Katalog

B k İ Ç ŞiarYalçın 534 Üç eşittlr iki artı bir • V • • R8 A972 S A T R A N Ç KahramanOlgaç göre, Kuzeyin 3 Karo forsingi de klasik değildir, çünkü rengin tKl BÜYÜK ONÖRÜ yoktur. Kuzeyin 2 Karo ile yetinerek arkasından forsing destek yapması gerekir. Batı karo onlusunu çıktı. Bu, rua GUneyin elinde olduğuna göre, olsa olsa bir sinçlton olabilirdi (yoksa, deklaranı aldatmak için, yenn kuvvetli renginin ruasının altından açılmak genellikle iyi bir cıkıştır). Güneyde oturan Daniel Versini her savunmaya karşı 6 PtK yapmak için nasıl oynadı? On iki el yapabiİmek için, elin bes kozu ve iki treflin yanı sıra, karoları sağlamak (yani bu renk ten dört el) ve bir kör kupu (bir el) yapmak gerekiyordu. Ama bunun için birçok tcdbirler almak şarıtır. 1° Batının karoya Uste çakmaması için koz çekmek (tabü iki tur). 2° Kör kupu için yerde bir koz muhafaza etmek. 3° Kör kupunu açarken cli Doğuya vermemeye calışmak. Versini, ilk eli ruayla aldıktan sonra iki tur ko/ çekti (ruayı ve onluyu) ve karo oynayıp yerden asla aldı. Kör kupu şart olduğu için kozu Batıda ıkilı ummaktan baska çare yoktur. (Batının kozu tekse deklaran kontratını yapamaz, çUnkü iki karoya çaktıktan sonra artık Doğunun dördüncü kozunu duşUremez). Versini, karo asından sonra, bir karoya elden çaktı ve kör kupunu açmak için KÖR RUASINI oynadı. Bundan amaç, ası yoksa, Doğunun bu eli alıp koz dönmesini önlemekti! (Deklaran körü ycrden oynayamaz, çünkU antrelerini harcamamak için ilk karo kupunu bir antfncegerçekleştirmesi gerekir.) Batı asla alıp trefl döndü. Versini, elden ruayla aldı, yerin .son kozuyla bir kör kupu yaptı, ikinci bir karoya elden çakarak Doğunun damını duşurdü ve Doğunun son kozunu aldıktan sonra trefl asıyla yere geçip iki sağ karoya kayıp kör ve treflini kaçtı! Dört elin dağılımı şöyleydı: 9 • AV6532 * A86 4 Dünya Satranç Blrlncillğl: 23. oyun KarpovKasparov (Sevilla 1987) 1. c4 c5 2. Af3 Af6 3. Ac3 dS 4. cxd5 Axd5 5. d4 Axc3 (5.. Karpov (5O.Kc6) cxd4 6. Vxd4 ile %l karcsine baskı yapar.) 6. bxc3 g67. e3 Fg7 8. Fd3 00 9. 00 Vc7 10. Kbı b6 (Karpov, oyun ortasına sağlam bir merkezle giriyor.) 11. Ve2 Kd8 12. Fe4 Fa6 (12.. Ac6 13. dxc5 bxc5 14. vb5 ya da 12.. Fb7 13 Fxb7 Vxb7 14. dxc5 her iki devam beyazın işine yarar.) 13. c4 Ac6 14. d5 fS (14.. Ae5 15. Axe5 Fxe5 16. f4! avantaj beyazda.) 15. Fd3 e5 16. e4 Ad4 17. Axd4 cxd4 18. Fg5 Kf8 (18. exf5 gxf5 19. FxfS Vxc4 siyah daha iyi.) 19. Kfcı Kac8 (Böyle pozisyonlar Karpov'un hoşuna gidiyor. Hasmının vezir kanadını dağıtabilmek için a4/a5 ve c5 gibi piyade hamlelcri emir bekliyorlar. Ayrıca şah kanadındaki siyah filini vezir kanadına transfer etmeyi planhyor.) 