Katalog

Şiir antolojilerinden seçmeler Türk edebiyatında hatırı sayılır yeri olan antolojiler zaman zaman tartışmalara yol açtı. Basın hayatımızda ufak hacimli, daha özel konularda hazırlanmış veya genç şairlerin şiirlerini tanıtan antolojiler bulunuyor. Anadolu’nun değişik kentlerinde de basılan bu kitaplar, pek çok genç edebiyatçının hayatı ve eserleri hakkında önemli bilgiler içeriyor. E debiyatımızda antolojiler önemli bir yer işgal eder. “Mecmuatü’nnezair” isimli eserler ilk antolojiler olarak kabul edilir. 1512’de yayımlanan Câmiü’n Nezâir, XVI. yüzyılda yaşayan 226 şairin eserlerini içerir. Kütüphanelerde yazma hâlde bulunan Cönk ve Mecmuai Eşâr’lar da bir tür antoloji diye nitelenir. Osmanlı’nın son yüzyılında basılan antolojiler ise Letaifi İnşâ (1865), Ziya Paşa’nın Harabat (üç cilt, 1875), Mehmed Celal’in Osmanlı Edebiyatı Nümuneleri (1894), Bulgurluzade Rıza’nın Bedayii Edebiye (üç cilt, 1910), Mithat Cemal’in [Kuntay] Nefaisi Edebiye (iki cilt, 1911) isimlerini taşır. Cumhuriyetin kuruluşundan sonra da bu alanda pek çok kitap yazıldı: Hasan Âli Yücel, Hammamizade İhsan ve Hıfzı Tevfik Gönensay’ın birlikte hazırladığı Türk Edebiyatı Nümuneleri (1927), Ali Canip Yöntem’in Türk Edebiyatı Anto lojisi (1930 / 1934), Köprülü’nün Türk Saz Şairleri Antolojisi (1940), Necmettin Halil Onan’ın İzahlı Divan Şiiri Antolojisi (1940), Pertev Naili Boratav ve Halil Vedat Fıratlı’nın İzahlı Halk Şiiri Antolojisi (1943) Fahir İz’in Eski Türk Edebiyatında Nazım (iki cilt, 1966/1967), H. Fethi Gözler’in Yunus’tan Bugüne Türk Şiiri (1967), Asım Bezirci’nin Dünden Bugüne Türk Şiiri (1968), Yaşar Nabi Nayır’ın Başlangıcından Bugüne Türk Şiiri (1968), Mehmet Kaplan, İnci Enginün ve Birol Emil’in Yeni Türk Edebiyatı Antolojisi (Birinci cilt, 1974) ve Ali Püsküllüoğlu’nun Türk Halk Şiiri Antolojisi (1975), bu kapsamdaki büyük hacimli antolojiler olarak kabul edilmeli. Antolojilerin yayımlanmasından sonra, zaman zaman tartışmalara yol açtığı da bilinen bir gerçek. Ziya Paşa’nın Harabat’ına Namık Kemal Tahribi Harabat isimli bir eserle cevap verir. Yine 2001’de Yapı Kredi Yayınları tarafından basılan, Mehmet H. Doğan’ın hazırladığı Yüzyılın Türk Şiiri Antolojisi 19002000 isimli seçki, edebiyatçılar arasında tartışma yaratmış; Turgay Fişekçi, İsmet Özel, Özdemir İnce ve Haydar Ergülen gibi isimlerin karıştığı bir polemiğe dönüşmüştü. Bütün bu isimler dışında, basın hayatımızda ufak hacimli, daha özel konularda hazırlanmış ya da genç şairlerin şiirlerini tanıtan antolojiler bulunuyor. Anadolu’nun değişik kentlerinde de basılan bu kitaplar pek çok genç edebiyatçının hayatı ve eserleri hakkında önemli bilgiler içeriyor. Kırk yıllık sahaflığım boyunca elden geçen kitaplar arasından bu küçük ve yöresel antolojileri biriktirmeye çalıştım. Daha sonraları şöhretli birer kalem olacak edebiyatçılarımızın gençlik yıllarından izler taşıyan bu kitapların sayısının fazlalığını bu biriktirme işiyle gördüm. Onlarca eserden bazılarını kapak fotoğraflarıyla paylaşmak istiyorum. n Abdullah Rıza Ergüven, Resimli Yedigün Şairleri Antolojisi 19371947, İstanbul, Marmara Basımevi, 1947, 128 s. Ahmet Köksal, Aşk Şiirleri Antolojisi, İstanbul, Baha Matbaası, 1957, İlaveli ikinci baskı, Yeditepe Yayınları. Ahmet Mustafa Kulâber, ÖğretmenÖğrenci Şairler Antolojisi, İstanbul, Sıralar Matbaası, 1961, Türk Töresi Yayınları, 96 s. 22 10 Mayıs 2018 Ali Atan, Ahmet Acar, PTT’li Şairler Antolojisi, Ankara, Doğuş Ltd. Şirketi Matbaası, 1960, 56 s. Cemal Süreya [Seber], Mülkiyeli Şairler, İstanbul, Ekin Basımevi, 1966, 104 s. Fahir Onger, Bugünkü Şiirimiz Antoloji, İstanbul, Yaratış Mürettiphanesi, 1946, 80 s. Faruk Çağlayan, Bugünkü Asker Şairler Antolojisi, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1951, 88 s. Feyzi Halıcı, Bizim Şairler Antolojisi, Konya, Yeni Kitap Basımevi, 1952, 96 s. Halim Yağcıoğlu, Şahinkaya Dil, Türk Kadın Şairleri Antolojisi, Ankara, Güney Matbaası, 1966, 64 s. Halim Yağcıoğlu, Öğretmen Şiirleri Antolojisi, Ankara, Güven Matbaası, 1965, 104 s. Hüseyin Karakan, Şiirimiz 1956 (1955’te yayımlanmış en öz şiirler) Antoloji, İstanbul, İstanbul Matbaası, 1956, 80 s. Hüseyin Karakan, Türk Edebiyatında Yeniler (Son Elli Yılın En Güzel Yüz ŞiiriAntoloji), İstanbul, İstanbul Matbaası, 1955, 160 s. Kabataş Lisesi Mezunları Cemiyeti (Yay. Haz.), Kabataşlılar Şiir Antolojisi, İstanbul, Cemal Azmi Matbaası, 1959, 144 s. Mehmet Turan Yakar, Veteriner Şairler Antolojisi, Ankara, Gürsoy Matbaası, 1960, 152 s. Metin Eloğlu, Ümit Yaşar [Oğuzcan], Garip Şiirler Antolojisi, İstanbul, Baha Matbaası, Yay Yayınları, 1968, 160 s. Osman Zeki Yılmaz, Yeni Şairler Yeni Şiirler 1960, İstanbul, Çelikcit Matbaası, Çevre Yayınevi Yayını, Ocak 1960, 48 s. Şeref Turhan, Maraşlı Şairler (Antoloji), Maraş, Şeref Basımevi, 1960, 128 s. KITAP