Katalog

Hasan Özkılıç yeni öyküleriyle okur önünde: Orada Yollarda Yolların Türküsü Hasan özkılıç, bu kez" okurlarını uzun yolculuklara çıkartıyor, onlara değişik yörelerin gelenek ve kişilerini tanıtıyor. Öyküleri okurken ayırdında olmaksızın farklı yörelere uzanıyorsunuz. Yazarın anlatımı yalın, yer yer coşkulu ve şiirsel bir tat içeriyor. O Tufan ERBARIŞTIRAN I ss \ \ O/KII K C)R/\DA YOLLARDA suııu, kuıguyu buna gorc dıı/cnkı YOL VE YOLCULUK" ( )vkuleım hemeıı lupsindı. \ol yol cıılıık vardıı Kahıamanl ır tııılıı gcıck (,(.İLrlc vokııiıık cdcıkı Bıı sırada onla ıın go/kımd(.ıı (,cvıc>ı, do^avı dii} dunyayı aktaııı vazaı Kalııanıaıılaıııı kı^ılıkleıı, ıııhsal yapılaıı taıklı t>ldugu ıçın, hepsının baki!; a«,ısi kendınc o/gu dıır 'O sokaklar kı ıkı ınsan yan yana yuruduğundc bır u^uncıısıı gc(,cmı\or du, kıvııla kıvııla ktııtın kalbmc yol alı voılaıdı bın yıldaıı buguııc Hcr cvın k.ılc gıbı duvaılaıı vaıdı kapılaı, bu d ır sokaklara a<,ılıyoıdıı, sankı sokaklaı a^ılın bu kapılardan penceıeleukn so lııklanıyoıdu " (s/72) MASAL ATMOSFERİ Kalıı anıaıılaı ın scsı ınıytn vc ^ıkıyor dımı^tık Ilk oykııdckı (Âh Alıu/eı) an latımda ijiırscl bır tat olmakla bıılıkte, bır masal atmoskrı dt buluru/ Bır ya sak a^k ovkusuııuıı anlalıldıgı oykudc Liktk kalııanıaıun so/kıı ıııcı, (,ıkaı duııılııı ıo^aı sonıa VIIIL duıııkıı Dv Rıınun mıstık yapısını andıran, belkı bıı dcngbcı soykmını dıllcndırcn bıı seslc ıın ı<,nıdı va^anıın ozu', anlanıı gı/lıdır kcııl gccL'iıııı I^IIKIL scssı/tc soluklaııı yoıdıı ben sevdıgım kadınla bıı guııu H asan ()/kılı<,, U/LIII vıllardır oyku ya/an ba^arılı bıı ya 7M Onıın oykuletınde'sıra clan' ınsanları goruru/ Her bııı sikça kari;ilas,tığımi7, 'ıçımi7dcn' bı ıı dıye.c.cgımı/ kadar bı/c yakın, tanıdık gckn kısjlıkludm olıısjnınjlur Yıııckk ıı scvgı dokıduı, kucıık !jc\lc.rk mutlıı olan azla vuıııu) çtvıesıvk baıı^ık ııı s.ınl.ııılıı H ()/kıliı,, klasik Rus ya/aıları gıbı 'sııadan' ınsanları, basıt yas,amları ku çıık lytıntılaıı OIKIHSI/ gıbı goıııneıı ola\laıı ınlıtıı Huyıık koıaman dunva laı sıınnıa/ bı/L O dalıa çok kııçuğıın i(,ınd(.kı buyııftu bıılııp çıkarmava çalı şn Boylelıkle 'tumcvanm'ı sonutjandır mayı hedcfler Son kıtabı olan, *Ora«Lı Yollaıda da yıııc ayııı bııluııscllığı, aynı H 'tınıyı buluvoııı/ (jenelllklc bıııııu lekıl ^alııs ağı/dan ya/ılmı% oykııleıde aşk yoksulluk ,ıl darmak emek, sivaset ıç iı,e geçmıs.m Bır oykıısıındc aşk vc aldatmak lemaları bıılııns.