20. Fd2 Kf7 21. a4 (21. Fb4 e Ff8 var.) 21.. fxe4 (Kasparov uzun uzun düşündükten sonra 21..Ff8 oynamadı. ÇUnkü hemen bir piyade kaybederdi. 22. exfS gxfS 23. Kasparov (hamlede) Fxf5 Fil alınamıyor Vg4 pusuda!) 22. Vxe4 Kcf8 23. f3 Fc8 24. a5 (Büyükusta Gufeld'e göre 24. d6 daha keskin bir devam yolu 24... Vxd6 25. Fb4 ve arkasından Fxf8 ile kalite kazanır.) 24.. Ff5 25. Ve2 Ke8 26. Fe4 Ff8 (Fili daha etkin hale getirmek için.) 27. Vd3 Fc5 28. Kaı Vd7 29. Keı Vc8 30. Şhı Kc7 31. Kabı Şg7 32. Kecı Fxe4 (Her iki taraf da ertelemeye kadar oyunu idare etmeye bakıyorlar. Ertelemeden sonra oyunu didik didik edecekler.) 33. fxe4 Kf7 34. Vg3 bxa5 35. Fxa5 Kf4 36. Keı Va6 (Gufeld 36.. Fe7 37. Vd3 Kef8 veriyor.) 37. Fd2 Kf7 38. Vd3 Kef8 39. h3 Kf2 40. Kaı Vf6 (Oyun burada ertelendi. Karpov, 7 dakika düşündükten sonra gizli hamlesini yazarak zarfı kapattı. Basın odasında, Kasparov'un durumunun düzeldiği ve g2'de bir kale fedasının beklenebileceği söylentileri dolaşıyordu. 41. Ka5? Kxg2 42. Şxg2 Vf2 43. Şhı Kxf3 Beyaz başka türlü oynarsa iş değişir: 41. Kabı K*g2? 42. Şxg2 Vf2 43. Şhı Kf3 44. Kfı! malı götürür. Ya da 41. Şgı Vh4 42. Kfı K8f3 43. Vxf3! Kxf3 44. Kxf3 Vxe4 45. Kafı Beyazın durumu çok iyi. Birçok tehditleri var: 46. Kf7, Fh6 ve arkadan Kc7 üstüne üstlük geçer piyade avantajı.) 41. Kgı h.5 42. Ka5 Ve7 43. Kbı h4 44. Ka6 K8H 45. Kc6 Vf8 46. Kgı Fe7 47. Ke6 Şb7 48. Feı (48. Kxe5 Kfı ile bir karşı hücum başlar.) 48.. Kfı 49. Fd2 Fc5 50. Kc6 K7f3?? (11. oyunda Karpov'un yaptığı gafın karşılığı.) 51. gxf3 Kxf3 52. Kc7 Şh8 53. Fh6! (tşte Kasparov'un gözünden kaçan kurtarıcı hamle. Siyah kaybedilmiş bir oyun sonuna surükleniyor.) 53.. Kxd3 54. Fxf8 Kxh3 55. Şg2 Kg3 56. Şh2 Kxgı 57. Fxc5 d3 Siyah oyunu terk eder. Oyunun devamı şöyle olabilirdi: 58. Fb4 Kbı 59. Fc3 d2 (59.. Keı? 60. Fxe5 ve arkasından 61. Ff4 gelir.) 60. Fxd2 Kb2 61. c5 Kxd2 62. Şh3 g5 63. c6 Kd3 64. Şg4 h3 65. Kxa7 h2 66. Kaı Siyahın durumu Umitsiz. Salondan ayrılırken iki bUyükustanın da gözyaşlannı tutamadıklan gözlendi. Şimdi isterseniz Kasparov'un 50.. hamlcdeki büyük gafına dönelim. "British Chess Magazine" 5O..Fe7 ya da 50.. a5 tavsiye ediyor. Haftalık "Spectator" dergisinin 2 Ocak 1988 sayısında büyükusta Raymond Keene 50.. Fb4! 51. Fg5 Feı ve arkasından Fg3 ile siyahın kazanabileceğini 51. Fxb4 JCxgı 52. Şxgı Vxb4 53. d6 Veı 54. Şh2 Kfı 55. Vxfı Vxfı 56. d7 Vf4 beraberlik olduğunu veriyor. V642 D5 RV95 752 K • 10953 D VV643 • 1072 «96 • 84 * DV1O83 B G • AD7 V R108 • AD63 • AR4 ttt\ Güney Kuzey 2 SA 3 SA Batı trefl damını çıkar ve Doğu altılıyı verir. Oyuııu nasıl planlarsınız? CEVAP: Bu bir "kesin löve" problemidir ve kontratın H l Ç B l R DAĞILIMA batarı yoktur! Deklaran