Katalog

Tavşan Peter ve diğerleri Yıllardır pek çok çevirisini okuduğumuz, Beätrix Potter’ın Tavşan Peter’i, yanına dört masal daha katarak seri şeklinde Büyülü Fener Yayınları’ndan çıktı. Resimlerin hem renkli hem siyah beyaz kullanılışıyla ve beyaz zeminli kapaklarıyla klasikler rafına yakışan seri, ikinci basımında pastel kapaklarla da sevenleriyle buluştu. Çocuklarımızı doğru şeylere özendirmesini gözetiyorsak kitapların, seçim yaparken belki Potter işimizi kolaylaştırır. kü diğerlerinde olduğu gibi burada da kendi başla- EMEK YURDAKUL rını derde kendileri sokuyorlar. Bayan Hoşdiken ise çamaşır, ütü hizmetleri ve- azar ve çizerliğiyle çocuk edebiyatına döşe- ren tatlı bir kirpi hanım. Devamlı mendillerini kay- diği taşların yanı sıra çevreciliğiyle de arka- beden Lucie’ye ne Tekir Kedicik ne de Gıtgıtgıdak Y sında kıymetli bir miras bırakmış bir kadın Sally yardım edebildi. Ve sonra Küçükköy’ün tepe- Potter. Kuzey batı İngiltere’de Lake District’e taşın- lerinde gördüğü beyaz lekenin peşine düştü. Koş- dığında, zamanla çevre toprakları da alarak koru- tu, koştu ve çamaşır mandallarıyla dolu çamaşır ip- maya çalışmış ve var ettiği bu değeri bir çevre ku- lerine vardı. ruluşuna miras bırakmış. Bayan Hoşdiken’le böyle tanıştı Lucie. Mendille- Lake District öncesinde de hayvan yetiştiriciliği rini ararken de birçok kişinin çamaşırlarına tanık ol- ve bitki bilim alanlarına çok sayıda katkı sunan ya- du. Potter’ın kitabın sonuna düştüğü nota göre, zarın doğayla sıkı dostluğunu, masallarını okuyunca kendisi Bayan Hoşdiken’i yakından tanırmış. tahmin etmek hiç zor değil. En bilindik karakteri, kendi tavşanından yola çı- BAY TOD VE PORSUK TOMMY karak yarattığı, kardeşlerinin kırmızı ceketleri ak- Bu beşlinin söz etmek için sona sakladığım kita- sine mavi ceket giyen Tavşan Peter. Söz dinleye- bı benim açımdan sürprizli. Bay Tod’un Masalı, anti rek öğrenmek yerine kendi keşfetmekten hoşlanan kahramanları da ana karakter yapmasıyla beni şa- bu meraklı tavşan, kendisi hakkında özellikle belir- şırttı. 1912’de yayımlanmış, kırsalda geçen bir hay- tilmemesine ve betimlenmemesine karşın Potter’ın van masalında iki kötü karakteri merkeze alıp iyi güçlü karakter yaratma becerisinin göstergesi ola- karakterler kadar çizmesine hayran kaldım. rak çok sevimli geliyor okura. Nefret ettik mi Tod ve Tommy’den? Hayır, tilki veya Belki Peter’in şaşkın yanından belki Potter’ın nahif porsuk olduğu için neden sevmeyelim ki! Neyse o ol- çizimlerinden dolayı bu şekilde hissediyoruz. Hiçbir ban köpeği Kep’le gelen tazıların Jemima’nın yumur- duklarını anlatmış Potter. Terbiyeli kişiler yerine de iki çiziminde “çocuklar için” sevimlilik katmadığı hayvan- talarını yemesi de bunların örneklerinden. huysuzun hikâyesini anlatacağını ilk sayfada belirtmiş. ların “kötü” olanlarına dahi bir sempati duyuyoruz. İşte bu iki huysuza, Tavşan Peter ve Tavşan Ben- TURTA VE BAYAN HOŞDİKEN jamin eşlik ediyor. Porsuk Tommy bebek tavşanla- JEMİMA PAYTAKÖRDEK