Katalog

10 7. İnsan tiplerini belirleme ve ayırt etme yöntemi... Moritanya’nın para birimi... Işık kaynağının 1 saniyede çevresine yaydığı ışık enerjisi. 8. Kadında cinsel isteğin hastalık derecesinde artması... Dökülen tohumlarla ertesi yıl çıkan tahıl... Bahçe aralarındaki geniş yol. 9. “Sensiz çatlamaz, bebek gı demez” (Ahmed Arif)... Denizfilinin dişlerinden yapılan bir tür değerli tespih... Hayvanlara vurulan damga... Argoda, bilip bilmeden her konuya atlayan kimseye verilen ad... Tümör. 10. “Parlama, parıldama” anlamında eski sözcük... Doğru olarak kabul edilen iki yargıdan üçüncü bir yargı çıkarma temeline dayanan uslamlama yolu... “Biz de oynatırız dur hele meydan olsun” (Diyarbakırlı Sait Paşa)... Birbirine yakın adalar topluluğu. 11. Doğu ve Güney Afrika’nın ormanlık bölgelerinde yaşayan ötücü bir kuş... Bir sanatçının, bir okulun, bir dönemin yapıtlarını toplu bir biçimde sunan sergi. 12. Genişlik... Mekik oyasına benzer bir tür dantel... Bir Bu haftaki nota... Neon elementinin simgesi... bulmaca Adın durum ödülünüz eklerinden biri. 13. Çobanların soğuktan korunmak için giydikleri keçeden üstlük... Arjantin’in plaka imi... Yara üzerine yapıştırılan özel bant. 14. Mesaj... Bir nota... Yeşil ile mavi arası renk. 15. “Ata arpa, sığıra saman gerek / Hayvanın budur, adama gerek” (Kaygusuz Abdal)... Diyarbakır ilinde bir baraj. 16. Dünyanın en hızlı koşan canlısı olan yırtıcı hayvan... Bir tartı birimi... Eski bir Türk sazı. 17. “Ayrılık ateşten bir / Nazlı yârdan hiç haber yok” (Türkü)... Tiryaki Hasan Paşa’nın Avusturya ordularına karşı kahramanca savunduğu kale... Çok yiyen, obur. 18. İnsan eti yeme geleneği, yamyamlık... Selin getirdiği kumlu ve çamurlu toprak. 19. Yapma, etme... Bir olay, bir durum ya da bir yaşayıştan geride kalan belirti... Telli bir çalgı... Şaşma belirten bir ünlem. 20. Karadeniz yöresine özgü, yufkalar arasına fındık konularak yapılan bir hamur tatlısı... Rüzgâr estiği zaman gagasındaki deliklerden güzel sesler çıkardığına inanılan bir masal kuşu. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 Erzincan’ın Tercan ilçesinde köprüsü, kervansarayı ve türbesi bulunan, Saltuklu beyliğinin XII. yüzyılda yaşamış kadın hükümdarı... 1930 yılında doğmuş, naif bir anlatımın egemen olduğu yapıtlarıyla tanınmış ressamımız. 2. “Muhibbi’nin kaddin dal eyler / Ağlatuben gözyaşını sel eyler” (Kanuni Sultan Süleyman)... Hiperaktif çocukları sakinleştirmede kullanılan ilaç... Yunan müziğinde bir tür. 3. Eski Mısır’da güneş tanrısı... Nohut ve parça etin de konulduğu bir tür mantı... Pokerde, birbirini izleyen beş karta verilen ad... Ege Bölgesi’nde bir dağın, ovanın ve akarsuyun ortak adı. 4. Yahudilerin üç temel yazı dilinden biri olan ve “Yahudi Almancası” da denilen dil... Müstahkem yer... Yapı, heykel gibi şeylerin taslak durumundaki küçük örneği.... Müslümanların bir çocuğun doğumundan yedi gün sonra Allah’a şükretmek amacıyla kestikleri kurban. 