Katalog

dinliyorlar. Bu yastığın iki yanında, cn çok okunan kitap duruyor: "Sagor fran hela varlden", yani "Bütün Dünyadan Masallar". Yayımcisı, Çokkültürlü Merkcz. Içinde, 29 dilde 29 masal var. Her masal, hem orijinal dilinde, hem de Isveçce yer alıyor. Türkçe masalın adı "AkılliEvlat." lngrid Lundberg, Merkez'de çalışan hcrkes için en zevkli zamanın, burada masal okuma sırası geldiğı zaman oldugunu söylüyor. Gözlcrindcki sevgi dolu ışıltı çok şey anlatıyor... BAŞKENT GUNLERİ Konut sorunu ayrmtı değil mi? IMÜŞERREF HEKİMOĞLU ışanda beyaz bir gece, karlı tepeler, soğuk ısırıyor. Bilkent tepesinde de Haydn, Mozart, Borodin ve Hacıbekov'un müzığini dinleycrek sıcak yolculuklar yapıyor konuklar. Yemek öncesi konscri dinliyorlar. Yemek, Büyükclçi Orhan Güvenen ve eşi onuruna. Her zamanki gibi önce kulaklar okşanıyor, sonra gözlcr ve damak. Altın tabaklar, altın şamdanlar, pembe mumlar ve çiçeklerle görkemli birsofra. Evsahibi, doktorlugunu da unutmuyor hiç, şaraptan önce şampanya içilmesi daha saglıklıymış. Konuşmalarda güzel köpürdü dogrusu. Çevresindekilerin "Hoca Bey" diye seslendiği Profesör İhsan Doğramacı, Orhan Güvenen'e "Farabi ya da sayılann imparatoru" demedi, Bilkent'e katkılannı vurgulayarak belirtti kişiligini. Kısa yıllara güzel olaylar sığdınyor Profesör Güvenen. Sayılan gerçek yerine oturtuyor her şeyden önce. Istatistik biliminde ödün verilmeyeccgini kanıtlıyor. DlE'ye güzel bir içerik kazandınyor. Uluslararası toplantılardaTürkiye'nin sesini duyuruyor, başkanlık kürsüsüne çıkıyor. Bilkcnt'te de önemli çalışmaları var. Nobel ödülü almış bilim adamlan onun aracılıgıyla geli^or üniversiteye. Sofrada yan yana oturuyorduk, Profesör Halil tnalcık'ın da katkısıyla gerçekleştirilcn tarih dizisini anlattı bana. Geçmiş yüzyıllarda matematik bilimine ışık tutan Türk matematikçilere dönük araştırmalarhızla ilerliyor. Yakında kitaplan yayımlanacak. 18 dilde 321 kitap Çokkültürlü Merkcz'in son girişimlerinden birisi, Isveç'te göçmen dillcrinde yayıncılık yapan yayınevlerinin kitaplannı birkatologda toplayarak ilgili adreslere ulaştırmak. Bugüne dek yalnızca kütüphanelere kitap satan bir şirket bu işi yapardı. Ne var ki onlann listesinc yayıncı bir kez gircr, kütüphaneler de bir kez ısmarlaryadaısmarlamazdı.Daha sonra kitap, dargelirliyayıncınınevindetozlanırdururdu. Isvcç Yazarlar Birligı Başkanı Peter Curman, Isvcç'in, dünyanın en çok Kürtçe kitap yayımlanan ülkesi olmasıyla övünür. Gerçekten de, yayınevi bakımından da durum aynı. 40 yayınevinden 19'u Kuzey ya da üüney Kürtçesinde yayın yapıyor. Diger dillerden bazıları şunlar: Arapça, Farsca, Ispanyolca, Fince, Aramca, lngılizce, Polence, Sırpca, Urdu ve Pencap. Türkçe yayın yapanlann bazılan Kürtçe ağırlıklı. Yalnızca Türkçe yayın yapan ve salt sahibinin yapıtlannı yayımlamayan tek biryayınevivar. Katoloğun sorumlusu Aiana Bigenstans. Bu olumlu girişimin öyküsünü bize anlattı: "Böyle birdağıtım merkezi kurulması fıkri, ilk kez 1992'de ortaya