Katalog

Romanda kararlılık... Filiz Özdem, Zeynep Göğüş, Abdullah Aren Çelik romanda kararlılık gösterdikleri öne sürülebilecek üç yazar. Yapıtlarına bakarak bu yazarların roman kavrayışlarını gözlemek, bunu, yarattıkları roman evrenleriyle karakterleri üzerinden okumak, bu doğrultuda roman estetiği paydasında eğilimleriyle yapıp etmeleri üzerine düşünce üretmek pekâlâ olanaklı. zellikle son yirmi yılda Hep Yalnız’la (2016), sonun- ilk romanlarını yayım- cusu Yediler Teknesi’ni (2021) layıp da alanda veri- de ulaştırdı, yapıtlarının tümü- Ö mini sürdüren yeni ya- nü okudum böylece. zarları hakkıyla tanıyor muyuz Abdullah Aren yayımladığı acaba? Sayıları her geçen gün bu üç romanda temel duruş, artan bir yazar yelpazesi var kar- ana omurga bağlamında tür- şımızda, yapıtları dev roman da- deş çatılama getirirken anla- ğarı oluşturuyor ama kimileri dı- tı evreninde polisiyeye daya- şında bu yeni yazar yelpazesin- lı kışkırtıyla okuru siyasal bir den gereğince haberli olduğu- koşu bandına çıkarıyor adeta. muz söylenemez yine de. Ancak bunları farklı biçem- Bunu kendisine özel iş edinmiş lerle yapılandırma konusun- alımlayıcıyla dar okur kesimi dı- da duyarlı. Çünkü üç roman şında yazın kamuoyunun bu ya- bu anlamda birbirinden fark- zarlardan haberli olduğunu söy- lı biçemsel yapıda geliyor okur lemek çok güç. Her yıl yayım- önüne. lanan romanların, azımsanma- İlerde Hep Yalnız, “Çatlı’dan yacak bölümü birer ilk kitap üs- Çapsız’a, Yeşil’den Sarı’ya telik. Ancak yayıncılıktaki başat bütün kara adamlar(ın) cirit “sistem”, yönlendiriciliği sürdür- at(tığı)” (88), “cesetlerin To- düğünden geniş okur kitlesi, “sahibi- sonuçlar sıkı, hatta zorunluluk bağlarıy- ros marka arabalarla taşındığı” (9) landığı söylenebilir. Murat, Brüksel’de nin sesi” düzeyinde kalıyor hep. la sarmalanmış halde önümüze geliyor. “diplomasi muhabiri olarak” çalışma- 1990’larda Diyarbakır çevresinde, Aşağıda yeni yapıtlarıyla aldığım, ro- Söz konusu romancı yaklaşımını “kış(ların) geçmek bilme(diği)”, “[k]art ya başlayıp “deneme tadında (.) haf- manda on beş yılını doldurmuş Filiz Öz- yazar, bize son yapıtında bir kez da- tada bir” yazılar kaleme alan, sıklıkla kurt, kart kürt, zart zurt sesleri”yle (43) dem, ancak son dörtbeş yıl içinde gün ha sergiliyor. Nitekim marangoz usta- Pasur’da geçiyor. Türkiye’ye gidip gelen “Büro Şefi”dir. yüzüne çıkan Zeynep Göğüş, Abdullah sı Asaf’la, bir büyük gazetenin “dert (12, 13) “Dadandığı” Brüksel bitpaza- Yazar, evet, bu ilk romanında olay Aren Çelik bu bağlamda roman yelpa- dinleyici”si (52) Pervin’in özöykü- bağlantılarında, kişileri bunlarla ilişki- rında, bir tıraş sehpası bulur. zemizde kendilerine yer açarken alanın sel aktarıma dayalı kişisel serüvenle- Dostları aracılığıyla Abdülhamit ta- lendirmede anlatısal anlamda bir ölçü- kararlı adları arasında konumlandıkla- ri, yazarın kurduğu çatılama doğrul- de tutukluk sergilemiyor değil ama bu- rafından yapıldığını öğreneceği seh- rını da gösteriyorlar enikonu. tusunda, çocukluktan yetişkinliğe ro- pa, İstanbul’dan, tarih profesörü Oğuz na karşın böylesine sert bir kozayı, ka- man evrenine yayılan, bunlarla örtü- saba parodisi havasında yer yer kara eliyle geçerek gelmiştir. Murat ona FİLİZ ÖZDEM: BÜTÜN şen anlatı akışıyla sürüyor. ulaşmaya çalışırken doksanlık Oğuz’u anlatıyla, aykırı gerçekçilikle sarmalayıp