Katalog

Yatak altından harici diske Yirminci yüzyılın satırbaşları kaleme alınacaksa bir yerinde mutlaka Playboy’dan da bahsedilecek. Geçen hafta 56 yıllık arşivi harici disk olarak satışa çıkan Playboy’un geçirdiği değişim oldukça ironik. Bir zamanlar ebeveynlerden korunmak için yatak altlarında saklanan dergiyi artık cebinizde taşıyabileceksiniz. DENİZ ÜLKÜTEKİN nlü Rus yazar Vladimir Nobokov’un erotik hikâyeler yazdığı, Marlyn Monroe’nun kapak kızı olduğu, John Lennon’ın ölümünden önceki son röportajlarından birine imza atan ve bir dönem okul çağındaki her dört ABD’li erkekten birinin eline geçen dergi Playboy 56. yılı şerefine ilk sayısından bugüne tüm arşivini bir harici disk olarak 300 dolara satışa sundu. Bu arşivin önemi sırf sayfalar dolusu güzel kadın ve seks hikâyesiyle sınırlı değil. Playboy sayfaları aynı zamanda ABD popüler kültür tarihinin de canlı tanığı. Daha ilk sayısıyla tamamen satılan dergi aynı zamanda ülkede sık sık ekseni kayan muhafazakârlık ve liberallik arasındaki çizgiyle de mücadele etti. Playboy 1953 Aralık ayında Hugh Hefner tarafından Chicago’daki evinin mutfağında hazırlandı. İlk sayının kapağında Marlyn Monreo yer alıyordu, gerçi Monreo’nun fotoğrafı dergi değil bir takvim için çekilmişti ama bu bile milyonlarca genç erkeğin Playboy tutkunu olması için yeterliydi. Hefner ikinci sayıyı çıkarabileceğine bile emin değildi ama Playboy efsanesi birkaç sene içinde zirveye ulaştı. Birçok şehir ve kasabada satışının yasaklanması da Playboy mitinin giderek büyümesine yardımcı oldu. Mit o kadar güçlüydü ki ardı sıra başka efsanelerin de oluşmasına sebep oluyordu. Playboy yazısının “P” harfinde bulunan yıldızların sayısı her ay değişiyordu. Denilen o ki bu yıldızların sayısı Hefner’in o ayki kapak kızıyla kaç defa birlikte olduğuna gönderme yapıyordu. Bir başka tahmin de kapak kızının yataktaki performansının yine Hefner tarafından yıldızlar yoluyla derecelendirildiği yönündeydi. Zaman içinde Marlyn Monroe’dan Darly Hannah’a, Madonna’dan Katarina Witt’e kadar pek çok seks ikonu Playboy’un kapak kızı olacaktı. Dergideki erotik hikâyeler de başlı başına bir araştırma konusuydu. Sırf Nobokov değil, Ian Fleming ve P.G. Wodehouse gibi edebiyat dünyasının bilinen isimleri de Playboy için hikâyeler kaleme almıştı. Zaman içinde Playboy sırf erotik içerikli bir dergi olmaktan çıkıp gündemi takip eden bir yayına dönüştü. ABD popüler kültürünün birçok önemli ismi Playboy sayfalarına konuk oldu. Birkaç bin kelime uzunluktaki röportajlar arasında Martin Luther King, Malcolm X ve başkanlık arefesindeki Jimmy Carter’la yapılanlar dikkat çekiciydi. Hatta Carter öyle havaya Ü Hugh Hefner girmişti ki, Playboy’a “zihnen çok defa zina işledim” açıklamasını yapmakta sakınca görmemişti. Aslında derginin içeriğindeki bu değişim biraz da kaçınılmazdı. Kasım 1972 sayısı 7 milyon 161 bin 561 adet satılarak rekor kırmıştı ama Playboy birkaç yıl içinde hızlı bir düşüşe geçecekti. Bunun sebebi hem porno film sektöründeki hızlı yükseliş hem de Penthouse’un ortaya çıkmasıydı. Belki Playboy elliler için yeterince cesurdu ama yetmişlerde Larry Flynt’in Penthouse’u karşısında hiç şansı Tavşan da nereden çıktı? Aslında Playboy’un ismi de o meşhur tavşan logosu da rastlantıların ürünü. Dergi aslında “Slag Party” ismiyle piyasaya çıkmak üzereydi. Ancak Slag isimli başka bir dergi Hefner’a dava açacaklarını söyleyince yeni bir isim arayışına girildi. Annesi, kısa ömürlü Playboy araba fabrikasında çalışan derginin kurucularından Eldon Sellers boştaki bu ismi dergiye adapte ederek efsanenin doğuşunu hızlandırdı. Ancak bu derginin görsel yönetmeni grafiker Art Paul için iyi haber değildi. Artık ilk isim için hazırladığı maskotu değiştirmesi gerekiyordu. Neyseki logo ikinci sayıya yetişti. Maskotunu papyonlu bir tavşanla değiştirmişti. Aslında bu logo da ilk önce makalelerin sonuna konacak bir nokta işareti olarak tasarlanmıştı ama sonra çok beğenilerek derginin kapağına taşındı ve 20. yüzyılın en bilinen logolarından biri ortaya çıktı. Sonrasında logo Playboy’un kapağıyla sınırlı kalmadı. Birbiri ardına açılan Playboy kulüpleri ve eğlence merkezlerinde de yerini aldı. Bu mekânlarda görevli birbirinden güzel tavşan kızlar erkekleri memnun etmek için hazır bulunuyordu. Derginin kurucusu Hugh Hefner’ın yaşamı da Playboy’la benzer şekilde sınır tanımaz bir yol izliyordu. Hefner dergi işleriyle o kadar haşır neşirdi ki 1959’da ilk eşinden boşandı. 