Katalog

D ÖRT TEKERLEKTEN Bedri Zenginkuzucu Doğada gaza basmanın keyfi Nedir bu 4 x4'lerin kerameti?.. Kent dışı yollarda getirdiği olanakların dışında, kent içi trafikte de diğer otomobillere "üstten bakan" konumuyla, arazi vitesli bu dinlence araçlarının "modası" nasıl gelişti? günkü arazi binek araclarını birbirinden ayırır. örneğin, daimi kavramalı dört cekerler veya istek üzerine kavramalı dört cekerler vardır. Türleri arasında en lüks ve gözde bir araç olan Range Rover, daimi kavramalı bir 4 x 4'tür. Buna karşın Mitsubishi'nın Pajero'su sürucüye istediği zaman dört çekere geçme olanağı sağlayan tiplerdendir. Genel olarak tüm arazi binek araçlarda her türlü yol bozukluğuna uyum gösterecek şase ve siispansiyon, genelde geniş ve toprağı pençeleyen desene sahip lastikler ve tabii ki trafikteki tüm diğer otomobillere üstten bakmanızı sağlayan, yüksek konumu vardır. Bu 'paket' içinde, her türlü lüks ve basit donanımı bulmak mümkün. Ülkemizde son beş yılda çoğalan arazi binek otomobilleri pazarına baktığımızda, bulacağımız markalar şunlar: Başta hafıf arazi binekler gelir. Bu kategoride iki popüler marka l.ada Niva ve Japonların şirin nıodeli Suzuki'dir. Bineklerden Subaru markası yıllarca dört çekerli araçların öncülüğünü yapmıştır, ancak Audi, Fial vc Renault 4 x 4'ler gibi yapıları anayollara uygun otomobillerden farklı dcğildir. Yani, sözünü etmekte olduğumuz 'doğacı' otomobillerden sayılmazlar. Haf'if tip arazi binek tipleri arasına son /.amanlarda Romanya'dan gelen ARO modelini de katmak gerekir. Sonra gelen kategoride ağır hizmet tipleri vardır. Bunları medenileştirilnıiş arazi pikap tipleri olarak da tanımlamak mümkün. Japon markalar bu alanda geçmiş yılların liderliğini Amerikan ve lngilizlerden buyuk bir hamle yaparak kaptılar. Toyota, Nissan, Mitsubishi, Isuzu ve Daihatsıı modelleri minik Suzuki'lerle birlikte Japon kanadını tamamlıyorlar. Avrupa'dan gelen adaylar ise Land ile Range Rover ve MercedesBenz'in "G" serisi araçları. Amerika'nın efsanevi Jeep markası, "Cherokee" ve "Wrangler" modelleriyle bizde görülmekte. Hepsi de çeşitli lüks veya standart donanıma sahip. "Kusur" olarak konu cdebileceğimiz tek şey, bu kadar yüklü mckanik aksamı olan arazi binek araçların yapabileceği azami hızın, sınırlı ve hatta hız mcraklılarının hiç beğenmeyeceği seviyede olması... Hız problemi söz konusu değilse, doğayı sevenlerin modern arazi binek otoınobillerinden çok faydalanmaları mümkün. Düşünün bir kere, modern yasamın stresinden kaçmak için altınızdaki otomobil sizi bir tatil yöresine götürmekten öteye, aklınızın cstiği anda hiçbir yorgunluk veya teknik arızayı duşunmeden, anayolların kalabalığından çıkıp sizi dağ bayır aşınp doğanın kucağına götürebiliyor... Günümüzde yaşanmakia olan arazi binek otomobillerindeki talep patlamasıııın sihri de burada... VI Ülkemizin coğrafi yapısına da uygun düşen arazi binek otomobilleri, son beş yıl içinde, lüks donammlı deOişik modelleriyle Türkiye'nin hemen her yöresine yayıldılar. Arazi vitesli 4x4'ler epey revaçta oğaya karşı ilgide büyük bir patlama yaşanırken, insanları doğanın içine götüren araçlara da ilgi gelişiyor. Yeni otoyollar kentler arasında bir ulaşım ağı olustururken, eski toprak yolları, hiç lastik basmamış patikaları arayan bir grup doğa meraklısı, dinlence vakitlcrini geçirecekleri özel otomobillere artan bir ilgi duymakta. Bu otomobiller, yani