Katalog

21KASIM2004/SAYI974 Vücut şekliniz sizin hakkınızda ne diyor? Anne sütünden yoksun kalmak, çocukluğunuzda on bilimsel araştırmaların sonuçlarına göre, yeterli beslenememek, yoksul bir ailede yetişmek gisağlığınızla ilgili sorularınızın yanıtı size boy bi unsurlann büyümeyi olumsuz yönde etkilediği araynanız kadar yakın. Uzmanlar, aynadaki tık bilinen bir gerçek. Yeni olan şu ki: Başta yetişaksinizin size ne kadar yaşayacağmız ve cidme yıllarındaki beslenme şekli olmak üzere, kişinin di hastalıklara yakalanma riskiniz hakkında önemli boyunu belirleyen yukarıdaki unsurların aynı zaipuçları vereceğini söylüyorlar. manda ilerleyen yıllarda kalp hastalıkları ve beyin Bu çok da yeni bir şey değil aslında. Doktorlar bir kanaması gibi riskleri taşıyıp taşımayacağını da beasırdan uzun süredir, belli vücut tipleriyle belli sağlirlediği. lık sorunları arasında bir ilişki olduğunun farkında. Bu konudaki yeni keşiflerin hepsi henüz tamamen anlaşılamadı. Ancak son yıllarda elde edilen sonuçUZUN BOYLU KADINLAR, DİKKAT! lar bu ilişkinin sadece tesadüfe değil, çok daha deDaha da ilginci, insülinbenzeri büyüme faktörlerin araştırma isteyen gerçek verilere dayandığını orri (IGF'ler) adı verilen hormonların rolü. Bu hortaya koyuyor, Araştırmalar genelde iki bölgede monların kişide yüksek düzeylerde olması yetişme odaklanıyor: kişinin boyu ve vücut yağının dağılımı. çağlarında kişinin ilerideki boyunu belirlemekte Ingiltere'deki Bristol Üniversitesi'nin Epidemiyoönemli rol oynarken, ilerleyen yaşlarda da prostat loji Bölümü Hocası Prof. David Gunnell, "Boyunuz kanseriyle hatta belki de meme ve bağırsak kanserne kadar uzunsa meme, prostat, bağırsak, kan ve lenf leriyle de bağlantılı bulunuyor. Öte yandan Danikanserlerine yakalanma riskinin de o marka'da yapılan bir bilimsel araştırma bu IGF'lerden kanında yüksek kadar yüksek" diyor ve şöyle devam oranda bulunan kişilerin kalp hastalıkediyor: "Eğerkısaysanız kardiovasküAcaba hangl larına yakalanma riskinin normalden ler hastalıklara yakalanma veya felç gehastalıklar slzl daha az olduğunu ortaya koydu. çirme riskiniz daha yüksek. 4 bin kadın üzerinde yapılan ve sonuçları geçDoktorlar şimdi yakın gelecekte pusuda tiğimiz aylarda yayımlanan bir araştırkandaki IGF oranlannı tarayarak kanbekllyor? ma kısa bacaklı kadınların kalp hastasere yakalanma riski daha yüksek olan lığına yakalanma riskinin uzun bacakkişileri önceden belirleme imkanı üzeYapılan lı kadınlardan daha fazla olduğunu orrinde çalışıyorlar. îşin daha da heyecan araştırmalar taya çıkardı. Kısa erkeklerin de uzun verici kısmı ise bu hormonun vücut boylu erkeklere nispeten daha fazla üzerindeki bağışıkkk sistemini zayıflavücut şekllnlzln risk taşıdığını da biliyoruz." tan etkisini yok edecek ajanlartn gelişbunun ipuçlarını tirilerek kansere yol açan kotü hücreGunnell, son on yddır eldeki bullerin ortadan kaldırılması. guları açıklayan kanıtlar ortaya çıkarverdiğlnl Öte yandan, geçen ayki New