Katalog

SEYHAN ERÖZÇELİK’TEN ‘KİTAP BİR: TÜM ŞİİRLER (1980-1996)’, ‘KİTAP İKİ: TÜM ŞİİRLER (1994-2011)’ Zaman, gençlik ve yaşamla dolaşıma can atan şiirler! Erözçelik şiiri, içinde bulunulan zamanla, o gün yazılan şiirle, gençlikle ve özellikle yaşamla dolaşıma girebilmek için can atan bir şiir. Şiirin varoluş nedenleri ve şairin yeryüzündeki konumuna ilişkin bugüne dek yapılmış sözüm ona büyük saptamaları da Erözçelik bilerek ya da bilmeyerek kadim bir oyuna ve rüyaya indirgemiştir. Birçok şiirini “işte böyle bir şey” şeklinde bitirmesinin bir nedeni de budur. şiiri iç içe çalışmak isteyenler için seçmeli düzlemde ele aldığımızda hakkını vererek leceği daha değerli bir şey olabilir mi? ZAFER ZORLU değil zorunlu kitaplardır.” (kitap iki, s. 11). kavramamız olanaksızlaşır. Seyhan Erözçelik bir şiirinde, denebilir ki Bu saptamanın önemi şurada: Erözçelik bir rüya-şiirinde, şöyle der: “hepimiz bir rü- air Seyhan Erözçelik’in (13 Mart 1962- elbette birçok teknik denemiştir ancak “na- ŞIIRI HER YÖNÜYLE KUŞATAN yaydık/ oturuyorduk uzun bir masada,/ bel- 24 Ağustos 2011), kendisinden son- Ş sıl yazılır”ın tek ölçüt olmasına, şiirin “na- MÜDAHALECI TARAF! ki doğduğumuz bir yer,/ belki de bilmeyiz.// ra gelen her kuşakla, özellikle yeni ku- sıl yazılır”ının uygulama sahasına indirgen- Seyhan Erözçelik şiirinde de “nasıl yazılır”la Onu kim bilir// Kim bilir ki,/ bunu,/ bu dün- şakla, yeni kuşağın en azından önemli bir mesine çoğunlukla izin vermemiştir. sınırlı kalmayıp şiiri her yönüyle kuşatabilen yada…// Bildim ki,/ biz,/ dünyadayız.// Bir kısmıyla doğal bir ilişki kurduğunu ve kura- bir müdahaleci taraf fazlasıyla var. dünyada.// Kim bilir,/ bu dünyada mı?” (ki- cağını düşünüyorum. ‘NASIL YAZILIR’A HAPSEDILMIŞ ŞIIR! Şiirlerinin toplu olarak tekrar ama bu tap iki, s. 307). Şairin tüm şiirleri iki cilt olarak kitap bir Buna karşılık, Türk şiirinin pek çok dö- kez Yağmur Taşı (2004), Vâridik Yoğidik Bu eşsiz dizeler bana göre Erözçelik şiiri- (1980-1996) ve kitap iki (1994-2011) adlarıyla neminde şiir “nasıl yazılır”a hapsedilmiştir. (2006), Pentimento (2011) adlı kitapları- nin hatta Erözçelik şiiriyle kalmayıp her dö- 160. Kilometre Yayınları tarafından yayımlandı. Bugün yazılan şiirin de bir handikabı budur. nı ve dergilerde kalmış “siyasi şiirler”ini nemin yaşayan şiirinin hiç olmazsa önemli bir Erözçelik şiiri, içinde bulunulan zamanla, o Tüm ihtişamıyla İkinci Yeni’nin de... de içerecek biçimde yayımlanması yani tüm parçasının meselesi olagelmiştir. gün yazılan şiirle, gençlikle ve özellikle yaşam- Oysa şiir biraz daha ötesidir hatta biraz da yapıtlarının eksiksiz bir araya toplanması- Şiirin varoluş nedenleri ve şairin yeryü- la dolaşıma girebilmek için can atan bir şiir. bundan sonrasıdır. Dolayısıyla