Katalog

4 OCAK 2004 / SAYI 928 KA.DER ÜYELERİNDEN ÇÂĞRI , Kadınlar belediyelere! Mrma Evcan elediye seçimlerine üç ay kala siyasipartilerbirkezdaha yönetimlerdeki eksik temsü sorununa çözüm getirme yükümlülüğüyle karşıkarşıya. Demokrasiylebağdaşmayan yüksek seçim bara jlan nedeniyle toplumun yüzde yetmişine yakın bir bölümünü temsil etmeyen bir hükümetle yönetilen Türkiye'de, yurttaşların giinlük hayatını doğrudan etkileyen yerel kararların alındığı belediyelerde de, toplumun tamamı temsil edilebilecek mi? Bu soruya olumlu bir yanıt alınmasını sağlamak amacıyla, her seçim öncesinde olduğu gibi, kadın kuruluşları çoktan çalışmalarını başlattılar. TBMM ve yerel yönetimler gibi karar mercilerinde kadınla ğinde ise 3122 erkek üyeye karşı kadınlar yüzde 1.4 gibi bir oranla 44 üyelik almış. Belediye meclisi üyeliğine gelince; 34 084 erkek üyeye karşı 541 kadın seçilmiş (yüzde 1.6). Bütün bu oranlar da yerel yönetimlerimizde kadın temsil oranının ancak yüzde bir civarında olduğunu gösteriyor. TBMM deki kadın temsil oranı da, 1934 yılından bu yana yüzde 4.6'yı bir türlü aşamadı. Dünya parlamentolarında kadın temsil oranlarına göre yapılan Birleşmiş Milletler sıralamasında Türkıye 150 ülke arasında, HO.sıradayeralıyor... Kararlar neden kadınlarla birlikte alınmalı? Uluslararası Yerel Yönetimler Birliği lırken kadınlann o mercilerde bulunmamaları yüzünden Türkiye, başta adalet olmak üzere eğitim, sağhk gibi hayati önem taşıyan konularda bir türlü ılerliyemiyor. Kadına yönelik fiziki ve sözel şiddetin, töre cinayetlerinin artarak sürmesi de büyükölçüdekadın sığınma evlerinı "fuhuş yuvası" olarak gören ve göstermek isteyen zihniyete sahip siyasilerin, belediye başkanlannın seçilebilmiş olmaları ve hatta yeniden aday olmaya kalkmalan. Bugün 10 milyonu aşmış nüfusuyla Istanbul'da sadece iki belediyede sığınak b ul unuyor. 1990'larda belediyelerce açılmış olan Kadın Danışma Merkezleri de bugün yok., Bütün bunlar kadınlann yerel yönetimlerde temsil edilmiyor olmalannın doğal sonuçları. Çalışmalar kadınlan güçlendiriyor... Partilerin genel merkezlerinin çoğunluğu da erkeklerden oluşuyor. Siyaset yapabilmek için gerekli maddi kaynaklar da erkeklerın elinde. Istatistikler Türkiye'de mülkün yüzde 84' ünün erkeklerin, an cak yüzde 8'inin kadınlann elinde olduğunu gösteriyor. Hâlâ yüzde 27 kadın okur yazar değil, ve bu oran kırsal kesimlerde yüzde 50'ye kadar yükseliyor. îstatistiklere göre Türkiye'de 10 milyondan fazla kadın, baba, koca, ağabey veya başka bir erkek tarafından dayak yiyor. Tecavüze uğrayanların yüzde 50'si 18yaşınaltındave buoranın yüzde 9O'ı kız. Çalışan kadınlann sadece yüzde 1 'i işveren konumunda. Ozel sektörde, üniversite ve üstü eğitim görmüş kadınlann aylık kazançları kendı düzeyindeki erkeklerden yüzde 32 daha düşük. Kamuda çalışan eğitimli kadınlar KA.DER'in karar alma organlarında görmek istediği kadınlann ortak özellikleri: Kadın bakış açısına sahip Kadınlara yönelik her türlü ayrımcılığı ve şiddeti sonlandıracak kararlılıkta, Laik Cumhuriyet'in insan haklarına saygılı, eksiksiz bir demokrasi ve hukuk devletini savunan, Sivil toplumun güçlendirilmesinden yana, Her türlü fanatizme karşı, Dürüst, ilkeli ve birleştirici üsluba sahip, Siyasete kadınlann ve halkın temsilcisi olarak giren ise aynı düzeydeki erkeklerden yüzde 24 dahaaz. Bu olumsuzluklara rağmen kadın kuru luşlanndaki çalışmalar kadınların güçlenmesi, özgüven kazanmalan ve cesaret toplamalarına ciddi katkı sağlıyor. Bunun ötesinde, eksik temsil durumunu eşit temsile çevirebilmek için erkekJerin de gerçek anlamda eğitilmeye ihtiyaçları var... Eksik temsil ve erkekler... Türkiye'de kadınlar 69 yıl önce ve batıdaki bazı ileri ülkelerden önce seçme ve seçilme haklarına kavuştular. Ancak bu •Cadın Adayları Destekleme ve Eğitme Derneği, KA.DER, 28 Vlart 2004 tarihinde yapılacak yerel seçimler için kadınlan aday )lmaya, seçmenleri de kadın adaylara oy vermeye çağırıyor... rın etkin temsilini sağlamayı hedefleyen Kadın Adayları Destekleme ve Eğitme Derneği (KA.DER), 28 