Engdıklarını ve bu sayede yakın gelecekgösterlyor. land Journal of Medicine'da yayımlate heyecan verici tedavi yöntemlerin nan araştırma sonuçları doğumda oryaratılacağını söylüyor. Tüm bu araşÖrneğin uzun talamadan daha ağır olan ve 14 yaşıntırmalardan ortaya çıkan en belirgin boylular meme, dayken de diğer yaşıtlarından daha sonuç, uzun boylu olmanın genel anuzun olan kızların meme kanserine yalamda daha sağlıklı bir vücut tipi olprostat, lenf kalanma riskinin daha yüksek olduğu duğunu açıklıyor. Kansere yakalanma yönünde. Bunun nedeni henüz çok riskiniz daha yüksek olabilir ancak bu kanserlne, kısa net değil ancak yine IGF'lerle bir ilginun nedeni daha uzun yaşayacak olboylular kalp si olabileceği tahmin ediliyor. Vücumanız sebebiyle yaşlılığın getireceği hastalıklarına dun bağışıklık sistemini doğrudan ethastalıklara yakalanma riskinizin de kileyen IGF'lerin ergenlik çağlarında artması. yatkın... S kandaki oranı, ileride kritik bir anda bağışıklık sisteminin etkisiz kılınmasında önemli bir faktör olabiliyor. Aynadaki aksinize geri dönelim çünkü sadece boyla bitmiyor bu iş. îngiltere'deki Ulusal Obezite Forumu'nun geçen ay düzenlediği konferansta vücut taki yağ oranıyla kalp hastalığı ya da şeker hastalığı riski arasında ilişki olduğu uyarısı yapıldı. Konferansta verilen mesaja göre hatlarınız fazlasıyla yuvarlak ve vücudunuz elma şeklindeyse bu sadece kötü değil, çok çok kötü. Birmingham Üniversitesi'nden Diyabet Uzmanı Profesör Anthony Barnett'a göre kadınlarda bel kalınlığı 80 cm'i erkeklerde ise 92 cm'i geçiyorsa alarm zilleri çalıyor demek. Bel kalınlığınız kadınlarda 87 cm, erkeklerdeyse 100 cm'i geçiyorsa, şeker hastalığı ve kalp rahatsızlığına yakalanma riskiniz normalden dört kat fazla. ELMALAR VE ARMUTLAR... Öyle görünüyor ki tıp bilimi değişen vücut ölçülerimizi yakmdan izliyorlar. Yine sonuçları geçen ay ki Ingiliz gazetelerinde yayımlanan bir diğer araştırmaya göre, îngiliz erkeklerinin büyük çoğunluğu bira göbeği edinmiş durumda. 38 bin yetişkin üzerinde araştırma yapan sağlık sitesi DailyDietTracker.co.uk.'ye göre ortalama Ingiliz erkeği artık "el ma" şeklinde ve bel bölgelerinde korkutucu oranda yağ birikimi mevcut. Profesör Barnett'a göre problem, bel bölgesinin yağlanma için kötü bir seçim olmasında yatıyor. Kahn belli olmaktansa geniş kalçalı (yani klasik armut tipi) olmak çok daha sağlıklı. "Bel bölgesindeki yağlanmanın neden bu kadar tehlikeli olduğunu tam olarak çözebilmiş değiliz. Ancak büyük olasılıkla bunun nedeni bel çevresindeki yağ hücrelerinin daha aktif olması" diyen Barnett sözlerine şöyle devam ediyor: "Bel bölgesindeki yağ hücreleri orada yerleşip kalmıyorlar. Kimyasallar uretiyorlar. Üretilen bu kimyasallardan bazılarının yol açtığı protein ve hormon dengesizliği, vücudun insüJin sistemine zarar vererek sizi diyabet riski taşır hale getirebiliyor." Bu özellikle kadmlar için tehlike anlamına geliyor. Giderek daha çok genç kadında, erkeklere özgü olarak bilinen