Katalog

haskıkr nedeniyle kapanmasından sonra, Elindeyse muzipligin tutmasın. Fethi Naci ve Metin Özek'le birlikte ycni Şimdi mi farkına vardınız abiler! bir dergi çıkarmaya nasıl karar verdiklcriGüç olan hapishane değil, bu çatışkılani; eski kadronun yanı sıra Tahsin Yücel, nn duvarlaruiı ördiiğü, hupishane içindeki Ahmcd Arıf, Fahir ()nger, Samim Kocahapishaneye dayanmaktı banakahrsa..." (b. göz, Fakır Raykıırr, (,an Yücel, Talip Apay55) diyerek bu tartışınalan, yargılaınayı, hadın eibı "dünyaya, ülkemize ve insanlarımıpishaııe gunlerini anlatır kendıne özgü içza, ıktidaılann dümensııyuna rahalça giritenliği, ccsareti, kararlılığı ile. veren kapıkulu tabiadı 'yenilikçi'lerden 26 Ekim 1951 günü Dr. Sevim Tan'nın başkagözlebakan'lannbuluşmasıyla "BeMarsılya'ya hareket edecek olan bir gemi raber"i çıkarmaya basladıklarını, sonra da den alınarak emniyet miidürlüfiüne götüTKP rutııklamalanndan iki yıl sonraki turüJınesiyle ba^layan tutuklamalar sonucu tuklanmasını anlatıyor. (29'u daha önceki yıllarda hüküm giymiş olan) 16'sı kadın 184 kişi hakkında dava 26 Eylül 1953'te gün ağarmadan kapılaaçılmıştır. Aralarında Dr. Şefik Hüsnü, Re rı çalınmış, sanık kitaplar ve dergilerle birşat Fuat Baraner, Mihri Belli, Şevki Alqit, liktc Harbiyc Mcrkcz KomutanliğYnın Vecdi Özgüner, Zeki Bastjmar, Mehnıet bahçcsindekı hücrelere götürülmüştür. Bozısık, Şahap Bakırsan, Ahmet Bilge, BeHücresinde bir ay gazete okumasına bile hice Boran, Mübeccel Kıray, Sadun Aren, izin verilmez. Sonra gazete yasağının kalkAbdülkadir Demirkan, Ahmed Arif, Arif tığı bir gün üktay Rifat'ın "her okuyuşta Damar, Arslan Kaynardağ, Enver Cjpkçe, değişik tatlar duyarak özümscmcye çalıstıKemal Bekir, Muzafter Arabul, Nijat Özön, ğı" "Telefon" şiıriyle karşılaşır (Bu şiir, kiOrhan Suda, Ruhi Su, Saim Bugay, Selçuk tabın 53. sayfasında veriliyor.). "ABD'de Uraz, Şükran Kurdakul, Ulvi Uraz, Sevinç yargılanan Rosenberg'leri duyumsatan TeÖzgüner de vardır. lefon'da düşünsel olaııla duygusallığın, bireysel olanla toplumsallığın bileşimi"ni yaKurdakul, Reşat Fuat'ı, Mehmet Bozıratmıştır Oktay Rifat. "Hücrem şiirin zcnşık'ı, Cazim Aktimur'u, Dr. Şefik Hüsnü'yü ginlıği ilc donandı. Ycni çizgenler açıldı sa uzun uzıın anlatır bu bölümde, onların n kara duvarlarda... " diye aktarıyor dııygıı portrelerini cizer. larını Kıırdakııl. 26 yaşındadır ve 12 yıldır "Edebiyat Uğraşısı ve Demokrasi Savayazdığı şiiri, edebiyat adamı kişiliğini sorşımı" bölümünde tahliye edilmesini; 67 gulamaya başlar. 68. gün hücreden alınıp Eylül barbarlığını; "Gccc Postası"nda yacezaevine götürülür, "havada adım atıyor yımlatarak telır alacafiı için "çalakalem yazgibi"dir. Tanıdıklarla karşılaşır tek tek ve dığı Evlilik Çarkı adıı romanının (!)" serüanılarının bundan sonrasını Şükran Kurvenini ve "Varlık Yayınlan" ve "Tan" gaze dakııl, 'l'ürk sol siyaset tarihine tanıklığıyla tesinde başlayan "musahhihler takıını'nuı siirdürür: emekçilerinden biri" "...Burada kunuolmasını anlatıyor. şanlarla konuşmayanYaşar Nabi'yi, Halıl lar, işkence görenlerLütfi Dördüncü'yü, le görmeyenler araRıfatllgaz'ı.NaciSasındaki gizliaçık çadullalı'ı; 195556 yıltışkılar belirliyordu larındaki kitap yayaşamı... Yıllar sonra saklamaları ve topbu mantığı, koşul talatmalannı ve bir dü~ nımazlığı, yadsımacışiinü gerçekleştire lığı sürdürüp götürrek 1958'de "Ataç meye merakfı olanlar Yayınlarrnı kurnıaçıktı ortaya... Dr. Sesını; orada bastığı kivim Tan'nın yakalattıtapları "yayın özgürğı 70 sayf alık mektup, lüğii" ile ilgıli eleştimahkemedc kanıt reî düşünceleriyle olarak kullamlmadı birlikte aktarıyor. 