ilk treflı bngıslar, ikincisini alır ve eldcn yere dogru küçük bir pik oynıır. Rua Batıda olup da lövcyi alırsa, Güney üç pik ve dolayısıyla köre ihtiyacı kalmadan kontratını yapar: 3 pik, 2 trefl ve 4 karo. Yok eğer Batı ruasını koymazsa, deklaran pikten iki el yapar ve dokuzuncu lövesini körden bulur. Son olarak, Doğu pik valesini ruayla alırsa, ya dönecek trefli kalmaz ya da trefller 43'tür ve defans sadece iki trefl lövesi yapar. (Deklaran üçüncü trefli aldıktan sonra köre gircr ve sadece bir pik, bir kör ve iki trefl vermiş olur.) Diyagramdaki durumda, kör daıııına doğru elden küçük bir kör oynayarak da oyunu yapabilirsiniz (Batı asıru almazsa bir kör, iki pik, iki trefl ve dört karoyla, alırsa iki kör, bir pik, iki trefl vc dört karoyla). Ama tehlike Doğunun alıp kör dönmesidir: O zaman, kör valesi Batıda ise, defans üç kör, bir pik ve bir trefl olarak oyunu batırır. ö t c yandan, pik asıru çekip pik oynamak da doğru değildir, çunkü Doğuda » A ve • R 109 xx varsa, ikinci piki alıp pik döner ve bu defa da defans Uç pik, bir kör ve bir trefl ile oyunu batırır... Kesin löve problemi derken, tabü uzun trefllerin Batıda oldıığunu varsayıyoru/: Yoksa uzun trefller, pik ruası ve kör ası Doğuda ise kontrat yanlış oyııııa (pik empası) batma/ da bu tck doğru oyuna batar. RD8 • V • • 64 AV865 10 D10743 K B G • AV1O52 • R7 • R92 R73 • 973 0 VD1042 • D984 • V5 Aday maçlarında Spragett ve Hjartarson rakipleri Sokolov ve ünlü Korchnoi'yu elediler. Bu sonuçlar satranç çevrelerinde sürpriz olarak nitelendiriliyor. Aday maçlanndan yeni oyunlar veriyorum. 535 Versinl'nln şlemi Aşağıdaki el I966'da Deauville Kestivali'nde oynandığında şlenı bütuıı masalarda bulunmuş, fakat Konslam ve Harrison Gray gibi çok ünlü Ingiliz şampiyonlannın da kalıldığı ikıli turnuvada sadece Fransız Daniel Versini kontratını yapmayı basarmıjtı: SaxShort Kanada 1988 1. e4 e5 2. Af3 Ac6 3. Fb5 a6 4. Fa4 Af6 5. 00 Fe7 6. Keı b5 7. Fb3 d6 8. c3 00 9. h3 Fb7 10. d4 Ke8 11. a4 h6 12. Abd2 Ff8 13. Fc2 exd4 14. cxd4 Ab4 15 Fbı c5 16. d5 Ad7 17. Ka3 c4 18. axb5 axb5 19. Ad4 Kxa3 20. bxa3 Ad3 21. Fxd3 cxd3 22. Ke3 Ae5 23. Axb5 Va5 24. Ad4 Vc3 25. A2b3 Fa6 26. Fd2 Vb2 27. Fb4 g6 28. f4 Ac4 29. Kxd3 Kxe4 30. Vf3 Ke8 31. Şh2 Fg7 32. Ac6 Ve2 33. Abd4 Vxf3 34. Kxf3 Ke4 35. Ab3 Ke2 36. Acd4 Ke4 37. Ac6 Ke2 38. Şg3? Ae3 39. h4 Kxg2 40. Şh3 Fc8 41. f5 Fxf5 42. Kxf5 gxf5 43. Fxd6 Kb2 44. Ae7 Şh7 45. Ac5 Ff6 Beyaz terk eder. 536 El Okumak Sanatı Briçte en önemli olan şey rakiplerin ellerini okuyabilmek ve sayabilmektir. Bu yetencği kazanmamış ve bir meleke halıne gctirmemişsenız, altı ayda bir karsıla^acağınız koz kısaltmanın, yılda bir rastlayacağınız mtlkerrer