Katalog

10 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 16 MART 2008 / SAYI 1147 Bu haftaki bulmaca ödülünüz ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz tiyatro ve sinema oyuncumuz... Muğla’nın Dalaman ilçesinin Göcek beldesinde, doğal güzelliğiyle tanınmış bir koy. 2. Issız bir yerde tek başına olmaktan korkma... DiyarbakırSilvan yolu üzerindeki ünlü tarihi köprü... Altın. 3. Tavlada kırık pulu olan oyuncunun attığı elverişsiz zar... “ yı dehr her hünere aferin verir / Ya Rab bu aferin ne tükenmez hazinedir” (Nabi)... Güneydoğu Asya’da bir ırmak... Bir nota. 4. Bir tembih sözü.... “Hükümler” anlamında eski sözcük... Günümüzde kullanılmakta olan takvim türünün adı. 5. Genellikle boynuz ya da hayvan başı biçimindeki antik içki kabı... “Şişesi bağlamış bir lambanın ışığı / Her yüze çiziyordu bir hüzün kırışığı” (F. N. Çamlıbel)... İki direkli ve kare yelkenli bir gemi... Bir tür kâğıt süslemeciliği. 6. Rütbesiz asker... Urartularda yurt ve toprak tanrısı... Yerli bir keçi cinsi... İzlanda’nın plaka imi. 7. Çar Korkunç İvan’ın Moskova’dan ayrı olarak doğrudan kendi denetimine soktuğu topraklara ve bu toprakları yönetmek üzere oluşturduğu özel saraya verilen ad... Bir organımız... Trabzon’un bir ilçesi. 8. Siper, hendek... Yelkenli gemilerde mizana direği denilen kıç direkte eğik duran bayrak sereni... Rize’nin Çamlıhemşin ilçesinde bir yayla... Eski dilde su... Yarı memnunluk anlatan bir ünlem. 9. “akşamlar bir gibi biterdi” (Attilâ İlhan)... Hatay ilinde bir dağ... Havada beşte dört oranında bulunan element... Hatay yöresine özgü bir tür testi peyniri. 10. Seyrek dokunmuş bir tür kumaş... Yaklaşık on iki bin yıl önce Pasifik’e gömüldüğüne inanılan, insanlığın ve uygarlığın anayurdu sayılan kıta... İzmir’in Kınık ilçesine bağlı bir belde. 11. Hitit... Bir ürünün halka tanıtılması amacıyla ücretsiz dağıtılan küçük miktar... Moritanya’nın para birimi. 12. Kimi Türk lehçelerinde “ağa” yerine kullanılan sözcük... MuğlaAntalya il sınırında bir akarsu... Çit, perde... Bulgaristan’da yaşayan bir Türkmen boyu. 13. Avusturya mutfağına özgü, elma ve yufka ile yapılan bir tatlı... Cennet bahçesi... Çin müziğine özgü bir tür flüt... Çocuğun eğitim ve öğretimiyle ilgili erkek bakıcı. 14. Tropikal Afrika’da yetişen ve odunu marangozlukta kullanılan bir ağaç,.. Afrika’da bir ülke... Japon müziğine özgü, on üç telli bir çalgı. 15. Utanç duyma... Hırvatistan ile BosnaHersek sınırını çizen ırmak.. Zimbabve’nin başkenti. 16. İspanya diktatörü Franco’ya “Büyük Şef” anlamında verilen unvan... Bir Avrupa ülkesinin başkenti. 17. Irmaklarda ve sığ sularda yük taşımakta kullanılan bir tekne... Kamboçya’nın para birimi. 18. “Ön, karşı” anlamında yerel bir sözcük... İsparta’nın bir ilçesi... Eski Mısır’ın en değerli içkisi olan ve kırmızı üzümden yapılan likör. 19. İyi yaşamak için gerekli her şey... En büyük ustası Ömer Hayyam olan, dört dizelik şiir türü... Umman’ın plaka imi. 20. Radyoaktif iyotla tedavi yöntemi... Japon mutfağında sıkça kullanılan kurutulmuş deniz yosunu. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Yaşamak İçin Öldür”, “Ay Harekâtı”, “Yalnız Gözlerin İçin” gibi filmlerde James Bond’u canlandırmasıyla tanınmış İngiliz sinema oyuncusu... Konya’nın Derebucak ilçesinde bir mağara. 2. Jiujitsu, karate, judo gibi dövüş sporlarında “vuruş, darbe” anlamında kullanılan sözcük... Uluslararası ilişkilerde, bir devletin ötekinin koruma ve denetimi altında olması... Kaynağı antik çağlara dayanan kirişli bir çalgı. 