Katalog

13 Ocak 2012 Cuma 393 13 OKURKEN Yourcenar’dan Mişima kitabı: İntiharı “edebiyatına” dahil Marguerite Yourcenar’in Mişima Ya da Boşluk Algısı kitabı, Mişima’nın “hayatı” üzerinden “yapıtları”na bakan kapsamlı bir deneme kitabı. Mişima, romanları kadar hayat öyküsüyle de çağdaş edebiyatın kültleşmiş isimlerinden. Seppukusu (Japonların geleneksel intihar ritüeli), törensel intiharı da “edebiyatına” dahil... ŞİDDETE TUTKUN BİR YAZAR Mişima, 24 yaşında yazdığı ilk romanla büyük ün kazanmış, birkaç kez Nobel edebiyat ödülüne aday gösterilmiş, Samuray geleneğine bağlı, şiddete tutkun bir yazar. Kalkan Derneği adlı bir dernek kurar, kılıç ve dövüş sanatlarında ustadırlar. 25 Kasım 1970 tarihinde tiyatro kostümü gibi abartılı giysilere bürünmüş özel ordusuyla, Milli Savunma Bakanlığı binasını işgal eder, komutanı bağlar, balkona çıkıp “Biz Japonya’nın refah sarhoşu olduğunu ve ruhsuzluk içinde mahvolduğunu görüyoruz. Ona kendi suretini tekrar göstereceğiz ve bunu yaparak öleceğiz” der. Daha sonra karnını deşer ve yoldaşlarından biri de kılıcıyla kafasını uçurur. O gün yıllardır planladığı, hazırlandığı intiharı için evden ayrılırken “İnsan yaşamı kısa, ama ben hep yaşayacağım” diye bir not bırakmıştır. Bu o kadar beklenen bir intihardır ki, annesi taziyeleri kabul ederken “Ona acımayın. Hayatında ilk kez yapmayı arzu ettiğini yaptı” diyecektir... HÜKME VARMAK GÜÇTÜR... Yourcenar, “Batılı bir yazar” olarak Doğulu ve çağdaşı bir yazara “bakarken” açmazlarının farkında. “Çağdaş bir yazar hakkında hükme varmak her zaman güçtür: Mesefemiz noksandır. Hele bizimkinden başka bir uygarlıktansa onun hakkında bir hükme varmak daha da güç olur; çünkü ya egzotizmin çekiciliği ya da kendini egzotizmden sakınma girer devreye” diyor. Ve “Mişima sözkonusuysa kaçınılmaz bir biçimde insana duyduğumuz ile kitaplarına duyduğumuz ilgi arasında istikrarsız bir denge kurulur. Shakespeare’i çok dert etmeden Hamlet’in tadının çıkarılabildiği zamanlar geçti artık!” diye de ekliyor. Yourcenar, Mişima’nın tasarlanmış ölümünü “eserlerinden biri” olarak nitelendiriyor. Mişima’nın otobiyografik özellikleri baskın olan Bir Maskenin İtirafları adlı kitabını ise “Hem bunaltının, hem iktidarsızlığın kısa şahaseri” olarak anıyor... Yourcenar, son sözü Mişima Ya Da Boşluk Algısı, “İmparotor çok yaşa” Marguerite Yourcenar, olan ve şiddet yanlısı bir Can Yayınları, 106 sayfa faşist olarak anılan Mişima’nın “faşist”liğine de farklı bir yaklaşım getiriyor. “Bu meşruiyetçi, İmparator’a sadakatiyle sağcıdır, mazlum ve aç köylülere bağlılığıyla da solcudur. Hapishanede, sürekli dayak yiyen komünistlerden daha iyi muamele görmekten utanır.” Yourcenar’ın Mişima’nın bir öyküsü için kullandığı “İnce bıçak ağzı gibi dondurucu bir kusursuzlukta” ifadesi şiddete tutkun bir yazar için ne kadar yerinde bir betimleme... Mişima’nın cenaze töreninde Nobelli Japan yazarı Kavabata da vardır. Kavabata da bir yıl sonra Mişima’yı izler. Ancak, o intiharını bir gösteriye dönüştürmez, daha “batılı” bir tavır izler, sadece gaz musluklarını açar... SELDA GÜNEYSU ‘Her resim bir bulmaca’ A NKARA Ressam Ülkü Günay Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’nin (ÇYDD) Şubat 2011’e kadar yaklaşık 10 yıl Ankara şube başkanlığını yaptı. Adı, Ergenekon davası kapsamında, 2009’da, başta Türkân Saylan’ın evinin aranması olmak üzere dernekte yapılan aramalarda da gündeme gelmişti. Günay, 30. kişisel sergisiyle de Ankara Temsilciliğimizdeki Cumhuriyet Kültür Merkezi’ne (CKM) konuk oldu. “DİKKATLİ GÖZ BULABİLİR” Günay’ın “Bakışımlı Kurgular” adını verdiği sergisinde yer alan 25 eserin her biri kolaj tekniği ile yapıldı. Günay, sergide yer alan her bir resimde aslında bir bulmacanın gizli olduğunu söylüyor. Ona göre dikkatli bir göz, bir resimdeki parçanın devamını, diğer bir resimde bulabilir. Aslında yağlıboya çalışan Günay, “Ben bir sanatçının kendisini yinelemesinden yana değilim. Bundan önce sürekli yağlıboya ve natürmort tablolar yapıyordum. Sıkılmaya başlamıştım” diyerek tarz değiştirdiğini söylüyor. İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin’in sanatçılara dönük sözlerine gönderme yaparak “Benim resimlerinin hiçbiri terörü desteklemiyor” diyen Günay, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu üyeliğine atanan ve “Atatürkçülüğü hakaret sayarım” açıklamasıyla istifa etmek zorunda kalan Mümtazer Türköne için de “Atatürkçülüğün ‘tü, kaka’ ilan edildiği bugünlerde, Atatürk’e, O’nun devrimlerine, Cumhuriyet değerlerine sahip çıkmanın bir vatanseverlik görevi olduğunu düşünüyorum” diye yanıt veriyor. ‘Cumhuriyet’ten başka gazete okumadım’ 30. kişisel sergisini CKM’de açmaktan ötürü çok mutlu olduğunu dile getiren Günay, “Çünkü Cumhuriyet, benim evim... Bugün 72 yaşındayım ve Cumhuriyet’ten başka hiçbir gazeteyi okumadım, okumam” diyor. Sergi, 21 Ocak’a değin görülebilir.