arazi vitesli dinlence otomobilleri, başkaca arazi binekler, 4 x 4 veya jip tipi araçlardır. Gitgide artan trafik sıkışıklığı ve her gün katedilen anayollarda yaşanan monoton yolculuklar nihayet bir grup sürücüyü yoldan çıkardı... Demek istediğimiz, bu yeni ve değişik amaçlı otomobillerle sürücüler normal yolları bırakıp doğa ile başbaşa kalabiIiyorlar. Modern Afrika şövalyelerinin yaşadıkları serüvenleri hayallerinde canlı tutup fırsat buldukça bir denemesine girişiyorlar. Bu otomobillerin yarattığı ayrıcalık kimisi için 4 x 4 modası, kimisi için ise stresten kurtulma aracı, özgürlük otomobili... Nedir bu 4 x 4'ler ve ülkemizde de görmekte olduğumuz bu gelişmenin boyutları nelerdir? Ülkemizin kırsal yapısına uygun düşen arazi binek otomobillerin, hem resmi hem de askeri alanda uzun yıllardan beri önemli görevler yaptığı bilinmektedir. Bu yollardan geçerek birçok "Jeep" ve "Land Rover", 1950'li ve60'lı yıllaıdan beri köylülcrimizin, madencilerimi/ın ve inşaatçılarımmn temel aracı olmuştur. Sayılan özel otornobiller kadar geniş dcğilsc dc, dayanıklılık ve pratik kullanılışları, bunların ö/el bir amaçla aranmaları D na neden olmuştur. Teknik yapıları bakımından, arazi vitesli araçlar veya bir 4 x 4 , dört tekerleği olup da dördünün de aracın çekişinde kullanıldığı bir araçtır. Buna mukabil bir 4 x 2 araçta da dört tekerlek bulunur, ancak ikisi cekişte görev yapar veya bir 6 x 6'nın altı tekerleği vardır ki tümü çekişlidir. örnekler böylece çoğaltılabilir, ancak bu basit tanımlama bazı önemli detaylara gelince bu ZekiUsta uyarıyor!.. VJleçen hafta, lastiklerden söze başlamıştık... Bu kez, kesesine dikkat eden sürücülerin kulak vermesı gereken yakıt sarfıyatına geçelim dedik... Işte size birkaç basit yöntemle yakıt ekonomisi sağlayacak tavsıyeierl Bu denenmiş yöntemleri uyguladığınız takdirde aracınızın Ömrünü de uzatmış olursunuz. En başta tavsiye edeceğimiz husus, aracınızı mükemmel bir ayarda tutmanızdır. Sonra aşağıdaki tavsiyeleri derinlemesine düşünüp tatbik etmeye koyulun... • Lastiklerinizi daima doğru şişkinlikte tutun. Havası inik lastikler erken aşınır ve yakıt sarfiyatının artmasına neden olabilir. Lastiklerin havasını on beş günde bir, en az ayda bir kere kontrol edın. Ve yedek lastiği de unutmayınl • Otomobilinizde gereksiz yük taşımayınl Fazla ağırlık motorunuza yük olur ve yakıt sarfiyatını etkiler. • Uzun süre motorunuzu rölantide çalıştırmayın! Sabahları motor rahatlıkla çalışmaya başladığında (yani ısındığında) derhal yola koyulun. Ancak, soğuk havalarda motorun ısınması için daha uzun bir süre gerektiğini unutmayın. • Isınmamış bir motorla yola çıkmamaya özen gösterinl • Gıtmekte olduğunuz yola ve trafiğe göre vites seçin. Yüksek viteste kalkış yapmayın. Motoru zorlamaktan veya yüksek devirde çalıştırmaktan kaçının. Mümkün olan en kısa sürede vıtesi yükseltin. • Uzun süre rölantide çalıştırmayın Trafik sıkışıklığı içinde değilseniz ve uzun süre durmanız gerekiyorsa, motoru durdurmanız daha iyidir. • Motoru zorlamayın veya yüksek devirde çalıştırmayın. Seyahat etmekte olduğunuz yolun durumuna göre ve trafik akışına göre seçeceğinız vıtesleri tespit edin. Haftaya, yakıt sarfiyatının püf noktalarına devam edeceğiz... f l "Medenıleştirilmış" arazi pikap tlplerinde, Toyota, Nissan, Mitsubishi, ısuzu ve Daihatsu modellenyle Japon markalar son yıllarda tüm dünyada büyük bir hamle yaptılar. 26