Katalog

ALİ CENGİZKAN‘DAN ‘ŞİİR VE YAŞAM’ ‘Şiir değiştirir!’ Ali Cengizkan’ın Şiir ve Yaşam isimli kitabı geliştirilmiş yeni baskısıyla (Islık Yayınları / 394 s.) yayımlandı. “Şiir ve Yaşam”, “Çantada Kalanlar” ve “Sivas’tan Sonra” isimli üç bölümden oluşan kitapta söyleşi ve değerlendirmeler, “şiirlemeler”, öyküler ve dikkat çeken yorumlar yer alıyor. Ali Cengizkan ile Şiir ve Yaşam kitabı üzerine iyi bir şairin, “şiirin ne olduğunu” tartışan yazılarına odaklandığımız bir söyleşi yaptık. n Ara ara gündeme gelen şiir dünyayı, ha- GÜLTEKİN EMRE yatı, insanı... değiştirebilir düşüncesine Kü- çük A geçmişte ne diyordu, bugün ne diyor? ‘İYİ Kİ YAZMIŞIM!’ “Şiir dünyayı, hayatı, insanı değiştirir”, n Şiir dünyasına ucundan kıyısın- evet! Hâlâ aynı şekilde düşünüyorum. İlk dan sokulmaya, yer almaya çalışan Kü- imza günümdü, 1980’lerde, bir subay geldi. çük A’nın şiir / şair üzerine düşünceleri- “Biliyor musunuz, sizin şu şiiriniz üzerimde ni, saptamalarını içeren yazılarına dönüp çıkmıştı; hücre hapsine çarptırıldım” dedi. baktığında ne düşünüyorsun? Ve şiirden korkuluyor, hâlâ! Sevgili Gültekin, dünyanın öte ucundan n Şiir yaşamla bilinçle kesiştiği yer- merhaba. Çok oldu aynı dergi içinde çalış- de mi, yaşamı avucumuza almak mı? Şiir mayalı ama 1970’lerin sonunda birlikte ça- ideolojik mi? lışmıştık Türkiye Yazıları’nda. Kim derdi “Yaşamla bilincin kesiştiği yerdedir”, evet. - Ali Püsküllüoğlu olabilir - “kanat alıştır- Bir ayılma anımızda, bir aydınlanma; zihni- maları” yapan iki gençtik ikimiz de. mizdeki bir ışıma noktasında, o parlaklıkta… Poetika ile hemhal oldukça düşündüğünü Okur özne üzerindeki etkisini de aynı kanal- söylemek, polemik yapmak, yazı yazmak da dan geçerek sağlar; aynı aydınlanmayı, “Ben kaçınılmaz oldu. Hele Yarın dergisiyle birlik- bunu niçin daha önce düşünme- te, artık şiir üzerine düşündükle- dim” deme anını paylaştığında rimi tartışmak, yoğun şiir ve po- şiir okura ulaşır. etika okumalarına paralel, başka- Derslerimde çok kullanmışım- larıyla şiir üzerine iletişmek anla- dır; Melih Cevdet’in “Güvercin” mına da gelmeye başladı. şiiri, isminden sonraki dördüncü Derken UM:AG Yaratıcı Yaz- sözcükle biter ve adıyla bütün- ma Kursları’na kadar gelişti bu leşmiştir: “Pencerede kopan al- durum. Bütün ortamlarında sanı- kış”… Kanat çırpan imge, yarat- rım, hep tedirginlik içererek de... tığı mutluluk ve gülümseme ile Şiir, biliyorsun, kolektif bir amacına ulaşır. Paz’ın “avucu- ortama seslenen, başkalarıyla muzda kanayan yarası” da aynı buluşmasını böyle sağlayan bir konumu imlemez mi? iletişim ve yaratma sanatı. n Şiir ve Yaşam yayım- Bende şöyle gelişmişti: “Türk landıktan sonra “Çantada şiirini ve yabancı şiiri izliyorum; Kalanlar”dan söz eder misin? ama onlar doyurmuyor beni, şöyle de yazılabi- Çantada Kalanlar, hayatımızın program dı- lir.” Bu hırs, kendini öğrenmekle ve yazmak- şı parçası, her zaman. “Canlı olmanın belirti- la, başa baş gidiyor. Baktığımda, “İyi ki yaz- si”... O nedenle de mimarlık ya da şiir öğre- mışım” diyorum; bu kendime koyduğum far- nenlere hep şunu söyleriz: “Çizin ya da ya- kındalık ilkeleri, yolumu da aydınlattı çünkü. zın! Deneyimin kendisi bile, yolda, size bir şey ‘ŞİİR YETİM, ÇÜNKÜ...’ öğretecektir!” Dolayısıyla çantada her zaman n Bir yerde şiirin “yetim”liğinden söz bir şeyler kalır. Kitaptakiler, Yarın’da “Şiir ediliyor. Şiir mi, şair mi yetim? ve Yaşam” başlığı altında programladıkları- Bence yetim olan şiir. Onu yetim kılan şairi mın yanı sıra ortaya çıkanlardı. çünkü. Şair, şiirinin macerasına, ömrüne ka- SİVAS’TAN SONRA HAYAT! rışmamalı. Hatta zaman içinde şiiri düzeltme- n Ortak arkadaşlarımızı kaybettiğimiz meli de. Bu noktada şiir, düzyazıdan farklı. “Sivas’tan Sonra” hayat, şiir ne oldu? Falih Rıfkı, Çankaya’sını yeni baskıda Sivas, hepimizin içindeki yaradır. Yal- değiştirip düzeltir ama keşke düzeltmesey- nızca kendi can arkadaşlarını yitirmek değil di. Yahya Kemal bir şiiri üzerinde on beş konu. Toplumun farklı katmanlarının birbi- kez oynayarak yazar. Bu, yayımlanmadan rini görme biçimiyle ilgili bir süreç, hâlâ da önce olabilir. Ama yayımlandıktan son- devam etmekte. Belki bu süreçte, tüm şa- ra yeni baskılarda paylaşılmış şiir üzerinde ir ve yazarlar olgunlaştılar. Olgunlaşmanın yeniden oynamak, bana yanlış geliyor. He- olumsuz yönleri de var; duyarlıklarımız da- le onları savunmak, asla olmamalı. ha tartımlı, bakışlarımız daha donuk oldu. Şairin işi, şiiri yazdıktan sonra biter; şiirin Kendimize “daha çok çalışmalıyız” konu- / ürünün kendi yaşamı vardır. Böyle bir otan- sunda verdiğimiz sözler, bizi daha acımasız tiklik, özgün durumun korunması (ilk durum ama kendimizden vazgeçer kıldı. n için yalan söylememe) takıntım var. / / kirmizikedi.com /kirmizikediyayinevi krmzkedikitap kirmizikediyayinevi 30 Aralık 2021 15 vurgun_cumhuriyet_125x31_ilan.indd 2 24.12.2021 12:11