Katalog

Fotoğrallar DONALD A FRAY(ARAMCO VVORLDDAN AUNMIŞTIR) kımları vc bir satranç takımına ait parçalar ınsanlığa sunuldu. Ancak hcpsinden önemlisı, yükünün ağırlığıyla kuma gömülen geminin yüzde I7'sinin günümü/de kalmış olmasıydı. Yıllar süren çalışmalann sonucunda, hâlâ Bodrunı tersanelerindc kullanılan iskcletli gemi yapımı tckniğinın bılinen en eski örncği ortaya çıkarıldı. 1982 yılında ise Mehmet Çakır adındaki genç bir dalgıçtan gclen "kulakları olan metal bisküvıtler" gördüğü şeklindeki rapor, enstitünün bugüne kadar gerçekleştirdiği en büyük kesfe önayak oldu. BodrurrTdaki Denizaltı Arkeolojisi Müzesi dalgıçlan ve INA'nın birlikte yürüttüğü araştırmalar M.ö. 1314, yüzyıllara ait bir enkazın varlığını doğruladı. SİT, Kaş yakınlarındaki Ulu Bunın'da denizin 4861 metre dibinde bulundu. Ulu Burun'daki bu gemi enkazının yükü, 35'nin üzerindeki bakır külçc, kalay külçeleri işlenmemiş cam, fildişi, egzotik ahşaplar ve reçineden oluşuyordu. Bu buluntulann yanı sıra, üzerinde Kraliçc Nefertiti'nin adı yazılı ve Mısırlılarca kutsal sayılan altından bir bok böceği biçimindeki mühür sayesinde enkaz, şimdiden yüzyılın en önemli arkeolojik keşiflerinden biri kabul edildi. Ancak, şu anda Bass'ın öğrencilerinden Cemal Pulak'ın yönctimi altında yürütülen kazıda geminin hangi ülkeye ait olduğu henüz belirlenememiş durumda. Birkaç yıl önce süngerlere musallat oC U M H U R İ Y E T DEROİ 25 T E M M U Z 1993 SAYI 383 lan bir mantarın olumsu/ etkisiyle Türk sünger avcılarm sayısı azaldıkca a/aldı. Dolayısıyla sualtı arkeolojisine katkılan da gün gectıkçe /ayıfladı. Neyseki son teknolojik aygıllar verimli SİT'lerin keşfinde onların yokluğunu bir dcrece doldurabilıyorlar Sonar dökümlerınde gözükenlerden hangılerinın gemi enkazı olduğunu, hangilennin arka plandan geldığıni ayırt etmeye çalışmak oldukça güç. Halbuki sünger avcılannın rehbcrlığıyle yalnı/ca bir kaç dalışta iyi bir enka/ bulabiliyordu u/manlar. Sonunda sünger avcılanndan oianaklı olduğunca bilgi alıp yüksek teknolojiyle destekleme yolunu seçtiler. 1963'te Mehmet İmbat adındakı bir sünger tarayıcısı Bodrum Yalıkavak'ta bir Afrikalı çocuk heykeli buldu. ikı yıl sonra bölgeyi tarayan Bass, sonar yardımıyla deni/in 88 metre derinliğinde yatmakta olan büyük bir amfora yığını kesfetti. Yine Izmir Müzesi'nde ziyaretvılerin büyük ilgisini çeken çok güzel bir atlet heykeli, sünger avcılannın 45 metre derinden çıkartarak ınsanlığa sunduklan bir tarihi eser. Yavaş yavaş bunlara yenilerinin de katılacağı sanılıyor. Oralarda denizin derinliklennde yükü bronz heykellerden oluşmuş bir batık var mı acaba ? Süngercilere bir sormalı. ^ DERLEYEN: AZE MARŞAN 13