Katalog

^MiSUMÂNKAFAOĞLUBÜKE B ULM AC A Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra ç i zg i 1 e r i n altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa, bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşıhğı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru," Aşk Şiirleri Antolojisi"nin derleyicisinin adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse, yazarın sunuştaki başlangıç sözleri ve kitabı yayımlayan Antalva'daki yayınevinin adı ortaya çılcacaktır. Dikkat: "G/61" harri ipucu olarak yerine konmuştur. Tanımlar ve sözcükleriniz: A. Yahya Kemal Beyatlı'nın şiir dışındaki kitaplarından birisi. 2 75 11 51 59 26 57 41 56 5 lUffitMUMCUOĞLU "Kötii" Roman nedir? enim için iki tür "kötü" roman vardır. Birinci "kötü" dediklerim, bunlar hakkında ne yazı yazmak, ne de konuşmak gereği duyduklarımdır; bu romanlar ben daha kitabın son sayfasını çevirirken hiçbir iz bırakmadan akıp gitmişlerdir. Yarattığı karakterler tanıdıklarım arasına girmemiş, öyküleri de yaşanmışlık olaıak havat hikâyeme katılmamıştır. Kurguları ilginç değüdir, bir öyküyü çok geveze birinin anlatması gibi, sabırsızlıİda son sözün gelmesini, kitabın bir an önce bitmesini dilerim. Bir romanda en zevk veren şeylerin başında roman kahramanlarının başına gelenlerin o kişilerde yarattığı dramatik değişimleri fark etmek olur. Romanın sonuna dek hep aynı duygularla, aynı düşüncelerle değerlendirme yapan roman kahramanları, hep aynı hataları yapıp, hiçbir ders almayan, ruhları etkilenmeyen insanların yaşam öyküleri gibi sıkıcıdır. Yaşamda olduğu gibi, romanda da gelişim en önemli unsurdur. Elbette Samuel Becket gibi, klasik romanın sahip olduğu hiçbir unsuru kullanmadan da büyuk romanlar yazılabilir ama bu ender durumlarda, yüz yıllardır yazılan romana ya büyük bir yenilik getiriliyordur ya da gelişim noktalarını düşünsel boyutlarda tutup yine de gerilim yaratılıyordur. Bu durumdayazarın yaptığı sadece roman yazmak değil, roman sanatı üzerine de düşünceler geliştirmektir. Bir de ikinci tür "kötü" romanlar var ki, bunlan tanımlaması gerçekten zordur. Bu romanları okurken öyküyeya da kahramanlara tepki duyup, yazarıyla için için kavga edildiği olur: Oysa kavgaların nedeni birçok kereler okurun kendisinden kaynaklanır. Kabul etme sınırlarımızın zorlandığı nrsnwK noktalarda yazara tepki duyarız; bazen de, kalıplaşmış edebiyat zevki B G. Abdülhak Hamit'in, aruzla yazdığı bir oyunu. 45 43 24 70 39 Kenzaburo Oe. H. "Her " (Roni Margulies'in bir şiir kitabı). 60 14 49 21 77 27 3 72 36 mize ters düştüğü için bu romanları "kötü" kategorisinekoyarız. "Kötü" bularak eleştirdiğimiz romanların birçoğunun aylar veya yıllar sonra hâlâ zihnimizde kazınmış sözcükleri ve öyküleri kaldığını görünce aslında hiç de "kötü" olmadıkları, kışkırtıcı ve zorlayıcı oldukları için, sıradışılıklarına verdiğimiz bir tepki olarak onları beğenmediğimizi anlarız. Bu romanları Kötü bulmak onlar hakkında uzun yazı yazma veya saatlerce konuşma isteğinin olmadığını göstermez, aksine çok sık akla gelebilirler, çünkü gizli bir çekişme içine girmiştir kıtap ile okur farkına varmadan. Kenzaburo üe'nin "Kurbanı Beslemek" (çev.: Aykut Derman, Can Yayınları, 1994) adlı eseri, bu roman türünde aldıma gelen ilk örnek oldu. Aslında bu roman aklıma düşünce böyle bir yazı pe~ şinden geldi. Oe'nin romanını okurken yazarın aşırı grafik tasvirlerinden, her karakterin,herolayınaşırıolumsuzyönleriyle anlatılmasından çok bunalmıştım. Sanki ticari Hollywood filmleri gibi, okurda etki yaratacak şeyler özellıkle seçilerek anlatılmıştı. Ticari filmlerde ve romanlarda tepki duyduğumuz şey genelde, seyirci ya da okurun etkilerinin önceden tahmin edilip bu eserlere konmasıdır. Korkmamız, ağlamamız, sevinmemiz ve midemizin bulanması için özellikle konulmuş sahneler, tam da yapmaları gerekeni yapar, istenilen duyguyu uyandırırlar. Oe'nin romanı da bende ilk bu etkiyi yaratmıştı, ticari bir zorlamayla yazıldığı hissine kapılmıştım. Hatta Nobel Edebiyat Ödülü'nü hiç hak etmediğini de düşünmüştüm, takat aradan geçen yılJara rağmen romanın birçok sahnesini hâlâ büyük bir netlikle anımsıyor olmam, kuşkusuz onu ticari ucuz romanlardan ayır^ mam gerektiğini or* taya çıkardı. Oku» duğumdan beri ges ı çen 89 yıl içerisinf' de içimde küçüleceğine büyümüştü roman. Bu da an I. Kemal Özer'in bir şiir kitabı. 55 50 58 17 33 68 28 63 29 6 71 30 40 16 76 23 44 19 4 46 25 B. "bizimki mezarhğa bir iadei ziyaret yalnızca/ sahi kaç ceset var ki zaten doğru dürüst görüştüğümüz/ bir nazım, bir edip abi, bir de ..." (küçük iskender). 69 65 73 67 9 53 8 10 22 66 J. Madam Bovary'nin önadı. 64 54 32 38 C. "... Rüyası" (Tarık Buğra'nın bir romanı). 78 34 35 7 15 1 D. "... Alet" (Aziz Nesin'in yapıtının ilk söcüğündeki ünsüz harfleri yazacaksınız). 48 79 74 656. sayımn çözümü A. Neme Lazım, B. Omen, C. Bizimki, D. Onarırken Kendini, E. Dağlar Kralı, F. Yalvaç Ural, G. Hain, H. Ovizm, I. Medeni, J. Exclusivus. Metin: "Kimse olmayacak evde biliyorum Zorunlu Hendrix iznim var Ve kaçınılmaz iğne deliklerinin yanması" (Çeviri: Orhan Kahyaoğlu, Sinan Güler) E. Ivecen, aceleci. 18 37 47 20 62 13 F. "Guguk ..." (Milos Forman'ın bir filmi). İl 12 52 42 cak yazarın ne kadar beğenmesem deolağanüstü bir anlatımı olduğunun kanıtı olabilirdi. Böylece sanat eserinin üzerimizde iki tür etkisinden bahsedebiliriz. Birincisi hemen algılandığı anda verdiği tat, diğeri ise zamana karşı eskimeden kalma gücü. Aradan geçen zaman bazı eserleri unutturduğu gibi, bazılarının da büyük bir canlılıkla kalmasına neden olur, etki zamanla çoğalmıştır. Bu durumda kitaba duyduğumuz ilk tepkiyi gözdcn geçirmek gerekir, yargı gücü her gün işieyen bir mekanizma ile zihnimizde birikenleri tekrar tekrar değerlendirir. www.yazinsanati.cjb.net SAYFA 23 CUMHURİYET KİTAP SAYI 658