Katalog

MERHABA aşyapıtı Oblomov merkezinde yaşamı B ve yapıtlarıyla usta Rus yazar İvan Alek- sandroviç Gonçarov (10 Haziran 1812-27 Eylül 1891) Türkiye’deki 68 Kuşağı kapağımızda. Sabahattin Eyüboğlu ile Erol Güney’in (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları) ve Sabri Gürses’in neden gençlik edebiyatına Dünya Kitap Ödüllü (Eve- rest Yayınları) çevirileriy- le okuyucularla buluşan; Gonçarov’un kölelik huku- yönelmedi? kunun, akıllı sevecen ve dürüst bir kişiyi bile uyuşuk, yaşama varlığıyla artı bir 60’lı yılların ikinci yarısından itibaren çocuk ve değer katmayan, en önemli- gençlik edebiyatı kavramı içerisinde eleştirel yeni si de sistemle barışık bir insan haline getirdi- bir düşünce harekete geçer ve bu düşünce dönemin ği gerçeğine vurgu yaptığı edebiyatını sorgulama sürecini başlatır. Oblomov’u üzerine iki yet- kin inceleme sizleri bekliyor. Bu tepki sürecinin öncülüğünü yapan ve Bedriye Korkankorkmaz ve biçimlendiren 68 muhalif öğrenci hareketidir. Sabri Gürses’in yazıları… Üçüncü sayfamızda “Tür- kiye’deki 68 Kuşağı ne- “Çocuk, yetişkinlerin nesnesi değil, lişkilerdeki farklar görmezden gelinir, orta- dıklarını kendi politik bakışı ile sorgulayan den gençlik edebiyatına yö- hayatın ve edebiyatın öznesidir.” ya konan sorular geçiştirilir, durumu kurta- Harun Karadeniz, Olaylı Yıllar ve Genç- nelmedi?” başlıklı yazısıyla N. Neydim rıcı çözümler uygulamaya konulur. lik (Literatür Yayınları) kitabında öncülerin- Necdet Neydim yer alıyor. Muhalif hareket, karşı koyuşunu sürdürür- den olduğu hareketin daha sonra nasıl de- BATI’NIN 68’İ VE EDEBİYAT Z. Doğan Koreli, Fernando ken, alternatif olarak dayanabileceği metin- ğişimlere uğradığını ve bu nedenle bu sü- 68, Batı’da çocuk ve gençlik edebiya- Pessoa’nın Bulmaca Merak- leri yeterince sunamaz. Bu nedenle bu kar- recin dışına nasıl çekildiğini ancak yine de tı konusunda yeni bir tepki süreci oluştu- lısı Quaresma’sını inceliyor. şı koyuş, yalnızca eleştiri bağlamında sürer. bu sürecin tanıklığını yaparak gelecek ku- ran ve bu alanla ilgili temel dönüşümler or- Usta şair Eray Canberk, Bütün bu gelişmeler, sosyalleşme aracı şaklara aktarma sorunluluğunu yerine ge- taya çıkaran bir süreçtir. Asıl dikkat çekici 1985’ten bu yana kaleme al- olarak kabul edilen çocuk ve gençlik ede- tirdiğini belirtir. olan ise o zamana kadar hiç sorgulanma- dığı değinmelerden derlediği biyatının, özgürleştirici ve bilinci geliştirici yan edebiyatın eğitim amaçlı kullanımı uz- Yazılakanlar’ının dördüncüsüy- bir alan olarak talep edilmesini gerekli kılar. OYA BAYDAR: laşmasının reddedilmesidir. le okuyucularımızla buluşuyor. Bu konuda öncülük yapan yazarların başın- ‘SAVAŞ ÇAĞI UMUT ÇAĞI’ Bu uzlaşmanın ortadan kalkmasında- Mustafa Günay, Taylan da Astrid Lindgren, Peter Haertling ve Chris- Oya Baydar’ın Savaş Çağı Umut Çağı ki neden, bu konuda var olan anlayışla- Altuğ’un Hakikat Korkusu- tine Nöstlinger gelmektedir. (Habora Kitabevi) adlı romanı ilk kez 1964 rın içeriğinde bazı düzeltmeler yapılması- Türkiye’nin Tini ve Felse- yılında yayımlanır. nın ötesinde, ilkesel yeni kararların alınma- TÜRKİYE’DEKİ 68 HAREKETİ İLE fe’sini merceğe alıyor. 1961 Küba Krizi’nden yola çıkarak 63’e sı, iyi kitap kavramı ve onun edebiyat eğiti- ÇOCUK VE GENÇLİK EDEBİYATI Serap Tükel, Zehra İpşiroğlu kadar geçen süreçte o dönemi yaşayan ve mi açısından kapsamının değiştirilmesi ta- Türkiye’de 68 Öğrenci Hareketi’nin çocuk ve Berin Uyar ile salgın döne- bu dönemsel bağlamda temsil edilen ide- lebinin ortaya çıkmasıydı. ve gençlik edebiyatına yönelmemesinde dö- minde başlayan, Yola Çıkar- olojilerin farklı kişilerde imgesel bağlamda İyi kitap kavramı sorgulandığında, ger- nemin baskın edebiyat ve eğitim anlayışının ken Evde Kalmak adıyla kitap- görünür olduğu ve bu kişilerin varlığında çekte bu kavramın yeterince belirsiz oldu- etkisi olduğunu söylemek mümkündür. Ço- laşan, Seçkin Zengin’in yayı- anlam kazandığını