Katalog

8 KASIM 2009 / SAYI 1233 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 11 16. Çin’in güneybatısında yaşayan ve “Yiler” de denilen bir halk... İlkel benlik... Baş çoban. 17. Mahkeme sonucunu gösteren resmi belge... Eskişehir’e özgü, çubuk biçiminde yapılan bir tür helva... Zorlama, zorla bir işi yaptırma. 18. Anadolu Selçukluları döneminde KonyaAksaray yolu üzerinde yapılmış ünlü kervansaray... Libya’nın plaka imi. 19. Bir gösterme sıfatı... Arap abecesiyle yazılan bir yazı türü... Öğütülmüş tahıl... Mikroskop camı. 20. Bodrum ilçesinde, doğal güzelliğiyle tanınmış bir koy... Rize yöresinde dokunan çamaşırlık ince bez. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. 19021974 yılları arasında yaşayan ve soyut anlayıştaki yapıtlarıyla tanınan ressamımız... Afrika’ya özgü, bir dizi bambu dilden oluşan bir çalgı. 2. “Vızıltı, gürültü” örneklerinde olduğu gibi, doğal seslerden elde edilmiş sözcüğe verilen ad... Amerika’nın tropikal bölgelerinde yetişen, anonagiller familyasından lezzetli bir meyve... Akıl. 3. İşaret... Arap abecesiyle yazılan bir yazı türü... Nişastayı parçalayarak şekere çeviren enzim. 4. Çanakkale’nin, peyniriyle ünlü ilçesi... “Birleşik Krallık” anlamında İngiltere ve İskoçya krallığını simgeleyen harfler... Tropikal Amerika’da yaşayan küçük bedenli bir akbaba... Kesilen ağacın yerde kalan kütük dibi. 5. Kekemelik, pepemelik... Afyonkarahisar ilinde bir göl... Afrika’da bir ırmak... Kimse, kişi. 6. Yurdumuzda kurulmuş yirmi bir köy enstitüsünden biri... Temel, esas... Güney Pasifik adalarında konuşulan, Malezya ve İngilizce dillerinden alınmış sözcüklerin karışmasından meydana gelen ticaret dili. 7. “Her sabah her sabah gibi kokar / Kayası, toprağı, taşı sılanın” (Karacaoğlan)... Düşünülenin tersini söyleyerek yapılan ince alay... Edirne’nin Enez ilçesinde bir göl... Osmanlı ordusunda, askerlik görevini bitirdikten sonra yedeğe ayrılan er. 8. Kır ya da köy yaşamını anlatan kısa şiir... Ateş... Hem papatya, hem kasımpatıya benzeyen otsu bitki... Titan elementinin simgesi. 9. Cevizin yeşil kabuğu ve yaprağı... “Sevdiklerim göçüp gidiyorlar birer birer / geçmiyor ki almayayım gamlı bir haber” (Y. K. Beyatlı)... Rus mutfağına özgü, yemekten önce bir arada sunulan çeşitli sıcak ya da soğuk yiyecekler... Kutsal ışık. 10. Kalsiyum elementinin simgesi... Ticaret mallarını saklamak için rıhtımda yapılan büyük depo... 1860’ta ilk özel Türkçe gazete olan “Tercümanı Ahval”i çıkaran gazeteci ve yazarımız... Bir soru sözü. Bu haftaki bulmaca ödülünüz ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, “Salıncakta İki Kişi”, “İrlandalı Kız”, “Tepedeki Ev” gibi filmleriyle tanınmış ABD’li sinema oyuncusu... Malatya ilinde bir şelale. 2 Cılız, zayıf... Felsefede, bilgi ile varlık arasında ilişki kurduğu düşünülen kavram... Hayvanların bağlandığı gölgelik... Sınır nişanı. 