Katalog

26 EYLÜL 2004 / SAYI 966 Antidepresan ikramlan Psikiyatr Dr. CEM TUZ AMATEM'de çalışıyor. Doktor kontrolü dışında antidepresan alınmastnın psikiyatrist ücrederinin yüksekliğine bağlanmasına itirazı var. Çünkü devlet kuruluşlarında muayene ücrederi oldukça düşük, üstelik bekleme süresi kısa. Cem Tüz, insanların birbirine antidepresan ikram eder hale gelmesinden yakınıyor... Eczanelerden yeşil reçetesiz alınabilen sakinleştirici ilaçları kendi kendimize kullanmamız sakıncalı mı? Sakıncalı değil, çok sakıncalı! Bu ilaçlar bağıtnlılık yapıyor mu? içeren ağrı kesicilere rasdayabilirsiniz. Mesela artık formülü değiştirildiği için rahatça söyleyebilirim, Optolidon eskiden kodein içeriyordu Bağımlılığı nasıl tanımlayacağız o zaman? Eğer kişi, bir maddeyi belli bir süreden beri, giderek dozunu arttırarak kullanıyorsa, maddeye karşı vücudu direnç oluşturmuşsa, maddeyi bıraktığında uykusuzluk, baş dönmesi gibi yoksunluk belirtileri yaşıyorsa, maddeyi edinmek için ciddi bir çaba ve zaman harcıyorsa, maddeyle ilgili başı yasal ya da sosyal olarak derde girmişse, o kişi bağımhdır. Bunun ötesinde insan, söz konusu madde yüzünden, kendisinin bile reddedemeyeceği netlikte, içinde yer aldığı sosyal aralıkta belirgin bir düşüş yaşıyorsa, bağımlı demektir. Peki 20 yıl boyunca bir ilacı, diyelim "x" ilacını içmeden uyuyamamak nedir? Bağımlılık değildir. Kişinin kendi kendine bulduğu bir kendini rahatlatma yoludur, sakıncası yoktur. san ikram eder hale geldiler. Örneğin, Prozac artık çok meşhur bir ilaç olduğu için bazı hastalar Prozac'ıilaçtansaymıyorlarve "A! onu kendim de alırdım", "Ben içtim iyi gelmedi" dıyorlar, ilacı beğenmiyorlar. Oysa Prozac, dünyada en çok satılan, klasikleşmiş ve kendini ispat etmiş bir ilaç. Uygun durumda kullandığınızda kişiyi intihardan çeker alır. Zaten önemli olan uygun durumda uygun ilacı kullanmak. Bir de antidepresanlarla ilgili şunu söylemek istiyorum. Hastaların kafasını kurcalayan bir soru var: "Antidepresan kullanırken iyileşecek, bırakınca kötüleşecek miyim?" Bu sorunun cevabı tabii ki "hayır". Antidepresanları hemen bırakmak sakıncalı olabilir, biz dozunu düşürerek bıraktırıyoruz. Hastaların yan etki profilleri farklıdır. Verilen antidepresanın kullandan diğer ilaçlarla ters etkileşimi olup olmadığına bakmak gerekir. llaçlarda placebo (yalancı etki) dediğimiz psikojenik etki olduk İLACI KOTUYE KULLANMAK Psikiyatrist AHMET TEZCAN bağımlılık konusunda uzman Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nde bağımlılarla çalışan Tezcan'a göre asd sorun ilacı büinçli kullanabilmek ya da kullanamamak... tlaç bağımlılığı nedir? Tıbbi olarak kullanılan, sedatifhipnotikdenilen ilaçlar bağımlılığa neden olabiliyor. Ancak bu tur ilaçların kullanımtnda gerekli önlemler alı nıyor. Kişilerin antidepresanları eczanelerden özgürce alıp kullanabilmeleri sizce doğru mu? Depresyonların bazı klinik bulguları var. Doktorlar da o ölçüdere göre uygun ilacı verirler. Günümüz tıbbi bilgisi antidepresan ilaçların depresif bozukluklarda oldukça etkili olduğunu kanıdadı. Bu çerçeveyi koyduktan sonra, ilaçların yanlış kullanımı ya da kötüye kullanımı diye bir başlık atmak gerekiyor. Ülkemizde hekime gitmeden tavsiye üzerine ilaç kullanımı çok yaygın. Ama bu sadece psikiyatri için değil, butiın branşlar için söz konusu. Buradaki asıl 0 konu, ilaç kullanımı konusunda bilinçlenmek. ilaç dediğimiz şey, kimyasal bir madde ve her kimyasal maddenin hem iyileştirici, hem de yan etkileri var. Birine iyi gelen diğerine gelmeyebilir. Depresyon tedavisinde kullanılan ilaçlar elbette kotüye kullandabilıyor. Yanlış da kullanılabiliyor. İlacı kötüye kullanmak da psikiyatrik