Katalog

28 AĞUSTOS 2005 / SAYI1014 TARİHE SAHİP ÇIKMAK Altınoluk'tan Antondros'a Gamze Akdemir ltınoluk Antandros Şehrini Kurtarma, Koruma ve Yaşatma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Remzi Erkürem. Arkeolog değil. Emekli bir gazeteci. Arkeoloji konusundaki çabalan 1999'da başlamış. Emeklilik yaşamını geçirmek için yerleştiği Altınoluk'ta tesadüfler karşısına tarihi Antandros şehrini yağmalamakta olanları ve nekropol bölgesini çıkarmış. Bu antik kent, Adramytion (Edremit)) ile Assos (Behramkale) arasında askeri bakımdan stratejik bir konuma sahip. M.O. 7. yüzyılda kurulduğu tahmin ediliyor. Antandros'u önce 1842'de bölgede araştırmalar yapan, Henri Kiepert keşfetmiş, kentin Avcılar köyünde bir taş üstünde gördüğü isminden yola çıkarak. 1881'de H. Schlimann da aynı bölgede şehir yerleşmesinin varlığını saptamış. 1888'de H. Kiepert'in aynı bölgede ikinci bir yazıt ile karşılaşınca da ilk saptamaların doğruluğu kanıdanmış. 1959 ve 1968 yıllarında bölgeyi iki kez ziyaret eden J.M. Cook da Kiepert'in tespiderinin doğruluğunu görmüş. Yani, Altınoluk'un 4 km doğusunda Ida Dağı'nın eteklerinde Pelasgoslar'ın kurduğu antik kentin varlığı bilim adamlarınca kezlerce onaylanmış... Ama gelin görün ki, yetkililer ne kentin önemini kavrayabilmiş, ne de bölge sit alanı içine alınmış. Üstelik 1983'te imara açılmış, hem de arazide yapılan sondaj ve kazılarda herhangi bir kalıntıya rastlanmadığı vurgulanarak. Mart 1986'da da inşaatlara başlanmış. Temellerde çıkan lahitler parçalanmış, eşyalar yağmalanmış. Üç yıl sonra bir ihbar sonucu bulunan pişmiş topraktan insan figürleri, büstler, kuklalar, alabastron, lekythes, amphoriskos, Kyliks, kase (değişik kap biçimleri), havyan figürleri ile bronzdan bilezik, yüzük, küpe, ayna, strigilis, bronzdan ölü kulıi kaplarının yanında altın ziynet eşyaları, cam süs eşyaları ile kaplar bulunmuş. Dört yıl sonra da bölge, üçüncü derece SÎT alanı olarak tescil edilmiş. Ama bu da nekropol bölgesinde inşaatların yükselmesini engelleyememiş. Remzi Erkürem, 1999 Mayıs'ından itibaren bölgeyi ele almaya karar vererek çalışmalara başlamış. Antandros Şehrini Kurtarma, Koruma ve Yaşatma Derneği'nin kuruluşu da 1999 Eylülü'nün ilk haftasında ValiJikçe kabul edilmiş. O sırada Kültür Bakanlığı Bursa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu 09,09.1999 gün 7352 sayilı kararı ile bölgeyi 2. derece SÎT alanı olarak tescil eden kararı almış. Fakat kurulun kararında, üçüncü sit bölgesi ilanında yer alan, 9 parsele yer verilmemiş. Erkürem bu kez üzerine henüz bina yapılmamış bu 9 parseli de sit alanına dahil etmek için uğraşmış, sonunda Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulları Genel Müdürü Nadir Avcı'nın uyarılması üzerine, aylar sonra kararın düzeldiği yolunda Bursa Koruma Kurulu'ndan yanıt alınabilmiş. Remzi Erkürem, çalışmalarını şöyle özediyor: "Arkeolog değiliz, yıllarca bu konu üzerinde çalışmadık, konu ile ilgili eserlerimiz yok. Fakat çalıştık, okuduk, öğrendik. Yıllardır yağmalanan bir tarihi bölgeye sahip çıktık. Tarihi eser hırsızlarını bir ölçüde de olsa durdurduk. Kazı çalışmalarımızda 'çakıl taşı' çıktı denilen yerlerde kat kat M.