Katalog

1 MAYIS 2005 / SAYI 997 13 Bu günlerde taze yeşillikler, taze sütten yapılmış ürünler yemek esas. Keltler ballı içkiler içiyor, Almanlar taze çiçekler ve otlarla tatlandırdıkları "Maiwein", mayıs şaraplarını sofradan eksik etmiyorlar. Her iki bayramda da annmak, kötülükleri, hastalıkları dökmek için ateş üstünden atlanıyor. En çarpıcı benzerlik ise ağaca atfedilen önem. Kelt kültüründe kışın ölü duran ağaç, baharla canlanır, yeni filizler, dallar verir. Ağacın canlanan ruhuyla özdeşleşmek isteyen insanlar umutlarını ağaca bağlarlar. Kendilerinden bir parçayı kutsal ağaca sunmak, bir tutam saç, giysilerden yırtılmış bir parça kumaşı dallarına bağlamak, dilek dileyene kudretli ağacın gücünü sağlayacak, geleceğe dair umutları pekiştirecektir. Hıdrellezde hayaller ağaç dallarına takılıyor, rüzgârda rengârenk çaputlar nice dilekleri dalgalandırıyor. Bayramların hangisinin sizin bayramınız olduğu önemli değil; baharı bayram kabul etmeniz önemli. Doğanın bahar ayinine mutlaka katılın. Bu ayininin kanatsız melekleri çiçekler olsa gerek. Işte size mayıs çiçeklerin en güzelinden "Leylak"lı bir tarif. Erguvanların patladığı, mor salkımların ışıldadığı, leylak kokularının baş döndürdüğü bu tarifsiz bahar günlerinde, rayihastyla size efsunlu eflatun rüyalar gördürecek bir bahar iksiri. aylinoneytan@hotmail.com SOFRA ŞARAP KÜLTÜRÜ Aylin Öney Tan Mayıs günü M ABD'nin bağları Atilla Atakan ayıs demek bahar demek. Bahar bayramlarının ardı arkası kesilmiyor. Biri bitiyor biri başlıyor. Nevruz ve Hıdrellez zaten tam anlamıyla bahar şenlikleri. Paskalya ise pagan bahar festivalinin Hıristiyanlığa uyarlanmışı. Sevgililer Günü ve 1 Mayıs Işçi Bayramı'nın bile geçmişinde bahar kutlamaları bulunuyor. Bugün, 1 Mayıs, hem Ortodoks paskalyası, hem de îdo Dakyomtö, yani Süryani paskalyası. Kimilerimize göre ise hâlâ işçi bayramı, 70'li yılları hatırlamayanlar içinse bahar bayramı. Bahar bayramlarının en şenliklisiyse 6 Mayıs Hıdrellez günü kutlanacak, o gün kırlarda yuvarlanmanın, bahar ateşine meydan okumanın, dilek dilemenin ve kafaları efsunlamanın şenliği yaşanacak. Eski Kelt takvimine göre, kışın ve yılın ba T şı sayılan Cadılar Bayramı (Hallovveen) gününden sonraki en önemli gün, 1 Mayıs günü "Beltane" olarak kabul edilirmiş. "Beltane" ile yılın diğer yarısı olan yaz başlarmış. Sonraları "May Day/Mayıs günü" olarak anılan gün boyunca yapılan kutlamaların Hıdrellez ile benzerliği şaşırtıcı. Hıdrellez ile yaz faslı, "Hıdr" günleri, yani 186 gün sonra "Kasım" yani kış günlerine kadar sürecek olan yeşil günler başlıyor. Leylaklı mayıs şarabı 24 Nisan'da Ay tutulması ile birlikte 21 gün sürecek mor günlere girdik. Bu dönemde mor ve eflatun uğurlu renklerimiz olacak. Tibet'te yedi yıl bir mabette kalarak renkler üzerine eğitim alan renk bilimci Metin Yahya Üster, "Bu dönemde Ay'ın kutsal mor meleği Cebrail bütün dünya insanlarına mor bir sevgi eli uzatacaktır. insanlar 21 gün boyunca mor rengi tercih etsin " diyor. Çiçekleri soğuk suda zedelemeden yıkayın ve mutfak havlusuna yayarak fazla suyunu alın. Çiçekleri beyaz şarap ve şeker ile geniş Siz de, bu tarif için leylak rengi leylakları bir kaba koyun ve 1/2 saat kadar serin bir yerde bekletin. Arada karıştırırsanız leylatercih edin. Elinizde pembe, beyaz renkte leylak varsa kadehlerinizi, masanızı süsle ğın nektarı daha iyi çıkacaktır. Leylaklı şarabı, soğutulmuş cam veya yebilirsiniz. Hatta bir dalı da yakanıza takakristal bir komposto servis kâsesine veya bilirsiniz. Maksat gönülJeri şenlendirmek. 