Katalog

30 MAYIS 2010 / SAYI 1262 5 Seks işçileri haklarını arıyor Toplum için önemli bir sorun olan fuhuş sektöründe çalışan seks işçileri toplum tarafından dışlanıyor, ayrımcılığa ve tacize uğruyor, ahlaksız kişiler olarak görülüyor ve sorunları görmezden geliniyor. Seks işçileri sözel ve fiziksel şiddete maruz kalıyor, yetmezmiş gibi cinsel saldırıya uğruyor, kimi zaman can güvenliklerinin bile olmadığı ortamlarda çalışmak durumunda kalıyorlar. Sorun her şeyin temelinde, insanların algı ve yargılarında yatıyor. Çözüm ise önce algıyı değiştirmek, sonra fuhuş sektörünü ortadan kaldırmakta... eks işçiliği, dünyanın her dışına itiliyor, sağlık çalışanları tarafından bile ahlaksız olarak ülkesinde var olan bir kavram. nitelendiriliyorlar. Ve işin en kötüsü de uğrakları şiddet, toplum Kimisinde yasak, kimisinde yasal, tarafından görmezden geliniyor. Fuhuş ortadan kaldırılırsa kimisinde ruhsatlı, kimisinde yeraltında. toplum düzeninde önemli aksaklıklar olacağı iddiasının, bu Türkiye’de başta İstanbul ve Ankara olguyu sıradanlaştırıp normalleştirdiğini vurguluyor Odabaşı ilk olmak üzere on binlerce seks işçisi olarak. Toplumdaki, erkeğin ve kadının doğalarının farklılığı sokak ve caddelerde, özel randevu dolayısıyla erkeğin dizginlenemez cinsel dürtülerinin fuhşun evlerinde, masaj salonlarında, bar, gece kurumsallaştırılmasını zorunlu kıldığı, ya da fuhşun toplumda SİNEM kulübü, pavyon ve benzeri mekânlarda taciz ve tecavüzleri azalttığı, fahişelik kurumunun olmaması hatta otobüs ve minibüslerde çalışıyor. durumunda “namuslu kadın”ların ve çocukların zarar göreceği, DÖNMEZ Ankara Ticaret Odası’nın 2004 yılı fuhşun erkek için bir cinsel eğitim ve eğlence aracı olduğu gibi “Hayatsız Kadınlar Dosyası” adlı rapora yaygın görüşlerin de altını çiziyor Odabaşı. Önce bunların göre Türkiye’de ruhsatlı olarak çalışan 56 değişmesi gerektiğini söylüyor. genelev var. Bu genelevlerde yaklaşık 3 bin FUHUŞ SEKTÖRÜ kadar seks işçisi çalışıyor. Sağlık önlemi kapsamındaki seks işçileri (yani seks işçiliği Peki, geçmişten günümüze seks işçiliği yaptığı saptanan ancak tescil edilmeyen) algısı değişti mi? Odabaşı’na göre artık bu dahil toplam kayıtlı seks işçisi sayısı ise sektörde çalışanların haklarının korunması yaklaşık 15 bin kadar. Buna karşın için çeşitli çalışmalar yapılıyor, projeler Türkiye’deki kadın ve trans (travesti ve yürütülüyor. Ama buna rağmen hâlâ transseksüel) seks işçilerinin sayısının 100 insanların kafasındaki önyargılar yok bin civarında olduğu ifade ediliyor. Geçen olmadı: “Fuhşun yaygınlaşmasının ve çarşamba Hacettepe Üniversitesi Kadın sürdürülmesinin önemli nedenlerinden Sorunları Araştırma ve Uygulama birinin müşteriler olduğu hep göz ardı Merkezi’nin (HÜKSAM) düzenlediği ediliyor. ‘Alıcı olmadığı sürece satışın “Geçmişten Günümüze Seks İşçiliği” konulu olamayacağı’ düşünüldüğünde toplumun bir konferans yapıldı. Konferansın amacı, da bu konuda ne kadar sorumlu olduğunu fuhuş sektöründe çalışanların çalışma Aysun Balseven Odabaşı görebiliriz. Fuhuş sektörü müşteriler var koşullarını, maruz kaldıkları şiddeti ve olduğu için sürüyor. Bu yüzden istismarı, insan hakları ihlalleri açısından ele müşterilerin bilinçlenip yapılan işin insan sömürüsü alarak seks çalışanlarının ayrımcılığa uğramadan haklarından olduğunu kavramaları ve alıcı olmaktan uzaklaşmaları fuhuş yararlanabilmeleri için nelerin yapılması gerektiği konusunda sektörünün küçülmesi ve sonrasında yok olması için son öneriler geliştirmek, toplumda bu konuda bir farkındalık derece önemli. Fuhşun oluşması, gelişmesi ve varlığını yaratmak. Biz de konferansı düzenleyen Yrd. Doç. Dr. Aysun sürdürmesinde toplumun her kesimi ve kurumunun Balseven Odabaşı’na, Türkiye’de seks işçiliğinin durumunu ve sorumluluğu vardır. Bu nedenle toplum fuhşun varlığı ve konuya toplumsal bakış açısını sorduk. devam ediyor oluşunda kendi payını görebilmeli, Fuhuş, mesleksel risklerin yoğun yaşandığı bir alan. En çok önyargılardan uzaklaşılarak, kadınların maruz kaldıkları saldırıya bu sektörde çalışanlar maruz kalıyor. Kimi zaman can riskler dikkate alınarak toplumun dışına itilen fuhuş güvenlikleri bile yok. Bunlar yetmezmiş gibi bir de toplum