görebiliriz. ğu, birtakım genel görüşlerle yüklü olduğu cuk ve gençlere yönelik edebiyatın yeterin- na hazırladığı mektuplaşma- Baydar farklı toplumsal kesimleri met- ortaya çıkmıştır. Bunları içeren yapıtların ce olmaması bir yana varlığının karşı çıkıldı- larını konuşuyor. nindeki kahramanlarla özdeşleştirirken on- sanat yapıtları olmadığı, yalnızca ‘iyi’ ola- ğı bir dönemdir. Bu nedenle dönemin genç- Gültekin Emre, Aydın ları idealize etme ya da olumsuzlama ko- rak tanımlanabileceği ortaya konulmuştur. liğini anlamamıza yarayacak edebiyat ürün- Ulun’un Berlin Duvarı Yıkı- nusunda politik bakışından ödün vermek- Belli bir norma uygun, ideal iyi kitabın lerine yazık ki yazılamamıştır. lırken Türkler ve Batı Yaka- sizin belirlemeye çalışır. gerçekte olmadığı, hiç var olmadığı, bunun Eğitim sistemi, baskın toplumsal anlayış, sındaki Gazeteci adlı kitabını bir hayal olduğu vurgulanırken, ahlakçı ve çocuk ve gence hızla büyüme sorumlulu- değerlendiriyor. SONUÇ eğitici okuma kitaplarının üretilebileceği- ğu vermiştir. Feodal yapının etkisinin varlığı Necati Güngör, Musta- Bu iki kitap döneme yönelik tanıklık- ni ve bunların çocuklara yaşamsal destek fa Bilgin’in karikatür albü- sürerken aynı zamanda modernitenin henüz lar hem ideolojik bağlamda öncü grupta sağlayacağını düşünmenin sabit fikirli in- yerleşememesinin sanayileşme ve kentleş- mü Hayat Sanat Durumlar yer alan bir kişinin (Harun Karadeniz) kendi sanların kurdukları bir düşten öteye geçe- Anlar’ı tanıtıyor. menin tam gerçekleşmemesinin bunda et- dönemine yönelik tanıklıkları ve yaşanan- meyeceği söylenmiştir. kisinin olduğunu söyleyebiliriz. Emek Yurdakul, “Tavşan lara dönük eleştirileri, bu eleştirileri yapar- Peter ve Diğerleri” başlık- ken dönemin gençliğini anlatışı ve onların ARAŞTIRMA SÜRECİ VE SONUCU 68 NEYE KARŞI ÇIKAR? lı yazısında Beätrix Potter’ın kendisi oluşlarına hiç değinmeden sadece 68 hareketi, temelde var olan eğitim po- Yaptığım araştırmalar dönemin tanığı beş kitabını merceğe alıyor. o dönemin ideolojik kavgalarını sorgulayan olan kişilerle görüşmelerimin sonucunda litikasına karşı çıkar. Eğitim politikasına Öyküm Deniz, Hintli yazar haliyle var oluşu bize aynı zamanda bunla- dönük eleştiri, aynı zamanda yazın eleştiri- dönemi temsil eden ve gençlik sorunları- Amitav Ghosh’un kadim bir rı neden araştırmamız gerektiği konusunda siyle de politik ve sosyolojik düzlemde bir na değinen iki kitabın ötesinde başka kay- mitin izini sürdüğü sıra dışı ipucu veriyor. kesişme noktası oluşturur. nağa ulaşamadım. Dilerim bu benim eksi- bir yolculuğu anlattığı İşte bu ipucunun edebiyat açısından çok ğimdir. Öyle olursa sevinirim. Silah Adası’nı inceliyor. İYİ KİTAP VE 68 önemli tanığı olarak Baydar’ın Savaş Çağı Vitrindekiler, Güncel ve İyi kitap kavramına karşı koyma 50’li ve HARUN KARADENİZ: Umut Çağı var. Umalım ki bu dönemin ta- Mustafa Başaran’dan 60’lı yıllarda başlar. 60’ların ikinci yarısında ‘OLAYLI YILLAR VE GENÇLİK’ nıklığını anlatan daha çok kitap yazılsın. O Bulmaca köşelerimiz ile var olan çatışmalar daha da belirgin bir bi- İlk kitap edebiyat kaygısıyla yazılmasa dönemin yaşayanları umarım bizi bundan düşün trafiği sürüyor. çimde öne çıkar. Ancak bu dönemde çe- da dönemin içeriden tanığı olan ve yaşa- yoksun kılmazlar. n İyi okumalar l İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına: Alev Coşkun l Genel Yayın Yönetmeni: Arif Kızılyalın l Yayın Yönetmeni: Gamze Akdemir l Tasarım: Bahadır Aktaş l Grafik: Mehmet S. Aman l Sorumlu Müdür: Özgür Soyer l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- İstanbul l Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Reklam Genel Müdürü: Esra Bozok l Reklam Rezervasyon: Tel: 0 (212) 343 72 74 Mail: reklam@cumhuriyet.com.tr l Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. AŞ, Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No: 11A/41 KITAP Bahçelievler - İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir.