Katalog

Rcnoır, Klee 'nın resımlennde hrça ızlerının bır yurektcn koptuğunu gorunız " (14) Bınyazar, bır sanat yapıtınm aslını gormek le, roproduksıyonunu gormek arasında bıı yuk bır 1 arklılığın ve heyccanın olduğunu be lırtır vc şunlan dılc getırır "Bır resmın rop roduksıyonunu gormekle aslını gormenın bambaşka ^eyler olduğunıı 1 icrmıtage Muzc sı'nde Rcmbraııt'ın bır resmıyle karşılaştığın da anlamı^, tuvalde ressamın 'goz ı/ı'nı du yumsarolmu^tum" (15) der yaratı karmaşalar araunda zıhınsel no bctlere tutulmalıdır" Bınyazar, sanatta yaratıtılıg'ın sırlannı açık lamak ıçın yıne Van Gogh'un sozlcrıne ba^ vurur "Sanatçı, ınsan ruhıınun donencele nndc dolaştınr yaratıcı gucunıı çunku Onun yansıtmak ıstedığı, kolayca kavrayabıidığımız duşunceler, duygular, goruntuler degıldır, Vıncent Van dogh'un sozuyle, 'yıratıcı'nın, ınsanın yaratmasına bıraktığı bır 'başkalaşım'ı bulup ortaya (,ık.ırınaktır" (16) YARATMA CUCU Bınyazar, Albert Camus'ya gondermc yapa rak şunlan soylcr "Albert Camus, ba^kaldırı duşuntesıne yaJni7ta cdcbıyat agsından var mamıştır rıım sanatlara eleştırel bır gozlc bakması, onu, bır kuramın, bır duşuncenın yaratıcısı yapmıştır Van dogh'un s.u sozlerı nı anar sık sik " Yas,amda ve resımdc de yuce Tanrı'dan va/gc(,ebılınm pckâlâ Ama an çe ken ben benden daha buyuk olan şeyden, benım ya^amım olan yaratma guuınden vaz ge<,cmcm " (17) Van Gogh'un yaşamını tanımayan bır ın san, bu sozlerı, bır ınan<,si7in anlamsı? yadsı ması gıbı gorıır Ama saııatlar arası bır ılüjkı den <,ıkılırsa bu so/e, sanatın ınsanı kavrayan, onu sonsu/las.tıı an yuteguuı a<,ısından baka bılır"(!8) Adııan Bınya/ar edebıyatla sanatı bırlıktc du^unur Verdığı bır oınektt /am<ın otesının yazarlarını/sanatçtlarını bır bıı hatırlar ve on ratıcı bıreylemın sonucu olan sanat, kurgu lanıalar du/eneğıdır Ressamın bıçıın ve lenk, bestecının ses' du/eneklennı kıırup kendıne ozgu bır bıçenı (uslup) oluşturması gıbı, lek aracı sozıukler olan edebıyatçı da yapıtını, kendı yarattığı dılle kurgular Yaz ma edımının ılk aşaması, beyınde oluşan dıi![Unce/duygu dalgalanmalarını yonlendır medır " Oyle ya dıl, "toplumsal du^unce nın, sanatsal arayışların" urunudur AYAKTA KALABILMEK Adnan Bınya/ar, "hayatın denn sularında akıp" gıden 'kırk beş' yıldır gormcdıg'ı Dı yarbakır'da bulamayacağı çotukluğunu da arar umutsuz bır bt^ımde Dar geürlı bır aı lenın çocuğu olarak "çay, kahve" ıçmeden, "çekırdek" çıtlemeden, "her ay bır kıtap alacak parayı" dcnkJeştırmenın bır yolunu bulur çotukluğunda Varlık Yayınları'nın Cep Kıtaplan dızısıyle okuma alışkanlığı edmen yazar, yalnl/ca cdebıyatın değıl, ya şamının, ayakta kalabılnıenın okumaktan geçtıg'ını sık sık vurguluyor dencmclerınde Ya/ar Koy Enstıtulu olur da okuduğu okula ve yıllara değınmeden durabılır mı? Adnan Buıyazar da one çıkınası gerekcn yanlarıyla toplumumuzda sıhnmesı zor rzler bırakan Koy Cnstıtulcrı ustunde duruyoı yen geldıkçe "Koy Enstıtulcrının kurulma sında temel amaç, yuzyıllarca hep bır yana ıtılmış halkı aydınlatma olmakla bırlıktc, gclışme yoluna koyulmuş bır ulke ınsanını en kısa yoldan uretımc gcçırmektır de " Koy Enstıtulu yazarlann ulkemızı aydınlatmak ıçın gosterdıklcrı ı^abalara da dıkkat <,ekme den duramıyor Adnan Bınyazar Sonra gunumuze donup baktığımızda eğıtımın adım adım rasıl genlctıldıg'ını, çokcrtıJdıgını de ele alıyor Adnan Bınyazar yureğı sızlaya sız laya Dresden Devlet Kutuphanesı'ndekı Dede Korkııt Kıtabı'nın elyazmasından Cahıt Sıtkı Taranu'nın babasıyla ılgılı bır anıya, Yapı Kredı'nın ozenlı bır bıumde okurla buluşturduğu Kâzım Taşkent adına duzen Ienen KJasık Yapıtlar Dızısı'nden 'Yurt Sev gısı'ne, Nermın Abadan Unat'a saygıdan U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I ların ozlu sozlcrını okuyucuya nakleder On da edebıyat ve sanat