Katalog

MERHABA LINA MEUANE’DEN “Hunharca çalıştım ve Dönüyor Zaman’ı iki yılda ta- mamladım. Hiçbir romanı yazarken böylesi büyük ya- ‘Bir Sinir Sistemi Romanı’ şamsal atılımlar yaptığımı anımsamıyorum. Dönüyor Zaman’da bütün varlığımla göründüm diyebilirim. (...) Lina Meruane, Bir Sinir Sistemi (Çeviren: Bengi De Sa Matos Paixao / Timaş “Beş duyumuzla okumalıyız romanı. Görmezsek işit- Yayınları), adlı romanında, küçük bir evrenden, kahramanının bedeni üzerinden meliyiz, işitmezsek koklamalıyız. İçimiz cız etmeli. Ro- man hayatı taklit eder ama onu estetik düzeye çıkararak.” başlar her şeyi anlatmaya. Başka bedenlerde de hastalıklar üzerinden genetik mirası, 1995 yılında başlattığı Kapadokya Dörtlüsü adlı ne- psikolojik ağların ve irsi bir tarihin varlığını adım adım gözlemler. hir roman dizisini, Zaman Yeli, Güvercine Ağıt, Dame Bir Sinir Sistemi, Meruane’in tek bir kurguda fiziği, nörolojiyi, genetiği ve psikolojiyi de Sion Edebiyat Ödüllü Kalenderiye’nin ardından kı- harmanlandığı özgün bir bilimkurgu. sa süre önce yayımlanan Dönüyor Zaman romanıyla böylesi bir süreçte tamamladı. ÖYKÜM DENİZ Modern Türkiye’nin kuruluş yıllarına denk gelen bir tarihle açılıyor, “Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunda- ina Meruane’in di- ki yiğitliği anımsamamız için bir epopedir bu roman” sözleriyle nitelediği Dönüyor Zaman. limizde yayımlanan L ilk kitabı Bir Sinir Olaylar Anadolu’da yüzlerce yıl boyunca biriken ta- rihsel katmanların adeta kıvrılarak geçmişin üstüne Sistemi Romanı (Çeviren: kapandığı bir dönüşümü içeriyor. Bengi De Sa Matos Paixao Romanlarında Kapadokya’nın büyük tarihsel biriki- / Timaş Yayınları), kanse- mini hem dilsel hem de kültürel öğeleriyle birlikte ele rin yer edindiği ailenin kı- alan yapıtlarıyla Gürsel Korat kapağımızda. zı Ella’nın, bir adli tıp uz- Mercan Ateş’in söyleşisi ve Nazmi Solak’ın yazısı... manı ile evliliğinde merke- Üçüncü sayfamızda, Lina Meruane’nin tek bir kur- ze koydukları acı kelime- guda fiziği, nörolojiyi, genetiği ve psikolojiyi harman- si etrafına çizdikleri çiz- landığı özgün bilimkurgusu Bir Sinir Sistemi’ni incele- gide okuyucuyu adeta acı- diği yazısıyla Öyküm Deniz yer alıyor. masızca yürütüyor. Feridun Andaç, “Yazının yalnızlığında bir ada” baş- Astrofizikçi ve akade- lıklı yazısında yazını ve anılarıyla kısa süre önce yitir- misyen Ella, doktora tezini yazmanın sancılarını çe- diğimiz ustamız, yakın dostu Ferit Edgü’yü irdeliyor. kiyor ve kendisini dünyaya getirirken ölen annesi- Mehmet Atilla, Alman yazar Ulrich Alexander ne dua ediyor: Boschwitz’in, İkinci Dünya Savaşı öncesi Alman- “Lütfen, şu tezi yazacak kadar vakti bulabilece- ya’sında Nazilerin Yahudilere karşı başlattığı saldırı- ği bir an olsun. Bir hastalık olabilir bu. Grip gibi ya lara ve yağmalamaya dayanan ve özyaşamından da da nezle gibi değil. Biraz yatağa düşürsün fakat asla öğeler taşıyan romanı Yolcu’yu inceliyor. kanser gibi ciddi bir şey olmasın.” Bekir Çelikcan, İngiliz tarihçi Simon Jenkins’in Çünkü Ella, annesinin geçmişte kanserle savaş- Avrupa’nın kadim halklarından Keltlerin kökenlerini, mış olduğunu ondan öncesinde de büyükannesinin savaşçı özelliklerini, inançlarını, sanatlarını ve toplum- böyle bir savaşın içerisinde mücadele ettiğini bili- sal yapılarını incelerken Keltlerin modern dünyadaki yor. Kendisine tez yazdıracak bir hastalık olmasa da yerini de anlattığı Keltler: Antik Çağın Gizemli Halkı’nı bir hastalık onu buluyor. merceğe alıyor. sinirden deliye dönmemek elde değil. Bu gerçekten ELEKTRIK KIRBACI! Zuhal Mutlu, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depre- Okuduğum bir yorumda bu hastalığın ilk belirtisi tam bir sinir sistemi romanı diye düşündüm. minde evleri yıkılan 11 yaşındaki Merve İnan’ın evleri- “Yıldız Tozu” adlı bölümde Ella’nın biyolojik an- çok anlamlı bir tamlama ile betimlenmişti: “Elekt- ni tekrar yapabilmek için yazdığı Kar Çorbası kitabının nesine doğru daha da geriye gidiyoruz. Hiç tanıma- rik kırbacı”. Ella, omurgasında hissettiği o elekt- Beyaz Nokta Gelişim Vakfı’nın (www.beyaznokta.org. dığı o annesiyle bağlantılı kazaları anlatıyor yazar. tr) koordinesinde toplumun çeşitli kesimlerinden olu- rik kırbacından sonra kanser olmaması