Katalog

İnci Asena dan iki kitap: "Çıplak Bakamtyorum" ve "Tramvay DöşerizAy Döşeriz" Mitolojiye uzanan ve günümüzü oradan yakalayan ya da günıimüzden oraya taşınan bir serüvcni var înci Asena şiirinin. Bütün bu gidişgelişleri (dönüsümleri), tarih, coğrafya ve dan a önemlisi "şiir sıcaklığı" içinde veriyor bize. Şiirindcki "estetık" ifade tek başına bir amaç değil, aynı zamanda toplumsal bir amacı kaygı ediniyor. Daha önemlisi: "yerli", yaşadığı toprağı içeren Bir mitolojiyi buluyoruz Inci Ascna'da; yazdığı şiire "yabancı" kılmıyor bizi. LEYLÂ ŞAHİN "Cınlak/Av" siirleri zor Bu yore esktden ormanltklı Ben I enıkclt bır ktzdım" Asena'nın, gene ılk kıtabından aldıeıın bıı dı/c ve bo lıımlcr, "\cvnjdchi yıırchlılık"\ a^ıyor sanıyorum Platon dur" dcr, ^aır guzcli /ora ko^madan açıyor: "Gu'neş paylaşılmadarı batırıbmyor", "Ştınm buyumuyor mulca gmneyınce koynuna" Inci Asena'nın şiıri nerelerde, nasıl büyüttüğünü, daha ilk kitabından anlıyoruz boylece "Sevgı"den yapılmış bır §ı ir". Alanı vc detayları geniş bır sevgıden kılcallasıp damar buluyor, oluyor... îstanbul'un ozge bir yerı var şairde. "Tramvay Döşertz Ay Döşerız" de "lstanbulDuşerken" adlı şıiri, tarihe biryorum eetirmekle birlikte, tarihı güniimüz tstanbul'una taşıması anlamıncıa ayrı bır önem taşıyor Bızans'ın duşmesinden bır başka "duşme'yç gelıyor "mz" kı ben asıl, "Etcklertm bcltmdc, bılcklcrımv kadar denız," dızesını ancak bır şaırın, kadın bir şairin yazabıleceğıne inanırım. Şiırin ıçtnde geçen "heton geltnctkler", Fatih Sultan Mehmed'm, "top"u bulan "Macar"dan güllelerı kadar etkılı olduğunu "şıırın gucu"nc sayanm. Bastan bu yana ve Doğulu bir ruh taşımakla biılikte metafızıfie ıtıbar etmemış bırı olarak, Bergson un "Sanal bır ıcattır Sana/ ya pıtı da ımgelerle kurulan bır yapıdır" demesinı önemseyerek, "îstanbul Duşerken" şırının tamamını yazıma alıyorum "Utanbul du'jerken Kalamış'taydtm Bın dort yuz cllı yılında Eteklenm beltmde, btleklerıme kadar denız, Yusunlu bır mayn ruzgârı esıyor, ben sevdalar ıçinde "CJÜZCI şcylcr I nci Asena'nın ilk kitabı "Tramvay Doşertz Ay Doşerız" çıktığtnda (1993) bazı notlar almı^Um: Dıl ve sozdekı tazelık Dil ve sozdeki içtcnlık Sevgıde yüreklıhk Şchır tutkusu (Istanbul). Azalan şehir ve nostalji. Insanlığı söyleyen her duruma yakın duru^. Coğrafya, tarıh, toplum duyarlılığı Popüler bir kaygı ta^ımadan "haltca" taşınma. Sesinı yürcgine koyan bir şiir. Yalnızca bu kadar dcgıl; mıtolo|iye uzaman ve günümüzü oradan yakalayan Ne bıleyım l\tan ya da gunumu/den oraya taşınan bıı sc rüvenı de vaı Asena'nın. Butun bu gıdıs,Sonradan töyle gelışlerı (donusumlerı), tarıh, toğrafy.ı dıler ve daha öneııılısı "ştır sıtaklıg'ı" ıçinde veriyor. Şıırındekı "atetık" ıiadc tek ba \\tanbul dn\ersına bir amaı, değil, aynı zamanda topkcrt çarcuzdım, lumsal bıı amacı kaygı ediniyor Daha Beton gelıncıkleönemlisi: "yerlı", yaşadığı toprağı içeren rı geltyordu yalnız, bır mitolojiyi buluyoruz Inci Asena'da, ahlıma yazdıgı şıirc "yabancı" kılmıyor bızı. Bu Elıme uhtrlidegyerde ve anlamda Lukâcs'ın "bulunle) nek alıp bır de me"vc "yabanala}ma"sorunsAhna yakın Akasyaları yerlerıne koyuyardum duruyor yazdıkları Ikinci kitabı "ÇjpBırden taat nn ıkıyı vuruyordu, lak Bakamıyorum" da, "Kalamış'ta Do tstanbul du\uyordu" ğan Fenıkelı Kız", llaydarpaşa Garının Çayası (hatta) ve ılle de "Eyvanda Toplan aık Bütun Aıle", bu bağlamda uzerinde Yazımın sınırlarını "gerekstz" genışletdurulması gereken şıirler. mek kaygusunu da ta^ıyarak, değerli hocam tdris Küçükömer'ın, "Bağlam YaYazımın ba^ında sairin, ilk kitabı için yınları"n<.