VE BEYEFENDİ Kedi Çelimsiz, Köpek Düşes’i çaya davet eder ra bakan İhtiyar Bay Zıpzıp’ı oyuna getirip bebekleri Tavşan Peter gibi Jemima Paytakördek de istedi- ve bir turta pişirirse bu ikisine de dert olursa neler ğinin peşine düşen bir karakter. Yengesinin aksine kaçırıp Bay Tod’un evlerinden birine yemek için gö- olur? Kedi de köpek de kendi doğalarına sadıklar türüyor. Benjamin ve Peter, işin peşine düşüp be- Jemima’nın kuluçkaya yatmaya sabrı var ama çift- tabii ki. Kedi, fareli pastırmalı turtanın enfes olaca- bekleri fırından kurtarmaya çalışırken Tod evini da- çinin karısı bir türlü izin vermiyor buna. O da alıyor ğına emin; köpekse faresiz olması dileğini mektu- şapkasını, şalını ve güvenli bir yer arıyor. Koşuyor, ğıtıp kokutan Porsuk Tommy’ye sinirleniyor ve bi- bunda belirtmiş olsa da kara kara düşünmekte. zim tavşanlara kurtarma işinde pek iş kalmıyor. zıplıyor alışık olmasa da uçuyor bu uğurda. Aynı fırın kabına sahiplerse Düşes gizlice ken- Sonra da kendisini güvenli kulübesine davet eden Yirmi üç kitaptan beşini yayımlayan Büyülü Fe- di turtasını Çelimsiz’inkinin yerine koysa… Plan gü- bir beyefendiye rastlıyor. Biz o beyefendiye zerre ner, umarım diğerlerini de dilimize kazandırır. Fan- zelce işliyordu ki turtalar karışana kadar. Sonunda tastik edebiyatın çocukları kötü etkilediği fikrine güvenmiyoruz tabii ki. İşte bu kuşkulanmayan hal hastaya bakmak Saksağan Doktor Kurtçu’ya kaldı. de Jemima’nın saflığına güldürüyor bizi. karşı Beätrix Potter kitapları dimdik duruyor bunca Tam bir İngiliz çayı daveti, tam bir kırsal yaşam Tüylerle dolu bir odaya girince bile kaçmaya yel- zamandır. Üstelik son derece nahif bir dille anlattı- betimlemesi… Potter’ın satın aldığı Hill Top çiftliği- tenmiyor bu sevimli ördek. Neyse ki çiftliğe gidişin- ğı, nazik karakterlerle dolu masallarıyla. de çoban köpeği Kep’ten saklamıyor tanıştığı be- nin bulunduğu köyün güzelliğini yansıttığı çizimle- İngiliz kültürünün ufak tepkilerinin ve sakin hal- yefendiyi de onun sayesinde kurtarıyor canını. riyle boyutlanan masal, nezaket kurallarını tatlı tatlı lerinin izlerini sürerken doğayla iç içe yaşamanın Potter’ın hikâyelerinde sevimli de olsa saf da hay- işlerken yine dertli hayvanlara güldürüyor bizi. Çün- huzuru da tüm masalların dokusunda içimize işli- vanlar yine de hayvan. yor. Çocuklarımızı doğru şeyle- Başka hayvanları ye- re özendirmesini gözetiyorsak meleriyle son derece kitapların, seçim yaparken belki doğal bir şekilde özle- Potter işimizi kolaylaştırır. n rini koruyorlar. Yazar, çevresindeki insanların Bay Tod’un Masalı, 88 s. / Ba- karakteristik özellikle- yan Hoşdiken’in Masalı, 64 s. riyle hayvanlarını kur- / Jemima Paytakördek’in Ma- gularken onların doğa- salı, 64 s. / Tavşan Peter’in larıyla bağlarını koru- Masalı, 80 s. / Turta ve Çörek muş. Jemima’da tilki- Kalıbı, 64 s. / Beätrix Potter / nin kurnazlığı ve örde- Çeviren: Yeliz Üslü / Büyülü ği yeme çabası da ço- Fener Yayınları / 7+ / 2022. 22 Eylül 2022 20