Katalog

«Şeytan h geçnüşi Z Ik kez hrunsa'da bir kont, tahlcı I bir platformun iki yanına lekerlekler yerleşlırcrek buna Celerifere adını verdı. Yıne Frunsa'da, baron Sanerbron, Celerifere'e %idon ve sele ilave etıi. Bu taşttın adı, Draisienne'di arlık... I855'te Mkhaux, ön lekerleğe pedal koymayı başardı. 1879'da LAvvson zincir ve pedal yardımıyla hareketı arka fekerteğe iletti. Ön tekerlek arka tekerlekten çok buyuktu. Bu eşitsizliği 1885'te Starley giderdı. Artık ön ve arka tekerleklerın çupı eşittı. Arkasmdan "fren" geliştırildi. Yeni dişler ilave edilerek "vites" bulundu. Sonunda bisiklet gunumıizdekı biçimini kazandı. Ancak ülkemize ılk geldiği yıllarda, "şeytan arabast" dıye adlandınlun bisikletin 'karoseri' hızını arttırabilmek amacıyla, yeni değişimlere doğru ilerliyor. D Roma Spor Bllimi Enstıtusu Başkanı Profesör Dal Monte, geriye doğru pedal basmanın neles almayı kolaylaştırdıjı yolundakı tezın dofiruluğunu araştırıyor Insan vücudunda değişikliğe gidilemediğinden, bisiklette bazı teknik yenilikler yapılması, tek çözüm yolu... eçmişe özlem duyanlar, kalın lastikli, geniş tekerlekli ve ağır bisikletlerle büyüycnler bilim adamlannın, tasarımcıların ve teknisyenlerin bu taşıt aracının hızını arttırabilmek amacıyla yaptıkları araştırmaları "kaygıyla" izliyorlar. 1889 tarihinde ilk zincirli ve şişme lastikli bisikletin halka taıııülmasından bugüne kadar geçen süre içinde, şekil bakımından pek değişikliğe uğramayan bisikletin basit görünUştlnün ardında, çok karmaşık dinamik ve mekanik özellikler bulunuyor. Bundan dolayı insanın bisiklet Uzerinde dengesini kolaylıkla sağlaması için, üretim aşamasında merkezkaç kuvvet ve yerçekiminin dozu, arka tekerleğin dengesi, sürekli kontrolden geçiriliyor. Hareket halindeyken aerodinamizm (havadevinimi) yasalarıyla karşı karşıya gelen bisiklet ve sürücüsünün hızını arttırma yolları ara PEDALLAR GERİYE! Şekilleri diske benzeyen lentikolar tekerlekler kullanarak hız rekorlan kıran Italyan sporcu Francesco Moser'in bile rekorlarını onaylatabilmek için bu tip tekerleklerle bisikletin dengesinin daha iyi sağlandıği gibi bir gerekçe göstermek zorunda kalması, Federasyon'un konuya verdiği önemi açıkça belirtiyor. Moser'in lentikolar tekerlekleri, telli tekerleklere göre havanın olumsuz etkisini, bisikletçinin harcadığı eforu azaltıyor. Federasyon kacı tutumunda ısrar ederken, teknoloji tutkunları da kuralların değişebileceğini umarak çalışmalarını sürdürüyorlar. Bisiklet üreticisi ErnesJo Colnego, sportif kurallarla biraz oynayarak karbon elyafından boru yapıyor ve tekerleklere Uç kalın tel koyuyor. Telli fren yerine hidrolik fren tertibatı kullanıyor. Avrupa spor bilimi çevı^leri. son günlerde ttalyan tasarımcı Alvaro Zucconi'nin geliştirdiği bisiklet modelini tartışıyor: Bu tip bisikletle, ileriye gidebilmek için geriye doğru pedal çevirmek gerekiyor!.. Zucconi, çarkı tersine monte ederek bisikletçilere daha sağlıklı nefes alma ve daha az yorulma olanağı tanıdığına inanıyor. Zucconi'nin bisikletiyle, geriye pedal çevirirken, hareket, vücudun ağırlığına doğru yöneltiliyor; bacağın sert olan arka kısmı kullanılıyor... Zucconi'nin, "bisiklet kültüründe devrim" yapacak tezi, Roma Spor Bilimi Enstitüsü Fizyolojl ve Biomekanik Böliimü'nce inceleniyor. Bölüm başkanı profesör Dal Monte bu tezin geçmişte de tartışıldığını, geriye doğru pedal basmanın nefes