\ar\ çıkan "Toplu Eserlerı"nin aldığım notları açarken "Dıl ve Sozdekı "Stvtl Toplum Yazıları"ndan bır yerini attazelık" demiştim: lamayacagım: "tstanbul'un Fethı buyuk "Etdya ü'züm czıyor, gelecekten haberbır tarıbı olgu l akal bızdefelsefe düjun stz ce uretımı ıçın yent bır boyut ya da ımkan Şarap yaptyor Troyalı dostuna gettrmcz Üsteltk bızde hep .söylenegel Pers kralıyla gıreceğı gerdeğe ağlayamıştır Utanbul'un Fethı dunyanın yenı rak 1 çağlarını ba^latan olgudur dıye Kımın Doğacak çocuk kımdendır, Lıdya bılır yenı çag"u Burada tarıhın bır ıronnı mı soylemez var yoksa?" (Burada, sayın Oktay EkinAğlarağlar soylemez" ci'nın "htanhul'un Fethıne bız tahıp çıkmadıkça bajkalarının sahtp çıkttğınt" haBu ne güzel bır "de'me"âxt\ Bir daha tırlatmasını da imleyerek, yeniaen şiire yazıyorum: donclim ıstiyorum Şiir vc tarihe.) Inci Asena, ıkıncı kitabı "Çıplak Ba "Doğacak çocuk kımdendır, Lıdya bılır kamıyorum" da, tarıh'ın peşinı Dirakmısoylemez yor: Ağlar ağlar soylemez""Ben Fenıkelı bır kıztm, bugun Kalamış '/a doğdum Bugun de/ne, zeytın dallanyla sevdıler benı Sedırlerın golgestnde yattrdtlar, nar çtçeklertnden taç yaptılar başıma Bıraz a$k, bıraz akıl, bıraz safltk boynuma "Haydarpaşa Garının Çayau'na gerı döneceğım "O her şeyın farkında Herkesle gıder yureğı" Butun bır ınsanlığı söyleyen dızeler Aynı $iirin başka bır yerine konmak/kalmak ısrerım Çunkıı atılan her kurşun' "Bır dağdcvtren çıçeğıydtn aslında Gamsız bır gelıncık gıbı yaptın", • "Günesle havayla sevijmek", • "Bugün toprak gıbı duyuyorum kcndı mı", "Aydedenın çengelıne oturmuşum", "Soğuk sıtlar tçtım, gönlüm açmadı", "Bır çocuk tırmanır anne sestne", • "Bırden ay patladı Korkuyla uyanmı\ım" Asena'nın ılk kıtabından aldığım bu dızeler, şıır(ler)ın bütünü ıçinde, "dıl ve toz'deki tazeliğı bana duyurdu. "Dıl ve \oz "dekı ıçtentığı de Söyleytxeğını bc vınçlc soyıcyen, zora sokmayan bır scs buluum "Yalınlık", "'doğrudanlık"', altın dan bır nchır akıyorsa, bııtun sanatlar içın vc elbette "iiır" içın önemli bıı ycı. Yaşadıgımız çağın gurultusunc baktığı mızda bu ycr daha oir oncm kazanıyor. "Onlar ınsanları holcrhen Çarparız scvgılen bız", "Turahlt bır ınan^la msana donuyorutn", "liugun toprak gıbı duyuyorum kcndı mı llumuslu, ıslak \ankı guneş vıırsa ustüne Çüdıratak", • "Ilımm olmayacak hiçbır şcye tevgı dcn ha\ka", "Dudağımm kenarından armağan getırdım sana Kuçuk çncklerı çılgın baharın", "Soğuk \ular ıçtım, gonlum açmadı Cîüzunu vcr, gözlcrtnden ıçeyım" SAYFA 6 Inci Asena'nın şllrlndekl "estetlk" ifade tek başına bir amaç değll. aynı zamanda toplumsal bir amacı kaygı ediniyor. C U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 4 4 0