Katalog

28 HAZİRAN 2009 / SAYI 1214 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 11 14. Nazilerin politikasında Germen ırkından kimselere yakıştırılan ad... “ ektim biçemedim / Bir düş gördüm seçemedim” (Türkü)... Keman gibi omza dayanarak çalınan yaylı bir çalgı. 15. “Kenarın dilberi nazik de olsa olmaz” (Nabi)... “Fas’ın plaka imi... Başlangıçta yer alan. 16. “Otlar” anlamında eski sözcük... Kısa ebe iskemlesi... Yaklaşık on iki bin yıl önce Pasifik’e gömüldüğüne inanılan, insanlığın ve uygarlığın anayurdu sayılan kıta. 17. Hayvanlara vurulan damga... Bir yerde oturma... “ eylen bizden evvel gelene / Kim var imiş biz burada yoğ iken” (Karacaoğlan). 18. Pokerde, bir oyuncunun önündeki paranın tümü... “Flurcun” da denilen bir kuş. 19. Bir anlatımı oluşturan sözcük ya da tümcelerin tamamı... Nesne, şey... Beyşehir Gölü’nde bir ada. 20. Gaziantep yöresine özgü, et ve taze soğan ya da sarmısakla yapılan bir yemek... Evlilik birliğinin kurulmasını sağlayan sözleşme. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Ankara’daki “Cumhurbaşkanlığı Köşkü”, “Genelkurmay Başkanlığı Binası”, “TBMM Binası”, “Merkez Bankası Binası” gibi yapıların tasarımını gerçekleştiren ünlü Avusturyalı mimar... Argoda esrar. 2. Karakter... İşaret olarak yere dikilen çubuk... Gemi safrası... Kitap getirmemiş peygamber. 3. Mavimsi yeşil renkli küçük bir kuş... Elektrik direnç birimi... Orta Amerika’da bir ülke... İslamlık öncesi Türk edebiyatında atasözüne verilen ad. 4. Asya’da yasayan bir cins dağkeçisi... Meslek... Bir nota... Afrika’da bir ülke. 5. Yaprakları güzel kokulu bir süs bitkisi... Kutsal kitaplarda, Mezopotamya ile Suriye’yi içine alan bölgeye verilen ad... “ ’tan kırmızı gül dererken / Felek beni nazlı yârdan ayırdı” (Pir Sultan Abdal)... Bir seslenme ünlemi. 6. İki çift kürekli balıkçı kayığı... Afrika’nın, koşular için yetiştirilmiş evcil hecin devesi... Bir renk. 7. “Rumuz Goncagül”, “Bir Ölümün Toplumsal Anatomisi”, “At Gözlüğü” gibi oyunlarıyla tanınmış yazarımız... Bütün bir akciğer lopunun mikroplu akut iltihabı. 8. Panama’nın plaka imi... Kız evlat... İzmir’in bir ilçesi... Aruz ölçüsü kalıplarından biri. 9. Geleneksel Japon şarkılarına verilen ad... “La Cucaraca”, “Santa Lucia”, “Besame Mucho” gibi şarkılarıyla tanınan ve 19071983 yılları arasında yaşayan ünlü Korsikalı şarkıcı... Bataklık gazı. 10. Argoda gizli yere verilen ad... Sık gözlü ağ... Eski ve bilinmeyen bir tarihi anlatmakta kullanılan deyim sözü... Bir işletmenin ani batışı. Bu haftaki bulmaca ödülünüz ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, “Meyyale”, “Milli Mücadele’de Çamlıca’nın Üç Gülü”, “Başın Öne Eğilmesin” gibi romanlarıyla da tanınmış gazeteci ve yazarımız... Kişinin, çocukluğunu geçirdiği yere dönmek için duyduğu dürtüsel gereksinme. 2. “O yer” anlamında kullanılan sözcük... Uzun tütün çubukları kullanıldığı dönemde odanın ortasına yerleştirilen kül çanağı... Müzik eşliğinde yapılan bir tür jimnastik. 