1971’de biseksüel tecrübe yaşadığını açıkladı, öncesinde de hemen her playmate kızıyla birlikte olduğunu. 1985’te geçirdiği kalp krizinin ardından hareketli yaşamına nokta koydu ve bir sonraki yılın “playmate”i Kimberley Conrad’la evlendi. Meşhur Playboy Pansiyonu’nu da bir aile evine çevirdi. Çift 1998’de boşandıktan sonra Hefner eski yaşamına geri döndü. Bir keresinde yedi kızla birden görüştüğü ortaya çıktı. Hefner şu sıralar hayatını film haline getirmek için yapımcılarla temas halinde. G yoktu. Hefner bu dönemi “elimizdekileri kaybedince panikledik ve taklitçilerin taklitçisi haline geldik” diyerek özetleyecekti. 1975’te iki sayıda yer alan fotoğraflar lezbiyenliği ve masturbasyonu ima ediyordu. Bu yeni trendin habercisiydi. Hefner profesyonel bir gazete yöneticisi Derick Daniel’i işe aldı. Daniel göreve başladıktan sonra derginin imajını ortaya çıkaran Playboy kulüp ve otellerinin kâr etmediğini öğrendi ve hemen hepsini kapattı. Artık şatafat günleri sona ermişti. Daniel’in hamleleri işe yaramıştı dergi yeniden kâr etmeye başladı. Playboy çalışmak için eğlenceli bir yer gibi görünebilir ama En iyi soyunan Daniel, “istatistik kâğıtlarıyla tavşanlardan çok daha fazla vakit on playboy geçiriyordum” sözleriyle o dönemi anacaktı. Dergi güzeli... seksenlerde içerik değiştirerek, genç okur kitlesinin ilgisini çekecek magazin ikonlarına Marlyn Monroe: daha çok yer vermeye başladı. Zamanının en büyük sek Ancak bu kez medyadaki yeni bir sembölü aynı zamanda trend, FHM gibi büyük yayın Playboy için poz veren ilk gruplarına bağlı dergiler çıplak modeldi. karşısında çıkış yapamadı. Pamela Anderson: 1975’te dergi bünyesine giren Playboy için tam 12 kez Hugh Hefner’in kızı Christie soyunarak bir çeşit Hefner, 1988’de derginin başına rekorun sahibi oldu. geçti ve 20 yıl boyunca görevini Bo Derek: Bir dönemin sürdürdükten sonra hayır işlerine unutulmaz sinema daha fazla vakit ayırmak için oyuncusu Bo Derek ayrıldı. 2009’la birlikte dergi yılda Playboy’un Mart 1980 10 sayı çıkmaya başladı. sayısında yer almıştı. Bugünse gelir kaynağının önemli Derginin yirmi sayfasında kısmını satış değil telif yer alan Bo Derek'in haklarından elde edilen paralar fotoğraflarını kocası John oluşturuyor. Bu yaz Penthouse’u Derek çekmişti. elinde bulunduran şirket Hefner’a Carmen Electra: hisselerini satması için 210 Modellik milyon dolarlık bir teklif sundu kariyerine ancak Hefner bir zamanlar en 1996 büyük rakibi olan Penthouse’un Mayıs teklifini kabul etmedi. Playboy sayısına bugün ABD’de hâlâ en çok satan soyunarak erkek dergisi, ortalama satış başladı. rakamıysa ayda 2.6 milyon. Cindy Crawford: Rivayet odur ki Bugün her ne kadar medya ile Cindy Crawford’un soyunduğu toplumdaki porno ve Temmuz 1988 sayısı için insanlar muhafazakârlık algısı arasındaki gazete bayileri önünde izdiham denge Playboy’un yayın oluşturmuş. politikasından çok daha uç bir Jenny McCarthy: 1994’de yılın noktada seyretse de bir zamanlar “playmate”i seçilmesi çıplak hemen her ergenlik çağındaki model camiası için iadei itibar erkeğin yatağının altına anneleri niteliği taşıyordu. tarafından bulunacağı endişesiyle Denise Richards: Birkaç yıl gizlenen Playboy her yönüyle öncesinin seks sembolü, aynı hem ABD hem de dünya zamanda Bond kızı Aralık 2004 sayısı üzerindeki popüler kültür için poz vermişti. tarihinin önemli bir parçası. Stephanie Seymour (solda): Her ne Gençlerin cinselliğe bakış açısını kadar Axl Rose’la birlikteliği popülaritesini değiştirmekte iyi ya da kötü düşürse de Seymour’un Playboy olduğu elbette tartışılabilecek sayfalarında iki yer alışı da unutulmazdı. önemli bir katkıya sahip. Ülkelere Farah Fawcett: Babalarımızın seks sembolü, özel ekleriyle dünya çapında bir Charlie’nin Melekleri’yle bu topraklarda da takipçi kitlesi olan derginin epey bir hayran edinen Fawcett, Aralık 1995 Türkiye’ye özel bir sayısına soyunarak herkesi şaşırtmıştı. istatistiği de var. Rachel Hunter: Yeni Zelandalı güzelin Türkiye Playboy’un 2004’de Playboy'a soyunmak için 2 satışının yasak olmadığı milyon dolar aldığı söyleniyor. tek Müslüman ülke olmayı hâlâ sürdürüyor. C M Y B C MY B