ı (!,ı satır aralarında polıtık bıı gondcrmc so/ konusııdııı So/gelımı, 'Bcnım Babanı oykusunde, kırsal kesımdekı bu duğuıı evıne gclcn kaıa gıysılı (o7el tım) adamlaı kahıa manın babasını alıp gotu nırlcr Sonın, yaıgisi/ mla/ dır Ya/ar Kars, Ardahan, lğ dır yorelcrını lyı bıldıg'ı ı<,ın, buıalatın gı.knckk'iını ve yas,am bıeımmı tok lyı yansıııvoı Boşja (le/enleı oykıısıındc son yıllarda ka çak ıçkı satısjnın arrmasıy la, yorc halkmın bu tatlı pazaıdan lant saglamak ı<,ın giıı^tığı tehltkclı scıu vcnı gorııru/ Ya7ar toplıımsal bır so rıınun u/erınc salt burokta sı, hukukı ya da kor bır bakı^la gıtnııyoı Bu oykusun de ycıcl gelenekluden tevıeden ınsanlaıın kışılık lerınden y ırarlanıı ve ko nııyıı dramatık bır yapıya burunduıur Ya/atın dog uıdan anıacı da budur zaten Okutuna 'cdcbı' bır tat veımek iı,ın olay orgu daha gcrıdc bırakıvordıım Ağa^lıklı yoldan yuruduk Bır fayton duruyordıı kaldırımın kenarında, geccnın bu saatınde l avtoiKu, atlar, ya^lı ağa(,lar, ağa<,laıdakı mısatıı ku^laı, ebkı /aınanlardan kalma bu lesmı (,ağıı^tıııyoıdu Bcllı kı raytoncııyla bırlıkte atlaıı da, dallardakı kıışlar da dcrın ııykudaydı laı ' (s/24) 'Bıı Yılbaiji dctcsı' oykusundc ısc, toplumun pek bılnıcdıgı bıı konu anla tılıı Bıı ovkude savı.ı Unsal'ın sağlaın yııreğı, ınsantil tavıılaıı malıkumlarla olan dıyaloğu onc ^ıkar Onıın kışılığın dc hukıık sıstcmını, mahkumların yal nı/lı^mı yıtıp gıtmcktt olan 'ınsant ıilı gı goıuıu/ Ovkudckı ıkı ukck kaıdc^, Mİbı^ını tLvafvıudc kullayacaktu Cc n.11111 oncnıını ınıleyen yıyecek ve ı<,e (ckl( r alınıı Bıra/ sonra da sofra lıa/ır lanır I îcp bırlıkte oturulur vc kadeh kaldırılır Savtı Unsal burada, bır 'baba' ınıgcbi ı,ı/iyor Tutukkılara katiji baba tan sevecen tavnlaııyla kendını saydııı yoı, scvdnıyoı loplunııın bıı dı^lannıı^ ınsanlarını onların sorunlaıını ı^ı nıyel k dııılıvor, yardımcı olmaya çalışıyor Ya/aı salıı aralaıında hcr /anıan oldu^ıı gıbı sosval goiKk'rniLİeı yapıyoı ŞİİRSEL TAT I lasan ()/kılı^ bır anlatı ıısiası ola rak, oykıılerındc olay orgusunu ijiırsel bu tatla yoguruyor, belırlı bır kıvama taijiyoı ünun metınlerı keyıllı bır oku ına varatıyor 'Kataı oykubiındc bu !)iıı sel tadın uc, nokiasını goıııyoıu/ Kı \as acllı crkck kahraman a^kla beslenen gı/emlı bır kı^ılı^c sahıptır Bır tıyarro sanat(,ısı gıbı a^ık oldufiu kadınları oylc bıı aıılatu kı, dınlcyenleı kesınlıkle ınanır Kıyas konuşma anında aglaı gozyai}) dokti bagırır ısyan eder Dınlevenler sanır kı o ger^ektcn âşık vc kadın da oııa kar^ı buyıık bır aijkla baglıdır Yaşa nıın i(,ınde ku(,uk valanlaı, kandırmatalar vaıdıı Kıyas bunlaıı kullanu, soz cuklerle kendıne bır dunya kuıaı Çev ıcsınde olıı^tıırduğu kalabalığı etkıle dık(,e, duygulan co^ar vı kcndındcn ge çeı Sanal bu duııvanın kapıları aıdına kadar