3. Dikdörtgen biçimli masa üzerinde oynanan minyatür futbol oyunu... Aydın ilinde antik bir kent... Bireşim yoluyla üretilmiş organik boyarmaddeler sınıfı. 4. Bektaşilikte tarikata yeni girmiş olan acemi dervişlere verilen ad... Kimi göçebe Türk boylarında birkaç aileye ait çadırdan oluşan topluluk... Benzenden türeyen ve boya sanayisinde kullanılan zehirli bir madde. 5. Bir yanardağ patlaması sonucunda ortaya çıkan, huni biçimli küçük krater... “Telli sazdır bunun adı / Ne dinler ne kadı / Bunu çalan anlar kendi/Şeytan bunun neresinde” (Dertli)... Zorlama, zorunda bırakma... Çoğu tek parça kadın giysisi. 6. Rütbesiz asker... Bağırsak solucanı... Ebedi, sonsuz, ölümsüz. 7. Çok sevilen kimse ya da şey... Güney Amerika’da bir ırmak... Şiddetli belirtilerle başlayıp kısa sürede ağırlaşan hastalıklar için kullanılan sözcük... Tantal elementinin simgesi. 8. Bir şeyin doğru olduğunu belirtmek için yapılan işaret... Güneydoğu Anadolu’da bir dağ hisarı... Amavutluk’un plaka imi... Dinsel düşüncede dünya tarihinin sonunda tanrısal bir görevi yerine getirerek insanlığı kötülük ve günahlardan kurtaracak kişi. 9. Rus köylü topluluğuna verilen ad... “Eğlenecek bulaman / Gönlümdeki köşk olmasa” (Âşık Veysel)... Rize’nin Çamlıhemşin ilçesinde bir yayla. 10. Notada durak işareti... Sinop’un Erfelek ilçesinde bir şelale... İşyeri... Başıyla kanat ve kuyruk uçları aynı renkte olan güvercin... Moritanya’nın plaka imi. 11. Tanrı... Zerdüşt dinine verilen bir başka ad... Çok yiyen, obur. 12. Eski Kıbrıs’ın kuvvet tanrısı... Bir şeyi elde etmek için duyulan güçlü istek... Tanrı’yı övmek, ona yakarmak için söylenen dinsel şarkı... 106 taşla oynanan bir oyun. 13. Trabzon yöresine özgü, karalahana ile yapılan bir yemek... Anadolu’nun güneybatı kesiminde antik bir bölge... İstanbul’un Güneşli köyünde bir dere. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ 11. Dayanıklı, güçlü... Araplarda Müslümanlıktan önceki çağ... “İsimler” anlamında eski sözcük. 12. Hazar Denizi’nin petrol ve doğalgazını BakuTiflisErzurum boru hattıyla Avrupa’ya ulaştırmayı hedefleyen projenin adı... Bir hecenin bütün harfleri ayrı ayrı okunabildiği halde bunları birleştirememe şeklinde görülen dil bozukluğu... Bir ilimiz. 13. Gündoğumunda sevgililerin birbirlerinden ayrılışlarını konu edinen eski bir Fransız şarkı türü... “ kaldım, susuz kaldım / Terk etmedi sevdan beni” (Ahmed Arif)... Eski Mısır inanışında insan ruhu... Enis Batur’un bir romanı... Rusçada “evet”. 14. Unvan... “Âlemler, dünyalar” anlamında eski sözcük... Alevi ve Bektaşilerde müritleri aydınlatmak için düzenlenen toplantılarda dedelere verilen para ya da armağan. 15. Araştırıp bulma, sağlama, elde etme... Peygamberlere gönderilen tanrısal kelam ve haber. 16. Cezayir’de bir liman kenti... Nezle. 17. Molibden elementinin simgesi... Kuzey Afrika’da yaşamış eski bir Berberi kabilesi... Şekerkamışından elde edilen sert bir içki. 18. Düğme ve süs eşyası yapımında kullanılan bir deniz kabuklusu... “Üstü kapalı alay, istihza” anlamında argo sözcük. 19. Gaziantep’in bir ilçesi... Okyanusya halklarının yiğitlik ve bereket tanrısı... “Merhemlerin telef etme tabibim / Yaralarım kabul etmez benim” (Seyrani). 20 Kendi alanında en önde gelen kimse ya da nesne... Mardin’in Midyat ilçesinde bir ören yeri... Damızlık dişi hayvan. G 1212 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 14.06.2009 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Logos / İlhan Berk” (Yapı Kredi Yayınları) kitabını kazananlar: ADANA’DAN: Hasan Ali Arslan AFYON’DAN: Fehmi Cüce, İbrahim Öztaş, Ganimet Sapmaz, Mert Cangönül ANTALYA’DAN: Sabri Ünel Erkol DENİZLİ’DEN: Yücel Gün, Mehmet Tuğran Gürkan EDİRNE’DEN: Orhan Tunca GAZİANTEP’TEN: Mehmet Deniz Baloğlu, Mustafa Bülent Alan İSTANBUL’DAN: Doğan Aydın Kepti İZMİR’DEN: Pelin Ünlübaş, İsmail Dülgar, Mahmut Gencer, Levent Veral, Ali Gümüşay İZMİT’TEN: Haşmet Orhan Günaydın KAYSERİ’DEN: Mehmet İnci KIRKLARELİ’DEN: Burhan Yaraş MERSİN’DEN: Bader Leyla Kırmacı, Tezer Sarıer MUĞLA’DAN: S. Lale Dimili SAMSUN’DAN: Metin Koçer, Bülent Bayraktar. 2 E L A E N O E L E A R A G O N E B E K T E 1 N A M D A R R A H M İ K A R A T A Y 3 D İ K İ T D V A R T A V A R D D A M A N 4 İ K O N İ O N İ A R T İ M O M O Y E R İ 5 M U R Ç M K A R N İ M T E M A M İ N A K 6 G R E G L İ K A G Y A R M A Ç A G İ V İ 7 Ü N Ü B O N Ü F R O Z E N Ü E N E Ü A K 8 R A D İ K A L R E Ş R N O S T O M A N İ 9 S S A L S V E S İ K A S N E E M S L A R 10 E P İ G R A F İ E A L O E L E İ K A S İ 11 L E K E N L T O K L İ M B A T L E M E K 12 13 N R İ O K K A T T O E R N E E P K O E M E A L D O R E A D S E A N N İ M 14 A F U R E K D G E L İ D O N Y A L A P A 15 R E İ A B A Z A N İ R A Z 16 A R U S İ Y E M E S İ N M 17 L İ K U D G K A Z A G İ S 18 D Ü A Ü E D İ M Ü M R G P 19 I H L A R A R U S R A R İ 20 M U A F R M Ü T E B B E L 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 BRİÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık Kendinizle hesaplaşır mısınız? T ürkiyemin gelişmekte olduğunu yalnız biz değil tüm dünya ülkeleri kabullenmiş durumda, ama daha yolumuz oldukça uzun. Kanımca ailelerimizin çocuklarını yetiştirdikleri kültürün pek çok olumlu taraflarının yanı sıra değişmesi gereken olumsuz yönleri de var. Bilgi eksikliğinin olduğu alanlarda fikir sahibi olan pek çok vatandaşımızı görüyorum. Bunlar kendi bilgilerini yeterli zannederek yorum yapmayı adet haline getirmişlerdir. Hatta o kadar ki karşı tarafı dinlemeden kendi sınırlı bilgileriyle karşısındakinin söylemeye çalıştığı kavramları bile daha fark etmeden hemen karşı çıkarak yorum yapmaya çalışırlar. Eğitim alanında belli bir seviye yakalamak çok zaman ve ciddiyet istiyor. Diyelim briç öğrenmeye başladınız, briç öğrenimini de ilkortalise ve sonra üniversite eğitimi gibi düşünelim. İlkokulda alınacak bilgiler oldukça basittir. Bu basit düzeye insanlar altı ay veya bir yıl içinde gelebilirler. Ortaokul ve lise düzeyindeki öğrenimleri ise ilkokul düzeyindeki eğitimlerinden çok daha yoğun bir çalışma dönemi gerektirir. Üniversite eğitimi düzeyine