56 leylak salkımı, 1 şışe beyaz şarap (Pri geniş ağızlı bir sürahiye alın. Çok iyi soğumeur, Kıesling, Muskat türü meyvemsı aro tulmuş köpüklü şarabı ilave edin. Geniş ağızlı bardak veya kadehlere kepmalı sek şarapları tercih edın), 2 şışe sek köpiiklü şarap, 2 çorba kaşığı pudraşekeri (ter çeyle hemen servis yapın ve rüyalar âleminedalın. cihe bağlı) oplam alanı, Avrupa kıtası büyüklüğündeki ABD'nin bağlarından söz etmek zor ve karışık. Her eyalette bağcılık yapdmasının yani sıra Amerikalılann kendilerine özgü çalışma sistemleri ve üzümlerine verdikleri değişik isimler durumu karışık hale getiriyor. Amerikahlar da bu kanşıklığın içinden çıkamadıklarından iilkeyi 4 bölgeye ayırmışlar; Kaliforniya, KuzeyBatı, KuzeyDoğu, Güney ve OrtaBatı bölgesi. Amerikan şarabının yüzde 90'ının elde edildiği Kaliforniya eyaleti önemli. O yüzden gelecekte şarapçılıkta önemli bir yer alacak KuzeyBatı bölgesindeki Washington ve Oregon eyaletlerine kısaca değineceğim. KALİFORNİYA EYALETİ Bu eyalet senede 2 milyar şarap şişesi ile en yüksek üretimi gerçekleştiriyor. 350 bin hektarlık alana yayılmış bağların yarısında şaraplık üzüm yetiştiriliyor. Diğer yarısı ise çoğunlukla kuru üzüm, yüzde 10'u da yaş üzüm için kullanılıyor. Eyaletteki 750 büyük bağda, beyaz şarap için Chardonnay, kırmızı şarap için Zinfandel ve Cabernet Sauvignon en fazla ekilen üzüm çeşitleri. Amerikalıların "Blush" dedikleri açık renkli Roze şaraplar için yöreye ait kırmızı ve beyaz üzümler kullanılıyor. Likör için Riesling ve Gevvürztraminer üzümleri revaçta. Bölgede ekilen diğer üzüm çeşitleri arasında kırmızı üzümler: Garnacha, Merlot, Pinot Noir, Cabernet Franc, Syrah, Carinyena, Barbera, Gamay, Nebbiolo ve Sangiovese. Beyaz üzümlerde ise: Chenin Blanc, Colombard, Sauvignon Blanc, Muscat Blanc, Semıllon cinsleri bulunuyor. Eyaletin yumuşak iklimini ve sıcaklığı seven bağlar, güneş ışını alan eğimli tepelerde kurulmuş. Okyanus neminin yani sıra körfezde oluşan mikroklima, vadilerdeki sıcaklık, dağ yamaçlarındaki serinlik nedenleriyle, değişik bölgelerde farklı üzüm cinsleri yetişebiliyor. Kaliforniya'da üzüm çeşitleri toprak yapısına göre değil, iklim şartlarına göre yetişiyor. Bazı bölgelerde normalin dışındaki yağmur, soğuk veya sıcak, bağları fazlasıyla etkileyebilir. Yine de Kaliforniya üzümünde bozulma çok ender görülür. Kaliforniya eyaletinde bulunan 58 ilden 47'sinde şarapçılık yapılıyor. Bu iller iklim ve topografya yönünden 3 gruba ayrılmış; Pasifik Kıyıları, Orta Vadi (Central Valley) ve Nevada Dağları (Sierra Nevada). • Devamı haftaya atakanatilla@yahoo.com.ar LflBİRENT Birinci kareden itlbaren oklara ve numaralara dikkat ederek espriyi izlemeye başlayın... 0 da ne? Espri, iki ayrı yoldan devam ediyor.. Oklar da iki ayrı yönü gösteriyor.. Şimdi hangi yolu takip edeceğiz? Eeel Orası artık size kalmış. Hadi buyurun bakalım sayfanın labirentlerine.. Sakın kaybolmayın haa!.. HAKAN ÇELİK fhakancelik@mynet.com AYov. Hef^ıMı 6ÜP666MCÜZ errs KsU? W\'. , DUfZ 8»' PAK»<A /. PAKA CV\ &ud YA P A K S A / ÇyAMTAYl ACA L ADAAA\H T Ü T Â R KA YAMu '..