3. Yumurta sarısı, narenciye, tahıllar, baklagiller gibi çok çeşitli kaynaklarda bulunan, B grubundan bir vitamin... Atılmış ve eğrilmeye hazırlanmış, top biçiminde yün ya da pamuk... Eski dilde su. 4. Parola... Suyu emme, ıslanma... Çipura balığının gençlerine verilen ad... Cıvata ve somunlardaki yiv. 5. Bütün beslenme işlevlerinin bozulmasıyla oluşan ileri derecede zayıflık... Yaprakları salata gibi yenen kokulu bir bitki... Üye... Trabzon ilinde bir yayla. 6. Hitit... En iri kanguru türlerinden biri... 14681496 yılları arasında hüküm süren Mısır Memluk sultanı... Tavlada “üç” sayısı. 7. Rize’nin Çamlıhemşin ilçesinde bir yayla... Yeniçeri kışlalarına verilen ad... Katolik ve bazı Anglikan diyakozların gündelik cüppelerinin üstüne giydikleri ayin cüppesi. 8. “Harami var diye korku verirler / Benim yüklü kervanım mı var” (Karacaoğlan)... İki tarla arasındaki sınır... Yabancı... Rusya’nın kuzeybatısında yaşayan bir halk. 9. Genellikle yakmak için kullanılan iri saman... Siirt yöresine özgü, üzüm şırasının kaynatılmasıyla elde edilen bir tatlı... Ayçiçeğine verilen bir başka ad.... “Ama, ancak” anlamında bir bağlaç. 10. Dalları aşağıda, kökü yukarıda olduğuna inanılan cennet ağacı... Güneydoğu Anadolu’da bir dağ kalesi... Tirsi balığına verilen bir başka ad. 11. Öküz yemliği... Eski Mısır inanışında evreni ve her şeyi yaratan tanrı... Sadrazamların ya da çeşitli devlet adamlarının padişaha verdikleri armağan. 12. Geleneksel Japon tiyatrosu... Giysi... “Tezleotu” da denilen, ballıbabagiller familyasından kokulu bir bitki. 13. Tanrı... Sırma ya da sırma taklidi telle işlenmiş tok bir kumaş... Türk müziğinde “usul” anlamında kullanılan sözcük... Yiyecekleri, nesneleri yüksek ısıyla sterilize ve dezenfekte etmekte kullanılan kapalı aygıt. 14. Kore müziğine özgü telli bir çalgı... Doğu Anadolu’ya özgü bir halk oyunu. 15. “Maviye çalar gözlerin / Yangın mavisine / Rüzgârda ” (Ahmed Arif)... İsrail’in plaka imi... “Eşlenik nokta” da denilen geometri terimi. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ 11. İleride, önde bulunma... Bir malın toptan satışının yapıldığı yer... Klor elementinin simgesi. 12. Bartın ilinde bir şelale... Japon mutfağında sıkça kullanılan kurutulmuş deniz yosunu... Osmanlı devletinin kuruluşu sırasında önemli hizmetleri görülen ve Osman Bey’in kayınbabası olan Türk ahi şeyhi. 13. Afrika’da bir ülke... Kastamonu’nun Pınarbaşı ilçesinde bir mağara... Çin’de yaşayan Uygur Türklerinin bir içkisi. 14. Plütonyum elementinin simgesi... Otomatik para çekme makineleri için kullanılan kısaltma... Türkçe konuşan, ancak kökeni bilinmeyen bir kabile... Molibden elementinin simgesi. 15. Kayseri’nin Yahyalı ilçesinde, doğal güzelliğiyle tanınmış şelaleler... Maksim Gorki’nin bir romanı. 16. Notada durak işareti... “Hiç şaşmayan gibi işler durur kader” (Y. K. Beyatlı)... Müslümanların namaz kılarken yöneldikleri kıble. 17. Halk dilinde ayrana verilen ad.... Bir vidada iki diş arasında kalan çukur bölüm... Bir öğretim kurumu. 18. Hafif kadifemsi bir görünüş kazandırılmış sığır derisi... Deri üzerinde bir tümör görünümü alan kaba yara izi. 19. Rütbesiz asker... Genel mağazalara mal bırakılırken karşılığında alınan ticari belge. 