sevgısının yetkınlıgını yııcelıgını gorıır vc duyumsarsını/ Başka bır deyı^le yaşanan "hayat salınelerım" tablolar halınde ortaya koyuşu, toplumsal bır sorunıı ele alışı, ayrıntılanna kadar gozden geı,ırerek ırdelemesı onun cn buyuk ozellığıdır Bununla bırlıktc gcrçeğı, aykça gorup so nuçlannı kestırebılme yetısı guçlu olan bır de nemccıdır Ozgun bakıj) açısıyla (ıılıısal dan/evrenscle), tan alıcı noktaları aı,ığa <ı , karmasıyla, dılcıbğının yanı sıra denemecılı ğını on plana (,ıkarır Bu açıdan bakılırsa " Ay na", ya/ann cn onemlı "deneme" kıtaplaıın dan bırıdır • Dıpnotlar (1) Adnan Bınyazar Ayna, Dunya Kıtaplan, tst 2003, s 128 (2) a R e s 98 (5) Nc nnı Uygıır, Cîuncşle Denemelor YKY Ist 1997 s 234 (4) I endun Andaç "Usldnma7 dryıknı^ın <,ag rısı ( umhıınyet 30 8 2001 (5) Uygur a ge (6) , a g e s 20 (7) Bınyj/ur a g e s 110 (8) Aldous I lıiYİıy Dcncnıcler Çcv Ays elı t k luata ( on Yay tst 1976 s 8 (9) , agc s 7 (10) a g e . s 10 (11) "jeııer Oıtop Cıczgıntı Bır Ressaımldn Kardc>mı Mekmplar" Cıensanat i 94(Ila/ııan 2002) s 18 (12) Bınya/ar ag ı s 38 (13) Adnan Bınyazar loplıını vt Edebıyat, Sınan Yay Ist 1972 s 177 (14) Bmya/ar Ayna a g e s 100 (15) a B c , s 174 (16) a S e s 26 (17) , lopluın vt Ltlebıyat a g e s 177 178 (18) , age,sl78 Senıih Balcıoğlu GÜLE GÜLE İSTANBUL Yüzyıllann İstanbul'u, minarcleri, kıliseleri, surları, yalıları, koşkleri, saraylan, kuleleri, çarşıları, arnavutkaldırımlanyla başını alıp gıderken Semih Balcıoğlu, bu çekip gıdcn Istanbul'a belkı ağıtların en güzelını yaktı. Ve Istanbul'un en gorkemli destanını, romanını, ağıtını çızgilerle yazdı. YAŞAR KEMAL Ayna/ Adııan B/nyazür/ Dunya Kılapla rı/htanbul 200i/ 279 s Feridun Andaç SÜRGÜNLÜGÜN ÜÜ BİN YÜZÜ • Adnan Binyazar sıcak bir blçlmde okuruna açıyor vureğıni Bedrettın Tuncel'ın mektuplarına, dunya mızı aydınlatan 'Aydınlanma KuşagYndan Tahır Alangu'ya. Cmın OAİcmır'ın 'dıl bı lıncı'nden tıtı/ ve çalışkan usta Alpay Kaba talı'ya, Saını Karaoren'den gencılerın ol durdugu Ahmet 'laner Kı^lalı'ya, kansere yenık duşcn şaır Mehmet Başaran ın e>ı H Bırsen Basjaran'ın gunluklenne dc ayrıntı lı, tıti7 ve tadına doyulmaz bır dıl ııstalığıyla samımı, sıcak bır bıçtınde okuruna agyor yureğını, duşunı.elennı Adnan Bınya/ar Bır deneme kıtabını anlatmak zordur tek tek denemelerı ele almak hıç de kolay değıl dır Eğer Adnan Bınya/ar gıbı bır deneme ustasmın dunyasına sokulabılmı^sek yazdık larını okıırken hele bır de onunla ortak bır duşunce paydasında da buluşabılmışsek, ış te o zaman denemclenn ya/ılı^ amacı yerıne bulmuş demektır Cîununıuze, toplunıumu za, değışen değcr yargılanmıza, kurumları mıza, ınsanlarımua, kulturumuze, sanatımı za, dunyamıza, okur olarak bıze Ayna tutu yor yazdıklanyla Adnan Bınyazar, bızı bı/e apa«,ık, dupduru gostermek tstıyor, cğer kendımrzi onun tuttuğu Ayna'da gorebılır sck elbette Kendımı/ı ve toplunıumu7u, çağımızı anlamak bu denemelerı dıkkatle okumaktan geçıyor dersem, tnanın abartmış olmuyorum • 7 3 6 Ferîdun Andaç SÜRGLNLLGCN BİN YÜZÜ Sl Kopuş burada başlnr ışte Bır yol çatına gelen ııç kaıde$ler maial kahranıaıılatının dotıuşsiız seçeıteklen sıımthnuştu) oncı, ya zorunlu oianm kanntlarma takılıp gtdecek, ya gonullıı bıı yolun yolcusu olacak ya da ^ızılarım yaşayacağı yolun kılavuzu kesılecek Nereye, ne yone de gıtse kalbınde o sozlerin ntuhru olacak hep Siırgıin Feridun Andaç, Julıo IMI '•il An l! ıtılt/lNI .» J YAYINLARI Cortâzar'dan Tahar Ben Jelloun'a, Oya Baydar'dan llhan Berk'e, pek çok aydının surgunluk, yersız/yurtsuzluk uzenne düşuncelerını, duygularını ve yaşadıklarını bu kıtapta topladı Sürgunlüğun Bm Yuzu, surgundckı cdebıyatçıların ve surgun edebıyatının ben/ersız bır http //wwwcanyayınları com eposta yayınevı(ö)canyayınları com V@SÎ) Kıtabevı Ycnıçarşı ("ad No 22 Galatdsaray SAYFA 17