Katalog

20 NİSAN 2008 / SAYI 1152 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 11 15. Üzüm veren bitki... Kastamonu’nun Pınarbaşı ilçesinde ünlü bir mağara. 16. İpekli bir kumaş cinsi... “ atılır kalasından / Hak saklasın belasından / Köroğlu’nun narasından / Meydan gümbür gümbürlenir”... Parçaların birleştirilmesiyle çeşitli şekillerin elde edildiği bir oyuncak. 17. Bir şeyi bulunduğu yerden sökme, koparma... Dövülmüş buğday, mercimek ve nohutla yapılan bir tür çorba... Satrançta bir taş. 18. Alman kökenli bir köpek cinsi... Orta Asya’da eski Türk mezarlarının üzerindeki türbe türü yapılara verilen ad. 19. Avustralya’nın batısında yaşayan yerli bir halk... Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın bir şiir kitabı. 20. İngiltere’de çok sevilen bir bira cinsi... Türkiye Komünist Partisi’nin kısa yazılışı... Sarı renkli bir elma cinsi. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Yurt Renkleri”, “Milli Egemenlik Destanı”, “Koro ve Solo İçin On Halk Türküsü” gibi yapıtlarıyla tanınmış bestecimiz... Osmanlı ordusunda kullanılmış, kale dövmeye yarayan bir tür top. 2. Yüce... Japonların ulusal dini Şintoizm’de güneş tanrıçası... “Lakin kalacak doğduğumuz toprağa bizden / Şimşek gibi bir hatıra seslerimizden” (Y. K. Beyatlı). 3. Küçük taneli ve lezzetli bir bezelye cinsi... Toprak, kum ve saman elemeye yarayan iri delikli kalbur... “Geceyse ay hemen tazeler ’leri” (Cemal Süreya). 4. Kimi Türk lehçelerinde “ağa”, yerine kullanılan sözcük... Japon müziğine özgü, kısa ve çift kamışlı nefesli çalgı... Saz ya da kamıştan örülmüş büyük sepet. 5. Gagasındaki 360 delikten güzel sesler çıkardığına inanılan bir efsane kuşu... “Afeti can dediler i celladın için” (Nedim)... Büyüklük, ululuk, yücelik. 6. Hıristiyan ermişlerine verilen san... Marmaris ilçesindeki Cennet Adası’nda, MÖ on bin yılına tarihlenen arkeolojik mağara... Tamir sırasında pencere ya da kapının yan duvarlarının yıkılmasını önlemek için konulan ağaçtan dayak... Bir işi yaptırabilme gücü. 7. Eski Mısır’da güneş tanrısı... Bir üniversitemizin kısa yazılışı... Özellikle “Bolero” adlı yapıtıyla tanınmış Fransız besteci... “ atlar yakın eyler ırağı/ Yüce dağdan aşan yollar bizimdir” (Dadaloğlu). 8. Makedonya’nın plaka imi... Çanakkale’nin, peyniriyle tanınmış ilçesi Eli işe yatkın, becerikli... Pasifik yerlilerinin, ayak bileklerine dallar bağlayarak yüksek bir kuleden atlamalarına dayanan tören. 9. Çin’in para birimi... Köydeki işlerin el birliğiyle bitirilmesi... Halk dilinde ağaçkakana verilen ad. Bu haftaki bulmaca ödülünüz 5. Şiilerde hoca, imam... Devlet yönetiminde akrabalara ve özellikle yeğenlere yapılan iltimas... Bir tembih sözü. 6. Farklı bir halkı ya da kültürel grubu belirtmekte kullanılan sözcük... Bir soru sözü... “Çok sarhoş” anlamında argo sözcük. 7. Dolma yapmak için hazırlanan karışım... Müzikle tedavi yöntemi... “Evet” anlamında kullanılan bir söz. 8. Suudi Arabistan’ın plaka imi... Üstü kapalı olarak anlatma... Parola... Yuvarlak bir patlıcan cinsi... Aşırı şişman. 9. Çıkar yol, çare... Avrupa’da Ortaçağ’dan sonra hümanizmin etkisiyle ortaya çıkan, klasik ilkçağ kültürüne dayanarak gelişen bilim ve sanat akımı... Mezbahada yaşayıp orada beslenmeye alışmış köpeğe verilen ad. 10. Soyunda şair yokken ve hiçbir eğitim almadan kendi kendine şair olan kimse... Güzel kadın... Kırım hanlarına ve prenslerine verilen unvan. 