20. Et, üzüm ve soğanla yapılan pirinç ya da bulgur pilavı... 1960’lı yıllarda doğan ve daha sonra reggae’ye dönüşen Jamaika müziği... Evcil olmayan hayvanları vurma ya da yakalama işi. G 1231 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 25.10.2009 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Attilâ İlhan / Ufkun Arkasını Görebilmek” (Yapı Kredi Yayınları) kitabını kazananlar: ADANA’DAN: Turgut İkiz ANKARA’DAN: Erendiz Kayımoğlu, Özcan Bilgetürk, Nurcan Şahin, Uğur Burnak ANTALYA’DAN: Mehmet Sezgin, Güngör Aras, Halis Özkan, Sabri Ünal Erkol AYDIN’DAN: Yusuf Yatkın BOLU’DAN: M. Şadi Yücel ESKİŞEHİR’DEN: Barış Koşar, Berker Kalfa İSTANBUL’DAN: Kemal Durmaz, Hasan Bayrak, Çiğdem Göre, Turgut Süllüoğlu İZMİR’DEN: Berin Sarıgül, Levent Veral SAMSUN’DAN: Abdurrahman Varlık Sezgin SIVAS’TAN: Mehmet Güleren YALOVA’DAN: Nevin Önem ZONGULDAK’TAN: Zafer Öcal, Murat Özdemir, M. Yaşar Kapucu. 1 M Ü Ş T A K E R E N U S S T İ L T O N 2 E R E E F E M E R A E İ Z İ E N İ O B E 3 R E A L İ T E R E Z O G E L İ N R K E P 4 C A Ğ C Ş İ R A Z C L U V İ L E R C L A 5 E Z A N E F İ Ğ E E T İ K E S T A B İ L 6 D D Ç A P D L A N G U R E F A D S İ S D 7 E M E Y İ N E N E O E İ K A K O E S K A 8 S A M İ R A M İ N S F A İ L S P O T S N 9 S V A H İ L İ S E F E S K A T A K U L A 10 O R T A M O L A O İ R İ S Ş O K O R A B 11 S İ R S U G İ Y A S A Y S A R S S İ K A 12 A M A L G A M A R U H İ S L E K E A A S 13 14 A İ R H E L A A N L A K S U A R R U İ E A S K A R R O A P O İ L B İ İ S 15 L A İ N R P A P A L İ N A 16 Y C M O Ş A V C T A D İ L 17 A T A S A G U N E R E C Y 18 N İ M D Ş O T İ S D A L O 19 A N E M A S D N U T E İ L 20 K İ T E L S P A Ç A N G A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 BRİÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık Açıklık ve şeffaflık İ ki hafta evvel briçte rakipleri bilgilendirme üzerine bir yazı yazmıştım. Genelde bunu birlikte çalıştığım kişilerle paylaşırım ama kişiler çoğu zaman bunun önemini anlamazlar. Briç bir oyun olmasına rağmen tümüyle şeffaf, açık, partnerle özel anlaşmalarımızı rakiplere bilgi vermek üzerine inşa edilmiştir. Gelişmiş toplumlarda yaşam mümkün olan en saf ve temiz davranışlar üzerine kurulmaya çalışılır, azgelişmiş toplumlarda ise kurnazlık ve fırsatçılık önemlidir. Bizim toplumumuz ise fırsatçılık, kurnazlık ve çıkarcılıktan yavaş yavaş gelişmiş toplumların şeffalık ve açıklığına doğru ilerlemeye çalışıyor. Bence briç bu konuda ülke yönetimlerimize ışık tutması gereken bir örnek. Türkiye’deki briçin en üst düzey yarışmalarından birisi her sene 29 Ekim’de yapılan Cumhuriyet Bayramı turnuvasıdır. Bu sene Cumhuriyet bayramı turnuvası Harbiye askeri müze ve kültür sitesinde yapıldı. Bugüne kadar genellikle bu tür büyük turnuvalar kapalı spor salonlarında yapılır, büyük salon seçiminde de çoğunlukla Bağcılar tercih edilirdi. Bağcılar’a gitmek sorun, orada