Mart 2004 seçimlerinde, kadınlara aday olma, seçmenlere de kadın adayları destekleme çağrısını yaygınlaştırıyor. KA.DER Ankara Şubesi, yerel seçim çahşmaları kapsamında bastırdığı broşürlerdeTürkiye'deki tabloyu sayılarla veriyor. Tabloyagöre 1999'da, 3216belediye başkanlığındansadece20belediyeye kadın başkan seçilmiş. Yani kadın başkanların genel belediye başkanlannın arasındaki oranı yüzde 0.6. II genel meclisi üyeli(IULA) raporlarında, yerelyönetimlerde kadınlann erkeklerle eşit oranda temsil edilmelerinin sürdürülebilir kalkınma açısından gerekliliği vurgulanıyor. IULA ayrıca uluslararası topluluğu, yerel yönetimlerin "toplumsal cinsiyet eşitliği" hedeflerine ulaşmakta yurttaşlara en yakın yönetim birimi olarak kritik bir role sahip olduğunu vurgulayarak, alınan kararlarda kadın bakış açısını gözetmeye çağırıyor. Türkiye, eşit temsil bir yana, henüz kritik eşik denilen yani kadın bakış açısının yansıtılabileceği yüzde 3 3 oranına ulaşamadı. Kararlar alınırken, yasalar yapı güne kadar hiçbir ilerleme kaydedilemedi.Bugerikalmışlığınnedenini hiçbir şekilde kendilerinde aramayan erkeklerindünya görüşleri, siyasi tavırları ne olursa olsunkonuylailgilitepkileri ortak. Onlara göre bunun sorumlusıı kadınlar, çünkü yeterli ölçüde çalışmadılar, istekli olmadılar ve mücadele ederek haklarına sahip çıkmadılar. Bu "suçyıkma" eylemi, Türkiye'debütün erkeklerde görülüyor. Kadını eksik gören, çarşafa ya da eve kapatan, Kuran kurslarıyla oyalamaya çalışan zihniyetle, kadını zevk aracı gibi görüp çıplak fotoğraflar yayımlayan zihniyet arasında pek de birfark bulunmuyor. Hiçbir konuda anlaşamayan çağdaş, laik, milliyetçi, ulusalcı, dinci, gerici, sağcı, solcu, devrimci, karşı devrimci erkekler arasında, kadınlara karşı duruşkonusunda müthiş bir dayanışma var. Maalesef çağdaşlığı kendi tekellerinde sanan erkek köşe yazarlanmız da her 5 Aralık günü kadınlara tepeden bakan tavırlarıyla, "Biz sizlerehaklarınızıverdikişte. Daha çok çalışın, TBMM'ye girin de bizdegörelim," diyorlar. Atatürk'ün çağdaşlaşma reformlannı sanki kendileri yapmış gibi böbürleniyorlar... Sonuç olarak, kadınlar lehine özel önlemler, bir başka deyişle "olumlu ayrımcıhk" yapılmadığı sürece, Türkiye'de kadınlan eşit saymama zihniyetinin önünü almak imkânsız. • Kadın Adayları Destekleme ve Eğitme Derneği, kadınlan aday adayı olmaya çağırmak için, el ilanlan, posterler ve bilboard afişleri hazırladılar, radyolara da "kadınlar aday olun" çağrısı için başvurdular. Adaylık ve seçim kampanyası konularında teknik bilgi ve eğitim desteği için derneğin yurtçapındaki 12 şubesi kadınlara yardımcı olmaya çalışıyor. Kadınlara, erkeklere ve siyasilere kılavuz... KA.DER'den kadınlara Seçim dönemlerinde aday olmak için çok önemli bilgi ve beceriler gerekirmiş gibi davrandıyor. Bu da kadınları "bu işleri ben yapamam" diye düşünmeye sürüklüyor. Oysa adayhk için gerekli koşullar ortada: T.C. vatandaşı olmak 25 yaşını doldurmak îlkokul mezunu olmak (muhtarlık için okur yazar olmak yeterli) 2839 sayılı (milletvekili seçim) kanunun 11. maddesindeki şartlara uygun olmak. KA.DER'den erkeklere: Kreş, yaşlı bakım evi, sığmma evi.sokaklann aydınlatılması gibi sorunlar sizin önemli sorunlarınız arasında görülmüyor, çünkü: Çocuk bakmıyor, eğitimiyle yeterince ilgilenmiyorsunuz, Hasta bakmıyor ya da hasta bakımıyla ilgilenmiyorsunuz, Ev içinde şiddet görmüyorsunuz Sokaklar geceleri size "yasak" değil Hem evde hem işte çalışmıyorsunuz Ve unutmayın ki, en iyi baba, en iyi koca ve en iyi ağabey bile kadını temsil edemez! KA.DER'den siyasi parti yetkililerine: Verdiğiniz sözleri tutıın. Cinsiyeder arası eşitliğin sağlanmasının toplumun tamamı için gerekli olduğuna inamn. Kadınlann erkeklerle aynı ortamda ama farklı sorunlar yaşadıklarını göz önünde bulundurun. Ayrımcılığa karşı ve Türkiye'nin de imzalamış olduğu uluslararası sözleşmelere uyun. Eşitliği sağlamak için özel önlemlerin gerektiğini kabul edin. Celâl Ferdl Gökçay Sok. Nebloğlu iş Hanı 34440 Cağaloğlu / ISTANBUL tff.: (0212) 511 32 26 • (0212) 526 80 12