S sektöründe çalışanların yaşam ve çalışma koşulları düzeltilmelidir.” Odabaşı, öncelikle fuhuş sektöründe çalışanların herkesle eşit düzeyde insan haklarından faydalanmalarını, seks işçilerine yönelen her türlü şiddetin ortadan kaldırılmasını, yaşadıkları sosyal ortamın koşullarının düzeltilmesini sağlayacak bir mevzuatın gözden geçirilerek düzenlenmesinin hedeflenmesi gerektiğini söylüyor. En önemlisi de, fuhuş sektörünün yok edilmeye, bu sömürüye son verilmeye çalışılmasının temel hedef olması gerektiği: “Fuhuş sektöründe çalışan kadınları daha iyi olanaklarla, geçimlerini sağlayacak bir işkoluna yönlendirmeden, sosyal ve psikolojik rehabilitasyonu sağlamadan fuhşu doğrudan yasaklayan bir düzenleme yapmak olumsuz sonuçlar doğurabilir. Kadınların çoğunun iş bulma olanağının çok sınırlı olduğu, seks işçiliğinin yasaklanmasının yeraltına itilmesine neden olacağı, çok daha kötü koşullarda çalışmak zorunda kalabilecekleri düşünülmelidir her şeyden önce. Bu nedenle bir yandan fuhşu önlemeye yönelik çalışmalar yapılırken diğer yandan bu sektörde çalışanların hakları göz önünde bulundurulmalı.” G [email protected] Dünyanın her yerinde aşağılanıyorlar vustralya’yı oluşturan sekiz eyaletin her birinin fuhuş yasası farklı. Bazı eyaletlerinde yasal olarak genelevlerin açılmasına izin verilmekte ve seks işçileri çalışma ve insan haklarından yararlanmakta. Bazı eyaletlerde ise yasaklayıcı yasalar yürürlükte. Brezilya’da seks işçisi olmak suç değil ancak genelev çalıştırmak, fuhuş için yer temin etmek, çocukları fuhşa teşvik etmek ve seks işçisinin gelirine el koymak suç. Kanada yasaları seks işçiliğini cezalandırmıyor ancak zorlama, gelire el koyma, reklam yapma ve yer temin etme gibi eylemleri suç olarak kabul ediyor. Danimarka’da gelirin tümü seks işçiliğinden kazanılmadığında seks işçiliği suç kapsamında değerlendirilmiyor. Seks işçilerinin gelirlerine el koymak ve fuhuş için kadın temin etmek A suç. Avustralya gibi Almanya’daki yasalar da eyaletlere göre farklılık gösteriyor. Yunanistan’da seks işçiliği yasalarla düzenlenmiş. Kadınların seks işçisi olarak çalışması için, Türkiye’de olduğu gibi kayıt altına alınmaları ve düzenli sağlık kontrolü yaptırmaları gerekiyor. Hindistan’da geleneksel kast fahişeliği dahil ticari seks işçiliğinin tüm türlerini yasaklayan yasalara rağmen seks işçiliği ve insan ticareti çok yaygın. Kenya’da seks işçiliği yasada yok, polis şiddeti de oldukça yaygın. Hollanda’da seks işçiliği yasal. Yaygın inancın tersine, seks işçileri çalışma yasalarından tam olarak yararlanamıyor ve toplum tarafından dışlanıyorlar. Peru’da kentlerde genelevler lisanslı ve devlet tarafından düzenleniyor. G Haftada iki kez muayene... ürkiye’de seks işçiliği konusundaki yasal düzenleme yalnızca devlet tarafından ruhsatlandırılmış genelevlerde kayıtlı seks işçilerinin (genelev kadınları) çalışma koşullarını düzenliyor. Genelev kadınları ve çalışma koşullarını düzenleyen tek yasal düzenleme 1961 tarihinde yürürlüğe giren ve halen yürürlükte olan “Genel Kadınlar ve Genelevlerin Tabi Olacakları Hükümler ve Fuhuş Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğü”. Bu tüzüğe göre bir kadının genelevde çalışabilmesi için 21 yaşını bitirmiş ve TC vatandaşı olması gerekmektedir. Genelev kadınlarının izinli oldukları zamanlar da dahil haftada 2 kez Zührevi Hastalıklar Hastanesi’nde muayene olma zorunlulukları var. G Müşterilere de tarama yapılsın uhuş sektöründe çalışanlar cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda risk altındaki gruplar içerisinde en önemli yeri tutuyor. Odabaşı, bu hastalıklar söz konusu olduğunda müşteri faktörünün görmezden gelindiğinin altını çiziyor. Bu hastalıklar için alınacak önlemlerin yalnızca fuhuş sektöründe çalışanlara yönelik değil, bu sektörden hizmet alanlara da yönelik olması gerektiğini söylüyor: “Bir başka deyişle nasıl genelev kadınları haftada iki kez sağlık muayenesine tabi tutuluyorsa yine toplum sağlığı gerekçesiyle onlarla birlikte müşterilerin de muayene olması gereklidir. Bu hastalıklar için yalnızca seks işçilerine yönelik taramaların yapılması ve müşterilerin göz ardı edilmesi insan haklarına aykırıdır.” G T F C M Y B C MY B