boş zamanları yaşamak sorun, yemek ihtiyacını karşılamak sorun olurdu. Bu yıl yapılan yer güzel bulunmuş bir yer. Ancak barometre seansı durumları projeksiyonla gösterilemediği için eskilerine göre çok zayıf kaldı. Bu yılın şampiyonları yine M. Ali İnceNamık Kökten. Yalçın AydarBurak Başkan ikinci, Nafiz ZorluSalvador Assael üçüncü oldular. Hüseyin CesurArzu Sönmez karışık , Müjgan GençerSedef Sergici bayanlar, Erdem ÖztürkEkrem Serdar gençler birinciliğini alırlarken bu sene ilk defa senyör birinciliğini yurt dışından gelip turnuvaya katılan John Philip DakinJeremiah Harouni isimli iki yabancı aldı. Ben Aydın Gürsel ile geçen yılın ikincisi olarak oldukça ümitli girmiştim final grubuna kalmamıza rağmen final seansları parlak geçmeyince ortalarda bitirebildik. Derece yapan tüm ekipleri candan kutluyorum. G KART TEKNİĞİ 1 m 1053 n 96 o AK953 p KJ5 m K762 n AK5 o J42 p AQ8 G B K 3 SA D P 1. İki kör, üç trefl alıyoruz, karodan dört yaparsak oyun oldu, hatta karo dam ikiliyse beş karo yapıp bir de fazla yapabiliriz. Ama tehlike nerede? Karo damının ikili veya üçlü değil dörtlü olmasında. Bu tür ellerde doğru oyun körü alınca yere karoyla geçmek ve yerden küçük karo oynamaktır. Doğuda 4’lü dam varsa bir löve alacaktır. Doğunun karosunun olmadığı ortaya çıkınca elden vale konulur sonra karo onluya empas atılır ve dört karo lövesi kazanılır. Batı m AQ n Q10843 o Q1086 p 42 Doğu m J984 n J72 o7 p 109763 amı tamına 27 yıl boyunca dünya şampiyonu kalan Lasker’in oyununun en önemli iki özelliği hesap yapma gücü ve tekniğiydi. Richard RetiEmanuel Lasker, New York 1924 oyununa kaldığımız yerden devam ediyoruz. Lasker T 1 SA P Herkes pas Oyun: 3 SA Atak: n 4 Doğu vale koydu, oyunu yapma şansınız yüksek, planlayın bakalım. DEFANS 2 m 94 n 976 o AQ654 p 763 m 765 n J5 o 108732 p AQ8 G 1p 2m 3 SA B K D P P 2. Köre devam edebiliriz, ama 2. trefliyi alınca körümüz kalmadığı için batırmamız çok zor. Peki Güneyin nasıl bir eli var 5 trefl, 4 pik, 3 kör ve tek karo olduğu belli demek ki 3 trefl, 2 pik, 2 kör ve 2 karo alarak 9 löveye ulaşmayı planlamış. O zaman ilk trefliyi alınca karo oynayalım, şimdi ya 2. karoyu çekecek o zaman bizim karolarımız sağlanacak veya çekmeyecek ve iki karo alamadığı için batacak! Batı m QJ82 n Q10843 o K9 p 52 Güney m AK103 n AK2 oJ p KJ1094 P 1o P 3p Herkes Pas Güney K ile aldı ve trefl ruva oynadı, nasıl defans yapalım? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: faikfalay@gmail.com / http://faikfalay.blogspot.com C M Y B C MY B Oyun: 3 SA Atak: n 4 Konumumuzda bir kalite eksik olmasına rağmen beyaz daha etkin gözüküyor. Lasker beyazın aktivitesini karşılamak için ikinci bir er veriyor. 24…h5!! 25. Vh1 h4 26. Ad5 hg3 27. fg3 Ad5 28. Fd5 Ff6 (Lasker, Reti’nin kendisini tasvir ettiği şekilde rakiplerini adeta uçurumun kenarına çekip onlarla orada dövüşmeyi severdi. Materyal olarak geri düşmesine rağmen siyahların a1h8 diyagonalindeki baskısı d hattındaki tehlikeyle birleşince beyazların durumu ciddiyetini koruyor.) 