göbeklenme görülüyor. Bu da menopoz öncesi kadınları kalp hastalıklarından ve diyabetten koruyan östrojen hormonunu safdışı bırakıyor. Diğer bir deyişle, kadınlarda görulmeye başlanan bel kalınlaşması devam ederse, menopoz öncesi kadınlarda kalp hastalıklarına yakalanma oranı yakında erkeklere yetişir. • The Guardian'dan çeviren: AZE MARŞAN Bel bölgesindeki yağlar özellikle kadınlar için tehlikeli. Bel kalınlaşması kalp hastalıklarına yol açıyor... PAZARIN PENCERESİNDEN HAYVANLAR mının bir unsuru olarak değil kamu yönetiminde de geçerli olması gereken bir unsur olarak görülmesi gerektiğini" söylediğini biliyoruz. Bugün Avrupalı Hıristiyan köktendinciler, Türkiye'yi, klasik tanımıyla laik olmadıklarından dışlamak istemektedirler! • Bu akımlara rağmen AB'ye üye olmaya kalluşmak, farklı dinden insan topluluklanyla bir arada, ahenk içinde yaşamayı kabul etmek ve hatta bu toplulukların şeriatla asla bağdaşmayan yasalarını benimsemeye açık olmak değil midir? Buna laikliği kuşa çevirip mi varılır? • Globalleşme, kaçak ya da yasal göçleri çoğaltmakta, yeryüzünde farklı dinden toplulukların bir arada yaşadıkları yerlerin sayısı hızla çoğalmaktadır. Bu akım karşısında farklı inançlara sahip insanları uyum içinde barmdırmak mı yoksa laiklik kavramını altüst etmeğe çalışmak mı doğrudur? Farklı inanç»* lara sahip insanlarla bir arada var olabilmeniz kaçınılmazsa, dinin sadece kişiyle tapındığı arasında ilişkileri düzenlediğini ama devlet yönetiminde geçerli olamayacağını kabul etmeniz gerekir. Bunun için de laikliği ezip büzmeden her yerde geçerli tanımıyla benimsemeniz şarttır! *YusufalQaradawı. AlHuklulal mustaıvradah ıva Kayfa]aat'alaa Ummatınai S 113 dan tslaam.com/dayayınlanmıstır) Laikliğtn, îslam'ı tebdıt ettıgını, ınananlartn bununla mücadele etmesı gerektığı savunulmaktadır. Ahtnad Shafaat Laiklik nedır ve bununla nasıl basa çıkılmaltdtr? www. The modernreligion.com) . Selçuk Erez Laiklik kuş mudur? G eçen gün Başbakan, laikliği kendine göre tanımladı: Laiklik, devletin din kurallan dışında yapılandırılması ve devletin butün dini inançlar karşısında tarafsız, eşit mesafede bulunması ve bireylerin din ve vicdan alanındaki özgürlüklerini teminat altına almasıymış. Ayrıca, "Laiklik, gibi kavramlar, demokratik gelişmeye paralel yeni anlamlar kazanabilirmiş." En dincisinden en laikine hangi ansiklopediye bakarsanız bakın laiklik, bu şekilde tanımlanmamaktadır. Mesela Katolik Ansiklopedi'sine göre laiklik, "Insanın fizik, moral ve entelektüel doğasının elden geldiğince yüceltilmeye çalışılmasını, yaşamın en önde gelen görevi sayar ve insanın doğal ahlakının yeterliliğini savunur... Yaşamın salt akılla düzenlenebilineceğine, çalışılarak kutsanacağına inanır." "Bireylerin din ve vicdan hürriyetle rinin taminat altına alınması" belki iyi bir şeydir ama bu, hiç bir kaynakta "laiklik" tanımında yer almaz. Çağdaş îslam yayınlarının bir çoğunda "Islamın insanın yaşamının her evresini düzenlediğini, bu nedenle laikliğin, Tannnın kurallarının reddi anlamına geldiği"nin belirtildiğini görmekteyiz.