Katalog

Y 11 A S A C A N B A Z O Ğ L U İ C U M H U R anat, insanoğlunun aynlmaz parçası. En zor yaşam koşullarında bile ondan kopamamış ınsan. Kimisi tüm yaşamını sanata adaI mış, kimi asıl işinden fırsat bulduğunda ona koşmuş. Duygularmı, düşüncelerini sanat yoluyla dışa vurmuş,; sanatla günden güne tekdü/e haline dönüşen I yaşamda soluk almaya başlamış. Irfan inceer dc kısıtlı olanaklanna karşın evinin bir köşesinde sanat yapan, [ cmcklilik günlcrini sanatla paylaşan biri. Moda deyişlc hobi olarak başlayan sanat merakı yıllar geçtikçe güçlenmiş, sergi açma noktasına kadar gelmis,. Irfan Bey, tahta zemin ü/crinc gelenckscl Anadolu motiflerini dağlayarak hoş yapıtlar elde ediyor Bu is,e on bcş yıl öncc başlamış,. Asıl mcslcği tnkotaj. Işını oğluna bırakıp cnıeklı olduktan sonra kcndinc yenı ıığraşlar aranıaya başlamış. Bir gün Hüsnii Züber'in kilim motiflcrindcn tahta ü/erinc geçirdiği yapitlarından oluşan sergiyi gezmiş, çok etkilcnmiş. Kilımlerlc ilgili birçok kitap, dergi toplamış. Matta Sahaflar'da yüz ytllık bir halı kitabı da bulmuş. Hiç vakit kaybctmcden işc koyulmuş. Eminönü'ndeki Tahtakale'ye gidip dağlanabilecek yumuşaklıkta ne kadar tabak, kâsc, kaşık, kürck varsa toplamış. Dağlamak için de re/istunstan yararlanmış. "Bulduğum tahta cşyalara hangi kiHm moliflcrinin uygulanabilcccği ü/crinde çalıştım. Sultanahmct Sanat ükulu nıczunuyum, aynı okulda teknik resim öğrctmcnliği dc vaptını. Klinı böylc işlerc yatkın. Motifleri büyüterek ya da kiiçülterek ^eşitli oranlarda tahta eş.yalara çi/.dinı. Ondan sonra dağlaınaya başladım. Rezistansın çeşitli sıcaklık dcrccclcri var. Motifleri hcr /.amaıı orijinalinc sadık kalarak da)>ladım. öncc daha a/ yanması gcrcken bölümlcri, sonra kızdırıp yoğun ycrlcri yaktım. Birşcyler çıkarttım oortaya. Etraftan bcğencnlcr oldu. Güvcnimi ka/.andım." Irfan İncccr emeklilik günlcrinde merak olarak başlayan bu uğraşını sürcklı ileri taşıyor. Araştırmalar yapıyor, malzeme lopluyor. "Birçok kitap, dergi buldum. Kilim, heybe, v'iıval, kuşak, eldivcn, Anadolu çorapları gibi cscrlerdcn çok gü/el motifler çıkarttım. Billıassa Anadolu kilimleri ve çuvallannı çok inccledım. Hcpsinin dcğişik özelliklcri var. Ancak Toroslar'daki göçerlerin çuvalları çok ilginç. O kadar zarif ki motifler, baktıkça doyamıyorsunuz." SANATLA HUZUR BULUYORUM ff S lno««r 8 0 parçalık çalif maaını ••rgltomak çabasında (Ustta). lnc*«r hargün 23 aaat dağlama yapıyor (yanda). Dağlama ışınde ustalık kadar hamnıadde de çok önemli. Yumuşak ağaç bulunma/sa sonuç yeterli olmuyor, motiflere istenilen canlılık, yumuşaktık verilemiyor. Bir de dağlanmayan bölümler zamanla biraz sararsa da, özgünlüğünü yitintıesin diye vernik sürmüyor. "Eskidcn çok mal/emc bulabiliyoduk. Koca koca tabaklar hanı va/iycttc satılıyordu. Alıyordum tabakları, motifi çizdikten sonra /evklc dağlıyordum. Yıllarca yer sofraları, tabak, mcrdanc, kasık, kürck, rahle üzerine dağlama yaptım. Tahta sıkıntısı yaşayınca aklıma pano yapmak geldi. Bu iş için ıhlamur ağacı biçilmiş kaftan. Ama onu da bulmak zor. Kavak kaplama kontraplak buldum, yaptırdım. Başladun kilim desenlerini kompozc etmcyc." Irfan tpceer'in 80 kadar yapıtı var. Bunlan sergileme çabasında. Amacı insanlar'a emekliliğin yaşamdan kopmak olmadığını, her yaşta bir şcyler üretebileceğini göstermek. "Ben günde iki, iiç saatimi bu sanata vercrck huzur buluyorum. Dağlamaya başlamak isteyenlere tavsiyem öncelikle sabırlı olmaları. Malzeme bulmak kolay değil, ağacı işlcmek dc bir hayli zor. Ama yavaş yavaş ustalaşabilirlcr, bir kere güzcl bir şey iirettiktcn sonra arkası gelir zaten. Yeter ki istesinlcr. Kn son Kültiir Bakanlığı'nın bir kitabı çıktı. Bütün bölgelerimizdeki kilim motiflerini tanıtıyorİar. önce onu sağlayarak başlasınlar. Anadolumuz'un hcr karışı sanatla dolu. Boş vakti olanlar bu sanatı kcndilcrincc ilcri götürmekten çekinmesinler." ^ 17 CUMHURİYET DERGİ 31 O C A K 1993 SAYI 358