Katalog

Herkes fotoğraf peşindeydi Ergun Çağatay er ncdense , Batı'da ve özellıkle Fransa'da foto muhabırlerinın yaşantısı topluma oldukça abartılmış dozda yücelıilerek yansıtılır. Folograf ağırlıklı dergilcrdc bir foto muhabirinın renkli yaşantısı sık sık ele alınır, yaptığı işler ballandıra ballandıra anlatılır. hatta bu konu< da oldukça etkileyici Hollyvvood nimleri dahı yapılmıştır. Foto muhabirınin yaptığı ış öncmlidir öncmli olmasına ve elektronik çağının digital makincleri ortaya çıkmasaydı foto muhabirler ınin zaman zr.nan hayatları pahasına ortaya koydukları işler, tarihin en katıksız belgcleri olarak kalmaya devam cdeceklerdi. Ancak "onlardan bıri" olarak, rahatlıkla söyleycbilirim ki ekonomik kuramların 'kral'olduğu çağımızda, bir foto muhabirinin yaşantısından daha çok istismara açık bir meslek yoktur. Hani şöyle düşünüyorum. basın kralı Maxwell 'in Türkiye'dc bir gazeleye orlaklıgının konuşulduğu günlerde, basın toplantısına katılsaydım, kendisine, acaba Newsweek Dergisi adına onunla röportaj yapan bir foto muhabıri dostuma, foto muhabirleri konusunda söyledıği sözlerin hâlâ geçerli olup olmadığını sormak islerdinı. Aynı şekilde Maxwcll'ın rakibi bir başka basın kralının, Rupert Murdoch'un tngiltere'de Sunday Times Gazetcsi'nı satın aldıktan sonra çağımı/ın cn 1yı, en gözü pek savaş muhabıri olarak bilınen Donald McC'ullin iletartışmasısırasında söyledıği sözler de ılginglır. Murdoch, Mc Cullin'in gazctedcki ycri ve frcclance ücretini tartışırkcn, "Kimsc scnin pis, kanlı ve ölüm kokan resimlcrini pa/.ar sabahı neşeyle kahvallısını >aparken scyrctmck islcmez" dcyıp gazetenın kapısının önünc koy> muştu. Oysa McCullin o gazete adına ı> yaparken ölüm, kapısını üç kez çalmış ve ner seferinde canını kıl payı kurtarmıştı. Ülkemizdckı gazete patronlannın bundan daha farklı düşündüklcrıni söylemek güç. Fotomuhabirınin yazgısıdır bu. Onun ömrü, kimsenin sevmcdığı bir kışi olarak, "cığcri beş para etmeyen" adamların önünde, itilerek kakılarakgeçer. Egosuduronukurtaran.süperegosudur onu tozlu yollarda, kimscnin gitmcdiği yörelerde istikbalini aramaya iten Kanımca haketmiştirfotomuhabiribütiin bunları! Kişi.egosunun bu kadaresıri olur. haklarınabu kadar yabancı kalırsa, helc Tiirkıye'dcki gibi haklarından bu kadar habersizolursa, başınagelenlerekatlanacaktır. Belkı, 'dahaakıllısı' bu işe koşmazdı, bclki de fotomuhabirinin yaşamöyküsü bir 'ucuz kahramanlık' öyküsü olarak kalmazdı. H Niyc anlattık bütün bunları?.. Gantma Ajansı'nın kurtıcularından, fotomııhabiri GillesCaron, böyle tozlu bir yolda Kampuçya'da savaşın doruğa tırmandığı günlerde kayboldu gitti. düğmesinı bile bulamadılar. Şımdi Gilles Caron, kcndisi gibi ölenlerlc birlikte arkasından ağıt yakılanların başında geliyor. Bu yıl Arles Fotoğraf Festivali'nde Caron'un anısınabüyükbırgösteridüzenlcdılervcgöstcrinin ertesı günü, yaşantısı, yaptığı işler yine ballandırıla ballandırıla anlatıldı. Ama tartışma sırasında, Caron kaybolduktan sonra karısının ıki kızını yetıştirmck amacı ile bugün milyonlar tutan Gama hisselerini yok parasına satmasından sö? etmek, kimscnin aklına gelmedi. iyi bir röportaj için gereken paranın bulunması amacıyla bir foto muhabirinin yerı geldiği zaman kaç kapıyı aşındırdığından laf