3. Tek başına oynanan bir iskambil oyunu... Boyna ya da bele asılı olarak taşınan su kabı... İslam bilginlerine verilen ad. 4. Nijerya’da bir kent... Japonlara özgü kâğıt katlama sanatı... Kulun tüm varlığıyla kendisini Tanrı yoluna vermesi. 5. Molibden elementinin simgesi... En kısa zaman süresi... “Bizi sarar bir sülüs yazı görsek duvarda / Bize heyecan verir bir parça yeşil ” (F. N. Çamlıbel)... Sahip olma, kazanma... Bir cetvel türü. 6. Küme, grup.... Almanya’da bir ırmak... “Bir nim say bu cihanın baharını” (Nedim)... Şafak vakti sevgililerin birbirlerinden ayrılışını konu alan eski bir Fransız şarkı türü. 7. “Bızbız” da denilen ve davula sol elle vurulan ince değnek... “Kıta sahanlığı” da denilen ve karaları çevreleyen 200 metre derinliğe kadar olan sığ deniz dipleri... Bir tür serçe. 8. “Beyaz, Bisiklet”, “Dünden Sonra Yarından Önce”, “Bir Kırık Bebek” gibi filmleriyle tanınmış sinema yönetmenimiz... Trabzon’un Sürmene ilçesine özgü bir tür peynir... Çikolatayla yapılan bir tür tatlı. 9. Maden eşya üzerine vurulan bir cins cila... Mersin’in Çamlıyayla ilçesinin eski adı... Bir peygamber... Mora dönük canlı kırmızı renk. 10. Eski Mısır inanışında insan ruhu... Çin’in Sinkiang bölgesinde bir göl... Lantan elementinin simgesi... Evde ya da odada saygıdeğer kişilerin oturduğu baş köşe... 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:........................................................................................................................................... Adres:......................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... Tel:............................................................................................................................................. Cezayir’de doğan ve Arap müziğiyle Batı müziğinin karışımı olan bir müzik türü. 11. Asya’da bir ırmak... Arjantin’in plaka imi... Ağacın kimyasal yöntemle boyanmasında, ilk boya gereci olarak kullanılan renksiz ve billursu cisim. 12. Hazar Denizi’nde, 19161917 yıllarında Ruslar tarafından Kafkas cephesinde esir alınan Türklerin götürüldüğü küçük bir ada... Güneydoğu Asya’da yetişen ve meşeye benzeyen bir ağaç... Ahşap bir teknede açılan deliği geçici olarak tıkamakta kullanılan ağaç takoz. 13. Video ya da bilgisayardan aldığı görüntüleri çok geniş bir perdeye ya da ekrana yansıtan projeksiyon sistemi... “Ölür ise ölür / Canlar ölesi değil” (Yunus Emre)... Antik Yunan mimarlığının üç biçeminden biri. 14. Saçma ve anlamsız söz... Yelkenli bir yarış teknesi... “Sol elim / elim / Zavallı elim “(Orhan Veli). 15. Bordo üzerine beyaz çizgili bir tür peştemal... Uzaklık işareti... Lityum elementinin simgesi. 16. Bezik, tavla gibi oyunlarda ortaya konan parayı iki katına çıkarma... Almanya’da bir kent... Karagöz ve ortaoyununda Yahudi tiplemesine verilen ad. 17. Tahıla karışan delice tohumu... Yurdumuzun Göller Yöresi’nde bir göl. 18. Yeni Zelanda’nın plaka imi... İterbiyum elementinin simgesi... Müslümanların bir çocuğun doğumundan yedi gün sonra kestikleri kurban. 19. Bisikletin en eski şekli olan taşıt aracı... Romatizma ağrısı. 20 Bir gezegen... Büyük tencere. G 1145 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 02.03.2008 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Görülmüştür / İlhan Selçuk” (Cumhuriyet Kitapları) kitabını kazananlar: ANKARA’DAN: Ayhan Yılmaz, Bozkurt Şenler ANTALYA’DAN: Mustafa Bodur BALIKESİR’DEN: Oğuz Yılmaz, Sevim Baykara BARTIN’DAN: Cemil Özen BİLECİK’TEN: Hüseyin Tezel BURSA’DAN: Metin Kızanlıklı ÇORUM’DAN: İbrahim Gösterir DENİZLİ’DEN: Rasim Saral GAZİANTEP’TEN: Mehmet Deniz Baloğlu GİRESUN’DAN: Cihat Kasapoğlu İSTANBUL’DAN: Özen Gün Ural, Kâmil Orhan İZMİR’DEN: Ali Gümüşay KOCAELİ’DEN: Aysel Urkun NİĞDE’DEN: Ayşin Erilkun SAKARYA’DAN: Onurhan Ateşli, Timur Yüksel SAMSUN’DAN: İlhan Sönmez, Özcan Kumaş SIVAS’TAN: Ahmet Mazlum TEKİRDAĞ’DAN: Necdet Dizman UŞAK’TAN: Haluk Dıbırdık ZONGULDAK’TAN: R. Özcan Öztürk. 