Katalog

MERHABA Sosyolojik yönüyle edebiyat olgusunu çeşitli açılardan ağının yankılarına ve yan- tartışmak amacıyla birçok gınlarına yapıtlarında olan- Ç yazarın metinleriyle katkı ca yer vermiş, “Bir kenti ta- nımanın en bilindik yollarından bi- verdiği Edebiyat Sosyolojisini ri de insanların orada nasıl çalış- Güncel Kılmak (Editörler: tığına, orada birbirlerini sevdiği- Aziz Şeker, Emre Özcan / ne ve nasıl öldüğüne bakmaktır” sözüyle de zihinlere kazınmış, en Nika Yayınevi / 512 s.), temel verimli çağında, 4 Ocak 1960’ta, yaklaşımlar, toplumsal- 47 yaşında hayatını kaybeden Nobel Edebiyat Ödüllü usta ya- politik dönüşümler ve roman zar Albert Camus kapağımızda. incelemelerinden oluşuyor. Kaybın büyüklüğü her çağda ta- rifsiz! Ne mutlu ki küllerinden do- ğuyor hâlâ. Anısına saygıyla… Nurbanu Kablan’ın yazısı... Üçüncü sayfamızda, temel yaklaşımlar, toplumsal-politik ‘Edebiyat Sosyolojisini dönüşümler ve roman inceleme- lerinden oluşan Edebiyat Sosyo- lojisini Güncel Kılmak’ı irdelediği yazısıyla Yakup Ruhi yer alıyor. Alev Coşkun, Prof. Dr. İsa Güncel Kılmak’ Eşme’nin Köy Enstitüleri nasıl doğdu, nasıl gelişti, neden yıkıldı ği” başlıklı yazısında, edebiyat toplum etkile- Değişimin Temelleri: “Tercüme Odası” ve YAKUP RUHİ sorularını açıklığa kavuşturduğu şimini tarihsel ve sosyolojik yönleriyle irde- “Tercüme Bürosu”. Köy Enstitüleri: Yarım Kalan Ay- liyor. Emre Özcan ve Aziz Şeker’in “Sosyal İbrahim Özakman, “Erken Cumhuriyet Döne- EDEBİYAT-SOSYOLOJİ İLİŞKİSİ dınlanma Atılımı kitabını inceliyor. Problem Kavramı Üzerinden Edebiyatı Gün- mi Modernleşme Sürecinde Edebiyatın İşlevi”. Edebiyatın gerçeklik temelinde toplumsal Gülseren Engin, Ayşe Ay- cel Kılmak” başlıklı yazısı ise ekonomik ya- Gazanfer Kaya, “Türkiye’nin Kırsal ve Kent- bir olgu olarak değerlendirilmesi, başlangıçta sel (Solmaz) Güntürkün’ün kap- pıyla kültürel-sanatsal yapılar arasındaki iliş- sel Yapısındaki Toplumsal Değişmelerin Ede- edebi metnin dışında dikkatleri edebiyat en- samlı araştırması Yûnus Emre ve kiyi irdelerken sosyal problemler kavramının biyata Yansımaları (1950-1980 Dönemi)”. düstrisine çekerken zamanla edebi metinlerin Uluborlu’yu merceğe alıyor. edebiyat açısından öneminin altını çiziyor. Çiçek Coşkun, “1980 Sonrası Toplum- sosyolojik bir malzeme olarak ele alınması Ali Mustafa, usta şair ve yazar Mustafa Günay, “Edebiyat ve Felsefe İliş- sal Değişim ve Türk Edebiyatı”. Betül Ahmet Özer’in 2021’de yayımla- gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. kisi Üzerine” başlıklı yazısında, her iki dalın Bayraktar“Neoliberal Dönüşümün Türk Dis- nan Mordoğan-Toplu Şiirler, Dü- Özellikle büyük ölçekli sosyal-ekonomik birbirini nasıl beslediklerini vurguluyor ve topya Öykülerindeki Yansımaları”. şün Gerçeği, Tanığım Hayat, Na- olaylarla beraber toplumsal koşulların ortaya edebiyat-felsefe