ATEŞLER SÖNDÜĞÜNDE Sayfalar ilerledikçe, Asaf’ın dervi- köpürterek denge kurabiliyor yine de. Brüksel’de karşısında bulacaktır. Filiz Özdem, yayımladığı beş roma- şan tutumu, Pervin’in aldığı mektup- “Tek bir nesne üzerinden (…) birbiri Son yapıtı Yediler Teknesi’nde ar- nın ardından bizi altıncı romanıyla bu- larla paylaştığı dertler birbirine geçen tık müthiş bir romanla karşı karşıya- ardına açılan gizemli kapılar” bizi ro- luşturdu: Bütün Ateşler Söndüğünde salkım hikâyeler halinde romanda- mandaki hikâyelere taşır. “[H]er yapı- yız. Tarihsel, mitsel kıvrılmalarla “ye- (YKY, 2022). ki burgaçlara çekecektir bizi. Filiz’den di” ritüelini yerleştirdiği anlatı, adeta tın (…) bilinçdışı bir dinamiği olduğu- Filiz yakından izlemeye çalıştığım bir bireyin gizemli iç dünyasına dalan yi- nu düşün(en)” Murat Oğuz’un, kendi- bir requem halinde, “ölü”lerle akar- romancımız. Yayımladığı her romanla, ne dikkat çekici bir roman. ken bir meşum “kule” aracılığıyla sini aile tarihini yazması için anlaştığı ciddiye alınması, önemsenmesi gere- gazeteci sanmasına itiraz etmez. Kafkaesk ortamın sırt ürperten hava- ken bir yazar niteliği taşıdığını göster- ZEYNEP GÖĞÜŞ: sını yayıyor sayfalar arasında. Böy- “[Y]azılı kaydı” “15’inci yüzyıla kadar mişti zaten, hatta “yeni”yle ne kastedi- YOK ÇÜNKÜ TELAFİSİ gide(n)” (31) aile tarihini yazmayı ka- lece distopik anlatısıyla okuru enine lebilirse, onun, bu anlamda en azından Zeynep Göğüş, arka arkaya iki boyuna silkelemeyi hakkıyla başarı- bul eder, bu arada “insanların ve aile- “yeni” açılımlı romancılarımızdan biri romandan sonra, yine Everest yayını lerin de bir resmi tarihi (.), bir de bilin- yor Abdullah Aren. olduğu da ortadaydı ayrıca. üçüncüsüyle geldi: Yok Çünkü Bu çerçevede bizden Kaan meyeni ya da konuşulmayanı” (9, 11) Bütün romanlarında, karakterlerini, Telafisi (2021). Özyaşamöyküsü- bulunduğunu kavrar. Arslanoğlu’nun Sessizlik Kulele- göze çarpan davranışları, tutumlarıyla ne göre, “2016 yılında roman yaz- ri 2084’ü (2007) anımsanıp Nevra Roman, zaman kaydırmalarıyla ai- öne çıkaran yazar, onları bu eylemle- mak üzere köşe yazarlığını bırak(an)” le tarihinden Türklerin Anadolu’da- Bucak’ın Kule’sine de (1999) şöyle bir rinde tetikleyen kaygıyla korkuyu, dü- Zeynep’in dört yılda verimlediği uğranabilir. ki tarihine farklı altüst oluşlara uzanıp şünceleri, ebru halinde birbirine ka- üçüncü roman bu. geçmişle bugünün katmanları arasın- Sonuçta üç yazar, kararlılıklarıyla rılı kuşkularını, ortaya çıkışından yol Halk romancılığımızın ardılı görü- romanda doğru bir tutum sergilerken da akar, ilerler. açtığı sonuçlara dek roman evreninin nen yazar üç romanında da hem ge- okurdan da ilgi bekliyor haklı olarak. şaşmaz dokusu içinde bütün dolantı- nelde hem özgül zaman dilimi içinde ABDULLAH AREN ÇELİK: larıyla yerli yerine oturtuyor. toplumsal karmaşalara yer açıyor. YEDİLER TEKNESİ www.sadikaslankara.com, her Roman evrenine yerleştirilen kişilerin Ancak bunlarda bakış açısının perşembe öykü-roman, tiyatro, İkinci romanı Kandan Adam (2018) öteki kişilerle, olayla ilişkilenişleri, kö- iletişim diline değil, romanın gereksin- üzerine yazınca Abdullah Aren Çe- belgesel alanlarında güncellenerek kendeki kaynakların ortaya serilişi veya diği kapsayıcı dil-mantık temeline yas- sürüyor. lik, yine Everest’ten ilk romanı İlerde 16 28 Nisan 2022