5. Fransa’da bir kent... Tropikal Afrika’da yetişen ve odunu marangozlukta kullanılan bir ağaç... Nohut, soğan, patates ve tahinle yapılan bir meze... Eski Türklerde ölmüş ataların tapılan suret ve heykelleri. 6. Su taşkını... “Horultu, şırıltı, vızıldamak” örneklerinde olduğu gibi, bir şeyin çıkardığı sese benzer seslerle yapılan sözcük... Tırpana balığına verilen bir başka ad. 7. Ağız mukozasında oluşan yüzeysel yara... Tropikal Amerika’da yetişen bir orman ağacı... Asya’da bir ırmak. 8. İslam dinine göre haram sayılan faiz... Çok anlamlı bir sözcüğü her seferinde başka bir anlamını öngörerek birbirine yakın birkaç yerde kullanma... Türetme, bileşim, aktarma ya da başka yollardan dile yeni sokulan sözcük. 16 OCAK 2011 / SAYI 1295 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ 9. Belli belirsiz hissedilen hafif yel... Türk müziğinde bileşik bir makam... Kimi Slav uluslarında “prens, kral” anlamında kullanılan sözcük. 10. Bir gıda maddesi... Eski vezir konaklarındaki bir kısım müstahdeme verilen ad... “Ak sakallı pir koca / Bilemez hali nice / vermesin hacca / Bir gönül yıkar ise” (Yunus Emre)... Kaz, kedi, yılan gibi hayvanların çıkardığı ses... Köpük kıvamında, tuzlu ya da tatlı yiyecek. 11. Divan şiirinde meyhaneci, tasavvufta ise tarikat şeyhi anlamında kullanılan sözcük... Ensiz tahta... Boru sesi. 12. Bir şeyin yapılmasını yasaklama... Buzul kökenli blok kil...Yüz metre kare tutarında yüzey ölçüsü birimi... Arıtma işi, rafinaj. 13. Sanı... “Yakalama, tutma” anlamında argo sözcük... Sancağı, yelkeni ya da sereni direkten aşağı alma. 14. Terbiyesiz kimse... Bir soru eki... Üye... Selçuklu devletinde başkomutana verilen unvan. 15. Madagaskar halkının bazı törenlerde içtiği kutsal içki... Osmanlı ordusunda ve donanmasında hafif piyade askeri. 16. Sofralık bir üzüm cinsi... Boğa güreşi yapılan alan. 17. Rubidyum elementinin simgesi... Med, Pers ve İskit ordularında kullanılmış bir tür kısa kılıç ya da uzun hançer. 18. Yerdeki çamuru kazımak için bir sopa ucuna geçirilen yassı demir... Şarkı, türkü... Litvanya’nın plaka imi. 19. Bir gerçeği saklamaktan vazgeçip açıklama... Yaklaşık on iki bin yıl önce Pasifik’e gömüldüğüne inanılan, insanlığın ve uygarlığın anayurdu sayılan kıta... Düşünce. 