29. Fb7! (Reti 3. eri de almakta tereddüt etmiyor. 29. Vg2?! ya da 29. Vf3?! siyahların güçlü 29…Kc5 30. e4 Fd4 31. Fd4 Kc2 tehdidini önlemelerine rağmen eşitliğe yetmezdi. Örneğin 29. Vf3?! Fd4 30. Fd4 Ff5 ve siyah üstün.) Kc5 (29…Kc7 oyundaki hamleye benzer. 29…Ke8!? 30. Fc6 Fd4! 31. Vg2! (31. Fd7? Ke2 taş kazanır.) Vc6! 32. Vc6 Ke2 33. Şh1 Ke1 34. Şg2 Ke2 35. Şh1!= (35. Şf1? Fd3! ve beyaz vezir tahtada saklanacak yer bulamaz, 35. Şf3? Kf2 36. Şg4 Ff5 çok taş alır.) Lasker beraberlik istemiyor!) 30. Fa6? (Bana sorarsanız oyunun bu noktasından itibaren Reti yorgunluk emareleri göstermeye başlıyor. 30. Fe4! Fd4 31. Fh7 Şh7 32. Ve4 f5 33. Vd4 Vd4 34. Fd4 Kc2 35. Şg2! Ke2 36. Şf3 sonrası ikiz varyantlar beyaza beraberlik şansı tanıyan bir oyunsonu getirirler: a) 36…Kc2 37. Fb6 Kc3 38. Şe3 Kb3 39. Fa5 Ka3 40. Fc7 Ka4 41. h4 ve b) 36…Ke1 37. Fc3 Kb1 38. Fa5 Kb3 39. Şe3 Ka3 40. h4 Ka4 41. Fc7) Fg6 31. Vb7 Vd8? (31…Vb7 32. Fb7 Fd4 33. Fd4 Kc2 34. Fb6 Ke2 35. Şg1 sonrası siyahın mümkünse nasıl kazanacağı belli değil. Fakat 31…Vd6! oyuna göre büyük fark yaratır ve bence kazanır.) 32. b4! Kc7 33. Vb6 Kd7 34. Vd8 Kd8 35. e3?! (Reti ancak oyundan sonra doğru fikri bulmaya yaklaştı. 35. Ac6!! Kd6 36. Fb5! ab4! (36…Fb2 37. ba5 Kc6 38. Fc6 Fd4 aynı varyanta bir a eri eksik girer.) 37. Fc1 b3 38. a5 b2 39. Fb2 Fb2 40. a6 Kc6 41. Fc6 Fd4 42. Şg2 ve bu finalde kimin daha iyi olduğu tartışılır.) ab4 36. Şg2!? (36. Fc4 Ka8 37. Fb5 Fd4 38. Fd4 f6 veya Ff5 sonrası siyah b eriyle kazanır.) Fd4 37. ed4? (Bu noktada demoralize olan Reti hesap yapamıyor. 37. Fd4! Kd4? 38. ed4 b3 39. Fc4 b2 40. Fa2 Fd3 41. a5 b1V 42. Fb1 Fb1 43. a6 Fe4 44. Şf2 f6 45. Şe3 Fd5 46. h4 Şf7 47. Şf4 Şe6 48. h5 Fc6 49. g4= ve beyazın şah kanadı erlerini değişmesi engellenemez. Bu varyanta turnuva kitabında dikkati çeken Alekhine kazanç yolunu da gösteriyor: 37…Ff5! 38. Fc4 Fe6 veya 37…f6! 38. Fc4 Ff7.) Ff5 38. Fb7 (38. Fc4 Ke8 39. Şf3 Fh3 de kazançtır.) Fe6!? (d3 erine tamah etmeyen siyahların d5’ten filleri kesmeye yönelik bu yöntemleri de kazanç getirir.) 39. Şf3 (39. a5 Fd5 40. Fd5 Kd5 ve a eri düşer.) Fb3!? 40. Fc6 Kd6? (Lasker’in oyunsonunda iyi teknik gösteremediği nadir örneklerden biri. 40…Fd5 41. Fd5 Kd5 ve sonra Ka5 bu ve bir önceki hamlede oynanabilirdi.) 41. Fb5 Kf6 42. Şe3 Ke6! 43. Şf4? (43. Şd2 Kg6 44. g4 Kh6 ve siyah şah kanadının zayıflığını vurgular. Bu yüzden maksimum direnç çıkartacak 43. d5! Fd5 (43…Kg3? 44. d6 ve geçer er tehlike yaratır.) 44. Fe5 gerekliydi.) Ke2 (Kazanç artık çok basittir.) 44. Fc1 Kc2 45. Fe3 Fd5 ve b eri durdurulamaz. Beyaz terk eder. 01 Bu oyunu siyahların kazanması sizi yanlış çıkarımlara götürmesin, iki eşdeğer ekolün arasında aslına bakarsanız güç farkı yok sadece anlayış farkı var. Benzeri konumda hipermodern ekolün zaferini görmek isteyenlere tavsiyem CapablancaLilienthal, Moskova 1936 oyununu incelemeleri. Her iki oyununda neticesini tayin eden haliyle oyunortası ve oyunsonunda yapılan hatalardı. G