ilişkisini değerlendiriyor. sıl Anlatsam kitaplarını inceliyor. çıkardığı sosyal problemlerin insan-toplum Veysel Lidar, “Modernite ve Edebiyat: SOSYOLOJİNİN VAZGEÇİLMEZİ Erendiz Atasü, Selim İleri ve yaşamını derinden etkilediği gerçeği, tarihsel Bauman’ın Modernite Eleştirileri Üzerin- EDEBİ METİNLER! Burcu Aktaş’ın hüznün ve iç he- aralıklarda birçok edebiyatçının bu olguları den Bir Değerlendirme” başlıklı yazısında, Kitabın üçüncü bölümü çeşitli sosyolojik saplaşmaların dışa vurulma- işlemesini kaçınılmaz kılmıştır. olgular etrafında odaklanılan edebiyat sosyo- sı açılarından bir anlamda Se- Bauman’ın moderniteye getirdi- Sosyal teorisyenlerin, sos- lim İleri romanlarının tarzını be- ği eleştirileri temele alarak ede- lojisi incelemelerinden oluşmaktadır. Bu bö- yolojik imgelemlerini olumlu nimsemiş, bir yazarın iç dünyası- lümde yer alan yazarlar ve yazıları da şöyle biyattaki izlerini araştırıyor. yönde etkileyen edebiyatın sos- nı okura açan söyleşisi Düşüşten Günil Özlem Ayaydın Cebe, sıralanıyor: yolojik okuması, edebiyat sos- Sonra’yı değerlendiriyor. İnan Akdağ, “Charles Dickens’ın İki Şeh- “Milliyetçilikten Küreselcili- yolojisini yetkin kılarken onu Gültekin Emre, Ali Cengizkan rin Hikâyesi Romanında Politik Öznenin İn- ğe Edebiyat Tarihi Yazımı”nda, yalnızca belirli alanlarla sınır- ile söyleşi ve değerlendirmeler, Avrupa ve Amerika kıtaları şasında Nesnel Koşulların Rolü”. lamamakta, disiplinlerarası bir “şiirlemeler”, öyküler” ve dikkat İhsan Çetin, “Drina Köprüsü Romanında odağında edebiyat tarih yazımı- alana davet etmektedir. çeken yorumlardan oluşan Şiir nın bir tarihini sunuyor. Mekân Sosyolojisi Çözümlemesi”. Temel yaklaşımların ortaya ve Yaşam kitabını konuşuyor. Senem Gürkan, “Feminist Cennet Altundaş, “Karnaval ve Jön Türk konulduğu Edebiyat Sosyoloji- Y. Bekir Yurdakul, Asuman Romanlarında ‘Sınırları’ Aşarak Eğlenen Metodoloji ve Epistemoloji- sini Güncel Kılmak (Editörler: Portakal’ın, bir dehanın, büyük nin Olasılığı ile Feminist Ede- Türk Kadınları”. Hasan Turgut, “Gelenek- Aziz Şeker, Emre Özcan / Nika bir sanatçının atölyesini evimi- biyat Eleştirisinin Ortaklığı le Modernlik Arasında Kamusallık. Rasyonel Yayınevi / 512 s.) kitabının ilk ze getirdiği öyküleri Picasso’nun Üzerine”de feminist metodolo- Öznenin İnşası ve Miras: Namık Kemal’in Gözleri’ni inceliyor. bölümünde edebiyat-sosyoloji ji ve epistemolojiye ilişkin bilgi Şiir Eskizleri”. Aziz Tamer Güler, “Nâzım Emek Yurdakul, Ebru Akkaş’ın ilişkisi ele alınıyor. verip feminist edebiyat eleştiri- Hikmet Şiirinde Mekânsızlık”. insanı doğayla yakınlaştıran Uğur Dolgun, “Edebiyat Sosyolojisi Yap- sinin kesişim noktalarını vurguluyor. Cahit Aslan, “Türkiye’de Toplumsal De- Dinozor Ağacı’nı değerlendiriyor. mak ya da Yapamamak!” isimli çalışmasın- Adil Başoğul, Mustafa Menekşe Yavuz, “Ekoeleştiri ve