Katalog

CELÂL ÜSTER İLE 60 YILI BULAN ÇEVİRİ EMEĞİ VE ÇOCUK YAZINI ALANINDAKİ ÇALIŞMALARI ÜZERİNE… ‘Daha özgür bir çocuk edebiyatından yanayım.’ “Çeviride, her kitapla başka bir yolculuğa çıkıyorsunuz. Ama önünde sonunda o yolculuğa yazar olarak değil, çevirmen olarak katılıyorsunuz. Elinizdeki bir çocuk kitabı da olsa, o yazarın boyutlarını aşıp yazarlığa soyunmamalısınız” diyen usta yazar ve çevirmen Celâl Üster’le 60 yılı bulan çeviri emeğini, özellikle de çocuk yazını alanındaki çalışmalarını konuştuk. “ İlk çevirisi 60 yıl, çocuklar için dilimize kazandırdığı ilk yapıt ise 43 yıl önce yayımlanan Celâl Üster’in, 20’si çocuklar için olmak üzere dilimize özenle çevirdiği yapıtların sayısı 100’ü buldu. İşte o 20 kitap: Homeros’tan İlyada, Odysseia; Oliver Jeffers’tan Can Kayboldu Bulundu, Uçtu Uçamadı; Roald Dahl’dan Cadılar, Koca Sevimli Dev, Charlie’nin Çikolata Fabrikası, Charlie’nin Küçük Cam Asansörü, İrikıyım Timsah; Isaac Bashevis Singer’dan Keçi Zlate ve Başka Öyküler; Maurice Sendak’tan Vahşi Şeyler Ülkesinde; L. Frank Baum’dan Oz Büyücüsü; Charles Dickens’tan Noel Şarkısı; Howard Griffiths’ten Sihirli Karpuz, Cadı ile Maestro, Orkestra Fareleri, Uçan Orkestra; James Joyce’tan Kedi ile Şeytan, Kopenhag’ın Kedileri ve son olarak J. M. Barrie’den Peter Pan. dar umursamadan bize gerçek edebiya- ralar Yeni Dergi’nin ve de yayınevi’nin başında olan tı olanca şenliğiyle anlatan hocam Tahir Memet Fuat dergisinde ilk çevirilerimi yayımladı. Ya- Alangu’nun payı vardı. Diyeceğim, edebi- yımlamakla kalmadı, beni bu uğraşa özendirdi. Çevirdiğim öyküleri, denemeleri titizlikle gözden ge- yat tutkusuyla başladı her şey. n İlk metni dilimize aktarırken duy- çirip beni hiç kırmadan eleştirerek, daha iyisinin nasıl yapılacağını göstererek. Ona gönül borcum büyük. gunuz neydi? Elbette, Sabahattin Eyuboğlu, Akşit Göktürk gibi ör- Yanılmıyorsam, İngiliz Erkek Lise- nek aldığım pek çok çevirmen var. Ama hocam Ce- si’ndeyken, T. S. Eliot’ın “The Love Song vat Çapan’ın bende bambaşka bir yeri olduğunu her of J. Alfred Prufrock” adlı şiirini çevir- zaman söylemişimdir. Başta şiir çevirileri olmak üzere meye kalkışmıştım. Kısa bir süre son- tüm çevirdikleri bana hep yol gösterdi. ra da, Robert Kolej’in “İzlerimiz” dergisi- Y. BEKIR YURDAKUL 1 n “1970’lerin sonları olmalı. Bir kış günü.” ne Shakespeare’in “18. Sone”sini çevirmiştim. O şiirle- The Iliad and the Odyssey’i, “Homeros’un ölümsüz ri dilimize aktarırken elbette çok heyecanlıydım. ‘İLK ÇEVİRİLERİMİ YAYIMLAYAN destanlarının çocuklar için uyarlanmış öyküleri”nin MEMET FUAT’A GÖNÜL BORCUM BÜYÜK’ ‘SABAHATTİN EYUBOĞLU, AKŞİT GÖKTÜRK İngilizcesini okuyup anında -bir arkadaşınızın n Sayın Üster, edebiyat yapıtlarını Türkçeleştir- GİBİ ÖRNEK ALDIĞIM PEK ÇOK ÇEVİRMEN iki buçuk yaşındaki çocuğuna- Türkçe söylediğini- meye nasıl yöneldiniz? Sizi bu alana çeken ne oldu? VAR. AMA HOCAM CEVAT ÇAPAN’IN zi biliyoruz. Doğrusu, başlangıçta, beni çeviri uğraşına çeken BENDE YERİ BAMBAŞKA!’ Çocuk yazını alanında da yakaladığınız bu güven belirli bir şey olduğunu anımsamıyorum. Ama ortaokul n Gerek okul yıllarında gerekse çeviriye yöneldiğiniz duygusunun kaynağı, dayanağı nedir? sonda, lisede kendimi edebiyatın içinde bulmuştum. günlerde yön veren hocalarınız ve çeviri ustalarınız? Evet, çocuk edebiyatı alanındaki çevirilerime böyle Bunda, kuşkusuz, resmi ders izlencesini zerre ka- Tabii, ilk ağızda Memet Fuat’tan söz etmeliyim. O sı- kendiliğinden, çok hoş bir rastlantıyla başladım. >> 16 7 Kasım 2024 VEDAT ARIK “