atıldı. Çokkültürlü merkez, lsvcççe dışındaki dillerdc yayıncılık yapanlara başvurdu; içinde bulundukları koşullan saptadı. Yayıncılann büyük çogunlugu, bu işi sürdürmek için gerekli parasal kaynak bulma güçlüğü yanında, çıkan kitaplannın alıcısına ulaşması sorununun büyüklügüne parmak bastı. Okurun, kendi dilinde kitap yayımlayanların olduğunu bilmesi de güç oluyordu. Merkezimız, 8 yayıncıyı içeren bir çalışma grubu kurdu. Böyle bir dağıtım şirketi kurulması önerisinde birlcşilince Devlet Kültür Şurası'na başvurduk olumlu yanıt aldık." Aiana Bigenstans, bu aşamadan sonra kollan sıvamış ve elden geldigince çok sayıda göçmen yayıncıya ulaşmış. 49 sayfalı, 321 başlıklı katalog, son anda Göteborg Kitap Fuan'na yetişti. Fuarda katoloğun gördüğü büyük ilgiyi, Kültür Şurası'ndan Anja Paulin de bizzat doğruluyor. Katolog, bütün lskandinavya'da göçmen dillerindc kitap bulunduran, satan yaklaşık 6 000 yere dağıtılıyor. Kataloğun önsözündeAina Bigenstans şöylediyor: "Isveç'e gelenlcrin birçoğu, vatanındaki baskıdan kaçmış kişiler. Baskı yalnızca kişileri dcğil, yazılan vc konuşulan dili de çarpıyor. Birçok politik göçmen için yazılı sözcükler, anavatandaki dcmokrasi savaşı için silah yerine geçiyor Edcbiyat, baskıyı açığa vurmak, politik durumun analizini yapmak, tarihsel gclişimi belgclemck ve ulusal kimliği güçlcndirmek için kullanılabiliyor. Isveç'te, yazarların ana dillcrinde yazdıkları ve anavatanlarında yayımlanması mümkün olmayan kıtaplaryayımfanıyor." Fittja'daki çokkültürlü ortamdan ayrılırken, kar^ılaştığım güzcl ınsanlar içimc umut veriyorlar. Buradakı çocuklanmızı sevdikleri ortada. Mcmleketimizdeki"büyüklerimiz'<çocuklanmızı ne kadarscviyorlar.orası belirsiz... ^ D Isveç'tehi Kulıı uzmanı Inı>rid Lundberg. Sayın Karayalçın'ın da iç politika nedeniyle bu bakanlığın koltuguna oturduğu söyleniyor. Uzun mu oturacak kısa mı? Uzun otursa ne süre? Konuta yerleşecek mi, Başbakan YardımcılıgVnı güvenceye aldıktan sonra mı yerleşecek, diye soruyorlar. Yoksa Tansu Çiller'in Dışişleri konutuna da el koyacagını söylüyorlar. Bakalım görecegiz, ama konut sorunu bir aynntı değil mi acaba? İnci Çetin o konuta çok emek verildiğini anlattı o yemekte. Doğru, çok emek verildi, güzel bir Dışişleri konutuoluştu ama Dışişleri'ninyapısını, varlığını koruması yalnız konutu elde tutmakla sağlanamaz bence. Başbakan Tansu Çiller yakın tarihimizde yaşanan olaylara yeni birhalkaekliyoro kadar. Eski Hariciye köşkü Başbakanlık konutuna dönüştü 12 Eylül döneminde. Bülend Ulusu oturdu. Dışişleri Bakanı İlter Türkmen'ın eşi Mina Türkmen de güzel bir bakan evi hazırladı Aiana Bigenstans ve IH dildeki kataloğu. burnu akan, azan, bakıldığı zaman gözlerinc öne indircn, öndcki arkadaşını çimdiklcyen çocuklann yokluğunu duyuyordum. Akşamüstünü beklesem onlan da alabilecektim filminkaresine. Yastıklann öyküsü isc, beni özcl nedenlerlc de etkiledi. Bütün kumaşlan eskicilerden alınan elbiseleri sökerek clde etmişti bu fikrin mimarı kişi. Odanın girişindcki yazısında, "Böylclikle kumaşlara ikinci bir yaşam vermek istedim", yazıyordu. Altında imzası olan kadını tanıyordum: Yfiksel Aydın. 