için dua et- Annesiyle ortak noktasının olup olmadığını merak tiği bir hastalığın ilk evresini yaşıyor ve zihninde şu şan bir kolektif aklın, beklenen depremler için önerile- cümle yankılanıyor: “Ne dilediğine çok dikkat et.” eden ve belki de yazarın bilinçli olarak acımasız gös- rini içeren yeni ve çok boyutlu bir hale dönmesi ile or- termeye çalıştığı Ella’yı ilk defa küçük, savunmasız taya çıkan, 25 kişinin katkı sunduğu ve PEGEM Kül- Bir Sinir Sistemi Romanı’nın ilk bölümü “Kara tür tarafından yayımlanan ÇareSizsiniz adlı kitabı, edi- Delikler”, Ella’nın tezini yazmak için dilediği bu bir kız çocuğu olarak görebileceğimiz tek yer. törleri Tınaz Titiz ve Merve İnan ile konuşuyor. hastalığın doğum sahnesini içeriyor. ‘YER ÇEKIMI’ Çalışmayla bir yandan kolektif toplum aklının bir Geçmiş diye isimlendirdiği ülkesinden uzak ve başka Son bölüm olan “Yer Çekimi’”nde gerilediğimiz kesitinin önerileri derlenirken, bir yandan da telif gelir- bir ülkede, istediğini istediği şekilde gerçekleştireme- kadar uzaktan şimdiye fırlatılıyoruz. Yer çekiminden lerinin Merve İnan’ın ailesine bağışlanarak evlerini ye- yen bir akademisyenin çektiği ağrının yeri bu bölüm. midir nedir can acıtıyor. niden kurmalarına destek olmaya çalışılıyor. “Patlama” adlı bölümde ise Ella’nın adli tıp uz- Baba, geçmişte eşini şimdilerde kızını hastalıktan Zeynep Tütüncü Güngör, sinema ve tiyatro oyun- manı eşi El’in geçmişte bir mezarlıkta bulunan göç- kaybetmenin gizli korkusunu yaşayan o adam, ane- cusu, yazar Gürgen Öz’ün hepimizin zaman zaman menlerin kemiklerini ve kalıntıları incelerken yaşa- miden dolayı hastaneye yatırılıyor. yaşadığı absürt durumları, sıkışmışlıkları kara komedi nan patlama sonucu duyma yetisini bir anda kaybet- Savaşta yaralanan askerlerin bulunduğu o hasta- tarzında kaleme aldığı, sisteme ilişkin keyifli bir taşla- tiği ana odaklanılıyor. nelerden biri burası. Geçmişinin evi olarak gördüğü ma niteliğindeki romanı Garip Bir Yer’i inceliyor. “Samanyolu”, Ella’nın El ile oluşturduğu adeta kendi ülkesinde bir hastane. Cengiz Karagöz, 2021 Yunus Nadi Fotoğraf Ödül- iki küçük çıtanın ayakta tuttuğu bir çatı gibi görü- Ella ne taraftan vurulsa öleceği bir yerde; kendi lü fotoğraf sanatçısı Hüseyin Opruklu’nun insan ruhu- nen evliliğinden de dışarı çıkmamıza yardımcı olan omurgası, babasının hastalığı, geçmişi ve geçmişten nun derinliklerine indiği 17 öyküsünün yer aldığı ilk ki- üçüncü bölüm. kalan acıları ile memleketinde hayatta kalma savaşı- tabı Tablo Sessizliği’ni tanıtıyor. Burada göğüs kanserine yakalanan, kendisini bü- nı veriyor her anlamda. Y. Bekir Yurdakul, “Hayat her an şaşırtır!” başlık- yüten annesinden biyolojik annesine kadar kurduğu Lina Meruane’in Bir Sinir Sistemi Romanı, keli- lı yazısında, Matteo Saudino’nun düşle gerçeğin iç uzun köprünün üzerinde yürüyoruz. meler söz konusu olduğunda bağımsız onlarca keli- içe geçtiği harika bir yolculukta yaşamın ve hepimizin SINIR HARBI! meyi art arda sıralamadan anlatmayı başaramayaca- hallerine ilişkin sorularımızın değerini anımsattığı Bil- Doktorun, annesine göğüs kanseri nedeniyle ame- ğım, duyarlı ve hassas okurların rahatsız olabilecek- gelik Otobüsü adlı kitabını merceğe alıyor. liyatla kesip alınması gereken göğsünün yerine koy- lerini de düşündüğüm eşsiz bir anlatı. Emek Yurdakul’un hazırladığı Güncel ve Mustafa malarını isteyip istemediğini sorduğu silikonların “Acı kelimesini yüz kere tekrar et. Yüz kere tekrar Başaran’ın hazırladığı Bulmaca ile de düşün trafiği sürüyor! videosunu çeken ikiz kardeşlerini anlattığı o anda et: Tek kelime etmeden sabret.” n İyi okumalar... lİmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına: Alev Coşkun l Yayın Yönetmeni: Gamze Akdemir l Tasarım: Bahadır Aktaş l Sorumlu Müdür: Aslan Yıldız l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- İstanbul l Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Uets: 25999 - 15079 - 37611 l Reklam Genel Müdürü: Esra Bozok l Reklam Rezervasyon: Tel: 0 (212) 343 72 74 Mail: reklam@cumhuriyet. com.tr l Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. AŞ, Yenibosna KITAP Mah. 29 Ekim Cad. No: 11A/41 Bahçelievler - İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. DIRK SKIRBA