Edebiyat” ğişme Dinamiklerinin Yaşar Kemal Roman- da, Türkiye’de edebiyat sosyolojisinin hâlâ Güçlü’nün, toplumsal sorunla- başlıklı yazısıyla ekolojik değişimin sonuç- larındaki İzdüşümü: Hüyükteki Nar Ağacı yeterli düzeyde tartışılmadığını belirtirken rı, olguları güncel olaylardan yo- larının ve etkilerinin çoğalmasının edebi me- Romanı Üzerinden Bir Okuma”. Ertuğrul Aydın, “Edebiyat Sosyolojisi-Kar- la çıkarak tarihsel bütünlükte bil- tinlere yansımasını işliyor. Alev Önder, “Adalet Ağaoğlu’nun Hayır… şılaştırmalı Edebiyat Bilimlerinde Kesişen gi ve tutarlılıkla işleyen şiirlerinin Romanında Aydın Sorunsalı”. Elif Hacısa- Nokta ve Referanslar” metninde, her iki di- yer aldığı seçme şiirleri Sizden KEMALİST MODERNLEŞME VE lihoğlu, “Kapitalist Toplumsal Gerçeklik ve siplini tarihsel bir zeminde kritik ediyor. Önce Geçtim’i inceliyor. EDEBİYATA YANSIMALARI Dönemin Sınıf Kavrayışları Ekseninde Latife Turgay Pasinligil, Ahmet Çalışmanın ikinci bölümü, Kemalist Modern- TARİH, EKONOMİ, TOPLUM, Tekin Romanlarını Okumak”. Önel’in bir yazarın kitabıyla ilgi- leşme sürecinden itibaren Türkiye’deki toplum- Esra Gedik ve Umut Belek Erşen, “Hakan EDEBİYAT, FELSEFE... li söyleşi yapmak için gittiği kü- sal-politik dönüşümlere ilişkin belirli tarihsel Ferma Lekesizalın, “Ekonomik ve Toplum- Günday Romanlarında Erkeklik İncelemesi”. çük bir yörede yaşadıklarıyla ge- kırılma noktalarını referans alıp bu noktaların sal Dönüşüm, ‘Para Ağı’ ve Edebiyat” baş- Edebiyat Sosyolojisini Güncel Kılmak, bi- lişen romanı Bir Uyumsuzun Mo- lıklı analiziyle “parayı anlatmak” meselesi- edebiyattaki izdüşümlerini tartışmaya açıyor. ze bir kez daha edebiyatın gerçeklik üreti- tel Notları’nı tanıtıyor. Bu bölümde yer alan yazarlar ve yazıla- nin edebiyatta, özellikle de romanda yansı- miyle kurulu ilişkisinin yanı sıra edebi me- Vitrindekiler ve Mustafa malarını ele alıyor. rı sırasıyla şöyle: Faruk Yücel ve Nihal Tuz- tinlerin, sosyolojinin önemli başvuru kay- Başaran’ın hazırladığı Bulmaca Ejder Çelik, “Edebiyatın Toplumsal Niteli- cu, “Yazınsal Çeviri Bağlamında Toplumsal nakları arasında olduğunu göstermektedir. n ile düşün serüveni sürüyor. İyi okumalar... l İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına: Alev Coşkun l Genel Yayın Yönetmeni (Vekâleten): Arif Kızılyalın l Yayın Yönetmeni: Gamze Akdemir l Tasarım: Bahadır Aktaş l Grafik: Mehmet S. Aman l Sorumlu Müdür: Özgür Soyer l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- İstanbul l Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Reklam Genel Koordinatörü: Esra Bozok l Reklam Rezervasyon: Tel: 0 (212) 343 72 74 Mail: reklam@cumhuriyet.com.tr l Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. AŞ, Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No: 11A/41 KITAP Bahçelievler - İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir.