Katalog

Cumhuriyet Ankara 326/1 EKİM 2010 Ankara’nınilkgezirehberiTürkçeleşiyor 1933 yılına ait ve bir Fransız tarafından hazırlanmış... A ? Sertaç EŞ NKARA Ankara Üniversitesi, araştırmacıgezgin Timur Özkan’ın önerisiyle Fransız Ernest Mamboury tarafından 1933 yılında hazırlanan Ankara’nın ilk gezi rehberini Türk çe olarak basmaya karar verdi. Ankara’nın ilk gezi rehberi Fransızca ve İsviçreli Ernest Mamboury tarafından yazılmış. Çok az sayıda bulunan bu kitaptan birine sahip olan Ankaralı araştırmacıgezgin Timur Özkan, konuyu Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cemal Taluğ’la paylaşmasının ardından üniversitenin rehberi Türkçeye çevirerek basması yönünde karar alınmış. Rehbere ilişkin çeviri ve diğer çalışmalar halen sürüyor. Yaşamının büyük bir bölümünü İstanbul’da geçiren Mamboury’nin aynı zamanda İstanbul’a ait bir gezi rehberi de bulunuyor. Bu rehber Fransızca ve Osmanlıca olarak basımı yapılmış. Ancak Ankara’ya ilişkin 1933 yılında yazdığı “Ankara GuideTouristique” adlı rehber yalnızca Fransızca olarak basılmış. 1878 doğumlu olan Mamboury 1909 yılında izinli olarak geldiği İstanbul’dan bir daha ayrılmamış. Ressam ve topoğraf olarak pek çok arkeolojik çalışmaya katılan, 1921’den başlayarak Galatasaray Lisesi ve çeşitli okullarda Fransızca ve resim dersleri veren Mamboury, 1953 yılında yaşamını yitirmiş. Mamboury’nin gömütü İstanbul Feriköy’deki Protestan Mezarlığı’nda bulunuyor. Kitap, Ankara merkezli olarak yazılmasına karşın Boğazköy, Sivrihisar ve çevresi, Çankırı ve Yozgat’a da sınırlı şekilde değiniyor. İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan kitapın girişinde bakanlığa ait bir not ve Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ile dönemin İçişleri Bakanı Şükrü Kaya’nın birlikte bir fotoğrafları da bulunuyor. Kitap toplam 314 sayfave 7 bölümden oluşuyor. İlk bölümde devlet binaları, dönemin bakanları gibi dönemin resmi bilgilerini içeriyor. Aynı bölümde Türk alfabesi ile bazı teknik bilgiler de yer alıyor. Kitabın ikinci bölümü ise Ankara’nın tarihi ile demografik bilgilere ayrılmış durumda. Bu bölümde Galatlardan başlayan, Roma ve Bizans dönemiyle süren Cumhuriyet dönemine kadar uzanan bir zamandizimine de yer verilmiş. Kitabın üçüncü bölümünde HaydarpaşaAnkara arasının anlatımıyla başlıyor, Tuzla, Gebze, Dil İskelesiyle, Bilecik, Eskişehir, Polatlı ile sürüyor. Dördüncü bölümde Ankara semtler bazında Ankara’nın turistik yerleri listeleniyor ve kısaca tanıtılıyor. Ayrıca rehberde iki üç saatlik veya günlük rotalar da çizilmiş durumda. Mamboury, kitabın en geniş bölümünü oluşturan beşinci bölümünde ise Ankara’nın tarihi ve turistik yerlerini, çeşitli çizim ve fotoğrfllarla destekleyerek ayrıntılı bir şekilde anlatıyor. Kitapta Dikmen, Etlik, Keçiören gibi semtler, Kalecik, Haymana gibi ilçeler, Sivrihisar, Bala ve Çorum gibi yakın çevre merkezlerine ilişkin bilgileri de içeriyor. Araştırmacıgezgin Timur Özkan, rehberin “ilk” olmasının yanı sıra Cumhuriyet Ankarası hakkında çok önemli bir belgesel niteliğinde olduğuna dikkat çekti. Özkan, “Türçeye çevrilmesi ve yeniden yayımlanması, hiç kuşkusuz Ankara için önemli bir kazanç olacaktır” değerlendirmesini yaptı. Muhtar, ‘büfe’ görünümlüsünden sonra ‘baca’ içine gizleneni de kaldırttı NKARA (Cumhuriyet Bürosu) Çankaya Sokullu Mehmet Paşa Muhtarı Fatma Taner Ege ve mahalle sakinleri, Karadut Sokak’ta kurulan baz istasyonlarına karşı birlikte yürüttüğü mücadele sonucunda, “baca” görünümlü baz istasyonu cep telefonu servis sağlayıcısı tarafından kaldırıldı. Çankaya sınırları içinde bulunan Sokullu Mehmet Paşa Mahallesi’nde cep telefonu servis sağlayıcıları tarafından bina yöneticileri ve konut sahipleriyle anlaşılarak dikilmek istenen baz istasyonlarına mahalle muhtarı ve sakinleri büyük tepki gösterdi. Mahalle Muhtarı Fatma Taner Ege’nin Çankaya Belediyesi’ne şikayet dilekçesi vermesi üzerine belediyeye bağlı İmar Müdürlüğü yetkilileri mahalleye gelerek incelemelerde bulundu. Baz istasyonunun “imara aykırı” olduğu sonucuna varan müdürlük yıkım kararı aldı. A İmaraaykırıbazistasyonuyıkıldı Bu durum, istasyonun bağlı bulunduğu cep telefonu servis sağlayıcısına bildirildi. Şirket yetkilileri de mahalleye gelerek, polis eşliğinde baz istasyonunu kaldırdı. Böylece mahalle sakinleri de rahat bir nefes aldı. Muhtar Ege, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) daha önce dilekçeler vererek, baz istasyonlarının yurttaşların sağlığını etkilemediği kanısına nasıl vardıklarını, bu kurulan baz istasyonlarına neye göre izin verdiklerini sorduklarını kaydetti. Bunun ardından dava açtıklarını söyleyen Ege, ancak mahkeme yoluyla yaptıkları başvurulardan uzun süre geçmesine karşın sonuçlanmadığını kaydetti. Baz istasyonları konusunda mahalle olarak bilinçlenme ve bilinçlendirme için ellerinden geleni yaptıklarını ve yapacaklarını anlatan Ege “Bizi öldüreceklerse hemen öldürsünler, yavaş yavaş ölmek istemiyoruz, bizden uzak dursunlar, sağlığımızdan önemli hiçbir şey yok. Ne oy umrumda ne de tehditler. Baz istasyonununa karşı verdiğim savaşta bir kadın olarak bu ikinci başarım. Bu haklı direnişimize devam edeceğiz” dedi. Baz istasyonlarına karşı bir direnmeye kararlı olduklarını, çeşitli şenlikler düzenleyip yurttaşları bilgilendirmeye çalıştıklarını anlatan Ege, mahalle olarak bunun için bir araya geldiklerini ve burada baz istasyonu kurulmasına izin vermeyeceklerini dile getirdi. Ege, baz istasyonları konusunda hassasiyet gösteren Çankaya Belediyesi Başkanı Bülent Tanık’a da teşekkür etti. Ege, baz istasyonlarının yıkım kararının önceleri sadece mahkeme kararıyla yapıldığını, şimdi ise bunun Anayasa Mahkemesi’nin Telgraf ve Telefon Yasası’nın ek 35’inci maddesinin yürütmesini durdurmasıyla yerel yönetimlerin lehine geçtiğine dikkat çekti. Baz istasyonlarından rahatsız olan yurttaşların şikayet dilekçelerini, mahkemeye gerek kalmadan ilçe belediyelerinin imar müdüklüklerine verebileceklerini dile getiren Ege, böylelikle istenmeyen baz istasyonlarının kaldırılmasının yolunun açılacağını kaydetti. 9