Katalog

T 10 1 MAYIS 2005 / SAYT 997 şsizlik ne demek, biliyorum anu Cîüler, Türkiye'nin yüzde 11.5'inden biri. Yani işsiz. 46 yaşında. 22 yaşıntla bir kızı var. Şimdilerde küçük bir kafeye ortak olsa da, 2001 kriziyle kendisini kapı önünde bulmasının sıkıntısını henüz atlatabilmiş değil. Vazgeçilen harcamalar, değişen alışkanlıklar, korkular, sıkıntılar, öylece ortada duruyor. Batık bir banka nın personelinden olmak da cabası. Sanki bütün olup bitenin suçlusu gibi gösterilmenin tasasını üzerinde taşıyor. Elbette, yüzde 11.5'in, yani 2 milyon 607 bin işsiz arasında Güler'den çok daha mağdur olanlar var, ama o hcm paranın tadını hem dc yokluğunu bilenlerden... Yani kayıplar arasından bir kayıp değil de, varlar arasından bir kayıp... îşte Güler'in anlattıkları: Hangi bankada, hangi servisteydiniz? Interbank'ta, genel müdürlük lon yönetimi bölümündeydim. Eğitiminiz ne, çalışmaya kaç yılında başladınız? IÜ tktisat Fakültesi mezunuyum. Okulıı bi DİE, son üç ayın tirmek üzereyken evlenişsizlik raporunu dim ve kızım doğdu. O biraz büyüyene kadar çaaçıkladı. 200 bin kişi hşmadım, çünkü bakabı lecek kimse yoktu... daha işsiz kaldı, 1988'de înterbank'a girsayı 2 milyon 607 bine dim ve hep bu bankada çalıştım. ulaştı. Banu Güler de Bankacılık bir tercih onlardan biri. 2001 miydi? Başlangıçta bankada krizlnde işsiz kalan çalışmayı hiç düşünmüblr bankacı. Paranın da yordunı, hatta nefret ediyordum. înterbank'ta çaparasızlığın da tadını lıştığım sürece de "eğer biliyor. Bir de burası olmasaydı, ben bankacılığa devam edeişsizliğin kadınları mezdim" deyip durdum. daha çok yorduğunu. Çalıştığınız 13 yıl nasıl geçti? Masa başı işleri oldum olası sevmemişimdir, bankacılığı da bu yüzden kendime uygun bulmuyordum. ama Inter bank'ta hep çok hareketli ortamlardaydım. Hırslı biri misiniz? Hayır, ama belki de mesleğim konu sunda bu böyle. Şimdi yaptığım işe daha sıkı sarıldığımı düşünüyorum. Bankacılık hırs isteyen bir iş midir? Kesinlikle. Özellikle benim görev aldığım birimde hırslı olmak gerekiyor. Hırslı olmayışım işimde lazla ilerleyemememe neden olmuş, olabilir, ama bunun da pek önemi yoktu. Geliriniz iyi miydi? Kızım özel bir okulda okuyordu, gelirim ancak yetiyordu, ama bugün düşünüyorum da, hiç de fena kazanmıyormuşum. Berat Günçıkan B Işten atılmanız nasıl oldu? Interbank kapanıyordu, Etibank ve Esbank'la birleştirilip Etibank adı altında bir süre daha devam edilecekti, sonrası pek de belli değildi. Daha önce de söyledim, "tnterbank olmazsa bu işi yapmazdım" diyordum. Eh artık înterbank dayokoluyordu,31 Temmuz2001 itiba rıyla bir grup insanın işine son verilecek ti. Ben de bunlardan biri oldum. Fazla üzüldüğümü söyleyemem. Biraz duygusal bir bankacıyım galiba. Galiba, bankacılığı hâlâ kimliklerinizden biri olarak taşıyorsunuz... Hayır, artık mecbur olmadıkça, bankalara adımımı atmıyorum. Neden? Çünkü iç daraltıcı mekânlar... Bu düşüncenizde işten atılmanızın bir payı