çıktıklarında ise lise çağlarında öğrendiklerini katbekat aşmaları onları ancak bu düzeye çıkartabilir. Yoksa yıllar geçse bile lise çağlarındaki düzeyi bir türlü aşamazlar. Üniversite düzeyindeki bilgi seviyelerini aşmak isteyenler ise daha da yukarısı için kendisiyle hesaplaşması lazımdır. Bizdeki kültür, insanlara belli bir eğitim düzeyini kazandırdıktan sonra eğitim defterini kapatan bir yapıdadır. İnsanları kendilerinden hesap sormaya pek teşvik etmiyor, hatta hep başkalarına hesap soruluyor. Gelişmenin tek yolu kendine hesap sormakla olur bunu yapabilenlerin sayısı bizde çok az, yalnız briçte degil, siyasette, iş alanında, eğitimde her alanda kendisine hesap sormayı düstur edinmiş kişiler yıllar itibarıyla mükemmele yaklaşım yolunu bulan, yaşları ne olursa olsun gelişmeyi isteyen kişilerdir. San Remo’da bu yıl 4. Avrupa şampiyonası yapılıyor. Bu şampiyona ülkeleri temsil eden milli takımların değil, her isteyenin katılabildiği açık şampiyona. Bu şampiyonada karışık ikili turnuvada TezcanEmine Şen 1. olarak ülkemize çok önemli bir kupa kazandırdı, onları candan kutluyorum. G Küba arayipler’in en egzotik ülkelerinden biri olan Küba birçok konuda dünyayı etkilemiştir. Kültür yelpazesinde salsa dansından satranca birçok konuyu barındıran Küba’nın sembollerinden biri de 3. Dünya Satranç Şampiyonu Jose Raul Capablanca’dır. Geçen yüzyılın başında tam 3 unvan maçına sahne olan Küba’da Capa öncesi de yerleşmiş bir satranç kültürü vardı. Bu Batista’nın devrilmesi sonrası hareketlenen satranç organizasyonlarıyla’da sürdürüldü. İlk Capablanca Anı Turnuvası’nın galibi Arjantinli GM Najdorf’un simültanelerinde tıp eğitimi döneminde oynayabilmiş olmak devrimin önde gelen simalarından yine Arjantinli Küba Sanayi Bakanı Che Guevara’nın övündüğü konulardan biriydi. Castro için de satranç beyzboldan sonra ikinci sıradaki spordu. Sosyalist dünyanın bu ünlü ikilisi gelmiş geçmiş en büyük satranç sunumlarından sayılan 1966 Havana Olimpiyatı’nın mimarlarıydılar. Geçen günlerde başkent Havana’da Capa’nın anısına düzenlenen büyükusta turnuvalarından 44.’sü oynandı. Ben bu turnuvalardan 34.’sünde 1999 yılında oynayıp GM Miles’ın ardından 2. olmuştum. Bir kez daha bu tarz turnuvalarda kategorinin 12’den, 2657 reyting ortalamasıyla 17’ye çıkarıldığını ama oyuncu sayısının 14’ten 6’ya düşürülüp çift turlu Berger Sisteme geçildiğini görüyoruz. Bu arada Küba’da galiba yeni Capa’sını turnuvayı kazanan en güçlü oyuncuları GM Dominguez’le bulmuş gözüküyor. Stillerindeki benzerliği değerlendirmesi de size kalmış: GM Dominguez Perez (2721) GM Meier (2641), Havana 2009 1. e4 e6 2. d4 d5 3. Ac3 de4 4. Ae4 Ad7 (Sağlam ama renksiz Rubinstein Varyantı.) 5. Af3 Agf6 6. Af6 Af6 7. c3 c5 8. Ae5 a6 9. Fe3 Vc7 10. Va4 Ad7 11. Fb5 cd4 12. Fd7 Fd7 13. Vd4 Fb5 (13…f6?! 14. Ad7 Vd7 15. Vd7 Şd7 16. 000 Şc6 17. Kd4 b5 18. Khd1 Fe7 19. Kd7 Khe8 20. Şc2 ve beyaz iyi.) 14. a4 Fd6 15. Af7 Şf7 16. ab5 ab5 17. Şe2! Vc6 Yenilik (17…Khd8 18. Ka8 Ka8 19. Kd1 Ka6’da oyunun ruhuna uygundur.) 