukseklere kurulmuşçadırlardayaşıyorBedevıler Erkeklcr atlarıyla turıst ge/dırıyor, kadınlar ıncıkbontuktan para ka/anıyor Utak cocuklarsa, gonullu lotomodel Bıra/ buyuyen erkek co cukları bınıcılıkte ustalaşmış I'etra yolundakı kdiıyonda dortnala suruyorlar atlarını Urdun hukumetı, Bedevılerı yerleşık hayata geçırmekıcınçokuğrdsmış Buyukmdsrdflaredılerek yenı yerleşım merkezlerı kurulmuş Aııcak sonuçta huylu huyuııdan vd/gecmemış ve devletın Bedeviler ıçın yaptığı evlerın voğu boş kalmış 'Kamvılı adam Indıana Jones dd bıtıp tukenmez maceralarınddn bırınde l'elra dan gevmıijtı Hatırlıyorum, kutsal hazıne yı kotu dddmldrdan korumak ı\.ın l'etrd run gızemlı dağlarında, dar kanyonları ve derın uvurumldrındd kotu dddmldrld kovalamaca oynuyordu Amerıkdn sınemdsının dahısı Steven Spıelberg ın Indıaru Jones HlmJerınden dorduıı cusune pldto olarak I'etn nın vevroMiıdekı dağları sevmesı, tesddullen ıbaret dejıl Bu dağlar bınlerce yıllık gı/lı k ılıntılarla dolu Bunların bır kısmı henu/ bılınmıyor Sarp ka yalıkların gevıt vermedığı uvurumların kestı ğı yolldrın otesınde bdmbdskd kulturlerın k ı lıntıldrı varbelkı de Kımbılır belkı kutsal ha zınelerın yanlı^ ellere gevmesını onlemeye (,d lışan Indıana Joncs'lar da gerçeklen vardır o dağlarda ^ azete başlıklarından "Mantdryıyenoluyor" Ikıncıgun "Mantar yıyen otuzkışı zehırlendı'" t Jçuncu gun "Balıkesır'ın Manyas ılçesınde vetenner hckım ıle sağlık memuru mantar dan zehırlendı " Dıkkdtını/ı vekmıştır, ulkemızde sadece bıze ozgu ama artık kanıksanmıs"olum"lcr vardır Buolumlerheryılydşanır Avrupalıyada Amerıkalı başka turlu olur, bız ba^kd turlu Mantaryıyıpoluruz, ddmdandu^eroluru? çukura duser oluruz, şolbenden ya da sobadan zehırlenırız, deru/de ya da su kanalında boğ'ulurgıderız ması, şofbenlerın gereklı emnıyet tertıbatından yoksun olduğu gelır Üretıuler ısc bu konudakı sorumluluğun kcndılerıne aıt olmadığını belırtırler Onlara gore bu olayların sebebı halkın kullanım talımatlarına uymaması, temı/lığe onem vermemesıdır Araştırmalar sonucu halkın mahallı yetkılılerce yayımlanan soba yakım tebhgatından hdbcrdar olmadığı saptanır Ancak halkın maddı olanaksızlıklarından dolayı bılınçsız de olsa soba yakmayarak bu beyannameye uyduğu gorulur 'Ahşukanallar' Adana d \ lur ya/ sezonunda tumuyanlara, polısın "guvenlıİc onlemı"ne rağmen çoğu çocuk onlarca kjsı, "sennlemek" amauyla gırdıklerı Seyhan Nelırı, Baraj Golu ve DSI'ye aıt sulama kanallarında boğulup gıderler Buyıl M)'ye yakınkışının hayatını yıtırdığı Adana'da suya gırenler de kendı açılarından "haklı"dır ' Adana'nın sarı sıcağından bunalıyoruz Havuza da verecek paramız olmadığı ıçın metburen baraj, nehır ve sulama kanalları ne bulursak sennlemek ıçın gırıyoruz '' DSl yetkılılerı ıse ellerınden gelenı yaptıklarını, hatta bazı onemlı noktalara tel orgu vekmelerıne karşın olumlerı engelleyemedıklerını belırtıyorlar Yaz aylarında