1 J İ R İ T R N K A M U H A Ş E R L A Ş 2 O B U R O İ L İ S T İ R O T E R M İ Y E 3 D E M A N S D L A O S D M A V İ D M A M 4 İ K İ İ A O R T İ M O H O İ E K İ N İ M 5 E S E R A T E E P A J İ Z M E A R O M A 6 F F D E Ş T F V A S İ L A K İ F E L E M 7 O B E Z O O P A N F N E R O P İ N O O E 8 S E V A İ S İ L S T İ S T E S T A J O S 9 T R A N S V E S T İ Z M T S A F T İ D A 10 E D R E M İ T E A R M U T A L A N E A K 11 R E R T E R A S R N R T A S A R A A R A 12 13 U L O T İ N T Ö A N Ü E O L A E L G E A V N E B G Ü A Z B Z Y İ A Y R A 14 F A L E Z D R O Z E D İ N A N R A N I K 15 U N İ H E R İ S E D E N İ 16 K A V A L A K E R A N E K 17 E K A R F K A Y F V İ N A 18 S U R F Ş O S E T F P U R 19 İ R A D E S İ R İ S S Ş U 20 N U N A V U T T H U S U M 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 BRIÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık Sisu B riçte Avrupa Şampiyonası’na katıldığım yıllarda arkadaşlarla konuşmalarımızda şunları yeneriz, bunlara yeniliriz, şunlarla başa baş oynarız diye duygusal biçimleme yapardık, kimi zaman doğru çıkardı kimi zaman da yanılırdık. İki hafta evvel FenerbahçeSevilla maçı öncesi de arkadaşlarla benzer konuşmalarımız vardı. Fenerli olarak duygularımız tabii turu geçmeyi istiyordu ama düşünce sistematiğimiz karşımızdaki takımın son iki yılda Avrupa şampiyonu olduğunu, son yıl Avrupa’nın en iyi takımı seçildiğini, Fener’in Türkiye liglerindeki son iki hafta performansının kendi sahasında Bursa’ya yenilmiş Ankara ile berabere kalmışken karşımızdaki takımın Barselona’yı dağıttığını bu şartlarda başarı şansımızın milli piyango benzeri olduğunu söylüyordu. Maçı izlerken Fener’in bu takımla başa baş oynayabildiğini iki gol geri düşüp üç de sarı kart görmesine rağmen oyun disiplini ve sonuçtaki olumlu beklentisinden sapma göstermediğini izleyerek ülkemizde artık bir Avrupa takımına sahip olduğumuzu anladık. Finlandiya’dayken Türkçe karşılığı olmayan “sisu” diye bir kelime öğrenmiştim. Bu söz özellikle yarışmalarda sona yaklaşıldığı zaman son bir enerji üreterek canını dişine takma karşılığı bir sözmüş. Fenerbahçe’nin yaptığı buydu. Yeni turda karşılaşacağımız takımla yine başa baş oynayacağımızı, yenilsek de artık Avrupa maçlarına gedikli bir takımımızın olduğunu bilmek bundan böyle spor medyamızın ve taraftarımızın olgulaşmasına kapı açacak, artık yendiğimizde duygusal patlamalar, yenildiğimizde hayata küsmeler yaşamayıp daha rasyonel değerlendirmeler yapabilmemizi sağlayacaktır. Briçte de aynı bakış geçerlidir, kimi zaman masama gelen dostlar eyvah hocanın masasına mı düştük buradan az zararla kalkabilsek gibi yorumlar yapar. Halbuki dikkatli, yüksek konsantrasyonlu briç futbola göre şansı daha yüksek olan bir oyundur. Karşınızda istediği kadar yüksek briç bilgisi olan bir kişi olsun siz eğer hatasız oynarsanız onun çok az elde gösterebileceği özel bir beceri olabilir. Oyun ne şekilde geçiyor olursa olsun son ele kadar oyun disiplininden kopmamak, konsantrasyon ve de son ele kadar direnmek yani “sisu” başarının temelini oluşturur. G Oyun sonu laboratuvarı KART TEKNİĞİ m KQ62 nK o KJ64 p AJ104 m A43 n A10987 o A8 p 652 G 1n 1 SA B P P K 1m 3 SA D P P 1 1. Bu tür oyunlarda oynayan piki yerden alır kör ruvayı çeker ve sonra düşünmeye başlar. Üç pik, iki kör, iki karo ve bir trefl lövesiyle sekizdeyiz. 