20. “ değil gökyüzünden yağan beyaz ölümdü” (F. N. Çamlıbel)... Bisikletin en eski şekli olan taşıt. G SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, “Ruhların Evi”, “Avcı”, “Benim Afrikam” gibi filmleriyle tanınmış ABD’li sinema oyuncusu... Akdeniz Bölgesi’nde yetişen ve “katırkuyruğu” da denilen küçük bir ağaç. 2. Alanya’nın eski adı... Gümrüklerde mallara değer biçen görevli... Derebeylik Japonyası’nda en aşağı sınıfı oluşturan halk. 3. Bir nota... Bursa’da dokunan bir tür ipekli kumaş... Evcil bir geyik türü... Sakarya Irmağı’nın önemli bir kolu olan çay. 4. XI. yüzyılda yaşayan ve Anadolu’nun Türkleştirilmesinde büyük emeği olan Selçuklu komutanı... Yaygın medya kuruluşlarına giremeyen ya da girmek istemeyenlerin çıkardığı dergilere verilen ad... Abdülhak Hamit Tarhan’ın tanınmış bir şiiri. 5. Uğraş... Bilgisiz, kültürsüz kimse... Olgun hindistancevizinden yapılan bir tür tespih... Besleyici değeri olmayan maddeleri yeme alışkanlığı... Adale. 6. “İşte adu karşıda hazır silah / yiğitler vatan imdadına” (Namık Kemal)... Bir sayı... Afrika’da bir ülke... Renk renk parlak tüyleri olan, iri gövdeli bir papağan... Demir elementinin simgesi. 1293 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 02.01.2011 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Lara Feneri / Ali H. Neyzi” (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları) kitabını kazananlar: ADANA’DAN: Akif Saydam, Cengiz Kazak ANKARA’DAN: Musa Duygu, Siper Tan ANTALYA’DAN: Fatma Hün, M. Cengiz Turnagöl BURSA’DAN: Sabri Gürbüz, İsmet Çiçek ÇANAKKALE’DEN: Sadri Sevinçer DENİZLİ’DEN: Dilek Bal, Attila Oğuzhanoğlu EDİRNE’DEN: Ali Çıtak GAZİANTEP’TEN: Niyazi Şahin İSTANBUL’DAN: Zeynep Can, Hediye Uçar İZMİR’DEN: Mahmut Gencer, Mustafa Gönüllü, Osman Yavuz Sezer KIRKLARELİ’DEN: Uğur Işık Demircioğlu MERSİN’DEN: Zeynel Saral, Hamit Belli SAMSUN’DAN: Işınsu Bayraktar SİVAS’TAN: Dursun Bostan TRABZON’DAN: İsmail Ocak TEKİRDAĞ’DAN: Cevdet Koç. 1 O P P E N H E İ M E R H O Ş K U R A N 2 S İ O N S A S S A L A Ç O R A S L E K E 3 M E S E R R E T M A N İ D M R E V İ R M 4 A T A Z E A M E T A G R A M A T İ K O S 5 N A S N E B E L E M E A N A Ş A N İ N İ 6 Ş Ş M A L A Ş A M O R F Ş K U N T Ş İ S 7 A K A K A T A T A R A İ M A R A A Ç M A 8 H İ Ç İ R İ K İ H A L K A R A Z Z A H L 9 İ R İ T E İ A N T İ E S R O İ N A N E İ 10 N İ D A N A R N U K R İ A N U N M N U T 11 12 G B A A M B S U P S A Y R A T S A S C İ U R S K E N H İ M M U A Ş R E A R 13 O T A R S İ M S K A M N İ K E İ N A K A 14 N İ S A A S O T A A K A N O L A N R A Y 15 Y N K İ T N M I R R A A O 16 O T O L İ T Ş K A U R İ Ş 17 L A A L A A T A S B A N A 18 O B S E R V A T U A R A L 19 J U L H A A R E İ T E P E 20 İ R O N İ N O B L O M O V 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 FAİK FALAY GM SUAT ATALIK Yılbaşı KART TEKNİĞİ 1 m 752 n A63 o K74 p 8542 m AQ n QJ10 o AQ52 p AK109 G 2 SA B P K 3 SA D Batı Herkes P m KJ43 n 874 o J1098 p J7 m 10986 n K952 o 63 p Q63 Oyun: 3 SA Atak: o J Oyun planınız nasıl? Doğu Tempo önemlidir 1. Bunu oynayanların çoğu karoyu elden alıp asruva