Katalog

25 NlSAN 2004 / SAYI944 YAŞAM 15 SOFRA NUıprıs" sofrası Kıbns siyaset gündemindeki yerini hâlâ koruyor, şimdi de referandum sonuçları tartışılıyor... Biz de Kıbrıs mutfağına, yemekle siyaset ilişkisine dokunduk, tabii ki tariflerle... Avlİn 4 y (j/Ilcy i a n T " "TP" aftalardırKıbrıs'laoturduk, \ I Kıbrıs'lakalktık.Artıksofra• I ya buyurmanın zamanı... JL JL Adada iki taraf da birbirlerinin lezzetlerinden etkilenmişler. Elbette tam ortasında bulunduklan Akdeniz'den de, üzerinde yaşadıkları adanın bıtki örtüsünden defazlasıyla nasiplenmişler.Bunu yemeiçmealışkanhklarından.geleneklerinden, hatta yemek isimlerinden anlamakmümkün. Kıbrıs'ın Osmanlı'dan önceki sahibi Venedikliler. Ada'nm geçmişini, yemek adlarına kulak vererek de hissetmek mümkün. Rumlann "Pastiçyo" dedikleri hrın makarna Venedık'teyenılen'Tasticcio"dan başka bir şey değıl. Türklerde "Pastiş " ise diığünlerde nikâh şekeri yerine dağıtılan "Hindistan Cevızlı Acıbadem Kurabiyesi". Her iki tarafın "Pisgot "u Îtalyanca, "iki kere pişmiş" anlamınagelen "Biscotto" yanı bisküvi. Kuzeyde Türklerin severek yedikleri "Magarına Bulli veya Bullili Magarına" isebildiğimiz "MakarnaTavuk". îtalyanca "macaronimakarna" ile "pollotavuk" sözcükleri Adalıların dilinde bu hale gelmiş görüniıyor. En baş tacı yemek "Mulıhiya" ise Arapetkili... En ilginç yiyecekçerez adlarından biri de "pasedembo ya da basadempo". "Tuzlu kabak çekirdeği" demek. Ama köküne bakınca sözcüklerin de bir "beden dili" olduğunugörüyorsunuz. îtalyanca Passare: geçirmek; tempo: zaman, passatempo ise zaman geçirmek yani Türkçe'nin güzel anlatımıyla "eğlencelik" anlamınageliyor. Siyasette Sofra Adabı Siyaset hep masada konuşulmuyor, sofrada da konuşuluyor. Nitekim taraflar masada tıkanınca sofraya yönelmişlerdi. Kıbns 'ın yeme içme kültürünün iç siyasete yansıdığı zamanlar da oldu. iki yıl önce Kofi Annan ilk kez Kuzey'e geçtiğinde RaufDenktaşkendisine"Pilavuna",Ceviz Macunu ve Türk kahvesi ikram etmışti. "Pilavuna"nın pilavla hiç alakası yok.Zateniçindepirinçdeyok. Pilavuna hellim peyniri, kuru üziim ve bol kuru nane içli bir tür mahlepli çörek otlu çörek. Annan 'a benzer ikramların farklı isımler ya da aksanlarla Güney'de de sunulduğunu tahmin etmek zor değil. En azından bizim cezvedeki kahvemiz "Kafe Grek"e donüşmüştür... Geçişler başladığında iki tarafın arasında garip bir yiyecek trafiği de yaşandı. Pilavuna'ların yanı sıra dostluk, komşulukvepaylaşımgöstergesisayılan"golifalar" bol bol dağıtıldı. Geçen haftalarda tarıfini verdiğimiz golifa, yılbaşı, mevlıt ve olan "Kuş turşusu "nu tarihe kanştırıyor. AB sofrası yerel ve ulusal lezzetlere yaşam hakkı pek tanımıyor. Yiyecek içeceğegetırdiği standartlarla birçok şeyi "fabrikasyon" halegetiriyor. Ağız tadınız kaçmadan buyurun sofraya yani" Trabez"e... Magarına Bulli Bu yemeğın tadı makarnanın tavuk suyunda pilav gibi kendini çekerek pişmesindengeliyor. Bulli için: 1 bulli (pılıç, yaklaştk 1 250 gr.) 22 5// su 1 lımon 1 tatlt kaşıgı tane karabiber 1 5 lal/ıkaşığıtuz Magarına için: 1 paket (500 gr)fırtn makarna (düdük makarna) 1 521/ bulli suyu Arasına, üstüne: 1 paket helltmpeynın(rendelenmtş, 250 gr.) 1 çorba kaşığı kuru nane Didılmış bulli etı 23 yemek kaşığıtereyağ Limonun yarısı ıle bulliciğin içini dışını ıyiceovun. 