9. löve karo empasıyla veya bir trefl onörünü içerde bulmakla yapılabilir ancak o kadar ele antreniz yok! Doğru oyun ilk piki yerden alıp kör ruvayı çekip elden as ile ezmektir şimdi kör verir gelen piki elden alıp bir kör daha veririz artık körlerimiz sağ ve ele karo antremiz hazır. Batı m J1098 n QJ32 o 953 p 83 Doğu m 75 n 654 o Q1072 p KQ97 G eçen hafta çok önemli olduğuna inandığım kale ve f, h erleri kaleye karşı finaline giriş yapmıştık fakat önümüze çıkan bir pozisyon finalin genel niteliklerinin özümsenmesinden bile önemli. Oyun: 3 SA Atak: m J Oyunu planlayın. DEFANS m Q43 n Q65 o 763 p AQJ9 2 m A542 n J10 o AKJ8 p 865 G 1m 2n 4m B P P P K 1 SA 3m P G P P P 2. Ortak neden 9 verdi dersiniz çakabilir mi? Hayır Güneyde 9 kart majör olduguna göre minörleri 22 veya 31. Karoya devam ettiğimizde eğer karosu üçlü ise ortak dam karoyu alacak ve oyun bir batacak eğer çakarsa piki iki tur almayın yerde koz kalmayınca yani 3.tur alıp yine karoya çaktırın sizin kozunuz artsın. Burada önemli olan iki tur piki almamaktır eğer alırsanız oynayacağınız karoya yerden çakabilir. Doğu m7 n 7432 o Q954 p 10743 Güney m KJ1098 n AK98 o 102 p K2 Oyun: 4 m Atak: o A Doğudan 9 Güneyden 2, nasıl devam edelim? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: [email protected] Siyahların bu konumun oluşmasını engellemesi imkânsız. O zaman savunma tekniğini formüle oturtmaya çalışalım. Beyazların h erlerinin ilerde olması bu konumda tesadüf değil, çünkü amaçları bu eri feda edip f eriyle kazanmaya çalışmak. Tersini yapmaları mantıksız zira f erini feda edip h erini vezire çıkmaya çalışırsanız, köşe erinin getireceği alan sıkıntısı yüzünden birçok berabere pozisyondan birine düşersiniz. Siyahlar yine birçok konumda h erini aldıklarında kayba düşebileceklerinden bazen h eri yokmuşcasına savunma kurmalıdırlar. Ama bazı varyantlarda h erinin varlığını hissettirebileceği ortaya çıkmakta. Olası hamleleri inceleyelim: 1…Şh6? 2. Şe7! (2. Şf7?? Şh7 3. f6 (3. Ke7 Kf1! 4. f6 Ka1! = 5. Ke8 Ka7 6. Ke7 Ka8 ve beyazlar durumlarını iyileştiremez.) Şh7 3. f6 Ka1 4. f7 Ka7 5. Şf6! Ka8 6. Ke8! kolayca kazanır. 1….Ka1? 2. Şe7 (1. Şf7 de aynı kapıya çıkar.) Ka7 3. Şf8 Ka8 4. Ke8 Ka6! Eğer tahtada h6 eri olmasaydı bu konum berabereydi. 5. Ke7 Şh8 (5…Şh6? 6. Ke6! kaleleri değişip vezir çıkar.) 6. Ke6! Ka8 7. Ke8 Ka6 8. f6! İşte h6 eri burada fark yaratıyor. Şh7 (8…Kf6 9. Şe7 Şh7 10. Şf6 kaleyi kazanır.) 9. f7 Ka7 Burada birçok kazanç yöntemi var ama uzun olmasına rağmen en mantıklısı 10. Ke6 Kb7 11. Kf6 Ka7 12. Şe8 ve beyaz şahı sıkıştığı kanattan çekip vezir çıkar. 1…Kf1!! İşte eşitiği koruyan yegâne hamle bu. Siyahlar beyaz şahı erin müdafaasına çiviliyorlar. Şimdi beyazların bazı kazanç denemelerini inceleyelim. 2. Kd6!? Kf2!? (2…Ka1 bana göre daha doğru bir hamle ama bu da kaybetmez. 2…Şh6? 3. Şf7! (3. Şe7? Şg5! 4. f6 Şg6 5. f7 Şg7=) 3. Şe6 Ka2! 4. Şf7 Ka7 5. Şe8 Ka8 6. Kd8 Ka6! 7. Şe7 Ka7 8. Kd7 (8. Şf6 Ka1! ve başladığımız yere döneriz.) Ka8! Artık siyah eri almayı tehdit ediyor. 9. Kd6 Ka7 ve beyaz pek bir şey elde edemez. 2 hafta boyunca çok zor bir finali inceledik. Diyeceksiz ki ne önemi var? Bu tür pozisyonları iyi öğrenirseniz sadece oyunsonunuz gelişmez taşlar arasındaki işbirliğini de anlarsınız. Capablanca’nın küçükken 1000 kale finali çalışmasının satrançta yaptığı en önemli yatırım olduğunu sürekli belirttiğini unutmayalım. G