Katalog

koz iskeleleri kendi adlanyla anılan semtlennın bırer sımgesı gıbı Boğazıçı'nı gözlüyor Her ıskele hayat vermış çevresıne Her ıskele, bir " M e r h a b a " , bır "Hoşçakal" selamıyla bakıyor vapura ya da ınsana öyle gelıyor Rumelıkavağı'na yanaşırken kaptan köşküne, kaptan Ali Tas'ın yanına çıkıyoruz Alı Kaptan, babadan denızcı Taa mıçoluktan başlamış ışe Rumclıkavağı'na yanaşırken, "Bakın," dıyor, "Şu Iskelenin kttçttklttğüne bakın. tskele olduğu uzaktan bile belli degil. Ne guçluklerie yanaşıyoruz bilseniz." Ama Ab Kaptan, yıne de ıskelelerın restorasyonundan çok memnun "Manevra sahamız dardı, şimdi rahatlıkla yanaşıyonız onanlan Lskekkre. Ancak Emirgan ve Anadoluhisan, bizim için tchlikeli Iskeleler. Başını kollasan, kıçı diisüyor geminln..." Bırçoklan gıbı Alı Kaptan da yaşamış hasretlığı Onun ıçın, Istanbul'dan ve ışınden şıkayet etmek, aklının ucundan bıle geçmıyor besbelh. "Dısansı bizim İstanbul'u hiç tuünaz. Midilli'yi geçtigin zaman mis glbi çiçek kokulu memleket bavası gelir insanın burnuna. Onun için her iskele, hasrelin bittigi yerdir bence..." Alı Kaptan dümenı karşı kıyıdakı Anadolukavağı'na çevırırken, Boğazıçı'nın bu son durağında bır gezıntı yapmak, belkı de kıyı sındakı balık lokantalarında karın doyurmak ıçın sabırsızlanıyorsunuz Kıyıda da sabırsız lıkla beklendığınızı hısscdıyorsunuz nedense Çünkü yöre esnafının ekmek kapısıdır, vapurdan çıkacak yolcu TDl'nın 485 mılyon lira harcayarak restore ettırdığj ıskele, köprüden 13.7 mıl uzaklıkta tskele çevresınde öbeklenen balık lokantalan, dondurmacılar, seyyar mıdye tavacılar kuyruğa gırenlere yetışmenın yarı&ı ıçındeler Yalılan, kıyıdakı balıkçı teknelerı ve ıskelesı ıle Anadolukavağı, Boğazıçı'nın son koyundakı bır ıncı tanesı gı bı iskele, Kavaklar'ın dUnyaya açılan perceresı zaten Kedıler de şenlenıyor sankı Ayaklarınızın arasında dolaşırken, hıssedı yorsunuz bunu Ikı bin nüfuslu Kavaklar nüfusunun yarıya yakını, Karadenız kökenlı Eskıden hemen hemen herkes balıkçıhk yaparken, şımdılerde durum değışmış Kıyıda balık ağı tamır eden balıkçı HasanMehmet Şimşek kardeşler gıbı Mucahit Odis de bundan yakınıyor "Balıkçıhk kuçumseniyor artık. Hem kız da vermiyoriar... Balık da eskisi gibi çıkmayınca gençlerimİ7 balıkçıhk yapmaz cüdu." Balıkçılar, ıskelenın Ka vaklar'ın yaşamındakı yeıını ıse şöyle dıle ge tınyorlar "Bu iskele olmasa, burası kor olur Otobus daha birkaç yıldır Işliyor. Eskiden iskele küçüktu. Gelen gemiler teknelerimize çarpıyordu. Şimdi bizim de teknelerimizin de can guvenligi gen geldi..." Ve gen dönuş saatı Vapur aynı yolcularla aynı lımanlara uğrayacak Sabırsızlık, bu kez dönüş ıçın Bır güzel güne, bır gUzel anıya ortak olmanın keyfiyle akşam