11. Duvar içindeki kapaksız küçük dolap... Enis Batur’un bir romanı... Rey... Birini ya da bir şeyi küçümseme ve onunla eğlenme. 12. Brezilya kökenli “capoeira” dansına eşlik eden yay çalgısı... “Sabahleyin kalkanlar / Hasta halin ne diyenler / Sana bir tas su verenler / Başındaki sağlar d’olur” (Karacaoğlan)... Sinirli... Bir şeyin kenarı. 13. Renk renk parlak tüyleri olan, iri gövdeli bir papağan... Argoda durumu acıklı kimseye verilen ad... Uğur, talih... “O rütbe pest olursun her ne rütbe etsen” (Nabi). 14. Kalsiyum elementinin simgesi... Çam kozalağı ya da meyve toplamak için kullanılan, ucu çengelli ağaç sırık... Futbolda kaleciyle savunma arasında yer alan oyuncu. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ 10. Yeraltındaki suyolu... Afyonkarahisar ilinde bir baraj... Hatay yöresine özgü bir tür testi peyniri. 11. Küçük erkek kardeş... Adriya Denizi’nde kullanılan,büyük ve çok hafif gondol... Tıpta en gelişmiş görüntüleme tekniğinin kısa yazılışı... Katranla kıldan yapılan ve kalafat işlerinde kullanılan bir tür macun. 12. Yaşanmamış geçmişe duyulan özlem... Kurumuş tütün yaprakları destesi... Asalak bir böcek... Şarap mahzeni. 13. Bir gıda maddesi... Süt çocuğunda beslenme bozukluğunun son evresini oluşturan kaşeksi durumu... Eski Roma’da yarış arabalarını süren kimse... Bir nota. 14. Sonradan edinilmiş, sonradan kazanılmış olan... Arjantin’in plaka imi... Koyunun kolkürek bölümünden elde edilen silindir biçimli et... Otla beslenen hayvanlar için kullanılan sözcük. 15. Yemek... “Tokmakbaş” da denilen bir balık. 16. Ruh... Fas Haberler Ajansı’nın simgesi... “Aşk söyletir en yanık türküleri / buluta girdiği gecelerde” (C. S. Tarancı)... Bizmut elementinin simgesi. 17. Ağaç dikmek için açılan çukur... Bir Hıristiyan tarikatı... İlişkin, değgin. 18. Yumuşak ve yüzü ince havlı bir tür deri... Bertolt Brecht’in bir oyunu. 19. İtici neden, güdü... Ankara keçisinin yünü... Sarp bölgede kurulmuş Kafkas dağ köylerine verilen ad. 20. Akbaba, Karikatür, Pardon, Amcabey, Papağan gibi dergilerde çizmiş ve özellikle kadın karikatürleriyle tanınmış karikatür sanatçımız. G ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz karikatür sanatçımız... Ağacın kimyasal yöntemle boyanmasında, ilk boya gereci olarak kullanılan renksiz ve billursu cisim. 2. Bartın ilinde bir şelale... Resmi ve özel kuruluşlarda idari, ekonomik, politik otoritenin ortak kullanımı... Bir cetvel türü. 3. Gökçeada’da,Türkiye’nin batıdaki en uç noktası olan burun... Bir kimsenin sürekli ilişkide bulunduğu insanlar topluluğu... “Dokunmuş olan şey, dokuma” anlamında eski sözcük. 4. Tarih öncesine dayanan efsane... Başında ok biçiminde bir tel demeti bulunan balıkçıl kuşu... Avusturya ve Macaristan’da bir ırmak... Çıplal vücut resmi. 1150 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 06.04.2008 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Şiddet Ruhu / Necati Cumalı” (Cumhuriyet Kitapları) kitabını kazananlar: ADANA’DAN: Başak Arslan, Asude Çetinkaya, Hasan Lağap AMASYA’DAN: Güler Aydoğdu ANKARA’DAN: Sevim Ateş, Şükran Ülkücü, Zeynep Akman, Ayşe Nazan Eren AYDIN’DAN: Mehmet Koç BURSA’DAN: Mahiser Arık GAZİANTEP’TEN: M. Deniz Baloğlu İSTANBUL’DAN: Erdem Ağar, Hasan Bayrak İZMİR’DEN: İlki Özdemir, Nejat Koş, Yıldız Deniz İçingür İZMİT’TEN: Haşmet Orhan Günaydın MERSİN’DEN: Feridun Güngüroğlu MUĞLA’DAN: Ahmet Hamdi Huysal, Şükrü Baban, İsmet Toksöz OSMANİYE’DEN: Mehmet Çay, Cumhur Özel SAMSUN’DAN: Nuran Diksu, Tevrat Pamuk. 