Katalog

HALDUN DORMEN’DEN ‘Yaşlanmaya Vaktim Yok’ Haldun Dormen’in yeni kitabı Yaşlanmaya Vaktim Yok (Mona Kitap), önceki biyografi niteliğindeki Anılar, Sürçü Lisan Ettikse, Antrakt, İkinci Perde ve Nerede Kalmıştık yapıtları gibi anılardan süzülenleri kapsıyor. Bu kitabında, özellikle yaş alma nedeniyle bir kenara oturup ölümü beklememek gerektiğini, her yaştaki kişinin ideallerinin peşinden gitmeye devam edebileceğini başta kendi yaşamından olmak üzere örnekliyor. KITAP BULMACA Hazırlayan: MUSTAFA BAŞARAN trbulmaca@gmail.com VEDAT ARIK KAMURAN KAYA D oksanı aşkın yaşında halen tiyatroda bu denli etkin olmasından büyük huzur duyan Haldun Dormen, kitabında; evde oturup “Çoluk çocuk beni ziyaret eder mi acaba?” diye kara kara düşümektense, vakit artık çok geç demeden ideallerinin peşinden giderek ve yaşam felsefesine “hiç vaktim yok” düşüncesini yerleştirmeye çalışarak dünyanın daha aydınlık olacağını öne sürüyor. Kitabın “Dadılar ve Yaşamıma Yön Veren” bölümünden de anlaşılacağı üzere varlıklı bir ailede büyür Dormen. Ancak babasına Amerika’dan yolladığı ve kitabına tam metnini aldığı 20.05.1948 tarihli mektubunda şunları yazarak, ailesinin direnmesine karşın tek ideali olan sanatla yaşamak için her türlü olanağı zorlar: “… Baba ben kendimi hatırlayabileceğimden beri yalnız bir tek ideal için hayatımı düzenlemeyi düşünmüştüm. Bugün yirmi yaşıma bastım. Bu idealim değişmek şöyle dursun büsbütün sağlamlaşmış bir şekilde kafamda duruyor. Baba idealim Türkiye’de iyi ve kıymetli bir sinema sanayi kurabilmek için Amerika’daki Yale Üniversitesi’nin Dramatic Art kısmında üç senelik prodüktörlük tahsili yapmaktır. Yine hayal içinde yaşıyorsun diyeceksin. Hayır baba, hayal içerisinde değil, tam manasıyla hakikatlerle karşı karşıyayım…” Amerika’da yerel ölçekte Saranac Lake Tiyatrosu’nu kurar. Ve Türkiye’de uzun soluklu Dormen Tiyatrosu bünyesinde, “Şahane Züğürtler”, “Sokak Kızı İrma” gibi önemli tiyatro ve müzikallerde oynar ve bunları yönetir. Sinemada ise az yapıt vermesine karşın, yönetmenliğini üstlendiği “Bozuk Düzen” (1966) filmiyle çeşitli ödüllere de uzanır. Yani Haldun Dormen, sanatla yaşar ve onunla yaş alır... Dormen, kitabının “Artık Aramızda Olmayanlar” bölümünde dostlarını sevgiyle anıyor. Erol Günaydın, Altan Erbulak, Yıldız Kenter, efsanevi programlarından olan “Kamera Arkası”nda çalıştığı Kemal Uzun, İsmet Ay gibi dostlarından kimi anılar demetini okuyucularına aktarıyor. “Olmak Ya da Olmak”ta gençlerin sanat yolculuklarında zorlukların üstesinden nasıl gelebileceklerini, güven duygusunu nasıl yitirmemeleri gerektiğini, deneyimden ve bilgelikten kaynaklı öneriler ve çözüm yöntemleri kılavuzu olarak sunuyor. Son bölüm “Bunları da Bilmekte Yarar Var” da ise; Afife Jale’den, Arthur Miller’a, Bedia Muvahhit’in tiyatromuzdaki öneminden, Cyrano da Bergerac’ın yazım sürecine değin sanatla ne derece yakınlığınız olursa olsun bilinmesi gereken bilgileri yalın bir dille aktarıyor. Kitabın son sayfalarında yer alan “Dormen Arşivi” bölümü de gerek sahne alırken, gerekse özel yaşamında çektirdiği özel fotoğrafların yanı sıra arkadaşlarından ünlü Amerikalı aktör Paul Newman’ın kendisine gönderdiği mektupla da çok ilgi çekici… n KITAP Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru Yol Ayrımı adlı kitabın yaratıcısının adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse aynı kitaptan bir metin ortaya çıkacaktır. Geri de kalan harfleri de siz tahmin ederek metni oluşturun. Tanımlar ve sözcükleriniz: A. Kullanma işini yaptırma. 9 32 55 34 78 50 75 37 21 4 59 B. Abeylegesse soy isimli Türkiye ve Avrupa rekoru sahibi Etiyopya asıllı Türk orta ve uzun mesafe koşucusu. 8 30 48 17 70 C. “Bütün bir gövdeye bir hayret Bir şaşkınlık bir taaccüp gibi donan Gelinleri ışığa uzayan bir at gibi Aşk bir at gibi Fetih bir at gibi ...................... bir taç gibi Çağım ve içimizde balyoz gürültüleri.” (Cahit Zarifoğlu’nun Şiirler kitabından) 6 2 22 38 46 11 51 82 D. Türk tiyatrosunun toplumcu gerçekçi çizgideki önemli oyun yazarlarından biri olan yazarın oyunları defalarca sahnelenmiş ve ödül almıştır. Bazı eserleri Dışarıda Yağmur Var, Rumuz Goncagül’dür. Yazarın soyadını soruyorum. 20 3 23 52 44 45 81 G. “Bu olaylar içinde normal olmak bir çeşit ............................. sayılmaz mı?” (Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Yaban adlı kitabından alıntı) 41 15 29 36 24 56 64 27 69 66 H. Halide Edip Adıvar’ın 1912 yılında Tanin gazetesinde yayımlanan mektuplardan oluşan romanıdır. Romanda, genç bir kadının hayatı, mutsuz aşkları, bunalımı, kendini bulma çabası işlenir. 71 72 18 31 40 79 I. Bir konunun incelenmesi ve eleştirilmesi gereken bütün yönlerini birer birer inceleme, araştırma, tetkik ve tetebbu etme. 74 54 80 13 19 10 63 67 J. “..... Edebiyatı’ (Başlıca yazarları, Fyodor Dostoyevski, Lev Tolstoy, İvan Turgenyev, Nikolay Vasilyeviç Gogol, Maksim Gorki, Karamazov Kardeşler, Anton Çehov...) 43 25 58 E. “Bana ait olan şeyleri ........................... hoşuma gitmez, böylelikle kaybettiğim şeylerin farkına varmamış olurum.” (Montaigne’nin Denemeler adlı kitabından) 73 14 26 68 65 39 5 77 62 33 F. Kızartılmış hamurun şekerli bir şurup içinde servis edildiği bir Türk tatlısı. 12 76 7 28 61 1 35 1624 ÇÖZÜM: A. SAMİMİYET, B. UYDURUKÇU, C. NALLAMAK, D. AKREDİTİF, E. YEKNESAK, F. AVUTULUŞ, G. KEHRİBAR, H. IRKÇI, I. NEZAFET. Metin: “Yüreğim ıslaktır benim kuytularda ağlamaktan ve hafif uçuktur rengi kurusun diye kaç kez güneşe” (Sunay Akın) 21 8 Nisan 2021