Katalog

Uyudu, düşünde bacaklarını oynattı, düş görerek çayırda koşmayı surdürdü. BUGUNDE Bugün de hâlâ ev bir ev. * Bugün de hâlâ değiyor bir gövde diğerine. Walter Helmut Fritz/ Şiirler/ Çeviren: Yüksel Pazarkaya Bugün de hâlâ yaşayabiliyoruz rüzgârın eşliğinde. Bugün de hâlâ biniyoruz bir trene öbürkente. Bugün de hâlâ kendimize gereksinim duyuyoruz tanık olarak. Bugün de hâlâ yürüyor ırmakta çakıllar ve konuşuyor. Bugün de hâlâ düşünüyoruz: Kırlangıç, ve hemen başlıyor uçmaya. Bugün de hâlâ yenı bir gözlük satm alıyoruz okumaya. Bugün de hâlâ açız mutluluga Bugün de hâlâ kapı birkapı. ELLtYLE Mutadınca yayıyor bulutlar ' gölgelerini ve karanlık başlıyor mutadınca ormanda, Ama yüzler anlatıyor şimdi daha etraflı. ; Kim aldanmadı? r. < Niçin yapıyoruz • • ,,' hep aynı yanlışları? Birdenbire yıüar olur, sayısı korkunç artar ., bilinen tümcelerin, takvim hızlanır, çoğu şev az ya da çok ters gider, kayar, düşer. Yine de isteriz ortak bir beklentiyi gözden yitirmemeyi. Sabahlan ya da giderken ilk sözü sesleniriz ona, dokunuruz, yaklaşarak, gözlerle, renklerini ve çizgilerini, sertliğini, anlatırız yol kenarındaki taslara da onu, hava basıncına, uzaklıklara. Onlar her şeyi anlar. YENİLENLER ' . . . 'Ve yanında olmak, /Akşamı gözlerinle / tutuştururken' Sair, deneme ve roman yazarı Walter Helmut Fritz, 26 Ağustos 1929 tarihinde Karlsruhe'de doğdu, bugün de orada yaşıyor. Ofirenimini Heidelberg Üniversitesi'nde yapan Walter Helmut Fritz, ilk şiir kitabını 1956 yılında çıkaruı. Toplu Şiirlerinin ilk cildi 1979, ikinci cildi 1994 yılında Hamburg'da Hoffman und Campe Yayınevi'nde yayımîandı. Son olarak 1999 yüında "Yaşama Ruhsatlı" adlı şiir kitabı çıktı. Fritz, 1960 yılında Karlsruhe kentinin Edebiyat ödülünü, 1962 yılında Bavyera Güzel Sanatlar Akademisi Özendirme ödülünü^.1963 yılında VillaMassimo Bursu'nu ve 1966 yılında HeineTaler Şiir ödulunü, 1973 yılında Alman Sanayii Federal Birliği Özendirme ödülüyle Berlin Sanat ödiilünun Edebiyat Özendirme dahnı, 1986 yılında Stuttgart Edebiyat ödülünü ve 1992 yılında GeorgTrakl ödülünü kazandı. Bilirri ve Edebiyat Akademisi (Mainz), Dil ve Edebiyat Alman Akademisi (Darmstadt), Bavyera Güzel Sanatlar Akademisi (Münih) ve Almanya P.E.N. kulübü üyesi. Gençlik şiirlerinde izlenimci nitelikler görülen Walter Helmut Fritz, sonraları somut dünya durumlarını ve o durumlardaki insanı yoğun olarak siirlerinde yansıtmaya başladı. Canlı olanı şiirlerinde soluklandıran Fritz, insanın temel duygu ve düşüncelerini, sevgiyi, süreli oluşu, anıları, insanlarla karşılaşmalan, manzaraları, yolculukları ve dünya üzerine soruları satırlarında iz sürüyor. Fritz için şiir, sakin gibi yansıyan, ama derin soluklu ve süreğen devinen yaşamın irade biçimidir. Dolayısıyla insanlar arasında en köklü anlaşma yoludur. Moda akımların