Katalog

Kahramanlar nasıl düşüp kalkar 9 İrangate olayının baş kahramanı Yarbay Oliver North, "yaptığı hataları Amerikan halkı uğruna yaptığını" söyleyerek kalpleri fethederken, Demokrat Parti'nin başkan aday adayı Senatör Gary Hart da "Miamili fotomodel" konusunda "cesurca günah çıkartınca" kamuoyu yoklamalarını lehine çevirdi. Demokrat Parti Başkan aday adayı Gary Hart, "Açıflımı bulan çekınmesın, yayımlasın" diye meydan okuyunca, Amerikan basınımn "ukala" olarak tanımladıflı Hart'ın "Mıamılı kadın" ile ilışkısine daır ıddialar, gazete sayfalarını dolduruvermıştı 1987nin son haftasında ıse Gary Hart'ın yenıden dönüşü, TIME dergısının kapak konusu ıdı. Amerikan kamuoyunun belleğinde Şebnem Atiyas I NEW YORK 1 987 yılının son altı ayı, Amerikan politika tarihine ünlenı işaretleriyle yazılacak birbirinden renkli çeşitli olaylara sahne oldu. Şüphesiz bunların en heyecanlı örneği, irangate olayının baş kahramanı yarbay Oliver North'un irangate gibi akıllara durgunluk veren bir skandalda, hızla yükselişi ve günah çıkarmasından sonra, beklenmedik bir hayal kırıklığı yaratan düşüşü, buna karşın Demokrat Parti başkan aday adayı senatör Gary Hart'ın 'güzel bir model ile ilişki kurmak' gibi bir 'skandal' ile düşUşü ve günah çıkarmasından sonraki yükselişi idi. Amerikan kamuoyunun başdüşmanı olan Humeyni'ye sılah satıp 1 paralarıyla Nikaragua\ da Contralar silah gönderen, bunun için ABD'ye uyuşturucu getirip boş dönen uçakları ve Doğu Bloku ülkelerinin gemilerini kullanan bu orta kademe istihbarat görevlisi yüzünden her an patlayacak izlenimi veren kahkahasını tutarak, tilki gözlerini döndure döndüre, "Yaptığı hatalan Amerikan halkı ugnına yaptıgına" herkesi ikna etmişti. North, Abu NidıU'i bir kovboy edası ile teke tek dovUşmeye çağırmış, silah satışlarından cebine giren paralarla Abu Nidal'e karşı evine güvenlik tertibatı yaptırmak zorunda kalışTm bu şekilde örtmeyi başarmıştı. North'un bu açıklamalarından sonra taraftarları sokakları doldurmuş, North'un savunma masraflarını karşılarnak üzere binlerce dolar bağış toplanmıştı. Oösteriler yapılmış, North'a sevgı gösterilerinde bulunulmuştu. Hatta bu toplumsal olaya basın gayriresmı olarak "Olllemania" adını vermişti. Senatör Gary Hart ile ilişklsı olduflu iddıa edilen Mıamılı lotomodel Donna Rıce'ın fotoğraflan 1967nın mayıs ayında bırçok haftalık dergının kapaflındaydı sonra büyük bir hayal kırıklığryla iflasa süruklendi. Hayranlarının ilk bir ayda gösterdikleri yakınlık kısa sürcde söndü; ne kitaplar satıldı, ne kasabaya turist geldi, ne hatıralıklar satıldı. North şimdilik LIFE dergısının yılın fotoğrafı seçilen yemin törenı görüntüsuyle, arşıvlerde saklı duruyor. için Hart partinin eleştirisine maruz kaldı ve adaylıktan çekilme kararı verdi. Daha sonra tekrar adayhğını koyduğunda, basında çıkan haberlere göre, arkadaşları Hart'ın, adaylığı, hiçbir zaman aklından çıkarmadığını öne sürdüler. Hart ailesi, adaylıktan çekildikten sonra biı araya geldi. önce gazetecılenn kapısınds kamp kurduğu Washington'daki evlerıni sattılar. Bu arada bütün aile fertleri tek tek basının davraruşını ayıpladıklarını, Hart'ır çekilme karannı desteklemediklerini her fır satta bildirıyorlardı. Gary Hart'ın ortanca oğlunun en çok kızdığı şeyin evin çevresine kamp kuran gazetecilerin ürküttüğü ve kaçırttığı tilkisiydi. Hart eşıyle anlaştıktan sonra, kısa bir sü re "başını dinlemek üzere" İngiltere'ye gitti. Geri geldiğinde, adayhğını yenıden koyduğunu açıkladı ve yaptığı hatayı kabul ettığını, ancak bunu Amerikan halkı ile karşı karşıya hesaplaşarak kapatacağını öne süren bir çıkışta bulundu. Hart'ın cesur dönüşü ve hatasını kabullen mesi aynen North'unki gibi bir anda kamuoyu yoklamalarını lehine çevirdi. Basın, Hart konusunda izlediği tutum nedeniyle kendı kendinı eleştirirken Gary Hart, Demokrat Parti'nin aday hstesinde en baştaki yerine geri dönüyordu. D "Oliver North Festivall" North'un yükselişi o zaman en çok girişimci tüccarları sevindırdi. Derhal işporta raflarına "North tişörtleri", North rozetlerı, halııalıklar, kartpostallar, kasetler, posterler dolduruldu. Video şirketleri, Nort'un ifadesinı 90 dakikalık kasetler halinde satışa çıkardı. Bunlardan bir tanesi MPI "home video" idi ve daha sonra çıkan haberlerde MPI'nın 102 bin adet kaset bastığı kaydedildi. Cep kitapları basan Applebaum Basımevi, 775 bin adet North savunması bastı. San Fransisco1 da bir danışmanlık firması North'un "bebek maketlenm" çıkardı. 450 bin adet kuçük "OUle" bütün ABD'ye dağıtıldı. Nort'un doğduğu kasabanın belediye başkanı, kasabaya gelen turist sayısını arttırmak için, North adına bir festival dUzenledi. Oyııadıgı yerleri, gittiği okulu, yaşadığı evi turistik merkezler haline getirdi. Bol miktarda kaset, postcr vb. North hatırasını kasabada pazarlamayı planladı. Ancak bütUn bu girişımler, kısa bir sUre Yeniden cesaretlenen Hart Amerikalı genç 'profesyonel' kuşak, diğer bir deyişle "yuppie" kuşağının lideri olarak tanınan genç, yakışıklı, entelektüel ve basırun 'ukala' olarak tanıdığı senatör Gary Hart, adaylığını ilk koyduğunda kamuoyu yoklamalarında, Demokrat Parti başkan adaylığına en yakın durumda görünüyordu. Hart, başından beri basını sevmemişti, düzeyini eleştırmıştı. "Entellektuel doyuruculugu" olmadığını öne sürmüştü. Bir gün The New York Times gazetesine verdiği röportajda, "Açığımı bulan çekinmesin, yayımlasın!' diye meydan okuyunca, senatörün ilişkisi olduğu iddia edilen Miamili fotomodel Donna Kice'ın uzun bacaklan, gazete sayfalarını dolduruverdi. Bu durum, kamuoyu yoklamalannı bir anda değiştirdi. Hart, artık Demokrat Parti liste bası adayLğıru kaybetti. Sorumsuz davrandığı İrangate olayının baş kdhramanı Yarbay unver North'un yemın törenı göruntülerı de LIFE dergısınde "yılın fotoflrafı' seçlldı. 11