1 E C V E T G Ü R E S İ N K U L T R U N 2 R A İ Y E R Ş E B E K L E R R A R İ Z A 3 D O P A M İ N D İ M A D B O A D O F İ S 4 A D A D A K İ K A A Z M A N K A Y A A R 5 L A V İ L A Y O L İ L O T O L A K İ T A 6 A İ T A İ M E C E A Ü N L L A A A L A N 7 T T O R N E T A K A R O F O B İ T İ L İ 8 A P L İ K A U S A T E F T J U D O K A A 9 B A B M A M Z A N A B İ S İ L İ K B S U 10 E L A E L A Z K İ R A Z I E İ K A M E T 11 K İ N Ş A S A K K İ L İ Ç E K U N K M A 12 13 O N D A R İ Ş R R A İ V F A A N O A V T R A N L A E Z T B R S O İ B R İ 14 P R O P İ L E N D R A N D E A L A M U T 15 R O Z E A E R İ K D R A İ 16 İ M L R O R O L İ S A L Ş 17 Ç A S E K A N O V A A P İ 18 N A K K A R E T A R D A A 19 İ D A A R O S İ N A N T E 20 K İ T O B P E L O T A B Ş 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 BRIÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık Bağlılık ve bağımlılık H ep briç yaşamın parçasıdır diyorum ya, briçte yaşadıklarımız, yaşamda karşılaştıklarımızın benzeridir diyorum ya, briç bize yaşamda nasıl davranmamız gerektiğini gösteren bir yaşam oyunudur diyorum ya, geçenlerde arkadaşlarla ilginç bir sohbette yine briçten örnek verdim, sizlerle de paylaşayım istedim. Briç biz briççiler için önemli bir yaşam penceresidir. Burada yaşadıklarımız, başarılarımız, hatta başarısızlıklarımız, bizlerin briçe olan tutkumuzu derinleştirir sevgimizi arttırır. Ancak bazılarımızda bu tutku terse işlemeye başlar, konuya olan açlığımızı bir türlü doyuramaz, büyük bir bağımlılık duygusu yaratır. Aslında bağlılık ile bağımlılığı karıştırmamak gerekir. Bağlılık olumlu bir duygudur, göstermeye çalışmasak da başarımızı, çıkarlarımızı ve yaşamsal mutluluğumuzu en az bizim kadar kollayan ve önemseyen birisinin varlığını arzu ederiz. Bu kişi briçte partnerimiz, yaşamda ise birlikte olduğumuz kişidir. Ama çoğumuz için bu duygular yaşamımızı yöneten, varlığımıza egemen olma boyutunda değildir. Eğer bu duygular yaşamımızı yönetmeye başlamış ve varlığımızı nasıl sürdüreceğimizi belirlemeye başlamışsa o zaman bağlılık duygularından öteye bir durum söz konusudur. Kadın erkek ilişkilerindeki açmazlardan birisi de bu noktadır. Bağlılık kavramı yerini bağımlılık boyutuna bırakırsa, yani briç sizin yaşam pencerelerinizi teker teker kapatmaya başlarsa veya birlikte olduğunuz kişinin yalnızca size odaklanmasını bekleyip, bunun dışındaki ilgi alanlarını kapatmasını isterseniz yaşamınızı tek boyutlu hale getirmekte olduğunuzun farkına varın. Var olmak için tek bir objeyi seçmek insanın kendi bütünlüğünü hissedememesi ve işlevlerini yerine getirmekten kaçışı demektir. Halbuki gerek briç gerekse gerçek yaşam bir sürü küçük büyük tatlı detaylardan oluşur. Bu küçük olumlu tarafları göz ardı etmediğiniz zaman yaşamınız renklenir, zenginleşir, içinizdeki boşluğun dolmakta olduğunu hissedersiniz. Bu detayları önemsemezseniz yaşamınızın ne kadar olumlu geçtiğini düşünseniz de içinizdeki boşluğu doldurmanız mümkün değildir, zaman zaman hep bir şeylerin eksikliğini hissedeceksinizdir. G Kale File karşı Kale 1. Amerika’nın ünlü oyuncularından Jimmy Cayne’nin geçenlerde seyrettiğim bir oyunu bu. Trefl as ile aldı, trefl ruvaya indi ve trefle 4’lü koz ile çaktı. Sonra kör as ruva çekti köre 10 ile çaktı karo as çekip yere karoyu çaktı 4. köre dam ile çakıp son kozu ile yere geçti dışardaki kozları bitirince 5. kör sağlanmıştı ve 13. löve olarak oyun yapıldı. Batı Doğu m 963 n QJ94 o KJ32 p J9 KART TEKNİĞİ 1 m AKJ2 n AK1086 o 10 p K64 m Q1084 n 75 o A8764 p A7 K 1n 4o 5p 7m D P P P P G 1m 4 SA 5 SA P B P P P P m 75 n 32 o Q95 p Q108532 O yunsonları arasında kale file karşı kalenin ayrı bir yeri vardır. İstisnai birkaç vaziyet hariç hepimiz bu finalin berabere olması gerektiğini biliriz ama masabaşında 50 hamle boyunca pozisyonu kaçımız savunabilir? Yeri gelmişken belirtelim satrançta beraberlik ilanı 50 hamle boyunca hiçbir kırışma ve er sürüşü olmazsa gerçekleşebilir. Kale file karşı kalenin girdiği bu kategoriye salt vezir ya da kaleyle veya at ve fille mat etmeyi de koyabiliriz. Tüm bu konumlarda üstünlüğünü ispat etmesi gereken tarafın pozisyonu zorlama limiti 50 hamle. Şimdi bu hafta önce kale file kalede neden ve hangi pozisyonda kaybedildiğini görelim. karmaşık savunma tekniği pratik oyunun çok ötesinde. Benim tavsiyem Philidor pozisyonu’na düşmeyin! 1. Kf8 Ke8 2. Kf7 Ke2! (Siyahlar b1, b3 ve f1, f3 gibi beyaz filin renginde ve dolayısıyla denetleyebileceği 1. ve 3. yataya basmak istemiyorlar.) 3. Kg7! (Uzun tarafa doğru yapılmış bu bekleme hamlesi siyahları çaresiz bırakıyor.) Ke1! (3. yatayda siyah daha basit kaybeder. 3…Ke3 4. Kd7! Şe8 5. Ka7 Şf8 6. Kf7 Şe8 7. Kf4! Kd3 (7… Şd8 8. Fe4!) 8. Kg4! ve beyazlar matı önleyebilecek tek çare olan 8… Kf3 kale kaybedeceği için terk ederler.) 4. Kb7 Kc1 Şimdi bu konumda kuvvetli taraf için kazanan 2 yöntem vardır. A) Kf4 ve Ff3 le köprü kurmak: 5. Kf7 Ke1 6. Ff3! Ke3 (6…Şe8 7. Kf4 Şd8 (7…Ke3 her 2 diyagonalden verilebilecek şahlar sonrası hemen kaybeder.) 8. Fh5 (8. Kb4 Kc1 9. Fg4 Şe8 10. Kf4 ve 11. Fh5 ve Kf8’e çare yok) Şc8 9. Kb4 ve 10. Fg4 ve Kb8’e çare yok.) 7. Fc6 Kd3 8. Fd5 Ke3 9. Kd7 Şe8 10. Ka7 Şf8 11. Kf7 Şe8 12. Kf4 Kd3 (12…Şd8 13. Fe4) 13. Kg4 ve matı önleyecek tek hamle Kf3 kale kaybeder. B) Kb4 ve Ff3’le köprü kurmak: 5. Fb3 Kc3 (5…Şc8 6. Kb4 Şd8 7. Kf4 Ke1 8. Fa4! kazanır) 6. Fe6 Kd3 7. Fd5 Kc3 (7…Şc8 8. Ka7) 8. Kd7! Şc8 (8…Şe8 9. Kg7) 9. Kf7 Şb8 10. Kb7 Şc8 11. Kb4 Kd3 (11…Şd8 12. Fc4) 12. Ka4 ve gene matı önleyecek Kb3 filin ayağında! Bu hafta bu finalde zayıf tarafın nasıl kayıp pozisyona düşebilecağini gördük. Haftaya beraberliği korumayı öğreneceğiz! G Oyun: 7 m Atak: p 5 Nasıl oynamalıyız? DEFANS 2 m2 n QJ10 o 765 p AJ10987 m 543 n K987 o A84 p Q63 Oyun: 6 m Atak: o Q Güney 2 trefliyle başladı sonuçta as sorup 6 piki deklare etti, karo asını aldınız Güney 9 verdi, ne dönmelisiniz? 2. Güneyin en az kapalı 67 piki var, karo ruvası da onda, kör ası, trefl ruvası da onda, peki bu oyunu batırma şansımız var mı? Ancak oynayanı yanıltırsak olabilir gibi, yani karo asını alınca körü dönün. Kör empasının geçtiğini siz biliyorsunuz ama o bilmiyor, belki kör empas yerine trefl empas yapmayı tercih eder ve batar. Batı m 87 n 6543 o QJ1032 p 54 Güney m AKQJ1096 n A2 o K9 p K2 Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: faikfalay@gmail.com François Andre Philidor (17261795) daha 18. yüzyılda bu konumun nasıl kazanıldığını göstermişti. Kale file kalede zayıf taraf sadece bu pozisyon ve türevlerinde kaybeder. Yalnız şunu belirtelim ki 18. yüzyılın ortalarında Lolli konum 2 hat sola kaydırılırsa b hattında beraberliğin geleceğini belirtmişti. Bu C M Y B C MY B