12 yıl öncc buraya, bir süredir burada polıtik göçmen olarak yaşayancşi scndikacı Ekrem Aydın'ınpcşinden gelmişti. Onunla ve iki çocuğuyla Devrlıtı ve Emel'lc Ankara'da görüşmüştüm, Ekrem'in selamını ve elden gönderdiği mektubu verirken. Yüksel Aydın, artık Türkiyc'de; eşi de öyle. Ne var ki çocukları burada. Bu yastıklan Isveç'e bir teşekkür olarak oluşturmuş, dikmiş. Şimdi onlann üzerine çöken, bağdaş kuran afacanlar, karşıdaki büyük yastığa oturan ablânın ya da abinin okuduğu masalları Konuklar arasında Profesör Reed de var. New York Kent Üniversitesi ögretim üyclerinden. Birden ayaga kalktı, Türkçeyi anadili gibi konuşarak "Bcnim de birkaç sözüm var" dedi. Doğramacı çiftini kırk yıldır tanıyor, çok da çatıştıklannı söyleyince Hoca Bey de güldü,' Elbette çatışacagız, ama vuruşarakayrılmayacağız' dedi! Masanın başında, Aysel Doğramacı'nın yanında . oturan Hikmet Çetin'c baktı gülcrek. Eski Dişişleri Bakanı da gülümsedi, ama çok neşeli olduğu söylenemez. SHP'lilerin neşeli olması kolay degil artık. Peki öteki politikacılarneşelimi.dahasıkim neşeli çevremizde, siz neşeli misiniz? Profesör Reed kötümser olmamayı ögütlüyor, ABD'nin seçkin üniversitelerine giriş sınavlannı Türk öğrencilerin çok parlak notlarlakazandıgını söylüyor. Bilkent çıkışlı on yedi ögrenci ABD'li ögrencileri de aşan düzeydebirbaşankazanıyorgeçenyıl. Orhan Güvenen de 2000'li yıllara umutla bakıyor. Dünyanın ünlü bilim, kültür ve sanat adamlan arasında Türklerin de yer alacagına inanıyor. OECD'ye gitmekten dc mutlu görünüyor. Paris nedenıyle degil, orada yapmak istcdikleri nedeniyle sanınm. Çünkü Paris, Londra, Roma, hangi başkent olursa olsun elçi olmak kolay degil bugün, müşteşar olmak da kolay degil. Dışişleri Bakanlıgı'nın tuglalan da oynamış bulunuyor! Tekseslilik egilimi dış politikaya da yansımış bulunuyor. Orhan Güvenen, OECD elçiliğinde de sayılarla uğraşacak. yandaki binada. Yabancı konuklar orada agırlandı, ömegin Henry Kissinger. Ama bu konuta ANAP'lı Başbakan'ın eşi Semra özal el koydu sonra. Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu da Cinnah yokuşunda bir apartman katına yerleşti, konut konusunu sorun yapmak istcmedi. Zehra Halefoğlu kişisel eşyası tablolanyla güzel bir ev hazırladı, güzel yemekler düzenledi o apartman katında. Mesut Yılmaz da bu konutta oturdu Dışişleri Bakanlığı döneminde. Güvenlik açısından da sorunlar yaratan bir konut ama olay yaşanmadı. Dışişlen'nin başka konut sorunlan dahâlâ tam çözümlenmiş dcğil bence. Müşteşar da Gaziosmanpaşa'nın tepesinde bir sokakta, bir apartman katında oturuyor. Karda, buzda güç ulaşılan bir yer. Ama evler değil, yaşam önemli kuşkusuz. O evlerde kurulan sofralar, o sofralarda yer alan konuklar, o konuklann konuşmalan, tartışmalan. Çünkü duvarlann da kulağı var. Kimi evlerde müzik dinliyor, kimi evlerde laf salatası... ^