* Laikliğin tanımlanmasını değiştirir ve ona "bireylerin din ve vicdan hürriyetlerini taminat altına alma" görevi eklemeye kalkarsak bu ülkede, tslamı Dr. Y. Kadaravi \Ç de Dr. Ahmet Ağız içi tümörleri Aylİn I 1 vcillerde görülen kanserlerin önemw\ li bir bölümünü ağız içi tümörleri I J oluşturur. Erken dönemdeki teşhis, tedavide başarı şansını yükseltir. Ağız içinde; alt ve üst çenede diş etlerinde, iç ve dış yüzeyde şekillenebilir. Yine yanağın iç lusmında, damakta, dil çevresinde ve dilin üzerinde görülür. En korkulan yerleşim yeri dilin kaidesi, tonsillalar ve boğaz çevresidir. Bu bölgeye yerleşen kanserler geç fark edildiğinde operasyon şansını yitirir. Bu vakalarda ne yazık ki ötanazi önerilir. Köpeklerin ağız boşluğunun en yaygtn tümörleri Melanoma, yassı hücre karsinomu ve fibrosarkomlardır. Bu kötü huylu tümörler köpeklerdeki ağız içi kanserlerinin yüzde 50'sini oluştururlar. Kedilerde ise en yaygın olanlar yassı hücre karsinomu vefibrosarkomlardır.En fazla dil ve diş etlerinde yerleşirler. Oral tümörlerin en fazla görüldüğü ırklar Coccer spaniel, Gman shorthaired pointer, Waimerainer, Golden retriver, Boxer, Rotwailerdır. Ağız içinin melanomları en fazla, ağız içi mukozası koyu renk olan ırklarda görülür. Melanomlar siyahayakm koyu renkli tümörlerdir. Özellikle siyah renkli kaniş ve terrierlerde, Alman çoban kopeklerinde rastlanır. Bunlar yanak, dil, yumuşak ve sert damak ve dudakta lokalize olur. Kötü huylu bu tümörler erkeklerde, dişiye oranla daha yaygındır. Köpeklerin oral melanomu hızlı büyür, erken metastaz(yayılma) yapar. 1yi huylu tümörler ise (epulis) sert kıvamda kitleler^jr, renk değişikliği oluşmaz. Diş Şefaat gibi tanımlayan, yani laikliği zararlı görüp yok etmek isteyen yorum sahiplerini kollamanın laiklik olduğunu ileri sürmüş oluruz. Bu da Cumhuriyetin temel ilkelerinden biri olan laikliği yok etmeye götürür bizi. Laikliğin zamanla yeni anlamlar kazanmasını dilemek de pek doğru bir şey değildir. Açıklayalım: • Türkiye'nin AB'ye alınmasına karşı çıkan Hıristiyan Demokrat partilerin Vatikan'dan esinlendiklerini ve Vatikan'ın BM temsilcisi C. Migliori'nin laiklikle bağdaşmayan düşenceleri dile getirdiğini, "dinin sadece kişinin ^ O V lerde çarpık büyümeye, ağız içinde deformasyonlara neden olur. Yayılımcı değildir, tedaviye cevap verir, operasyonla uzaklaştırılır. Bir de ağız içinde dudağın iç ve dış kısmında meydana gelen papillamatöz oluşumlar vaıdıı. Bunlar irilı ufakh üzeri karnabahar görünümündedir. Genelde genç köpeklerde rastlanır. Nedeni viraldir. Hastalık 612 hafta içinde kaybolur. Hastalığı geçirenler ömür boyu bağışıklık kazanır. Evcil sahibinin dikkat etmesi gereken rutin aralıklarla ağız içi muayenelerinin yapılmasıdır, Yemek yeme isteksizliği, ağız içinde kanama, karJı yada pembemsi akıntılar dikkate alınmalıdır. Ağızdan gelen kokular enfeksiyonun bebrtisidir. •