dışında süreğen gelişen ve ortak dilin şürini arayan Fritz için şiir dili ve ortamı, dünya ve yaşam gerçeğini de yansıtarak bütünsel olarak ardaşuır kılan ikinci bir gerçek oluşturur. Sesini yükseltmeden incelikleri belirginleştiren Dİr şiir dünyasının şairidir. Yaşama yakmlığı ve dil tutumluluğu belirgin özellikleridir. Fritz'in şiiri için sessizliğin kışkırtması da deniliyor. Okuru ikna çabalarına düşmez şürinde. Amacı, şiirin yaşamla varlığıdır. AŞK ŞİtRLERt VIII Seninle denize gitmek istiyorum Ve sesini işitmek, yankı olup kalacak sahilde uzun süre. Sen midye toplayacaksın Ve saçını düzelteceksin içinde rüzgâr biten. Kabına sığmazlığını dans ederken görmek istiyorum Dalgaların üstünde Ve yanında olmak, akşamı gözlerinle tutuştururken. ÇOCUK Kenarda keçi yolunda çocuk, üzüntüsü yok nenüz, kırıklıklara bakışı yok henüz. düşünüyor, dün çayırkuşu >< nastl durdu navada diye, anlayacak çok sonra, anının her doğumla yeniden başladığını. Şimdi gelinciğe Lakıyor, ışıldayıp duran yaban yulafı arasında. HEP BAŞKALARIÖLÜYOR Otobüs gidiyor neredeyse adım adım taşlı caddede. Bir kez duruyor ve sürücü bir çobanla söyleşiyor. Biraz ötede bir kadınla, kocası ölmüş, ve köye götürsün diye ona bir mektup veriyor. SAYFA 18 YAŞLIKADIN Neredeyse dilsiz oldu ve seviyor, neredeyse dilsiz olanı. Eve taşıdığı kamış demetini, peşinden gelen koyunu, her gün yürüdüğü yolu, bütün bunları öyle çok seviyor, sanki daha önce hiç ayırdında olmamış. ATLANTİD Bir kara, hiç olmamış. Ama düşünceye zor geliyor, ondan ayrdmak. Aydınlık yollar oluştu, ü genç. r lep başkalan ölüyor.' PENCERE Dışansı karanlık, sonra aydınlık. Çukurlu bir yol, . *.. göle giden. Su duruyor orada beden olarak. Genişlik, birden kuşlarla bulutlanan. Tümcelerden dışarıyı görüyoruz. ufka giden. Yorgunluk yok.' Insan şeylere yalnızca bakmamalı sanki olup bitmişler gibi. gemiler duruyor ve her demir aliijta denizi var ediyor. KÖYDE GÜNEŞ Karaya bürünmüştü insanlar beyaz badanalı evlerin arasında dağ köyünde. Adam gösterdi bize yollarını, avlularını, kavun karpuzunu, bulaşıcı sessizliğini. Sözleri ortaya çıktı mühürler gibi, daha henüz tarlalardabulunmuş. Sonra güneşi işaret etti, oraya çakılı gibi kocaman damların arasında duran: Bu yerin ortasıymış o, her şeyi yaşatanmış, görmezaen gelmeseymişiz. BÎR KÖPEĞÎ ÇİZEREK Kalemi alıp bir köpek çızdı. Hemen koştu köpek çayırdan, tuyünde bir böğürtlen sürgünü. Mutfakta yere uzandı, bir çanaktan su somurdu. Ona sığınmak istedi fırtına çıkınca. . . .J Limanda • • • Yenenler değil aldırmazlıldarıyla bize yardım edecekler aksine yenilenler düş kırıklığı huzursuzluk ve özlemleriyle yaralıdırlar yarıjmış bir yaşamdan şimdi yüzlerini avuçlarına gömerler, karardığı için gözleri sonra bir yerden öbürüne koşarlar aramak için onlan, anlayanları. I CUMHURİYET KİTAP SAYI 609