trefl ile başlarlar, trefliyi verirler Doğu pik 10 oynar ve batarlar. Başkaları ise kör empasıyla başlarlar ve yine batarlar. Doğru oyun ilk karoyu yerden alın ve trefl çevirip elden 10 koyun. Şimdi Batının piki yıkma şansı olamaz, yine karoya devam edecektir. Şimdi karoyu elden alıp trefl as çekerek kontrol edin, partaj belli olunca şimdi kör empasıyla iki kör, üç trefl ve karo, pik asıyla oyunun olurunu sağlayın. Y DEFANS 2 m QJ n 754 o Q2 p AQ9742 m 8543 n J863 o 743 p K6 B 1o K 2p D P G 3 SA Hangi rengi dönelim? 2. Üç kör ve bir trefl ile 4 löve aldık bir löve daha alıp batırabiliriz ama hangi renkten? Ortakta as varsa zaten apel verir gideriz ama ortakta as yok pik ve karonun ruvası varsa? Diyelim ki pik gittik Güney ası alır trefleri çeker ve sonunda ortağa o rengi verir ve diğer renkten yatmasını sağlar veya skuiz olarak alıcağı kartı teklemek zorunda kalır. Bu tür ellerde kural yerden atılan rengi gitmektir ki el yer iletişimi kopsun ortak kartların sayısını takip etsin, oyunu batırsın. Batı m K1072 n KQ9 o K1065 p J5 Güney m A96 n A102 o AJ98 p 1083 Oyun: 3 SA Atak: n K Devam apeli verdiniz 3. turu Güney aldı trefli empasını aldınız kör valeyi çektiniz şimdi pik mi karo mu döneceksiniz? Neden? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: [email protected] / http://faikfalay.blogspot.com eni yıla satranç turnuvası oynarken girmek ister misiniz? Eğer mesleğiniz profesyonel satranç oyunculuğuysa bu bazen olası hale gelir. Benim bir çırpıda hatırladığım Peristeri, Groningen, Böblingen, Augsburg ve Hastings turnuvalarında yeni yılı kutlamamdı. Turnuva adeta iki yıla bölünmüş olduğu için oyuncuların psikolojisi de farklı olur, kimi yeni yıldan sonraki turlarda sil baştan yapar, kimiyse yılbaşı eğlencesinin dozunu fazla kaçırınca oyunu bundan etkilenir. Geçen seneyi bu yıla bağlayan turnuvalardan İngiltere’deki Hastings Açık ve İsveç’in başkenti Stokholm’deki Rilton Kupası geniş katılımlarıyla her zamanki gibi ilgi çekti. Hastings’i iki Hintli IM Das ve GM Sengupta kazanırken, Rus GM Volkov İsveç’teki open turnuvayı domine etti. Bu turnuvaların yanı sıra kuşkusuz gözler İtalya’daki Reggio Emilio süper turnuvasındaydı. 2695 reyting ortalamasıyla 18. kategoriye tekabül eden turnuvayı uzun süre İspanyol GM Vallejo Pons önde götürse de Azeri GM Vugar Gaşimov aralarındaki oyunu kazanıp ona yetişti. Bu haftaki oyunumuz turnuvanın ilk turundan dolayısıyla aslında geçen seneden: GM Nigel Short (2680) GM Vugar Gaşimov (2733), Reggio Emilio 201011 1. e4 c5 2. Af3 d6 3. d4 cd4 4. Ad4 Af6 5. Ac3 a6 (Sicilya Najdorf üst seviyede riskli olmasına rağmen her dem rağbet gören varyantlardan.) 6. Fe3 e5!? (Boleslavski’nin d erini geride bırakan ve d5 karesini zayıflatan bu sürüşü iki yüzyıl evvel herhalde imkânsız görülürdü. Günümüzdeyse d5 karesi etrafında oynanan oyun teorik açıdan her iki tarafa da şanslar tanıyor.) 7. Af3 Fe7 8. Fc4 00 9. 00 Ac6 10. Ke1 (10. Fg5 Fe6 11. Fb3 Aa5 12. Vd3 Kc8 siyahlara dinamik bir oyun verir.) Fe6 (10…b5 hamlesini yine bir yılbaşı turnuvası olan Augsburg 2007’de organizatörün oğlu IM Pitl’a karşı oynamıştım. Oyundaki 11. Ff1 Kb8! 12. Fg5 Ag4! devamyolundan 11. Fb3! Kb8 12. Fg5 daha fazla umut vaat ediyor.) 11. Fb3 (11. Ad5?! Fd5 12. Fd5 (12. ed5 b5!) Ab4! 13. Fb7 Kb8 14. a3 Kb7 15. ab4 Kb4 siyahlara avantaj tanır.) Aa5 12. Fg5 Ab3 (Azeri büyükusta 12…Kc8 13. Ff6 Ff6 14. Ad5 Ab3 15. Af6! Vf6 16. ab3 Kfd8 17. c4 sonrası oluşan konumu beğenmemekte haklı olabilir.) 13. ab3 Ad7 14. Fe7 Ve7 15. Ad2?! ( Bu hamle fazlaca pozisyonel durmakta. 15. Ad5 Fd5 16. Vd5 Af6 17. Vd3 sonrası şanslar eşitti.) Ab6 16. Af1 f5! 17. ef5 Ff5 18. f4?! (Beyaz pervasız oyun tarzında ısrar ediyor. 18. Ae3 Fe6 19. f3 Kad8 sonrası d5 karesini tarafların nasıl denetlediklerini görebilirsiniz.) Fg6 19. fe5 de5 20. Ve2 Vh4 21. Ve3 Kf6 22. Ae4 dönüşür.) Kf8!? (24…Ad5 25. Vh3 Vh3 26. Ah3 Fc2 27. Ke5 Fb3 sonrası oluşan konum 24. Vh3 sonrası oluşan konuma çok benziyor ve siyah biraz daha iyi. Lakin taraflar daha sert oynamak istiyorlar.) 25. Vb6 Vh1 26. Şe2 Vg2 27. Kf1 Beyazların pozisyonel oyunu amacına ulaşmış gözüküyor. Örneğin 22…Fe4 23. Ve4 Vf2 24. Şh1 sonrası siyah taşlar aktif gözükse de beyaz biraz daha iyi. Lakin satrancın yüzde yetmiş beşinin taktik oyun olduğunu unutmayalım! 22…Kf1! 23. Şf1 Vh2 24. Af2!? (İlginç bir karar. 24. Vh3 Kf8 25. Af2 Vh3 26. gh3 Fc2 27. Ke5 Fb3 sonrası siyahların biraz daha iyi olduğu materyal dengesinin lehlerine döndüğünden anlaşılabilir. 24. Vb6 Kf8! (24…Fe4? 25. Ke4 Kf8 26. Şe2 Vg2 27. Şd3 Vf3 28. Ve3! ve siyah bir şey elde edemez.) 25. Af2 Vh1 26. Şe2 Vg2 27. Kf1 oyunumuza İlk bakışta konumumuzu anlamak güç. Beyaz bir kale fazla ama atak altında, diğer taraftan 27…Fh5 28. Şd2 Kf6 29. Vd8 Kf8 30. Vh4 varyantının ne vereceği meçhul. Son yıllarda Azeri oyuncuların taktik vizyonu şaşırtıcı şekilde genişledi. 27…h6!! (Sessiz hamle. Tam bir kale geri olmasına rağmen siyahlar şahlarını daimi kış tehlikesinden kaldırıp hücuma devam edebiliyorlar.) 28. Şd2 Kf6 29. Vc5 Şh7 30. Kae1 Kc6!? (30…Kf3!? 31. Ve5 Kf2 32. Kf2 Vf2 33. Ke2 Vf1 de olasıydı.) 31. Ve5 Kc2 32. Şe3 Vc6?? (32…Kc8! 33. Kg1 Vc6 34. Ae4 Ke8 35. Kg6! Vg6 36. Vd4 Vg2 bu ilginç mücadeleyi devam ettirirdi.) 33. Ae4 Vb6 34. Şf4 Vb3 35. Kf3 Vb4 36. Kc3 Kf2 37. Şg3 Kf5 38. Ve6 Vb2 39. Kc8 h5 40. Vg8 Şh6 41. Vh8 Fh7 42. Vd8 g5 43. Ad2 Kf6 44. Kc7 h4 45. Şg2 Fg8 46. Kd7 Vc3 47. Ke3 Vc6 48. Ke4 Vg6 49. Kd6 Vc2 50. Şg1 Vb1 51. Şf2 Va2 52. Ke2 Vf7 53. Şg1 Vf5 54. Af6 Vc5 55. Şh2 terk 10. G C M Y B C MY B