skuizin ve belki hayatınızda bir kez bilc karşınıza çıkmayacak olan seytan darbesinin bütün inceliklerini bilseni/ bile, iyi bir briççi olamazsınız. Aşağıdaki el Mike Ijnvrence'in HOW TO R E A D YOUR OPPONENTS' CARDS (Rakiplerinizin kâğıtlarını okumanın yolu) adlı kitabından alınmıştır: PortischVaganian Kanada 1988 1 Af3 Af6 2. c4 e6 3. Ac3 d5 4. d4 Fe7 5. Fg5 h6 6. Fh4 00 7. e3 b6 8. Fd3 Fb7 9. Fxf6 Fxf6 10. cxd5 exd5 11. 00 c5 12. dxc5 bxc5 13. Vb3 Fc6 14. Fe2 Ad7 15. Kfdı Kb8 16. Vc2 Va5 17. Ad2 Kxb2 18. Vxb2 Fxc3 19. Ab3 Fxb2 20. Axa5 Fa4 21. Kabı Fxdı 22. Fxdı Fc3 23. Ac6 d4 24. Kb7 Af6 25. h3 a6 26. Fe2 dxe3 27. fxe3 a5 28. Fc4 Ae4 29. Fd5 Ag5 30. Şf2 Ke8 31. Şe2 a4 32. Şd3 Feı 33. e4 a3 34. Ka7 Ff2 35. Şc4 h5 36. e5 h4 37. Kxa3 Fg3 38. Kb3 Ae6 39. a4 Ad4 40. Kb8 Kxb8 41. Axb8 Fxe5 42. Ad7 Fc7 43. Şxc5 Ae6 44. Fxe6 fxe6 45. Şc6 Fd8 46. Ae5 g6 47. Şd7 Fb6 48. Şxe6 Şg7 49. Ac6 Siyah terk eder. D Komblnezon: 45 Acol oynayan KonstamGray'in masasındaki konuşmalar şöyle olmuşlıı: Güney 1 Pik 3 Pik 4 SA 6 Pik Kuzey 3 Karo 4 Pik 5 Kör Pas C.ttney I Kör 5 Kör Problem: 45 Stefan Dittrich DDR 1980 1. ödülü Kuı ızınMotschalow Saratov 1986 EtM: 45 NViktor W. Nowikow Moskova 1980 Versini'nin masasında konuşmalann nasıl geliştiğini bilmiyoruz, ama Beşli Majör oynadıklan takdirde, GUneyin ikinci turda 3 Pik dememiş olması gerekir. Açış rengi olan pikin beşli clduğu zaten belli olduğuna göre, bunu tekrar etmenin bir anlarnı yoktur. Böyle bir konuşma, olsa olsa, minimum bir uvertür göstermek için yapılmış^olabilir ki, 3 Karo sıçramalı renk değişikliğinden sonra Güneyin bir as ve biri karo ruası olmak Uzere üç rua ıçeren eli minimum sayılamaz... GUneyin doğru konuşması 3 Kör'dUr. Böylece ckonomik scviyede onör ve kontrol göstermis olur. Ortağı bunu ikinci bir gerçek renk sansa bile, bunun önemi yoktur. Guney sonraki konuşmalarında durumu açıklığa kavuşturur. Şunu da belirtelim kl Beşli Majör sistcmine • V • • Balı ,A7 ARD952 D1O53 4 Kuzey 2 Kör Pas Dogn 4 Pik Pas I Pik Pas Siyah kazanır. [JBA psi 3 tki hamlede mat X cp JBUl t>pXA7 t^PA "I t'MA I Batı pik altılısını çıkar ve Doğu ruayı oynar. Sıra sizde. * * * Kösemızin 241 numaralı problemi olarak Uç yıl önce "18 puanla granşlem" adı altında yayımlanmıs olan eli 26 Şubat 1988 tarihli DERGI'de, bu defa nedense (!) "26 puanla granşlem" adı altında dört yerine iki elli bir problem olarak bir daha okuyuculanmıza sunduğumuz için özur diler, bizi bu konuda uyarmış olanlara tesekkür ederiz. U ımşıtf Beyaz kazanır. jıuBZB)) J3V Z\ II 8P§ Z.3V 01 6 8»S SPV "8 9"V 9P§ 'L 8J§ 9JV 9 8qV 9 q j S 8»§ SPV > 9»V Z.BJ £ 8J§ 93§ 3 Z.8§ • 1 cp BA lBiu 9jv"9 /.8§ i SMS 88V> 8JV 9*S'Z İ.PV İ 21