Ö. geç 8'inci yüzyıla, 6'ıncı ve 4'üncü yüzyıllara ait çeşitli mezarların ortaya çıkmasını sağladık. Çanakkale yolunun alt ve üst kısımlarında da yerleşim alanları bulundu. Yamaçta M.S. 5 ve 6'ıncı yüzyıllar Roma dönemine ait Efes'teki emsalleri gibi mozaiklerle kaplı duvarları resimlerle sıislü zengin evlerinin bulunmasını sağladık. Korumasının Efes'teki gibi yapılabilmesi için bütçemize yardım bekliyor ve sponsorlar arıyoruz. " Hedef Aliance, Bahkesir Valiliği ve Altınoluk Kaymakamlığı'nca desteklenen Derneğe yardımlarınız için hesap numaraları şöyle: Edremit Türkiye Iş Bankası şubesindeki 593058 nolu hesabı veya Edremit Akbank şubesindeki 037237 nolu hesabı". Derneğe 0 266 395 01 00 numaralı telefondan veya www.antandros.org.tr internet adresinden ulaşabilirsiniz. Kadınlar için fotoğraf 150 kadın jfctoğrafçı, kadına yönelik şiddete "hayır" demek için bir araya geldi. Sermayeleri fotoğraf, amaçları bir kadın sığınma evine destek vermek. "Kadınlar için Kadınlar Tarafından" yapılan etkinlikle, 128 fotoğrafın 96'sı satıldı. Kalanlar, www.kadinlaricin.org adresinde satışta... A •11! l'l'ii.ıfl i< Esra Açıkgöz ir slogan: "Kadınlar için Kadınlar Tarafından". Bu, başta 111 kişiyle yola çıkan şimdi sayılan 150'yi bulan kadın fotoğrafçılara ait. Amaçlan, kadına yönelik her türlü şiddete dikkat çekmek, bunun engellenmesı için bir şeyler yapılmasını sağlamak ve yapmak. Bunun için attıkları ilk adım sergi ve gelirinin bir sığınma evıne gideceği müzayede oldu. Müzayede sonucunda 200 YTL fiyada, 128 fotoğrafın, 96'sı satıldı. Kalan fotoğraflar ise, hâlâ wwwkadinlaricin.org adresinde alıcısını bekliyor. BazıfotoğraflardaGalataFotoğrdfhanesı'ndedönüşümlü olarak sergileniyor. Projeyi ortaya atan profesyonel fotoğrafçı Bikem Ekberzade ile "Kadınlar için Kadınlar Tarafından "ı konuştuk. B 1. Bennu Gerede 2. Pınar tlkiz 3. Mihran Bilir Önce sizi tanısak? Savaş fotoğrafçılığı yapan nadir kadınlardan biriyim. Hatta bildiğim kadarıyla şu anda Türkiye'de faal olarak çaiışan tek kadın savaş muhabiriyim. Serbest çalışıyorum, özellikle de yurtdışındaki yayın organları için fotoğraf çekiyorum. Asıl ilgilendiğim mülteciler. Balkanlar, tran, Azerbaycan, Kosova, Pakıstan'daki mültecilerle ilgilendim, şimdi de Sudan sınırındaki mültecilerle ilgili çahşıyorum. Beni asıl ilgilendiren savaşın hasarları, yani insanların durumu. Birilerı bir yerlerde ölürken; diğerlerinin, bizlerin rahat yataklarımızda yatması beni rahatsız ediyor. ULAŞAMADIĞIMIZ YERLER VAR Bu öykünün içinde "Kadınlar için Kadınlar Tarafından" projesinin payı ne ve proje nasıl gelişti? Şu anda hayatımın yüzde 80'ini işgal ediyor. Bu benim için gerçekten çok önemli. Taksim'de kadın turistlere karşı yapılan taciz, 6 Mart'ta polisin dövdüğü kadınlar, töre cinayetleri, cezalandmlan kadınlar... Düşünebiliyor musunuz, bunların hepsi Türkiye'de oluyor. Üstelik daha pek çok şey de hahnın altına süpürülüyor ve durum giderek kronikleşiyor. Erkeğin kadına karşı bakış açısı çok metalaşmış. Ne kadar kendinizi kanıtlamaya çalışırsanız çahşın, küçümseniyorsunuz. Belki eğitimli azınlık olarak bizler, bunu önemsemiyor, yolumuzda ilerliyoruz. Bu ya da şu şekilde bazı şeyleri başarıyoruz, ancak kaçımız bizim kadar şanslı? Biz bu proje ile biraz da bu şansın herkese tanınmasını istedik. Amacımız, "ortaya bir şeyler atalım ve Türkiye'de kadına yönelik her türlü şiddet tartışılsın"dı. Bu ülkede yapılması gereken pek çok şey var. Bunları nereye kadar hükümetten bekleyeceğiz. "Yapabilirler mi, yapamazlar mı", "yapmak ısterler mı, istemezler mi", bunlar ayrı sorular. Biz kendi içimizde nelerin düzelmesi gerektiğine karar vermeli ve yapmalıyız Nasıl bir araya