almayı kolaylaştırdığı yoiunda tezlerin bulunduğunu, Zucconi'nin bisikletine bindirilecek sporcular Uzerinde ya* pılacak randıman, oksijen tüketimi gibi bir dizi ölçümden sonra, sistemin sağlık derecesinin saptanacağını söylüyor. Profesör Dal Monte'nin kendisi de bisikletçinin baldırlarına binen yükü hafifletmek amacıyla çözümler üretmeye çalışıyor. Dal Monte, sürtünmc kuvveti yüksek ve çok kalın olan şişme lastikler yerıne lastiğe benzeyen bir maddeden Uretilen maddeyi açıklamıyor, yarı şişik ve normalden daha sert tekerlekler kullanılması gerektiğini savunuyor. Francesco Moser'in rekorlar kırdığı ön tekerleği arka tekerlekten daha küçük olan bisiklet de ayrı bir tartışma konusu... G Tutuculuğa karşı olanlar, klasik bisikleti. "arkeolojik bir kalıntı" gibi değerlendirenler, bir ve birden çok kişi tarafından hareket ettirilen çeşitli şekillerdeki taşıtlar üreterek hız rekorlarını altüst ediyorlar... Sınırsız proje özgürlüğünden yararlanan yanşçılar, saatte 100 km'yi aşan taşıtlarıyla gurur duyuyor. Şekil olarak bisiklcte benzemeyen bu taşıtiara yeni bir isim bulajak da Federasyon'un baskılarından artık kurtulmak istiyorlar. D 1880lı yılların bir bisiklet tasarım Moser, lertıkolar tekerlekli oisıkletiyle 3 dunya rekoru kırmıştı Uçan bisikletçi: Francesco Moser S Yeni bir bisiklet idsdtnnı Amaç, hızı arttırmak nıyor. (Saatte 32 km. hızla yol alan bisikletçi, dakikada 450 kg. havayla karşılaşıyor.) Insan vücudunda değişikliğe gidilemediğinden; bisiklette bazı teknik yenilikler yapılması, tek çözüm yolu olarak görülüyor. Gidona ve seleye birkaç aerodinamik parça eklenerek saatteki hız, 1015 km. fazlalaştırılıyor. Hız tutkunları da klasik bisiklet karoserinden farklı şekillerde modeller (yumurta, puro, uçak kabini, vb.) üreterek hava engelini yüzde 60 azaltıyorlar. Ancak bu tip teknik ilerlemeler bisiklet sporunda hız rekorlarını ileriye götürmek isteyenlere yardımcı olamıyor. Uluslararası Bisiklel Federasyonu, sportif yarışlarda, sonuçlann insan teri ve emeğiyle oluşması gerektiğini savunarak bısıkletıere aerodinamik bölümler eklenmesini yasaklıyor. on yıllarda gıyım, antrenman, rejim ve mekanik konularda yeni teknikler geliştirerek hız rekorlarını altüst eden italyan sporcu Francesco Moser (37), "bisiklet sporuna bilimi sokan adam" olarak tanınıyor. Resmi kayıtlara göre ilk kez 18 Temmuz 1969 tarihinde pedal basan ve 21 Mayıs 1988'de faal sporculuk yaşamını noktalayan Moser, üç"Dünya Rekoru"nu eiınde tutuyor. Yırmı yıllık lisanslı sporculuk yaşamında pist, etap, yol, sprint ve kronometreye karşı birçok yarış koşan Moser'in dünya rekorlarını otuz üç yaşından sonra kırması ayrı bir önem taşıyor Moser'in kariyerinde 3 Italya şampıyonluğu, art arda 3 Roubaıx Yarışı, bir Dunya Yol Şampıyonluğu (2 kez ıkıncı), bir Dünya Pıst Şampıyonluğu bulunuyor. Moser 23 Ocak 1984'te Meksika'da sekiz kıloluk bisikletiyle denız seviyesinden yüksekte 51.151 s/km'lık derece yaparak dünya rekoru kırdı. 3 Ekim 1986'da Milano'da 6.900 gramlık bisikletiyle denız seviyesinde 49.801 s/km koşarak ıkınci dunya rekoruna sahıp oldu. Bu yıl, 21 mayısta ağırlığı 12,5 kg olan lentikolar tekerlekli bisikletiyle 50.644 s/km'lık hıza ulaştı ve Stuttgart'ta, "Dünya Salon Pist Rekoru"nu elde ettı. 225 yol yarışı kazanan Moser, açık ve kapalı pistlerde 10 km ve 20 km'lık mesafelerde dort ayrı dünya rekorunu da eiınde tutuyor. D 13