tekniğe gö- nın en önemli getirisi de şu olacaktır: zündeki konumuna ilişkin bugüne dek ya- Hem kitap bir’in hem de kitap iki’nin edi- mülüp orada kalmak, tekniği biricik kılmak Söz konusu müdahaleciliğin nerelerden pılmış sözüm ona büyük saptamaları, Eröz- törlüğünü yapan ve her cilde birer önsöz ya- zan Haydar Ergülen de ikinci cilde yazdığı şiir adına az şey sunar. ve ne şekilde geldiğini, “müdahaleler” ara- çelik bilerek ya da bilmeyerek kadim bir önsözde, Seyhan Erözçelik şiiriyle hayat ara- Söz gelimi yakın dönemde yapılabilmiş sı birliktelik ve çatışmanın nasıl yaşandığını oyuna ve rüyaya indirgemiştir. Birçok şiiri- sındaki bağa şöyle dikkat çekiyor: “Seyhan en müdahaleci çalışmalardan biri, hatta ta görebilmemiz için önümüzde açık bir atla- ni “işte böyle bir şey” şeklinde bitirmesinin Erözçelik kitabı ya da şiir kitapları hayatı ve kendisi olan Parçalı Ham’ı sadece teknik sın varlığı. Bir toplu basımın okura sunabi- bir nedeni de budur. n GÜLSÜM CENGİZ’DEN ‘Bir Edebiyat Durağı: Küçükçekmece’ adıyla bazen de Nurettin Eşfak adıyla yayım- rini, emek, barış TÜLİN TANKUT lamış. Savaş karşıtı olduğu için, dönemin göz vb. konuları ya- açtırmayan baskılarından o da payını almış. pıtlarında ustalıkta ir Edebiyat Durağı / Küçükçekme- Hasan İzzettin Dinamo’nun eşiyle birlikte, işlediğine, çocuk- ce (Küçükçekmece Belediyesi Kültür Menekşe’de ucuza bir gecekondu satın alıp, lar için yazıp çiz- BYayınları) adlı kitabında yer alan şa- yerleşmelerine de çocukluk arkadaşı Yusuf diği çizgi romanlarda çevreye, topluma, doğa- ir ve yazarları geçmişleriyle birlikte anarken Ahıskalı’nın yardımcı olduğunu öğreniyoruz. ya olan duyarlığına dikkat çekilmiş. öncelikle insani olanın bellekten silinmedi- Afşar Timuçin’e gelince... Ailesiyle birlik- Çetin Altan da ailesiyle birlikte ğine dikkat çekiyor Gülsüm Cengiz. kısa süre de olsa rahat bir soluk almış. te bir süre Soğuksu’da yaşamış Timuçin ve Basınköy’e yerleşen yazarlarımızdan. Orhan Mehmet Akif Ersoy dini ve milli şiirlerin şairi hem okuyup hem de çalışarak eğitimini ta- Kemal ile karşılıklı bloklarda oturmuşlar, Usta şairlerimizden Eray Canberk, bir olarak tanınsa da dikkatli okuyucular onun in- yıl Safraköy’deki dükkândan bozma sınıfta mamlamış. Dünya görüşü nedeniyle aile- çocukları arkadaş olmuş. sanlara karşı sorumluluk duyan, acılarını eser- öğrencileriyle ders yapmış. Kitabın son ce çeşitli sıkıntılar yaşamalarına karşın dergi 1940 toplumcu, gerçekçi kuşaktan İlhami lerinde yansıtan yönünü de bilir. Yazar, anla- konuğu 1980 doğumlu yazar Ömer Açık, çıkarıp yayınevi kurarak düşüncelerini top- Bekir Tez de yolu Menekşe’ye düşenlerden. tımıyla ve kitapta yer verdiği şiirlerle Mehmet Küçükçekmece’de yaşarken, ilk çocuk ve gen- lumla paylaşmayı sürdürmüş. Nâzım