Katalog

11 NİSAN 2010 / SAYI 1255 11 SELÇUK EREZ Neyi oylayacağız? nayasa’da değişiklikler öneriliyor; benimsersek “Çocukların istismarı, kadın haklarına saygısızlığı giderecek, ombudsmanlığı getirecek” deniyor ama birçok saygın hukukçumuz bu tasarının, yargı bağımsızlığını yok edecek maddeleri de içerdiğini söylüyorlar. Bu öneri paketinde gizlenenlerin başımıza ne işler açacağını anlamazsak ne olur? Mozart’ın, Napoleon’un, Yuşçenko’nun ve de Litvinenko’nun akıbetlerine benzer şeyler gelebilir başımıza. Bu kişilerin ortak nitelikleri, kendilerine sunulmuşları, nelere yol açabileceğini pek düşünmeden yiyip yutarak başlarına ciddi işler açmış olmalarıdır. G Mozart, 1791’de 35 yaşında ateş yükselmesi ve bedeninin şişmesiyle gelişen bir rahatsızlıktan sonra can verince “milyer ateş”ten öldüğü iddia edilmişse de eşi, onu, rakibi Salieri’nin zehirlediğini söylemiştir. G Napoleon’un, 1821’de St. Helena adasında mide kanserinden öldüğü bildirilmiştir. Ancak 1960’larda incelenen saç tellerinde, normalın 13 misli arsenik bulunmuş, bu konuda kitap yazmış olan Ben Weider ve Forshufvud, onun Comte de Montholon tarafından zehirlenmiş olduğunu ileri sürmüşlerdir. G Ukrayna’da 2004’teki başkan seçimlerinde adaylığını açıkladıktan sonra A Modanın yeni gözdesi telkâri bit Malgaz, Mardinli bir Süryani. Altınakar firmasının yönetim kurulu başkanı Malgaz, dededen kalma mesleği sürdürüyor, yaklaşık 1900 yılından bu yana kuşaktan kuşağa aktarılarak yapılan kuyumculuğu devam ettiriyor. Ancak firmanın önceliği telkâri. Bir Süryani geleneği olan telkâriyi modernize ederek ve farklı ürünlerle birleştirerek günümüze taşıyorlar. Malgaz’ın amacıysa babasının yarattığı Altınakar markasıyla yurtdışına açılarak, telkâriye modada sağlam bir yer edindirmek. Zaten şimdilerde bile yoğun bir ilgiyle karşı karşıya olduklarını dile getiriyor. Malgaz ailesi, öncelikle üretim amaçlı başlamış kuyumculuğa. İşin üretim kısmından mağazacılık kısmına geçiş ise 1965 yılında olmuş. İlk mağaza Mardin’de açılmış, sonra da büyüme amaçlı İstanbul’a taşınmış. Abit Malgaz, İstanbul’a geldiklerinde 20 yaşlarında olduğunu söylüyor. Ancak mesleğe 7 yaşında başlamış. Dört erkek, iki kız ZUHAL kardeşi var ve AYTOLUN ailede herkes bu işle ilgileniyor. “Süryani geleneğinde büyüyelim, ilerleyelim gibi bir durum var. Biz de telkâriyi dünyaya tanıtmak istiyoruz. İstanbul ya da Mardin fark etmez. Türkiye bizim memleketimiz. Biz de Türküz. Azınlık da değiliz. Türk okullarına gidiyoruz. Ayrı gayrı yok. Burada olmaktan da gurur duyuyoruz. Bütün ürünlerimizi yurtdışı fuarlarında teşhir ediyoruz. Hem Süryani geleneği hem de Türkiye için çok önemli bir tanıtım bu” diyor. Malgaz’ın iki kız çocuğu var. Bu mesleği ve geleneği sürdürme konusunda bazen korku yaşıyor musunuz, diye soruyoruz. Yanıtlıyor Malgaz: “Okula gitmediği günlerde kızım buraya geliyor. İstemez ve başka bir iş yaparlarsa diye bir şey yok. Bu yıllardır sürüyor. Biz bu işi seviyoruz.” Mardin’de pek çok ailenin kuyumculukla ilgilendiğini söyleyen Malgaz, çocukların 7 yaşına geldikten sonra okulla beraber telkâri yapmaya aniden ağır hastalanan, yüzü çopurlaşan Yuşçenko’yu Avusturya’da tedavi eden hekimler, dioksin ile zehirlendiğini saptamışlardır. Yuşçenko, hastalanmadan bir gece önce Ukrayna Gizli Servisi Şefi’nin katıldığı bir yemekte bulunmuştu. G Litvinenko’nun eski bir KGB görevlisi olduğunu, İngiltere’ye sığındığını bilmekteyiz. Rusya’dan gelen iki kişiyle konuştuktan sonra ağır hastalanan Litvinenko’nun ölümüne neden olan maddenin kahvesine katılan radyoaktif plutonyum 210 olduğu anlaşılmıştır. Mozart ile Napoleon kendilerine verilen yiyeceklerde zehir bulunabileceğini düşünebilselerdi, Litvinenko, Rus