Katalog

yapmıyor. 91 yaşına gelen Anakraliçe Victoria ise, geçen haziran ayına kadar kendi cenazc töreninin iç sıkıcı provalarını izlemek zorundaydı. Son yolculuğunun başarılı bir şekilde gerçekleşmesi için bu gerekliydi. Zavallı kadın bu tür bunaltıcı geleneklere alışmış olmalıydı. Yeni evlendiğinde çocuklar değil, tahta varisler doğurmuştu. Üstelik doğumunu tçişleri Bakanı'nın gözleri önünde yapmak zorunda kalmıştı. Kızı Elizabeth daha şanslıydı, Prens C'harles tarihe "normal bir şekilde doğan ilk VVindsor" olarak geçmişti. Kraliyet ailesinden biriyle evlenmek gerçekten cesaret gerektiriyor! Hollanda kraliçesi Beatrix I'in kocası, eski bir diplomat olan Claus, bugün psikiyatri kliniklerininabonesi veancak aşırıdozda sakinleştiricilerle ayakta durabiliyor. İspanya Kralı Juan Carlos ise meslektaşları arasında kâğıt üzerinde en az yetkiye sahip olanı; izin almadan bir askere "hazırol" deme hakkı bile yok. Fakat 1981'de halkını Franco yanlılarının darbe girişiminden kurtaran Carlos, bugün ülkcsindc "demokrasinin itfaiyecisi" olarak anılıyor ve daha etkin olması isteniyor. Örneğin Körfez krizi patlak verdiğinde kralın Madrid'de çaL'şmak yerine Palma'da süneşlenmesi tepkiyle karşılandı. ispanya, kralının yönetmesini istemese de, yine de 'republica' ile ılgilenmesini talep ediyor. Ve hükümdurın "cumhuriyetçilcrin kralı" haline geldiği bu ülkede tspanyollar da farkına varmadan 'monarşist' oluyorlar. Sonuçta monarşi, siyasette kaybettiğini toplumsal saygınlık alanında kazanmaya çalışıyor. Bu da kârlı bir değiş tokuş; ama her zaman kolay olmuyor. Örneğin II. Elisabeth yaşlı kıtanın en büyük tacını taşıyor; ama bu özelliği onu Kral II. Hasan gibi birinin kapısında elinde saat, tam 60 dakika beklemekten alakoyamıyor. Protokol gereği olmasa da, İngiltere Kraliçesi, Fas Kralı'nın öğle uykuhuna saygı gösteriyor; çünkü "ülkenin yüksek mcnfaatlcPrens Andrev» ve Sarah'ı, basın 'rahat bırakmıyor'. ri"kraliçedcn bunuistiyor! A C U M H U R İ Y E T OERGİ 10 K A S I M 1 9 9 1 S A Y I 296 kere kocası ileçıktığı bileizleniyor, sayıya vuruluyor! Monako Prensi Rainier'nin durumu daha da kötü. Hangi baba hemen hemen her hafta kızlarının vücutlarının tüm dünyada sergilenmesinden hoşlanabilir? Zavallı Caroline ise, kocasının yasını tutması gerekirken "bir erkek arkadaşında teselli bulduğu için" kınanıyor. Cinscl özgürlük soylu olmayanlariçingeçcrli. Mavikandanolan bir çiftlcn birbirlcrini scvmeleri istenir, fakat ölçülü bir şekilde ve yalnızca gcccleri, sarayın panjurlarını kapadıktan sonra. Avrupa'nın kral vc kraliçeleri hükmediyor fakat yönetmiyorlar. Her gün upuzıın raporları okumak, karmaşık politik analizlere kafa patlatmak, anlaşılmaz araştırmaları i/lemek, olan biten her şeyden haberdar olmak zorundalar. Fakat akıpgidenolaylarüzerindebiretki gücüne sahip değiller. Her ne kadar bazı ülkelerde 'başbakanı atamak', kralın ve kraliçenin yetkisi dahilindeyse de, parlamentodasağınçoğunluktaolduğu bir ülkede kralın aşırı solcu bir başbakan atayamayacağı da açık. Pekiyi, tahtlarına kurulmayı sürdüren hanedan üyeleri nasıl vakit geçiriyorlar? Örneğin Bclçika Kralı'nın eğlencesi pul koleksiyonu yapmak veya yıldızları seyretmekle sınırlı! Güzel otomobilleri seviyor, fakat hiçbir zaman sarayın özel parkı dısında kendisi otomobil kullanmıyor. lngiltere Kraliçesi II. Elizabeth kendine yılda yirmi haftalık "yarı tatil" tanıyor. Fakat bu ücretli tatil günlerinde de Forcign Office'in ve parlamentonun gizli raporlarını ve uzun telgraflarını okuma görevini yerine getirdiğini belirtmek gerekir. Zaten çalışma günlerinde de pek farklı bir şey Hanedanmenaubu olmanın •ıkıntısını yaşamayan Ikl l«im:Monaco Prensl Ralner'ln kızları Carollne ve sevglllal Jutard I I * Stephanie. Abdülhamit'Kn torunu Mehmet Orhan: v En bunağa hanedan reisi derler' Kısa bir süre önce yayımladıflı "Son Oamanltlar" kitabında (Gr! Yayın, Eylül 1991, Istanbul), Murat Bardakçı, "Osmanlı hanedanı bugün Türkıye'de ıktıdarda olsa, 'padişah', Mehmet Orhan Efendi'ydi," der ve Sultan Abdülhamit'in torunu olup bugün Fransa'nın Nice kentınde yaşayan "hanedan reisı"nin peşine düşüşünü anlatır. Sonunda onu bulur. Kitabının ilk bölümünü "Sürgün Manzaraları" adı altında Mehmet Orhan'ın yaşamöyküsune ayırır. Biz de bu bolümün son satırlanna bir göz atalım ıstedlk: "Şu anda hanedanın reisisıniz..." diyecek oldum, daha sözümü bitirmeden güldü: Yani, en bunağı... "Hanedan reısi" diye kime derler bilıyor musunuz? En bunagına... Ben daha bunamadım. Estağfirullah. Türklye'de şimdi hanedan olsa, padişah sızdiniz... Onu kasdetmek istemiştım... 0, doğru... Ikincl Orhan veya Yedincl Mehmet olurdum Burada mektuplarımı yazan bir kızcağız var, bana hep takılır, "Altes" der. Hatta barv ka aylığımı almaya gittiğim zaman, memurlar "Majeste Yedinci Orhan, buyurun..." diye şakalaşıyorlar... Ama inanın, tahta geçmeyi bir gün bile hayal etmedim. Zaten öyle bir şey olsaydı, yerimi başkası alsın diye rica ederdim... Ben, istediğl gibi yaşamaya alışmış bir ınsanım. Gezmeyi, dolaşmayı severim. Hâlâ bir ata atlayıp, doludizgin gıtmeyi hayal ediyorum. Tahta geçsem, protokol işleri çıkacaktı. Onlara uymam gerekecekti Bu hayata dayanamazdım. Yıldız'ın havuzunda bir kayığa atlayıp kjjjrek çekmek varken tahtta ne yapacaktım ki? Mutlaka feragat ederdim... Yerime de, sırada benden sonraki geçerdi.. 13