var mı? Hayır, bunda işsiz kalmamın bir payı yok, çok tekrarlamış oluyorum, ama ben çalıştığım bankayı seviyordum. KIZIM VE PARASIZLIK... tşten atılmanız nasıl bir kırrklık yarattı, neden ben diye düşiindünüz mii? Kjrgınlık duymadım, sonııç olarak her kesın başına gelecekti, sadece ben ilklerden oldum. Bankanın son dönemlerinde öylesine bunalmış ve üzülmüştük ki, hafif bir rahatlama bile duydunı. Yaşınızın ve kadın oluşunuzun işten çıkartılmanızda payı olduğunu düşüniiyormusunuz? Hayır. En azından înterbank bünyesinde böyle bir şey olmadığım düşünüyorum. Çalışanlar arasında işten ayrılırlarsa kimlerin kendilerini kötü hissedeceklcrine dair araştırmalar yapılıyordu, ben de artık çok yorulduğumu, bu kâbusun bir an önce bitmesini istediğimi söylemiştim. Ilk grupta yer almamda bunun payı olduğunu düşünüyorum. Işsizlikle birlikte hayatınızda neler değişti? Önce büyük bir rahatlama hissettim, ama hemen sonrasında zorluklar başladı. Kızım lise son sınıftaydı ve hâlâ özel okuldaydı. Bana verdikleri tazminatla çok uzun zaman geçiremeyeceğimi düşündükçe bunalıyordum, ama bir yandan da her gün işe gitmem gerekmediği için masraflarım iyice azalmıştı. Ama çalıştığım günleri özlüyordum, sabahları uyanma sebebim yok olmuş, gibiydi. Galiba günümü işle doldurmaya alışmıştım, ama evde yapılacak işler sınırlıydı. Bildiğim tek iş bankacılıkmtş gibi geliyordu ve o dönem tekrar iş bulabilmem imkânsızdı. Alışkanlıklarınız içinde önce nelerden vazgeçtiniz? Önce gündelikçi kadından vazgeçtim. Eskisi kadar sinema ve tiyatroya gitmiyor, seyahate çıkamıyorduk, ama asıl önemli si kızımın eğitimiyle ilgili bölümdü. Üniversite sınavına girecekti, özel ders almak istıyordu. Bunu yapamadık. Sonrasında da özel bir üniversiteye devam etmesinin imkânsız olduğuna karar verdik. Bunlar çok üzülmesıne ve gerilmesine neden olmuştu. Eşiniz destek olmadı mı? Eşim, biz 1991'de ayrıldıktan sonra vefat etmişti. ÖFKE DEĞİL, ÜZÜNTÜ... işsizlik sürecinde kendinizi yalnız hissettiniz mi, aileniz, arkadaşlarınız yanınızda mıydı yoksa hcrkes kendi derdiyle mi meşguldü? Çok iyi dostları olan bir insanım, bu yüzden kendimi hiç yalnız hissetmedim. Maddi yönden elbette, herkes kendi derdiyle meşguldü, ama hep yanımda olduklarını düşündüm. Hiç öfke duymadınız mı? Neye karşı? Bankanıza, sisteme, devlete... Bankama öfke duymadım, sonuçta yok olmuş bir kurumdu. Ben ve benim gibi çalışanların da bunda hiçbir kusuru yoktu. Ama sonuçta bankaların usulsiiz krediler, yolsuzluklar konusunda şaibeleri var ve tnterbank da bunlardan biri... Bütün bunlar çalışanların inisıyatifinde olan şeyler değildi. Uzunca bir süre olup bitenin sorumlusu bizmişiz gibi kendimizi çok kötü hissederek çalıştık. Elbette çalışanların inisiyatifinde değildi ama işsiz kalmanıza yol açan bu yolsuzluklar ve usulsiizlükler değil mi? Yine de öfkeden çok üzüntü duymuştum. Bunun nedeni sadece bankacüarın işsiz kalması değildi, bankacılık sisteminin çöküşüyle bankalarda parası olan insanların çektiği sıkıntılar, ödenen paraların büyüklüğü, çok sinir bozucuydu... Esasında bütün bu olup biten bankacı olmak istemeyişimi de haklı kılıyordu. Keşke hiç bu işe bulaşmasaydım gibi bir pişmanlık duymamın da bir anlamı yoktu. Ben olmasam da bunlar olacaktı... Çok kişiselleştirmiyor musunuz? Size yönelik bir suçlamam yok zaten... Sanki öfkenizi bastırıyor ya da suçluluk duygusu içindeymiş gibisiniz... Belki de ifade edemiyorum, ama ben de sisteme ve olup bitene öfke duyuyorum, ama öfkemin sonuçları değiştirmeyeceğini de düşünüyorum. Diğer işsiz kalanlarla dayamştınız mı, ilişkileriniz sürüyor mu? îlişkimin sürdüğü iş arkadaşlarım var, ama çoğu tekrar iş bulabildi. Siz sektörünüzde iş aradınız mı? Yaşım epeyce ilerlemişti, tekrar iş bulabilmek için yaşlıydım, bu nedenle aramadım. Bunu bilmek sizi acıttı mı? Acıtmadı dersem, yalan olur, ama gerçeği de kabullenmek lazım. Eviniz, arabanız var mı? Ikinci yılın sonunda param bitmişti, bu yüzden evimi satmak zorunda kaldım. Şimdi ne iş yapıyorsunuz? Bir arkadaşımla beraber küçük bir kafe açtık, bankalarda çalışanlara öğle yemeği veriyoruz. Bu bir ironi, bankalardan uzağa gidemiyorsunuz... Orada çalışanların ihtiyaçlarını biliyorum. Ev yemeklerine hasrettirler. Eski keyfinizi yakalayabildiniz mi? Eskisinden çok daha hareketli bir hayatım var şimdi, ama 10 sene önce olsa daha enerjik olurdum, diyorum. İşsizliğin kadınları daha fazla yıprattığını söyleyebilir miyiz? Kadınfar yeni bir iş bulmakta daha mı şanssız? Hep çalışmaktan yana olduğum için böyle düşünüyorum. Evet, belli bir yaşın üzerindeyse ve çocukları varsa kadınlar daha zor iş bulabiliyorlar. • Banu Güler, artık bankacılık yapmıyor. Dört yıl işsizliği boyunca da hiçbir bankaya başvuruda bulunmamış, çünkü yaşının k iş bulmasını engelleyeceğini düşünüyor... OSMAN BAHADIR bahadirosman@hotmail.com &D yıl önce ve bu suretle trenlerin süratlerinin arttınlması ve münakalatın (ulaşımın) emin bir tarzda icrası temin edilmiştir. Vekil Bey, dekovilin geçtiği güzergâhın ıslahı için keşif yapılmasını emretmiştir. Bundan başka Sıvas'tan Erzurum'a gelecek geniş hattın Erzurum îstasyonu'ndaki mevkiinin tesbit edilmesi için hemen bir plan yapılması kararlaştırılmış ve bu planın istasyonda yapılacak atölyelerin, binalann, hangarların ve diğer demiryolu müesseselerinin geniş hat ihtiyaçlarını temin edecek surette ve şehrin geleceğini, iktisadi ve sıhhi durumunu dikkate almak şartıyla yapılmasını emretmiştir. Aşkale ile Tercan arasındaki linyit kömür madenleri havzasında bir sondaj yapılması ve bu suretle madenin zenginliği ve damarlarının tayini için bir Alman mütehassısının celbi (getirtilmesi) de kararlaştırılmıştır. Sarıkamış'ta, Kars'ta, Erzurum'da binlerce makine aletleri ve malzeme mevcuttur. Vekil Bey bunlan ayrı ayrı muayene ettirmiş ve tamire muhtaç olanlarının derhal tamiri ile işler bir hale getirilmesini emretmiştir. Istanbul Mebusu ve Nafıa Vekili Süleyman Sırrı Bey, yarın öğleden sonra Cağaloğlu'nda Nafıa Nezareti binasında müntahibleriyle (seçmenleriyle) temas edecektir. Arzu buyuran zevat, muhterem mebusumuzu yarın mezkur binada ziyaret edebilecektir. Cumhuriyet DERGÎ* Imtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına tlhan Selçuk Genel Yayın Yönetmeni: îbrahim Yıldız Editör: Berat Günçıkan Görsel Yönetmen: Aynur Çolak Nafıa Vekili'nin incelemeleri Ş ark (Doğu) vilayetlerimizde tetkik ve teftiş seyahatine çıkan Nafıa vekilimiz Süleyman Sırn Bey dün Reşit Paşa Vapuru ile şehrimize avdet etmiş ve nafıa müessesesi direktörleri, şirketler komiserleri, demiryolları müdürleri ve memurları tarafından istikbal edilmiştir (karşılanmıştır). Vekil Bey'e refakat eden gazetemiz muharrirlerinden Sırn, Nafıa kalemi mahsus (özel kalem) müdürü Server ve Anadolu umurı ceriye (makine işleri) müfettişi Baha beyler de Vekil Bey ile beraber avdet etmişlerdir(dönmüşlerdir). Vekil Bey seyahatinden fevkalade memnun olarak avdet etmiştir. Gezdiği, dolaştığı yerlerde yolları ve bilhassa ErzurumTrabzon şosesini görmüş ve yolun bozuk olan kısımlarının acilen tamiri ve yolda mevcut silindirlere ilaveten diğer beş silindirin de derhal gönderilmesini emir ve temin etmiştir. Bundan başka Trabzon, Gümüşhane ve Erzurum vilayetleri emrine mezkur (adı geçen) yolun tamiri için 90.000 liralık havale göndcrilmiştir. Bu meblağ ile mezkur yolun en zıyade bozuk olan yerleri derhal ve acilen tamir edilecektir. Vekil Bey ErzurumSarıkarnış dekovili (dar demiryolu) ile Erzurum'dan Maden Köyü'ndeki maden ocaklarına giden dekovili ve SarıkamışKars geniş hattını tetkik ve teftiş etmiştir. Vekil Bey mezkur havali demiryollar idaresinin idari işler ve hesaplarında bazı noksanlar görmüş ve işlerin tam bir idare şeklinde idamesi (sürdürülmesi) için mahallinde bazı esaslar tesbit etmiştir. Süleyman Sırrı Bey mezkur hattı tetkik ve teftiş etmiş, istasyonları ve istasyonlarda mevcut atölyeleri, makineleri, lokomotif alet ve edavatını muayene ettirmiştir. Muayene neticesinde hattın düzenli bir surette işletilmesi için noksan malzeme tesbit olunmuş ve bunların gönderilmesine ait tedbirler alınmıştır. Bundan başka umurı ceriye kısmına bir Sorumlu Müdür: Mehmet Sucu Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ Baskı: îhlas Gazetecilik AŞ 29 Ekim Cad. No: 23 Yenibosna /İstanbul Idare Merkezi: Türkocağı Cad. No: 3941 Cağaloğlu, 34334 istanbul. (0212)512 05 05 Cumhuriyet Reklam (0212)512 41 19/ 512 48 30/512 47 78 *Cumhuriyet Gazetesi'nin parasız pazar ekidir. Yerel süreli yayın. cumdergi@cumhuriyet.com.tr makine mütehassısının tayini kararlaştırılmış, hareket müstahdemini yetiştirmek üzere Erzurum'da bir mektep, umurı ceriye kısmında da ayrıca şakird (öğrenci) yetiştirmek üzere bir kurs açılmasına karar verilmiştir. Gerek dekovilin, gerek geniş hattın çürümüş olan traverslerinin bir an evvel değiştirilmesi 6Ehm 1925