Çukurova'da ya da Guneydoğu'da olenler sadece boğulanlarla sınırh değıldır tabıı' Bır de damdan duşenler var Yaz geldı mı yore halkı hemen 'taht" demlenkaryolaları damlarakurar Gece de olsa sıcağacandayanmazçunku Gunduz yerulen ağır ve yağlı yemekler gecenın bır vaktı kendını gosterır vışe ya dd su ıçmeye kalkılır "Her yer karanhktır dam kuvuktur' derken çoğu çocuk ya da yaşlı bıraz sonra karanlıklara karışır gıder Damdan duşenler çoğunlukla beyın ustu dustuklerınden Guncydoğu'da ya/ geldı mı hastanclerı bır telastır alıp gıder (, unku hastanelerın beyın cerrahı servıslerı yoktur, var olanljra yetıscnc kadar da gıden gıder Mantarla gelen Son yağmurlarla bırlıktc topraktan adeta manlar tı^kırmdyd ba^ladı Ardından da zehırlısıyle zelursı/ı ardsınddkı farkı ayırt edemeyenler hastanelerde mantar gıbı bıtmeye basladı 20'yeyakın ınsan oldu, yuzlercekısı hastanclere kaldırıldı Öyle kı veterınerler, sağlık memurları bılc mantarddn /ehırlendı U/manların, ' Zehırhbinı ayıramıyorsanı/ barı uzak durun Yoksa olursunuz 1 " uyanlan laydaetmedı Turkıye'demantann "başzehırleyıcı" olduğu, zehırlenme kaynaklı olumlerın yu7de 90'ını mantann oluşturduğu belırtıldı Bu da yetmedı, TV kanalları, radyolar onlarca gazete mantann "oldurucu" olduğunu tekrar tekrar haber olardk verdı Ne layda' Bır kose ya/arımi7in deyışıyle, 'mantardan zehırlenenlerı hastanede zıyaret edenler eve donunce mantar yedıler " Hadı tekrar doğru hastaneye 1 Orman alanlarında mantar gıbı bıten gecekonduları onleyemeycn yetkılıler sonunda duruma el koydu /ehırlızehırsı/ mantarldrın gozle ayırt edılmesının mumkun olmadığı belırlendı Orman dldnlarında vatandasların mantar toplaması ve semt pazarlarında satmasının onlenmesı kardrlaştırıldı ıkı yuz ınsanın "atlama tahtaj.ı" olarak kullandığı Boğa7 koprulerınde ıntıharı caydıncı onlem yoktur Polısbıruçtan bır uca yetışenekadar dıleyen kendını a^ağıya atabılır Sobaveşofbenl Ulkemızde kışaylarıyla bırlıktegundemdekı yerını perçınleyen bır baska olum de "soba ve şofben zehırlenmelerıdır Yapılan araştırmalar sonutunda bu zehırlcnmelenn temelınde, "halkın bılınçsı/ ve dıkkatsızce kullanımf'nın olduğu saptanır I lalkın en vok tercıh ettığı soba turu olan komurlu ve tuplu sobalar, şofbenler uretıcılerle tuketıcılerı pek çok konuda karşı karşıya getırır Üretıcılere ıletılen şıkâyetlerın başında komur sobalanrun ısıtma yetersızhğı, koku yap Kopruyle gelen l^sı/ k ıl ın scvgılısıne kı /dn kdrnesındc kırık olan, ueııcı ılıtıyarı bır taksıye atlar Isnnbul un ıkı ınu sı Boğa/ koprulerınden bırının u /erınde ır ILI bır bahaneyle durdurur hooop kendını asağıya bırakır Hı/mete gırdık lerınden bu yana neredeyse İşle gelen lş kd/dlan"nda da başta gelır, dığer ulkelere tark dtari7 lş kd/ası deyıp geçmemek gerek Ardstırmalar kaAildrın çalısma sadtlerı go/onunde tutuldrak ayrı ayrı ıncelenmesınde ılk saatlerın rısk açısından olağanustu yuksek