1 mir Zekı Baştımar'ın "Yelken" dergisini verdiği ikı dosyalık çıkarmabinı; Türk ifadeyi görmedin mi? Edebiyatçılar BirliEnver Gökçe'nin ne ği"nin 16 Şubat duruma düştüğunü 1963'tcki ünlü yürübilıniyor musun yıişünü (s. 87) aynnscnr".. Okudum, görtılarıyla, bildirileriy düm, ögrenaim. le, kışileriyle anlatışükran Kurdakul, anılarının Anıa o hangi koşul yor. arasında yer verdiği belgelerle. larda konuşmamıstı? "Babıali'den fotoğraflarla, klml kendlslnln Öteki hangi kosullarTtP'c" bölümünde da konuşturuldur' BiŞükran Kurdakul'un olan şiirleriyle aynı zamanda linenlcri mı kabul efTürkiye tşçi Partiedebi bir metin sunuyor ti, bılınmeyenleri mi si'ndeki üyeliği, yö okurlara ve ülkemlzln yakın açıkladiı'.. Daha neticiliği, Balıkesir il geçmişlnl anlamak Isteyenlere. Başkanlığı, millctveönemlisi, buraya getirilmeden ütıce nep kili adaylığıyla ilgili birden nc katkida bidunmuşlardı kültür saanılannı okuyoruz. vasjimımıza? Hapishane yaşamını nasıl göMehmer Ali Aybar'ın genel başkanlığıntürüyorlardı^ Birey miydifer, bireyci mi? dan "Eylem" dergisine; parti içindeki tarTayfacı, emir kıılıı, sakşakçı mıydılar? Nestışmalardan 1965 seçimlerine'1966Malatnelliği mi anyorlardı? Bir $ey daha var: Tek ya Kongresi'nden Balıkesir II Başkanlığı başlarına bile kalsalar düsundüklerini savugünlerine ve orada "tabandaki sorunlara nabiliyorlar mıydıi' Böylc, kimilerinc çok eğılişıne", yaptığı konuşmalara, yazdığı yatchlikcli sapmaya bile açık (!) göriinen sozılara, yayımladıöı bildirilere; 1968 seçimnılan sormayı hapishanede öğrendim ben." lerinden "çatıdaki çadak" dediği partinin (s. 5253) merkezden bölünmesine; parti içindeki kavgalardan 1969 seçiınlerine uzanıyor ve "Hapishane Içinde Çatışkıların Duanılarının bu doneminc nokta koyuyor. van" bölümündeKurdakul'un cezaevi aıııBu son bölümlerde birçok kişinin portlarını okuyoruz. Tadıyla ve ayrıntılanvla resini çizen, duyarb aydın tavnyla TÎP seokunmalı bunlar da. Bu yüzden anılann bu rüvenindeki yanlışlıklara dikkat çeken Şükbölümünden sonra özetlemcyeceğim, yalran Kurdakul, anılarının arasında ver vernızca birkaç alıntı ve konu başlığını aktardiği belgelerle, fotoğraflarla, kiıni kendisimakla yetineceğim. nin olan şiirleriyle aynı zamanda edebi bir "Resat Fuat diyordu ki: metin sunuyor okurlara ve ülkemizin yakın Zeki Baştımar, daha 1945'lerde küçük geçmişini anlamak ısteyenlere. Aydın dupannagını kaptırmıştı MlT'c. Sonra koluyarlığının örneğiyle bir siyasal tarih dersi nu gövdcsinı. veriyor da diyebiliriz. Gel de sorma: Şükran Kurdakul'un aııılarumı yakın dö (tyleydi de, neden verdiniz onca sorumnemimize uzanan içtenlikli, sevgi dolu bir luluğu, yetkiyi Zeki Baştıınar'a? hcsaplaşma, sorgulama, aydınlatma olduBaştunar'ın da bir elinde tırça, bir elindc ğunainanıyonım. • boya. Reşat Fuat'ın daha Moskova'dayken Cezaevinden Babıali'ye Babıali'den Troçkist oldıığu bilınıyordu. TtP'e/Şükran Kurdakul Anılar/Evrensel Troçkist olmak hain olmakla eşanlama gelirdi o yıllar. BaumYayın, 2003/224 i. C U M H U R İ Y E T K İ T A P Jose Saramagd 1|IİCARDO REİS'İjN OLDUGU YIL Jose Saramago 1998 NOBEL EDEBİYAT ÖDÜLÜ RİCARDO REİSİN ÖLDÜĞÜ YIL rö/m Çeviren SAADET ÖZEN "Kastınnz Fernando Pessoa için attikları nutuktur, şairdir kendisi, elini hiç kana buiamamişhr. Ölümü hakkmda iki söz, iki sözcük ona yeterdi, ya da o bile olmayaydı, scssizlik daha bile iyi giderdi, şimdiden bir sessizlik sarıyor onu, onunla birlikte de bizi, ruhuna yaraşır bir sessizlik bu, Tanrı'ya bu kadar yakınken ancak böyle aklanır insan." Portekizli şair Fernando Pessoa, 'Yazılacak bir romanın kahramanıyım ben,' demişti. Portekiz edebiyatının günümüzdeki devi, Nobel Ödüllü yazar, Jose Saramago bu isteği yerine getiriyor, Pessoa'yı 1936 yılının çalkantılarında şiirlerinin alhna imzasım koyduğu sayısız kimliklerden biriyle, Ricardo Reis'le buluşturuyor. Bir ayna oyunu bu. Var olmakla var olmamanm her an yeniden tanımlandığı... YAYINLARI http://www.canyayinlari.com cposta: yayincvi(a!canyayinları.com V@§Q Kitabevi: Yeniçarşı Cad. No: 22 Galatasaray SAYFA 13 SAYI 723