Katalog

ZÜLFÜ LİVANELİ’DEN ‘BALIKÇI VE OĞLU’ ‘Bu çağda hepimiz çok çeşitli etkiler altındayız!’ Zülfü Livaneli, İnkılâp Yayınevi tarafından yayımlanan yeni romanı Balıkçı ve Oğlu’nda, Ege balıkçılarının ve göçmenlerin kaderine eğiliyor. Göçmenlerin bir bilinmeze doğru göze aldıkları yolculuğu, hayatta kalma çabalarını, “deryaya yakın, dünyadan uzak” yaşamlarını balıkçı Mustafa, Mesude ve Samir bebek üzerinden anlatıyor. Balıkçı ve Oğlu, Ege’nin tarihinden bugününe, balık çiftliklerine ve rant hırsıyla dağlara, kıyılara saldıran şirketlerin yarattığı ekolojik yıkıma ilişkin de çok şey söylüyor. Balıkçı ve Oğlu, Livaneli’den aile, aşk, ebeveynlik, evlat, kadın dayanışması, dostluk, göç, doğa üzerine çağdaş bir epope. NAZ ERDOĞAN ‘HAYATI KÖKÜNE KADAR YAŞAYAN KARAKTERLER YARATMAYI SEVİYORUM’ n Balıkçı ve Oğlu, göçmenlik meselesini ele alan, arka planda da toplumsal duyarlılığınıza işaret eden ekolojik yıkım, rant sorunu gibi temel noktalara parmak basan bir roman. Kitabın yazım serüveni nasıl başladı? Bu roman aklıma bir balıkçının denizde bir ceset bulmasıyla düştü. Aslında uzun bir roman değil ama yoğun. İlk bölümü Cumhuriyet ekinde Yunuslar adıyla ya- yımlanmıştı. n Göçmenlik meselesi, ekolojik yıkım ve rant meselesinin yanı sıra toplumsal başka konulara da değiniyorsunuz. Tüm bunları aynı romanda ele alma- nın yazım sürecinde doğurduğu zorluk- lar oldu mu? Hayır, tam tersi. Roman karakterle- ri geliştikçe onları etkileyen koşullar da genişlemeye başlıyor. Yoksa şu sorunu da anlatayım, bunu da aktarayım gibi bir derdim hiç olmadı. Özellikle bu çağda hepimiz çok çeşitli etkiler altındayız. Bu etkilerden sıyrılmış, soyut, gökyüzünde yaşayan insanlar değil kanlı canlı, bu hayatı köküne kadar yaşa- yan karakterler yaratmayı seviyorum. Hayır, siyasi bir roman değil. Kişile- gelen tehlikeli balıklar, deniz emekçile- ken, yaşanan büyük iktisadi krizi de ha- Bu romanda asıl tema, çocuklarını kay- ri ve bir aile dramını anlatan bir roman. rinin ekmek kapısını zorluyor. ber verir. İyi romanlar, siyasi bildiri ya betmiş olan acılı bir çiftin, balıkçı Mustafa Ama dediğim gibi bu insanlar uzayda de- Ormanlarımız kesiliyor, havamız, su- da reçete değildir ama kahramanları ara- ile Mesude’nin hayata tutunma mücadelesi. ğiller, yaşadıkları bölgedeki her olay on- yumuz zehirleniyor. Bunlardan etkilen- cılığıyla, yaşanan dönemin insanlar üze- ların yaşamlarını da etkiliyor ve yaşam meyen bir yazar düşünemiyorum. rindeki etkisini ortaya koyarlar. ‘TÜRKİYE BİR GEÇİŞ YOLU!’ mücadelesi içindeler. Ortega y Gasset, “Ben, kendimin ve n Türkiye’nin uyguladığı göçmen ‘İYİ ROMAN SİYASİ çevremin ortalamasıyım” derken haksız politikasını nasıl buluyorsunuz ve bu ‘DÜNYA, ŞİRKETLERİN BİLDİRİ YA DA REÇETE değildi. göçmen bireyler ve toplum üzerinde VE ORTAĞI SİYASİLERİN DEĞİLDİR!’ n Balıkçı ve Oğlu’nu önceki roman- nasıl etkiler yaratıyor? HIRSLARINA KURBAN!’ n Her roman yazıldığı dönemin özel- larınızla karşılaştırdığınızda onu diğer- Türkiye bir geçiş yolu. Gelenlerin ba- n Romanda “balon balığı” ile “siya- liklerini de yansıtır. lerinden ayıran yön nedir? zısı da kalmak istiyor tabi. Harpten, yı- nür kullanarak altın arayan ve orman- Siz, Balıkçı ve Oğlu’nu yazarken en Galiba bu romanın dili daha şiirsel ol- kımdan, zulümden kaçan çaresiz insanlar. daki ağaçları kesen şirketler”in varlığı çok hangi toplumsal olay veya olaylar- du. Konu ve kahramanlar da beni çok Hepsinin ayrı bir trajedisi var. da bir başka soruna dikkat çekiyor. dan etkilendiniz? sardı yazarken. Denetim altında tutabil- Günümüz gerçeklerinden beslenen bir Toplumsal altüst oluşlarda ilginç ro- diğim ve eski deyimle “ağyarını mani, ‘SİYASİ BİR ROMAN DEĞİL’ roman yazmak nasıl sorumluluklar ge- manlar çıkar. 19. yüzyıl sonu Rus ro- efradını cami” bir orman oldu. n Romanda yer alan konuları irdele- tirdi size? manına baktığımızda, herkes büyük bir Ben yoğun ve gereksiz söz kalabalı- diğimizde birçoğunun doğrudan veya Dünyanın, dağların, denizlerin kirlen- huzursuzluğun pençesindedir. William ğından kaçan romanları severim. dolaylı olarak siyasi anlayıştan kaynak- diği, büyük şirketlerin ve onlarla ortaklık Faulkner’in romanlarına Kuzey-Güney Roman kişisi bir davranışta bulunur, landığı da görülmekte. yapan siyasilerin hırslarına kurban edildi- iç savaşının gölgesi vurmuştur. onun yorumlamak, psikolojik yansıma- Siz Balıkçı ve Oğlu’nu siyasi bir ro- ği her gün gözümüze sokulan bir gerçek. John Steinbeck, Kaliforniya’ya çalış- larını bulmak okura kalır. Bir buzdağı- man olarak görüyor musunuz? Denizlerin kirlenmesi ve uzaklardan maya giden mevsimlik işçileri anlatır- nın ucunu göstermek tekniği belki de. n 12 26 Ağustos 2021