Katalog

R PAZAR 2 12/7/07 16:10 Page 1 PAZAR EKİ 2 CMYK 2 Nerede eski seçimler, eski propagandalar... 1977 yılındaki Fırt’tan... Partiler, 22 Temmuz’da seçmenleri kendilerine oy vermeye davet ediyorlar. Ancak bu davette ne mizah var ne de yaratıcılık... Oysa eski seçimlerde vaatler daha tutarlı, afişler daha yaratıcı, sloganlar mizah yüklüydü... 1957 tarihli Dolmuş dergisinden... Esra Açıkgöz 1. Sayfanın devamı Her yerde seçim afişleri, sloganlar, otobüslerden duyulan seçim şarkıları... Türkiye, 16. kez parlamentosunu seçiyor. Bu zaman içinde seçim propagandalarında nasıl bir değişim oldu? Aslında bu 29. genel seçim olacak. 1877’de iki tane yapıldı, 1908’den 2007'ye kadar da 26 seçim geçirdik. (1908, 12, 14, 19, 20, 23, 27, 31, 35, 39, 43, 46, 57, 61, 65, 69, 73, 77, 83, 87, 89, 91, 95, 99, 2002 ve 2007). 1946'ya kadar 1877’de açılan parlamentonun hazırladığı seçim yasasını kullandık. Bunlar Türkiye’deki siyasi hayatın ne kadar eskiye gittiğine dair işaretler. Türkiye tarihinin en zor döneminde, ölüm kalım mücadelesinin verildiği 19181922 yıllarında kadere hâkim olmak isteyen Anadolu hareketi bile kendisini Büyük Millet Meclisi’nin açılışı ile ifade ediyor. Seçime ve siyasal temsile önem veriyor. Seçim meydanları bizde 1877’den beri var. Seçim kültürü ise 1839’daki ilk yerel seçimlerle oluşmaya başlıyor… Mehmet Alkan. Fotoğraf: Uğur Demir Oysa bugün, 22 Temmuz seçimlerinin yapılamayacağından korku duyuluyordu. Türkiye’de darbeciler, hep şunu ihmal ettiler, ülke ölüm kalım döneminde iken bile parlamentosu açıktı. Bizim sivil, demokratik bir kültürümüz var. Bu bizim sık unuttuğumuz mirasımız ve sorumluluğumuz. Bu tarihsel süreçte, en önemli seçimler hangileriydi? İki partinin katıldığı 1908 seçimleri ilk çok partili seçimlerdi. Türkiye tarihi açısından çok önemli, çünkü 30 yıllık bir baskı döneminin ardından yapıldı. İnsanlar bu seçimi adeta bir şenlik, bayram havasında kutladılar. 1919 da çok önemli. Bir yandan ellerine silahı alıp savunmaya geçtiler, bir yandan da yerel kongreler topladılar veya 50’ye yakın siyasi parti kurdular. Çünkü kaderlerine hâkim olmak için temsile ve seçime önem verdiler. Çok partili hayata geçişi simgeleyen 1946 seçimleri ise, yaklaşık 23 yıllık bir tek parti yönetimin ardından yapıldı. Sorunlar yaşansa da son derece başarılı bir demokrasi sınavı verildi. ? ? ?