Hikmet’le tanışması yaşamında önemli Akif’in bu yönüne de dikkat çekiyor. çlik romanı Menekşe İstasyonu’nu yazmış. Ve Basınköylüler... Basınköy’deki yo- bir dönüşüme neden olmuş; dostlukları bu iki İyi bir baba olduğunu, ayrıca kendi çocukla- Bir edebiyatçının edebiyat dünyasına lu, suyu, elektriği olmayan kooperatif evine şairi ortak bir çocuk kitabında buluşturmuş. rının yanı sıra, ölen arkadaşının üç çocuğunun içeriden bakması sık rastlanan bir du- ilk taşınanlardan biri olan Yaşar Kemal, eşi 1940’ta girdiği Bursa Cezaevi’nde Nâzım bakımını, eğitimini üstlendiğini vurguluyor. rum değil. Kitap, ülkemiz edebiyat tari- Thilda’nın ölümüne kadar burada yaşamış- Hikmet’le tanışan ve onun önerisiyle öykü 12 Mart 1921’de TBMM’de “İstiklal Mar- hine önemli bir katkı sunuyor. Gülsüm Cen- tır. O dönemde yazdığı eserlerinin hemen ve romana yönelen Orhan Kemal ve aile- şı” şiirinin “milli marş” olarak kabul edil- giz, kitabın sonundaki bibliyografik listenin tümü Menekşe Koyu’nda geçer. si, yazdıklarının hemen yayımlanamaması mesi nedeniyle 500 liralık ödülü de yoksul- de gösterdiği gibi iğneyle kuyu kazarcasına TİP Sözcüsü ve Ant Dergisi kurucularından nedeniyle sıkıntılı günler geçirmişler. An- lara sahip çıkan Darül Mesai’ye bağışladığı- bir çalışma yapmış. Kitabın yazılmasına olan Yaşar Kemal’in yazıları nedeniyle Alpay cak 27 Mayıs’tan sonra Basınköy’deki nı anımsatıyor ardından. aracı olan Küçükçekmece Belediyesi Kül- Kabacalı ile birlikte yargılandığına dikkat çe- daireyi AST tarafından sahnelenen oyu- 1940 toplumcu kuşağından şair, yayıncı ve tür ve Sosyal İşler Müdürü yazar Güney ken Gülsüm Cengiz, “Seçimini emekten, emek- nunun telifiyle satın almışlar. 40 kuşağının matbaacı Yusuf Ahıskalı da kitapta yer alan bir Özkılınç’ın ve Küçükçekmece Belediye çiden, yoksul halktan yapan bütün aydın, sa- önemli şairlerinden Enver Gökçe’nin de yo- diğer isim. Yaşamının sonuna dek Menekşe’de Başkanı Kemal Çebi’nin bu girişimi dileriz yaşamış Ahıskalı. Dönemin siyasi baskıla- natçı ve devrimciler gibi o da seçiminin bede- lu Menekşe’ye düşmüş. Yaşar Kemal’in diğer belediyelerimiz için de örnek olur. n rı onun dergicilik tutkusunu yok edememiş. lini ödedi” diye yazıyor kitabında. düşünceleri nedeniyle zor zaman geçi- 1938’de ilk sayısı çıkan haftalık edebiyat Karikatürist ve çizgi roman yazarı Mustafa ren arkadaşlarına hep yaptığı gibi, Mey- Bir Edebiyat Durağı: Küçükçekmece / dergisi SES’te, o dönemde cezaevinde bulu- Eremektar ,“Mıstık”... Oğluna karşı sevecen dan Larousse’da ona iş bulmasıyla ve Gülsüm Cengiz / Küçükçekmece Beledi- yesi Kültür Yayınları / 400 s. nan Nâzım Hikmet’in şiirlerini bazen gerçek bir baba. Kitapta; günlük yaşamın çelişkile- Menekşe’ye taşınmasına yardımcı olmasıyla 8 25 Ağustos 2022