uykusuna yatacak ıskeleler, sonra ertesı gUne yenıden "Merhaba! " D RASGELE RaifErtem Y Şimdi napcez ?.. Bir semt, bir iskele: Kadıköy am da şu ıımlar, fletlslm Yayınlan'nın "lıtanbul Dlztol" araaında çıkan "Bir Zıman/ar Kadıköy. (19001950)" adlı yaprtta, çok farklı yönlertyto Ittanbul'un bu guzel temti dlltendirillyor Dogma büyüme Kadıköylu olan yazar Aönan Qlı, Mtapta, aemt açıaından Kadıköy Itkelesl'nin de önertılnl vurguluyor "Kadıköy i»kete Ile baslar, iakelede blterdl Sanmam kl latanbul'un hiçblr semtlnde lakele bu d m c a o bokjeye haUm olsun Bunda letanbul'a olan bağlantının denlz yolu II» sağlanman başlıca faktör olmakla beraber kaymakamlık, beledlye, polls, vergl dtlrMİ, nlkâh dalrttl, park, tramvay v» otobu» duraklan glb) öntmli odaklann itkele çevrealnde toplanması da rol oynamıstı. Kadıköy, lakele II» haclayıp blttlğlntt göre Kadıköylülerln hayatında Marmara'nın, lodotun, vapurların ve kaptanlann unutulmaz bir yerl vardı Her gün istanbul'a geçmeK zorunda olanlar lodoaa alışmışlardu Bu alıtkanlıgı Kadı T köy vapurtannın u»U v t tecrübell kaptanlan saglamıstı Usta kaptan, lodoeta lekeleden kalkınca birkaç dakja vedlkten aonra Ahırkapı Feneri'nl turturur vt I U ustünde kaydırmaca glderek kartıdaki evleri teker teker aeçebilecek kadar o kıyıya yaklaşır ve an çok uç güçlü dalgayı atlattıktan tonra bumunu selimetle llmana çevlrlrdl Sıcak bir yaz ubahı vapurdan, latanbul'a çıkış, hava ve Işyerinde alzi bekleyen aksllikler bakımından tatnz ve ttkıcı olurdu Ama eekiz dokuz aaat aonra hlç de asın kalabalık olmayan Kadıköy vapuruna ayak atınca, gövdenln ve ruhun bir çocuk sevtncl Ile el ele tutustugunu tezerdlnb. Ahmet Haalm, aksanv lan Kadıköy vapuruna blnlnce tankl gecellk entarlr'nl ve terilklerlnl glymlş glbl rahatladıgını aöylerdl lakele meydanına çıktınu mı bir tatlı ve bol oktljenll hava cigerterlnlze dotordı Bogaz'dan Büyukçamlıca'ya yükselen ve Çamlıca tepeslnde bir güzel dövüldukten tonra, Haydarpasa üzerinden Kadıköy'» ulaşan bu hava, yalnız burada bulunablllrdl ü ÇÖZMECE Erol Özbek Bohem Feride'nin âlemi Evdeeroin mivar? Bu haftadan itibaren yer vereceğimiz bu yeni /cöşede, s/z/ere Çözmece' adı altında bir mantık problemi sunacağız. İlk problemimizin konusu, Bohem Feride'nin arkadaşlarımn özellikieri. M«l*k Bohem Feride'nin dedikodusunu ve bilmecenin esprisini Feride nln annesl seveceğiniz umuduyla, sizi Ferıde bu arkadaşla baş başa Adalı bırakıyoruz. Doğru çözümü Dedikodudı yerl yok Parssı yetmedl haftaya aynı köşede Ylttktı batlı bulacaksınız. Kırıp döküyor ! rkadaşlar sıze muthış bır dedıkodu Şımdı bakın bu olayda kımler var 1 Annem, bır olaydan sonra bızım evden kovulan bır arkadaş, TIR'cı sevgılısı olan bırı, âşık olamamaktan şıkâyetçı bırı ve elbette bır de bendenız yanı Ferıde A 2. Başka bır deyışle şu kışıler soz konusu Şımendıfer Sanatevı'nın öğrencısı, sınemacı bınlerce bıblo yapıp da satamayan kışı, benı Arzu ıle aynı yatakta basan şa hıs ve son derece sevımlı olduğu halde kımsenın sevmedığı bırı Bıraz daha açıklamam gerekıyor galıba Muessıf olayların sonunda, ablasının yanına sığınmak zorunda kalan kışi annem değıldı 4. Şuphe uzerıne evde eroın arayan kışinın Şımendıfer'de oğrencı olan kışı ıle bır anlaşmazlığı olmadı 5. Olaylar aslında her şeyı kırıp doken kı şının etrafında dondu ve sınemacıyı bu bağlamda nıye andım k ı 9 Onun, dedıkoduyla aslında bır ılgısı yok 6. Sonradan sarışın olan şahıs ıle Nuk het arasında olay çıkmadı Melek de hıçbır zaman sarışın olmaya özenmış değıl 7. Evden kovulan kışıyı pansıyoner olarak eve almıştım, ama kırayı odemeye pa rası yetmedı 8. Aslen Adalı olan kışı, bır suru bıblo yapmayacak kadar aklıbaşında bırı Son derece sevımlı olan başkası ama edın Ben genelltkle onun konuşmasını not tutarak ızle rım Sıze de tavsıyem tablodan yararlanmanız örneğın bırlncı ıpucundan Ferıde ıle annesınln aynı kişı olmadı ğı bal gıbı anlaşılıyor Bunu ılgılı kareye bır () atarak nol alabılırsınız Bır özellığın kıme aıl okiıığunu çozduğunuz zaman da bunu bir (x) ışaretı koyarak olumsuz kılabılır sınız Artık bu özellığı bır daba kaybetmeyecek ondan yararlanarak adım adım çözumun tamamına varacaksı nız lyı sanblar' 9. Bınlerce bıblo yapan kışı Allahtan herşeyı kırıp dökmuyor 10 Şımendıfer'de oğrencı olan zatın, aşktan yana derdı yok 11. TIR'cı sevgılısı olan kışı Nukhet değıl 12. Aaaa, bu kadar ınsan toplanırsa tabıı anlatamam dedıkoduyu Durun sıze bır fıkra anlatayım SORU' Saydığım kışıler, kı aralarında ben de varım, hangı özellıklere sahıp, bu olaydakı rollerı nedır? d NOT Feride nln olay anlatış tam bıraz kanşıktır Idare eni Şakran'ın karşısında ıkı ada vardır öndekırun adı Efck Adası. "Büyük Ada" d a ' d e m r Arkadakı "Kttçttk Ada." Ikı adanın arası otluk, serpıntı taşlarla kaplıdır Yer yer aynalar vardır öbek öbek kumluk Tam bırakma yerlerıdır Yemlerı bu aynalara dUşUrdün mü pek az bo; çıkar Otlar, laşlar arasında yem arayan büyük balıklara tuzak Denız kıyısına ındım Sabah Dönüş yapan balıkçıları beklıyorum Yarı uykulu ıskeleyc yanaşıyorlar Hıç konuşmadan kasaları ındınyorlar Bereket okuyan da var, yakınan da Dudak harekellerınden anlıyorsun Eiem A^ııbey göründu Etem Ağabey'ın evı ıskelenın yanınJa Paçalarım sıvamış, bır elınde scrpmc, bır elınde Mgara Yan yan yaklaştı Hava kırık poyra/ Bıraz sonra ımbat vıka cak Şuradan bır ıkı gamıt tutalım (Kefal yavrusu) Adaların arasına bırakma yapalım Im batla bırhkle sınavrıt vurur tşın