bir rahatsızlık. Eğer kişi, bir ilacı asıl amacı dışında kullanıyorsa bu da tedavi gerektirenbirdurum. Amabence, "antidepresanlar yeşil reçeteyle satılmalıdır" gibi acil bir önlem gerekli değil. Çünku, kötüye kullanım ağrı kesicilerden tutun, kalp ilaçlarına kadar bütün ilaçlar için geçerli. AMA TEM olarak bağımlılık yapacak maddeler içeren ilaçları yasaklattırdık, ama gözden kaçanlar hâlâ var. îlaç ismi söylemeyeceğim, ama internette kodein (bağımlılığa neden olan bir madde) diye yazıp araştınrsanız, kodein içeren ilaçları görürsünüz. Kodein, önceleri, bazı ağrı kesicilerin, öksürük şuruplarının, temel kas çözücülerin içinde de formül olarak bulunuyordu. Daha sonra o formüller değiştirildi ancak, hâlâ tek tük kodein Biz sakinleştirici deyip geçiyoruz, psikiyatride kullanılan ilaç tipleri neler? Antipsikotikler (psikoz tedavisinde), anksiyotikler (anksiyete gidericiler), duygu durumu sabideyicileri (mood stabilizatörleri) ve antidepresanlar (depresyon tedavisinde) diye dört ana gruba ayırabilifiz. Bağımlılık yapan maddeler içermese bile, kafamıza göre antidepresan alıp kullanabiliyoruz... yüksektir. Yüzde kırklara kadar varabilir. Bu nedenle hastanın iyileşmesinin psikolojik bir iyileşme mi yoksa ilacın tedavi değerine dayanan bir iyileşme mi olduğuna bakdmalı. Eş, dost tavsiyesiyle ilaç kullanımı, biraz da psikiyatra gitmek pahalı olduğu için mi başvurulan bir yöntem oldu? Uyuyamıyorum, lütfen bir ilaç IŞIK ATAMERT bir eczacı. İşi gereği ilaç bağımlılığını ve bağımhlarını iyi tanıyor. îşte Atamert'in anlattıklari: Toplumda doktora gitmeme eğilimi var. Bu nedenle insanların ilk geldikleri yer eczane. Bize en çok uyku sorunuyla ya da bir yakınını kaybettikten sonraki süreçte başvuruyorlar. Yakın arkadaş tavsiyesiyle ilaç istiyorlar. Antidepresanlar kimyasal olmasa dahi psikolojik bağımlılığa neden olabiliyor. Çünkü insanlar, o ilacı aldıkları zaman iyi, almadddarı zaman da kötü olacaklarına inaniyor. însanlar ilaç kullandıklarını genelde saklıyorlar. Bağımlılık yapan maddeler neler diye sorarsanız, mesela öksürük şuruplarındaki efedrin. Efedrinin yüksek dozlarda yan etkileri var ve kimileri bu ilacın rahatlatıcı özelliğini keşfedip, grip olmasa da kullanıyor. Baktığınız zaman, grip ilacı alıyor. Bu ve benzeri nedenler sonucu reçetesiz ilaç satılmaması yoluna gidilmeye çalışdıyor. Evet ve bu da çok sakıncalı. însanlar artık birbirlerine antidepre Devlet hastanelerinde psikiyatri muayenesi 13 milyon. Daha sonraki gelişler de aynı fiyat. AMATEM'de sıra bekleme dahil 11.5 saatte 13 milyona muayene olur ve çıkarsınız. Öksürük şurupları Bağımlılık yapan maddeler sadece antidepresanlarda saklı değil. Öksürük şurubu gibi "masum" ilaçlar da bilinçsiz kullanım halinde tehdit oluşturabiliyor. Kodein bir opium türevi olduğundan morfin gibi merkezi sinir sistemini baskılayıcı etkiye sahip. Kodeinin yan etkileri, solunumun baskılanması ve yüksek dozlarda hipoksi sonucu solunum durması, bulantı, kabızlık ve alerjik reaksiyonlar. Efedrin bir antihistaminik vd^'"^1 alerjide kullandıyor. Onun yan etkileri ise, çarpıntı, titreme, uyuyamama, bazen anksiyete. Yüksek dozda alındığında çocuklarda halüsinasyona, nöbet geçirmeye, hareketlerde bozukluklara yol açabiliyor. Erişkilerde ise koma, hatta olümle sonuçlanan yan etkiler görülüyor. Kodein ve efedrin içeren ilaçlar: Arcodin, Becodin, Codeinal, Kodibeksin, Latusin, Pektoral, Syrocol. (Bu btlgiler www. acilveilkyardim. com sıtesınden alınmijttr) KADBNLAR "İNCE ERKEKLERİ SEVER. 36 beden V •}' ri\ • > O ],naya çalışarak hayatuu karartan kaç erkek tanıyorsumız? Mutluluğun bedeni yok! Sadece CardFlnans'a özel www.cardfinans.com.tr