meslekdaşlarının sundukları kahvede radyoaktif madde olabileceğini öngörebilseydi daha uzun yaşarlardı. Üçü de bunların niçin, hangi amaçla önlerine konduğunu anlamamışlardır, üçüne de yazık olmuştur! Yuşçenko’nun aynı akıbete uğramasına ramak kalmıştı. Yaşamımız ve tarih, bize her süslenerek sunulan nesneyi yalayıp yutmadan önce iyice düşünmemizin gerektiğini öğretiyor. Özellikle bunları sunanlar böyle işlerini güçlerini bırakıp kapı kapı gezmeye, propaganda yapmaya başlarlarsa daha da uyanık olmalıyız! selcukerez@gmail.com A Malgaz ailesi, 1900 yılından bu yana kuyumculukla uğraşıyor. Babadan çocuğa geçen meslekle beraber kuşaklardır bu işi yapıyor. En çok önem verdikleri alan ise telkâri. Bu Süryani geleneğini sürdürüp yurtdışına pazarlayan firma, telkâriyi modanın olmazsa olmazları arasına sokmak istiyor. başladıklarını dile getiriyor. “Bizde sevdi ya da sevmedi diye bir şey yok. Kızlar dahi bilir. Kadınerkek herkes yapar. Mardin’de kadınlar bu anlamda desteklenir” diyor. Firmanın yaklaşık 40 yıla dayanan bir mazisi var. Kuşaktan kuşağa gelmesine rağmen markalaşması yeni sayılır. Asıl kuruluş Mardin, İstanbul’a geliş ise 1983 yılına dayanıyor. Pırlanta üzerine çalışan Euro Diamond, Altınakar kuyumculuk ve bir de montür mağazası var. En özel ürünleri de telkâri. Kemer, kolye, küpe, toka, etek işlemesi, kırbaç, Buda heykeli, haç derken hemen hemen her dalda kullanıyorlar telkâriyi. Malgaz, “Uzun yıllar geçmesine rağmen telkârinin bir oturmuşluğu var. Hep göz önündeydi ancak günümüzde Avrupa’da bile çok ön planda. Eskiden orta yaş ve üzeri tercih ederken, şimdilerde gençlerden de büyük talep alıyoruz. Genç nesle de hitap ettiği için modada artık çok geçerli” diyor. Bu klasik takıyı modernize ederek günümüze taşıyan firma, ürünlerini yurtdışına da ihraç ediyor. Moda evleri de kendi kreasyonlarına telkâriyi ekliyor. Yeni bir yönelme ancak Malgaz bu ilginin daha da çoğalacağı görüşünde. “Ailenin tek bir özelliği var” diyor, “Bizim yaptığımız işçiliği kimse yapamıyor. Farklı çalışmalarımız var, vazosundan at arabasına, tokasına, kırbacına, altından kilim dokuyan kız büstüne kadar.” Hatta Bursalı bir işadamı kızı için üzeri komple altın işlemeli bir etek yaptırmış telkâriden. Son dönemde en çok konuşulan da Romanya baş rahibine yaptıkları pırlanta, yakut ve telkâri işlemeli haç. Bulgaristan, Azerbaycan, Dubai, Yunanistan’a ihracatları var. Hatta Dubai, Suriye ve İsrail’den de çok sayıda üzerinde “one minute” yazan kolye siparişi alıyorlar. Bu kolyenin altın yapımı 500 dolarken, pırlantası da 1500 dolardan satışa çıkıyor. Nesilden nesile gelen bu sanatı gelecek nesillere teslim etme misyonunu kendilerinde hissettiklerini dile getiriyor Malgaz. Yeni tasarımları da Mardin’in resmini telkâriden yapmak. Önümüzdeki süreçte Türkiye’den sonra yurtdışında da büyümeyi hedefliyorlar. “Hem Türkiye, hem Mardin hem de Süryaniler adına güzel bir ses getirmek istiyoruz. Bu kez daha yüksek bir ses olacak.” G Espirisentır Misafir şair Peki, kaç kez sensin İki kez girmediğin ırmakta? *** Ömürleri kısa diye mi Böyle ivecen kelebekler? *** Çamlar mı diken iğneleriyle Dört mevsimi birbirine? *** Bir tek atmadan mı ölecek O azman kaktüs? Erdal Alova (Toplu Şiirler) Bürokrattan acil DEMOKRASİ: Salla TİYATRO: Kapa FİLM: Kes Maskeli balo Beni satın alabilirsin lakin maskemi asla!. Büyük konuşma... Üst düzey bürokrattan sınırlı miktarda itibar acilliyetten satılıktır. Ortak da olabilir. Fotosentır Topus Biri yer, biri atar tribün ondan coşar. Misafir çizer: Akdağ Saydut Bir kelime bir işlem Petşop Moderen Lafonten Karga karga gak dedi! Ulan bu karganın ağzında da gak ıslanmıyo ha! Foto: Mehmet Ünal C M Y B C MY B