18. Khd1 Ka1 19. Ka1 b4 20. Kd1 (20. cb4 Vb5 21. Vd3 Vb4 22. b3’e göre oyundaki varyant biraz daha iyi.) Kd8 21. Vh4 Fe7 22. Vf4 (22. Vh7? Vc4 23. Kd3 bc3 24. bc3 Ff6 siyahlara daha çok imkân tanırdi. Örneğin 25. Fd2? e5 26. f3 e4! 27. Ve4 Ke8) Şg8 23. Kd8 Fd8 24. Vb4 Vg2 25. Vb5 KART TEKNİĞİ 1 m AK8 n AK9872 o Q6 p AQ m Q76542 n3 o A7532 p8 1. Pik 22 partaj dağılmışsa sorun yok körleri sağlayıp karoları kaçabilirim ama pikin 31 dağılma olasılığı 22 ye göre daha fazladır, o zaman önce kozları çekersek körler 42 dağılmışsa (% 49) batabiliriz. Doğru oyun trefl asını alıp yerden küçük kör verin, alıp trefliyi çekince çakın pik dam pik yere gidin küçük köre bir daha çakın pikle yere gidip son kozu toplayın ve kalan 4 köre 4 karonuzu kaçarak oyunu yapın. Batı m J103 n 54 o 84 p J97542 Doğu m9 n QJ106 o KJ109 p K1063 K G 2m 3o B P P K 2 SA 6m D P P Oyun: 6 m Atak: p 5 Oyun planımız nasıl olmalı? DEFANS 2 m 8765 n3 o AQJ1087 p K6 m J4 n A2 o 6543 p A10987 B 3n K P D 4n G 4m mA n QJ109876 o2 p 5432 m KQ10932 n K54 o K9 p QJ 2. Ortak karoya çakıyor olamaz! Eğer karo dönüş isteseydi dam kör değil 35 olmayan büyük bir kör atak ederdi. Oyunun iki trefl alarak batırılması da mümkün gözükmüyor Demek ki batırmak için tek şansımızın ortakta pik asının olması. Trefl asını da çekip körü dönün. Ortak pik asını alınca batırmak için körü gelecektir. Batı Güney Kör asını aldınız nasıl devam edeceksiniz? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: faikfalay@gmail.com / http://faikfalay.blogspot.com C M Y B C MY B Oyun: 4 m Atak: n Q Oyunsonu anlayışının dayandığı hususlardan biri de hangi taşların değişilebilip hangilerinin tahta da kalması gerektiğini kestirmektir. Mesela 25…Şf8 26. Vd7 (26. Fc5 Fe7 27. Fe7 Şe7) Vd5! 27. Vd5 ed5 kırışmaları siyahlar için tehlike içermiyor. Bu varyantta 26. Vd3 Fc7 27. Vh7 Fh2! da siyah için dezavantajlı bir değişim değil. 25…Vc6? (Oluşacak b dış geçerinden dolayı bu tarz bir vezir değiş tokuşu siyahın kendine yapabileceği en büyük kötülük!) 26. Vc6 bc6 27. b4 Şf7 28. Şf3 Ff6 29. c4 g6 30. Şe4 Fg7!? 31. b5 cb5 32. cb5 Şe7 33. Fd4 Fh6 34. Fe3 Fg7 35. Fd4 Fh6 36. Fe5 Şd7 37. Şd4 Ff8 38. Fg3 Fb4 39. Şc4 Fe7 40. Şd4 Fb4 41. h4 Fa3 42. b6 Şc6 43. Şe5 Fc5 44. Şf6! (Önemli olan h7 ve g6’yı almak. 44. Şe6? Fb6! 45. Şf7 Şd7 sonrası h7 düştüğünde f5’e yetişecek siyah şah beraberlik getirir.) Fd4 45. Şf7 Fb6 46. Şg7 e5 47. f3 (47. Şh7!? e4 48. Şg6 e3 49. f4! Fc7 50. h5 e2 51. Şf5! ( 51. h6?? Ff4!=) Fa5 52. h6 e1V 53. Fe1 Fe1 54. h7 Fc3 55. Şe6! işi uzatır.) Şd5 (47…g5!? 48. hg5! Fd8 49. Fh4! e4 50. f4! (50. fe4? Şd6 51. Fg3 Şc5=) e3 51. f5 e2 52. f6 Şd7 53. Şh7 Şe6 54. f7! Şf7 55. g6 ve sonuç değişmez.) 48. Şh7 e4 49. fe4 Şe4 50. Şg6 Fe3 51. Fd6 (Fe7g5 fikriyle.) Şd5 52. Fe7 Şd5 53. Fg5 Fc5 (53…Fd4 54. h5 Fc3 55. h6 Fd4 56. h7 sonrası Fh6g7 kazanır.) 54. h5 Ff8 55. Fh4 (55. Fd2 Şe5 56. Fc3 Şf4 57. Fg7 de kazanır. Hatta bu son konumda 57. Fb2 Şg4 sonrası siyah ideal komuma erişmiş gözükse de 58. Ff6! ve zugzwang) Şd5 56. Ff6 Terk 10 G