var mı? Yok Etem Ağabey Gıdelım Etem Ağabey ^apkaunı çıkardı Yenıyle te rım sıldı Nefesını ıçıne çekerek dışlennın arasını temızledı Sofradan ycnı kalkmış Şıpıdık terlıklerını ıskelenın kıyısına bıraktı Paçalarım bıraz daha kıvırdı Gırdı Gerıden, kıyı dan ızlıyorum Etem Ağabey oralarda kara dıkcn vardır (denız kestanesı), ayaklarma dolar' " S u s " der gıbı arkasına baklı Cğıldı Bur nu suya değecek Serpmeyı dengeledı Şaklırt madan bır ıkı adım attı Savurdıı Dıkıldı Elıyle, " G t l " dedı Torbayı kaptım Paçaları sıvddım Cııttını (ı.ımıl süı ıKilnü kapatmış 8 10 tane var Serpmeden kurlulmaya çalışıyorlar Sıcradıkça ba^larım ıplere vuruyorlar, kaynaşıyurlar Kurşunların altından teker te ker çıkardı Torbanın ağzını açtım, koydu "Ytter bunlarl İmbal çıkmadan dln dırı alalım fc«hh! Akfama bak sen . . " Dedığım yaptık Oltayı kulağından sokup ağzından çıkarar ak canlı kefal yavrul ınnı ay nalara yerleştırdık Küreklere asıldık, döndük Kırık poyra/ tyıce yandı Imbjiın kokusu du yuldu Mıs! Çok geçmedı Dalgalar yuvar lana yuvarlana kıyıyı dövmeye basladı Ftcın Ağabey şapkayı masaya koydu "Üsenali! Bi çay" dedı Çay geldı Gözlerı adalarda Bak madan bırıncı sıgarasını paketten (.ık.uılı, y.ık tı Ellenyle vay bardağım bııldu Yudumladı, koydu Ayağının altına, koltuğunun altına bı rer ıskemle daha vektı Kaykıldı Hüscyın Ali Ağabey boşu almaya gctıncc dudaklanyla güldü "Sankı başka nııışteri gelmeyecek?" dedı Etem Ağabey, omzunun üstünden bakmakla yctındı Ak^amı beklemeye başladı GUneş, Kara Dağ'ın ucuna yaslandı tmbat durdu ÖİU dalgalar çalkalanıyor Etem Ağabey kıpıfâadı bakındı Benı görtın ce, "Haydı kalkl" dedı Küreklere yapıştım KıçüstUne kuruldu İlk mantarı huUlıık Sıya sıya yaklaştım Yapıştı Bıraz çeklı "lıg..ın" dedı Yok demektı Manlarlan sıralıyoruz, hep " l ı g ı h " gıdı yor Son mantara geldık Etem Ağabey'ın yüzU parladı " I ı ı h " dedı "Y'ana/ SundHİı iyi tut! Canlı, 10 kflodan fada! Kopartmayalım!" Hayvan daha ^atiamamış Sandala yakla şınca fırlıyor Etem Ağabey kalama venyor Yorulunca çekmeye başlıyor Yaklaşınca ye nıden Kaç sefer yıneledık bılmıyorum Hayvan yan yan gclmeye başladı Saııdalın kıyısı na kadar geldı, yıne durdu Kaçmıyor Mısınayı sol elıne aldı Sağ clıne kepçeyı Karjılıklı bakışıyorlar Ben de bakayını dedım Küreklen bıraktım, yaklajtım Dalgalar sandalı atıverdı hlem Ağabey ırkıldı, "Bırak bakmayı da kurekleri t u l ! " Tuttum Dız değiitmr gıbı yaptı Kep çeyı daldırdı "Tamam" dedı, " G e l 1 " Yardım ettım Sandala aldık Sına\nt azmanı 11 kılo 800 gram geldı Kahveye oturduk Çaylarımızı söylcdık Etem Ağabey balığa baktı, bakıı Bunun baş tarafından ı,ok gü/el yalını olur Kuyrıık tarafından tava Ha bakam, şımdı naptez? Rasgele' D 15