Katalog

ÇİĞDEM TOKER’DEN ‘Milletin Cebinden: Kamu-Özel İşbirliği’ Erdoğan’ın adını “Bu fakirin hayali” diye koyduğu şehir hastanelerinin kamuya yükü… İçeriği “gizli“ tutulan KÖİ (Kamu-Özel İşbirliği) sözleşmelerinin “milletin cebinden” çıkacak tutarı 81.2 milyar dolar! 100 yıl sonra KÖİ sözleşmeleriyle tesis edilen ve siyasetçilerin ödün verdiği imtiyazlar… Usta araştırmacı gazeteci ve yazar Çiğdem Toker yeni kitabı Milletin Cebinden’de (Tekin Yayınevi) araştırmalarıyla devasa kamu zararına ışık tutuyor. ılgın projeler, devasa yeni şehirler ve in- devasa kamu zararına ışık tutuyor. Araştırmaya “Kamu-Özel işbirliği modeli ile Sağlık Bakanlığı’nın şaatlar, havaalanları, geçiş garantili köp- ve kamu adına sormaya devam ediyor: yaptırdığı başlangıcı yıllar öncesine giden bir konu bu. Ç rüler, yatış garantili şehir hastaneleri… KÖİ sözleşmeleriyle milletin cebinden ya- Toplam 18 şehir hastanesi. 14’ü hizmete açıldı. Kamu-Özel İşbirliği’yle (KÖİ) yapılmakta pılan büyük soygunu ve politikacıların verdiği 4’ünün henüz yapımı tamamlanmadı. Aslında 34 tane olan “Devasa Şehir Hastaneleri” kimin yararı ödünleri, “imtiyazlar”ı yeni çalışmasında göz- planlanıyordu. Ama bu yükün ne kadar büyük, için? Kamu yararı adına yürütüldüğü iddia edi- ler önüne seriyor. ne kadar döndürülemez ve yönetilemez olduğunu len “devasa” inşaatların sözleşmeleri, ödemele- Toker, sağlıkta özelleştirmenin Truva Atı ola- iktidar ödemeler başlayınca gördü 3-4 yıl ri ve faturalar “ticari sır” denilerek saklanıyor. rak adlandırılan şehir hastanelerinden “ticari sır” öncesinde. Ve 2019 sonunda frene bastı. Bu projelerin bugün kamuya yükü 81.2 milyar gerekçesiyle açıklanmayan ve küresel sermayeye Başkent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Uğur Emek’in dolar! Yatak başı maliyette ortaya çıkan dehşet aktarılan kamu kaynaklarını, ihaleleri ve konu- hesabına göre şehir hastanelerinin kamuya, verici farklar da dahil olmak üzere her şey mil- ya ilişkin belgeleri yakından izleyerek gizlenen bizlere yükü 81.2 milyar dolar. letin cebinden! bilgilerin önemli bir bölümünü açığa çıkarıyor. Ve 2040’lı yıllara kadar bunun ödemesi sürecek. 100 yıl sonra bu projeler bize neden imti- Şehir hastanelerinin sağlık hizmetlerine, has- Bu şehir hastanelerine para sağlayan, finansman yazları hatırlatıyor? Finans kapital KÖİ söz- talara ve kamu finansmanına olan etkilerini de- sağlayan bankalar, müteahhitler bu paraları leşmeleriyle bir hükümranlık kuruyor. Ulusla- rinlemesine incelediği kitabında, daha önce yaz- Sağlık Bakanlığı’ndan tahsil edeceklerini biliyorlar. rarası bankalar ve finans şirketlerinin, ülkemizde etkile- dığı gazete yazılarının yanı sıra kapsamlı bir değerlendirme Çünkü açıklanmayan, gizli sözleşmelerde var bunlar. ri yıllarca sürecek bu “imtiyazlarını” açık etmemek için de yapan Toker çalışmasında, şehir hastaneleri gibi çetre- Sağlık Bakanlığı bunların her birine ayrı ayrı uğraşan politikacılar ve küresel finans sistemine verilen filli bir konuyu “tekrar tekrar anlatma ihtiyacının, büyük kiracı. Her birine Sağlık Bakanlığı her ay “devasa” ödünler… oranda gazeteciliğin kuşatma altında oluşuyla ilgili” oldu- kullanım bedeli altında çok büyük ödemeler yapıyor.” Usta araştırmacı gazeteci ve yazar Çiğdem Toker yeni ki- ğunu söylüyor ve şehir hastanelerinin neden olduğu tahri- Çiğdem Toker tabı Milletin Cebinden’de (Tekin Yayınevi) araştırmalarıyla batın anlaşılmasına katkı sağlıyor. n MÜGE NEDA ALTINOKLU’DAN ‘EKMEK, DÜKKÂN, DEVLET: TÜRKİYE’DE ESNAF-PERŞEMBE PAZARI ÖRNEĞİ’ üge Neda Altınoklu, Ekmek, Dükkân, Devlet: Türkiye’de Esnaf mayeye rağmen sermaye ic¸inde” olmanın çelişkisini belirliyor. MPerşembe Pazarı Örneği (İletişim Yayınları) adlı kitabında esna- Esnaf kitlesini tekil ve tekdüze görmenin yanlışlığına dikkat çeken fın sınıfsal konumunun 1980’lerden itibaren hızlanan dönüşümünü in- Altınoklu, sermaye sahibi fakat sanayicilere ve mali sermayeye kıyasla celiyor. son derece kırılgan olan esnafın, çok zaman “Nerede bu devlet!” isya- Bir zamanlar “Hırdavatın Paris’i” denilen İstanbul Perşembe nının da sözcüsü olduğunu dile getiriyor. n Pazarı’nı örnek alan Altınoklu, haksız rekabet ve mağduriyet duygusu- nun ağırlaştığı, “Dayanacak gücümüz kalmadı” feryadının rutinleştiği Ekmek, Dükkân, Devlet: Türkiye’de Esnaf-Perşembe Pazarı Ör- bir süreçte, esnafın kendisini nasıl konumlandırdığını inceliyor ve “ser- neği / Müge Neda Altınoklu / İletişim Yayınları / 200 s. / 2022. LUCIE DRECHSELOVÁ’DAN ‘TÜRKİYE’DE YEREL SİYASETTE KADINLAR’ “Dıs¸layıcı mevcut mekanizmalara ragˆmen, kadınların siyasi pa - lar kitabında (Çeviren: Ece Ko¨ se / İletis¸ im Yayınları), “Tu¨rkiye’nin tikaları, hırsları, kararlılıkları ve s¸imdiye dek Tu¨rkiye bagˆla mında modern siyasi tarihi boyunca kadınlara do¨nu¨k bir dıs¸lanma nispeten az bilinen, bireysel ve kolektif faillikleri ile c¸izil mis¸tir. do¨ngu¨su¨nu¨n is¸ledigˆi” iddiasını ortaya koyuyor. Bu durumda kadın du¨s¸manı parti yapıları ve kadın kollarının Kadın yerel siyasetc¸ilerin c¸ok c¸es¸itli siyasi kariyer yolları, zayıflıgˆının yanı sıra yerel siyasetin yapısal sınırlılıklarının da payı yalnızca ilerlerken o¨nlerine c¸ıkan zorlukları degˆil, aynı zaman da kadınların bas¸vurdukları eylem stratejilerini ve siyasi kariyer leri- oldugˆ u vargısını dile getiriyor. ni kendi elleriyle c¸izme kapasitelerini de ortaya koymaktadır.” Drechselova´, “Demokrasi kadınlara ‘yaramıyor’ mu?” gibi sorular Kitaptan... sormaktan c¸ ekinmeden kadın hareketinin toplam etkisi yanında hem milliyetc¸i-muhafazaka^r partilerde hem Kemalist mirasın de - vamında ve CHP’de o¨zgu¨l yerel siyaset deneyimlerini inceliyor. ucie Drechselova´, farklı sosyo-politik o¨zelliklere sahip il - n lerde yaptıgˆı saha c¸alıs¸masının ve go¨ru¨s¸melere dayanarak, L Tu¨rkiye’de kadınların yerel siyasette var olma mu¨cadelesini Tu¨ rkiye’de Yerel Siyasette Kadınlar: Dıs¸ lanma Do¨ ngu¨ leri / Lucie derinlemesine inceledigˆ i Tu¨ rkiye’de Yerel Siyasette Kadın- Drechselova´ / Çeviren: Ece Ko¨ se / İletis¸ im Yayınları / 336 s. / 2022. ONUR İNAL VE YAVUZ KÖSE’DEN ‘İKTİDAR TOHUMLARI’ lı Çevre Tarihi U¨zerine İncelemeler (İletişim Yayınları), alanında yetkin “Kelimenin tam manasıyla Osmanlı İmparatorluğu’nun çevre tarihi birçok ismin katkılarıyla değerli bir kaynak sağlamayı hedefliyor. açısından bütünlüklü ve tutarlı bir incelemesini sunan bu eser kuşkusuz Osmanlı ve çevre tarihçileri için, ancak yalnızca onlar değil, erken mo- Uzun süre hüküm sürmüş Osmanlı I·mparatorlu ğu’nun çevre tarihine birçok farklı açıdan, kapsayıcı bir anlayışla bakıyor. dern dönem, 19. yüzyıl tarihi, bilim tarihi ve Ortadoğu ve İsla^m tarihi çalışanlar için de çok büyük bir değer taşıdığını gösterecektir.” Osmanlıların doğayla ilişkisini, bu alanda yaptığı düzenlemeleri, Alan Mikhail / Kitaptan... “doğayla başa c¸ıkabilmek” için çıkardığı mevzuatları inceliyor; “insanla insan olmayanın” birbirine olan bağımlılıklarını mercek altına alıyor. n eniş topraklara yayılmış Osmanlı I·mparatorlu ğu’nun tarihi G araştırılırken ihmal edilen alanların belki de en başında çevre tarihi ge- İktidar Tohumları: Osmanlı Çevre Tarihi Üzerine İncelemeler / Derle- liyor. Onur İnal ve Yavuz Ko¨se ’nin derlediği İktidar Tohumları-Osman- yenler: Onur İnal, Yavuz Köse / İletişim Yayınları / 122 s. / 2022. 18 19 Ocak 2023