Katalog

•f V Ekolojik hareketlerin güçlendiği bir ortamda insan ilaç yerine vitaminle sağlıkh kalmayı deniyor ve her gün yeniden vitamini keşfediyor. evsim değişiyor ya, çoğumuzda bir yorgunluk, bir isteksizlik hakim. Saç dökülmeleri, yataktan kalkamama gibi sorunlar da cabası. Çözüm olarak vitamine ağırlık venyoruz, bol meyve ycmeye çalışıyoruz. Son dönemin gözde ilaçlanndan multivitamin tabletlerine rağbet edenler de çoğunlukta. Kısacası vitamının yaşamımızdakı yeri hayli öneınlı artık. Vitaminler on üç kardeş. Sonuncusunun (B12) keşfınden bu yana geçen 40 yılda vitaminler Ü7erine çalışmalar artarak sürüyor. Her gün yeni bir işlevleri çıkıyor ortaya Tabii nasıl kullanılacaklan, miktarlan konusunda bilim çervelerinde tartışmalar da artıyor bu arada. Bilim adamları arasında vitamincilerin sayısı da büyüyor. Uzun süre aşın vitamin tüketimine karşı grupta yer alan ve uluslararası tıp çevrelerinde bu tutumuyla tanınan profesör Jerome Cohen (St. Louis Universitesi) artık birkaç C ve E vitamini tableti almadan güne başlamıyor. Profesör Cohen ve diğer meslektaşlan hızla Nobel ödüllü Linus Pauling'in tezine yaklaşıyorlar. DOGAL DOPING: VITAMIN ediyor. M E Vitamini çok gözde Uluslararası tıp çevrelerinde önemli bir ağırlığı olan New England Journal of Medicine gazetesi E vitamini üzerine iki ilginç araştırma yayımladı. Birincisinde, 8 yıl 120 bin ınsan üzerinde yapılan incelemelerde E vitamini kullananlann kullanmayanlara oranla yüzde 40 oranında daha az kalp krizi geçirdikleri saptanmış. İkincisinde jinekologlar bebek bekleyen kadınlara günde verılen 0.2 miligram folik asit miktannı iki katına çıkartarak doğacak bebeğin sinir sisteminın güçlendiğini belirlemişler. Alabama Universitesi'nden doktor Butterworth da kandaki folik asiti (yeşil yapraklı sebzelerde ve ciğerde bulunuyor) arttırarak rahim urlannın tedavisinde önemli başarılar elde etmiş. Ne diyor Pauling? Batılı ülkelerde günlük 45 miligram (bir portakal) olarak saptanan C vitamini tüketiminin 10 grama çıkartılmasını istiyor. Bu dozun kalp krizinden tümörlerin oluşmasının önlcnmesine dek birçok sorunu çözebileceğini iddia Kansere karşı koyuyor Bugün medyada çeşitli vitaminlerin kanser tedavisinde kullanıldığı iddia edilse de, hiçbir bilim adamı böyle bir açıklama yapmıyor. Ancak çoğu meyve ve sebzede yüklü vitaminlerin kanser tehlikesini azaltmada önemli işlevlerinin olduğunu söylüyorlar. örneğin O vitamininin (süt, yoğurt, peynir) göğüs ve prostat kanserlerinde hastalığın seyrini yavaşlattığı biliniyor. Yine C ve B vitaminlerinin ağız, boğaz ve mide kanserinde hastaya yardım ettiği saptanmış durumda (Doktor Gladys Block Kalifornia Universitesi). Son on yıldır, kolesterolü arttıran oksidasyonun da vitaminle yok edilmesi üzerine araştırmalar sürüyor. V I T A M I N U Z E R I N E O G U T L E R •Havucu ya da domatesi bir damla yafl bile koymadan yemek, A vitamini içeren betakarotenin vücutta erimesini zorlaştırır. •Sigara içenlerin daha fazla C vitamini harcadıkları, bilimsel verilerle kanıtlanmış durumda Bu nedenle sigaracıların C vitaminine özel ilgi duymaları gerekiyor. •Taze sebze ve meyve her zaman daha fazla vitamin içermez. urnegin kutulanmış portakal suyundaki B1 vitamini taze portakaldakinden on kat (azladır. • Meyve ve sebzedeki vitamin ürün toplandıktan sonra kaybolmaya baslar. Mandallra sekiz haftada vitamininln yüzde 50'sini, domates 10 günde yüzde 20'sinl yitirir. Ancak elmada tam tersi vita min artışı olur. • Meyvedeki vitamlnleri öldürmemek tçin buzdolabında 4 santigratta saklamalıyız. •Vitamin kaybı açısından meyve ve sebzelerl kaynatmanın btiyük sakıncalan var. Kaynamış suda yüzde 4060 oranlarında vitamin saptanmıştır. •C vitamini insanı çevre kirliliğinden de korumaktadır. Son arastırmalara göre C vitamini vücuda kurşun girmesini yavaşlatmakta. •Meyve ve sebzedeki C vitamini kaybı nı önlemek için, minik parçalara ayrılmamaları gerekiyor. Havayla daha irtibatı olan bu gıdalarda vitaminler daha uzun süre yaşayabiliyor. Vttamlnemlustrisl Harvard Universitesi 50 miligramhk betakarotenin, kalp kirizi riski yaşayan insanlarda yüzde 50 başan sağlayacağını saptamasına karşın bunu insanlığa açıklamada temkinlı davranıyor. Çünkü vitaminin çevresinde çılgınca büyü 12 C U M H U R İ Y E T D E R O İ 1 0 E K İ M 1 9 9 3 S A Y I 3 9 4