geldiniz? Televizyonda 8 Mart eyleminde kadınlara yapılan müdahaleyi görünce, telefona sarıldım. Konuya duyar Projenin tnimarı Bikem Ekberzade lılık göstereceğini düşündüğüm en yakın iki kadın arkadaşımı aradım, "bir şeyler yapalım, rezalet bu" dedim. Sonra oturup konuştuk, elimizdeki malzeme fotoğraftı. Bu da para edebilirdi. Böylece projeye karar verdik, sonra bunu çevremizdekilere anlattık, onlar da çevrelerine... Boşluk sandığımız sanal dünyaya bir çağrı attık konuyla ilgili. Siteden siteye, kulaktan kulağa duyulmaya başladı. Başta 50 kadın fotoğrafçı oluruz diye düşündük, 111 olduk, şimdi de 150'yi buldu sayımız. KKTC, Venezüella, Singapur, Amerika, Japonya'dan kadınlara ulaştık. Türkiye'nin de dört bir yanından fotoğraflar geldi, Bodrum, Ankara, Harran, Diyarbakır, Denizli... Elimizde o kadar çok malzeme vardı ki, ne yapacağımızı şaşırdık. Aramızda amatörler, foto muhabirleri, profesyonel fotoğrafçılar, fotoğrafı bitirip sinemaya geçmiş kişiler var. Türkiye'de bu kadar çok kadın fotoğrafçı olduğu bile bilinmiyordu. Üstelik daha ulaşamadığımız yerler de var. Neden sadece kadın fotoğrafçılar? Ne yaparsak, insanların dikkatini kadına yönelik şiddete daha fazla çekeriz diye düşündük. Sonra da buna karar verdik. Çünkü Türkiye'de hiç bu kadar fazla kadın fotoğrafçı bir araya gelmemişti. Burada önemli olan biz değiliz, biz sadece bunun daha fazla konuşulması için bir ekstra sebebiz. Ayrıca, kadına karşı şiddet için herkes fikir sahibi olabüir, ancak yine de bu birebir kadınlan ilgilendiren bir şey. Bu sorunla ilgili çok az şey yapıldığını görüyorsak, buna karşı bir şeyler yapması gereken yine biz kadınlarız. Bu noktada fotoğraf ne kadar etkili olabilir? Fotoğraf sadece bir araç. Müzayedede sattık ve geliriyle şiddete maruz kalan kadınlarla çaiışan Mersin Bağımsız Kadın Dayanışma Derneği'ne, aktardık. Bizim elimize hiç para geçmedi, direkt derneğin hesap numarasına yapılan bağışların makbuzlarıyla aldılar fotoğrafları. Ekonomik özgürlüğü olan bir kadın olarak, siz Tiirkiye'deki kadına yönelik şiddetin ne kadarını yaşıyorsunuz? Dün akşam bir toplantıdan evime yürüyerek geldim. 10 dakikalık bir yolda, çok geç olmayan ancak karanhk bir saatte, önümde pek çok araba yavaşladı ya da durdu. Bu da bir şiddet. Bunun tek sebebi de kadın olmam. Ben sadece sokaktaki tacizi yaşıyorum. Bu projeye başlayıncaya kadar bu konudaki istatistikler hakkında bilgim yoktu. Oysa toplumun yüzde 25'ıni 1549 yaş grubu kadınlar oluştururken, bunların sadece yüzde 12'si ortaokul ve üstü eğitim almış. Yüksek ve orta gelirli kadınların yüzde 23'ü kocaları tarafından taciz edilmiş ya da dayak yemiş... Eviçi şiddetin kurbanlarından yüzde 86.1'i kadın. Üstelikte kadınların büyük bir oranı dayağı haklı görüyorlarmış. Bunlar çok ciddi rakamlar... Çöziim... Eğitim. Kırsal alandaki kadınlarla pek çok çalışma yaptım. Hepsi eğitim almak istiyorlar, ancak imkanları yok. Sadece okumayazmadan bahsetmiyorum. Onlara evlilik hukuku, insan hakları gibi kavramları öğretsek bu ülkede devran döner. Bunun için insan gücüne, gönüllülere ihtiyaç var. Oturup televizyon önünde vakit öldürene kadar insanlara dokunarak vaktimizi harcasak ciddi şeyler yapılabilir. Bunun için bir kuruma bağh olmaya da gerek yok. Biz sıfır bütçc ile başladık. Sponsorlar bile öyle cömert davrandılar ki...Bu iyi bir başlangıç oldu, sonrası da gelecek, hem de bir sürprizle... • www.galatafotografhanesi.com 0212 243 7187 v