açılmı^tır artık Kıyas aıılatıık^a kendını yenıdcn yaıatnıaktaılıı Oııun ya^am kaynağı duş vc so?eııkleı ıı/eıınc kurulmuijtur O kcndı yarattığı dun\a nın esırı olınıı^tur Otada ncyın ger(,ek, neyın yalan ulduğunun bılıutındc degıl dır Bu oyku bı?e Necaıı ( unıairnın 'Aktor' oykusundckı cıkek kahramanını andırmaktadır Oradakı kahıamaıı ılı tıydtrocu yonunu kııllanarak ınsanları etkılemektedır SIRADAN YAŞAMLAR '(ıii/'el Cıiınlcı Içın oykıısu ()ıhan Kemal'ın anlattığı (^ıkıırova \ousını anıııısauyor bı/c Oıadakı sıtaılan \M,,\ mın i(,ındekı sorunları, kavgaları, ılertle ıı, sevınck'iı yansıııyor Olay bır tabrı kada ge^nıektedu Mahmııt keııdı karı sını anıden agıı vaıalar Bıı aııda ortalık kaıiijiı ve oykunıın ıleıınlıgı ba^laı An latiLi/kadın hatma'nın so/leıı olayı lyıce karmaşık vc içiııdeıı (,ıkılama/ bıı boyu ta gttıııı Songııl kocasının (Mahmııt) kaçamaklaımı ogruulığınde OIILC U7iı 1 ıır, sonra kaı^ılık vermevt" kaıaı veııı Kadın 'gııcııvk' bır karşılık veremıv ama lıoi, cla dııı ıcak degıldır Ayda ııur'la yakınlık kurarak, farklı bıı ılişkı içiııe gııcı Malımut ısc ıkı kadının nvuıuagı olmu^tuı aılık Oıılaıın lıt ı soyledıgını yapmak /oıuııdadıı Bu o\ kudc cvılcıı sonıuıulen kadın tinscllıgı kadar, kadının toplumdakı verıııı tle go nıyorıi7 Atacrkıl bıı yapulakı toplumu mıı/da kadın daıma ıkıncı plana konu lan lıorlanan, ıtelencn bır konıım ı s ı lııptıı O bır kos^dc sıssi/tc otıırnı ılı konu^ dennıcdıkçL susnıalıdıı Bır bıb lo bu hevkd kaılaı scssız, valııı/, sus kun kalmalıdn Kadının duygulaıı, ılılı ı.ıslaıı, dıı^unceleıı laıklıdıı Bu laıkı oykııde daha nel bır bıcınuk gozkınlı yorıi7 Songııl tilgııu a bıı ugıa^taıı son ra kocasının scvgıhsını ba^taıı çikaıtıı oınınla bıılıkte olur Bıı hıçbır eıkegın du^uııu bık kuramayata^ı bır ^cydıı iııtıkaın duvgulaıı, oııu dclıcc akaıı bır duygu sclının onunc kadaı gctııır Bıın dan sonıası lanı anlanmla bıı dıamdıı I lasan ()/kıln, bu kılabında okuı laı ı nı 1171in yolcıılukl ııa çikattıyoı onlaıa tle^ı^ık yoiLİcrın gelenek ve kışılcıını tanılıyor Oykulerı okurken ayırdında olmaksızın laıklı yoıelcıc uzanıyorsıı nıı/ Ya/aı ın anlatımı valııı ycı ycı coj; kulıı ve şıırsel bıı tat îçeııyoı Hasan O/kılıç. ın ^ımdıden kın dıne O7gu bır okur kırlesi nın olus,ata£ını soyleyebı lırız • Orada Yollarda/ lhı\a>ı zkı/iı/ ( an \tiyınlıiıı/ Hasan özkılıç, klaslk Rus yazarları gibi 1 sıradan insanları, baslt yaşamları, küçük ayrıntıları, önemsiz gibi görünen olayları anlatır. Büyük, kocaman dünyalar sunmaz bize. 0 daha çok 'küçüğün' içindeki büyüğü' bulup çıkarmaya çalışır. C U M H U R İ Y E T K İ T A P S AYI 802 SAYFA 8