12 dilimlimon, karabiber, tuz ve su ile ateşe koyun. Su az gelirse üstünü geçene kadar ilave edın. 45 dakika 1 saat kadar kaynatın. Ilınınca suyunu süzün ve birkenara ayırın. Bullinin etlerini ayıklayın. "Magarına"larıüçekırm. 1.5ila2lt. ayırdığınız "bulli" suyu ile suyunu iyice çekene kadar pişirin." Hellim" i rendeleyin ve ufalanmış kuru nane ıle iyice karıştınn. Didilmiş "bulli" etlerinitereyağında kızartın. Servis tabağına birkaç sıra magarına koyduktan sonra bir kat hellim rendesi koyun. Üzerine sıcak sıcak birkaç kat daha "magarına" koyun. Dilerseniz bunubir kat "hellim", bir kat "magarına" ıle tekrarlayın. En üste kızdırılmış tavuk etleri ve yağını coss diye dökün. "KaliOreksi"yaniAfiyetOlsun.. • r ' ı , önemligünlerdekonukomşuyaaşuregibi dağıtılıyor. Haşlanmış buğday kanşımı, ancak hiç suyu yok, kuru çerez gibi... Rumlann cenazeden soıya yaptıklan "koliva"lan ilebenzeşiyor. Küskünlükleri gidermek ıçın ılk adım olarak da gönderilen "golifa "yı dıllerine dolayan sıyasiler de oldu, "Golifa" gibıvatandaşlıkdağıtmışolmak kıyasıya eleştırıldı. Kendilerıni adada ökselerle avlanan "Pulya " kuşuna benzeten siyasetçiler de eksik değildı. "Ökseyeyakalanmış Pulya gıbi,barajatakılacağız"diyemeydanlarda nutuklaratıldı. iki tarafın bırbirine" sofra edebiyatı" ıle sataştığı da oldu KKTC'li birköşeyazarı, tepesi atınca Annan Planı'nı, "Rumlar önlerıne hep Magarina Bulli ister zaten " dıye özetledi. Siyasette sofradanalıntılarbellıkııfadeleriyumuşatıyor. En sert eleştırilerı bile "yeniür" ve afiyetle "yutulur" yapıyor. Taksim'deki Gancelli Restaurant Kıbrts yemekleriyle ünlii. Ancak Magarına Bulli'yi, daha larkl, hazırlıyor, hem makarna değişik, hem de tavuğu parça halinde kullanıyor... Fotoğraf: Emrah Dalkaya Lezzete Nizam AB'yegirmek sofraların mezesi zavallı "pulya kuşlan"nınumudu...Nesilleritükendiği için AB kurallarına göre avlanmaları yasaldanıyor. Pulya aslında küçük kuşlara verilen genel bir ad. Tiırşu için tercih edileni "Sylviadae" familyasmdan " Sylvia atricapilla". Yerel olarak " ambellopoullia", Ingilizce "warbler" olarak bilinen tür. Türkçe'dekı karşılığı "Ötleğen". Boyu 810 santimi geçmeyen minnacık, sevimli bir kuş. Merakhlannın bayıldığıbu garip kuşun "turşusu" daartık pek kurulamayacak. Kuşu gibi kendisi de garip bu turşu "şinya" denilen "çitlembik/yabaniftstık"dallarıilelezzetlendıriliyor. Yakında şinya da koruma altına alınabilir. Peşinden koşulan Avrupa Birliği'nin kuralları bizim ve Yunanistan'ın kokoreçi gibi Kıbns'taki iki halkın ortak zevkleri LflBİRENT Birincl kareden iiibaren oMara ve numaralara dikkat ederek espriyi izlemeye başlayın... 0 da ne? Espri, iki ayrı ° yoldan devam ediyor.. OMar da iki ayn yönü gösteriyor.. Şimdi hangi yolu takip edeceğiz? Eee! Orası artık size kalmış. Hadi buyurun bakalım sayfanın labirerrtlerine.. Sakın kaybolmayın haa!.. HAKAN ÇELİK [email protected] VAV 8 6 ?. ATCAAAASı... ILÜİ5İM.. IYıft\B€/. (Vi